Βίνκο Γκλομποκάρ
| Βίνκο Γκλομποκάρ | |
|---|---|
 Ο Γκλομποκάρ σε φωτογραφία του 2006 | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Vinko Globokar (Γαλλικά) |
| Γέννηση | 7 Ιουλίου 1934[1][2][3] Αντερνί[4] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γαλλία Σλοβενία |
| Σπουδές | Κονσερβατόριο του Παρισιού |
| Ιδιότητα | συνθέτης[5], διευθυντής ορχήστρας, μουσικός παιδαγωγός, μουσικός της τζαζ, διδάσκων πανεπιστημίου και τρομπονίστας[4] |
| Κίνημα | κλασική μουσική |
| Όργανα | τρομπόνι |
| Καλλιτεχνικά ρεύματα | κλασική μουσική |
| Βραβεύσεις | Βραβείο Πρεσέρεν |
Ο Βίνκο (Βινκό) Γκλομποκάρ (Vinko Globokar, Αντερνί 7 Ιουλίου 1934) είναι σλοβενικής καταγωγής Γάλλος συνθέτης και τρομπονίστας.
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Γκλομποκάρ γεννήθηκε στη μικρή γαλλική κοινότητα Αντερνί, κοντά στα σύνορα με το Λουξεμβούργο, το 1934, από γονείς σλοβενικής καταγωγής που είχαν μεταναστεύσει στη Γαλλία.[6] Το 1947, σε ηλικία 13 ετών, πήγε στη Λιουμπλιάνα, πρωτεύουσα της σημερινής Σλοβενίας που, τότε, ανήκε στη Γιουγκοσλαβία. Διδάχθηκε τρομπόνι στο Ωδείο της πόλης με τον Κάρας [7] και, για τα επόμενα 8 χρόνια, εργαζόταν ως μουσικός τζαζ. Το 1955 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι για να σπουδάσει στο Ωδείο της γαλλικής πρωτεύουσας. Εκεί, σπούδασε σύνθεση και διεύθυνση ορχήστρας με τον Ρενέ Λάιμποβιτς [8] -μαθητή του Σένμπεργκ, αντίστιξη με τον Αντρέ Χοντέρ και τρομπόνι με τον Αντρέ Λαφός. Το 1965, μετακόμισε στο Βερολίνο και άρχισε μαθήματα σύνθεσης με τον Λουτσιάνο Μπέριο, του οποίου το περίφημο έργο Sequenza V εκτέλεσε, αργότερα.[9]
Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 συνεργάστηκε με τον Στοκχάουζεν σε μερικές από τις συνθέσεις του τελευταίου από τον κύκλο, Από τις Επτά Ημέρες, και υπήρξε συνιδρυτής της ομάδας ελεύθερου αυτοσχεδιασμού «New Phonic Art». Από το 1967 έως το 1976 δίδαξε σύνθεση στην Ανώτερη Σχολή Μουσικής της Κολωνίας. Το 1974 συμμετείχε στο «Ινστιτούτο Έρευνας και Συντονισμού για την Ακουστική/Μουσική» (IRCAM), που έχει ως σκοπό να διερευνήσει τις νέες δυνατότητες των μουσικών οργάνων και της φωνής,[8] ως διευθυντής ενόργανης και φωνητικής έρευνας, θέση που κατείχε μέχρι το 1980.[9]
Διηύθυνε συνθέσεις του με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Φινλανδικής Ραδιοφωνίας, τη Φιλαρμονική της Γαλλικής Ραδιοφωνίας, τη Συμφωνική Ορχήστρα της Ιερουσαλήμ, τη Συμφωνική Ορχήστρα RTV της Σλοβενίας, την Εθνική Φιλαρμορική Ορχήστρα της Βαρσοβίας και την Westdeutscher Rundfunk. Από το 1983 έως το 1999, διηύθυνε μουσική του 20ού αιώνα με την Ιταλική Ορχήστρα Νέων στη Φλωρεντία.[10][11] Το 2002, τού απονεμήθηκε το Βραβείο «Φραντσέ Πρεσέρεν» της Σλοβενίας, για το συνολικό του έργο.[12]
Μουσική και μουσικολογικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το έργο του Γκλόμποκαρ είναι γνωστό για τη χρήση μη-συμβατικών και «εκτεταμένων» (extended) τεχνικών, που τον συνδέουν στενά με τους συγχρόνους του, Σαλβατόρε Σκιαρίνο και Χέλμουτ Λάχενμαν. Η μουσική του δίνει μεγάλη έμφαση στο αυθόρμητο και τη δημιουργικότητα και, σε αντίθεση με το έργο των προηγουμένων, συχνά απαιτεί ελεύθερο αυτοσχεδιασμό, αντανακλώντας το υπόβαθρό του στη Τζαζ. Η εκτενής παραγωγή του είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστη, έξω από τους πειραματικούς κύκλους της μουσικής, ενώ αφοσιώθηκε ιδιαίτερα στην προσπάθεια διεύρυνσης των καθαρά ηχητικών δυνατοτήτων των πνευστών.[8]
- Με την εξαιρετική του δεξιοτεχνία διεύρυνε τις δυνατότητες του τρομπονιού και στον τομέα της μουσικής avant garde, κάνοντας το όργανο αυτό να «μιλάει», αλλά και -όπως ειπώθηκε- να «τραγουδάει», να «στριγκλίζει», να «κλαίει» και να «γελάει».[7]
Επιλεγμένη εργογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σκηνική μουσική
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Το Είδωλο, για χορωδία κοριτσιών και 4 εκτελεστές κρουστών (2012)
- Η Δραματική Αρμονία, για ορχήστρα, μικτή χορωδία, 7 τραγουδιστές και τενόρο σαξόφωνο (1987 – 1990)
- Οι Μετανάστες, τρίπτυχο (1982 – 85) Triptych
- Ονειροκρισία, ψυχόδραμα για 4 χορωδίες και όργανο (1967)
Ορχήστρα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ακτινογραφία ενός Μυθιστορήματος, για μικτή χορωδία, 7 σολίστες, σόλο ακκορντεόν, σόλο κρουστά, 30 μουσικούς και ζωντανά ηλεκτρονικά μέσα (2009-2010)
- Μετάλλαξη, για ορχήστρα που τραγουδάει
- Ο Άγγελος της Ιστορίας (2000-4), για 2 ορχηστρικές ομάδες, μαγνητοταινία, σάμπλερ και ζωντανά ηλεκτρονικά μέσα
- Οι Ομηρίες, για ορχήστρα και σάμπλερ (2003)
- Τα Μονοπάτια της Ελευθερίας, για ορχήστρα χωρίς μαέστρο (2003-05)
- Αντι-ζάπινγκ, για ορχήστρα (2003/05)
- Μαζική Ισχύς και Άτομο, για ορχήστρα και 4 σολίστ (1995)
- Μόχθος, για μεγάλη ορχήστρα (1992)
- Σπουδή ΙΙ, για ορχήστρα
- Απόψεις, για χορωδία, ορχήστρα, σοπράνο και 4 μουσικούς
Μουσική δωματίου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Επίπεδο, για σολίστ και 4 μουσικούς (1965)
- Ρευστό, για 9 χάλκινα και 3 κρουστά (1967)
- Ο Συρτός Χορός (1970)
- Δράμα, για πιάνο και κρουστά (1971)
- Ακτινοβολίες, για 1 σολίστ και 20 μουσικούς (1971)
- Όρια, για βιολί και βιόλα (1973)
- Διχασμός, για κλαρινέτο (1975)
- Ομιλία ΙΧ, για 2 πιάνα (1993)
- Βαλκανική Ελεγεία, για φλάουτο, κιθάρα και κρουστά (1992)
- Ομιλία V, για κουαρτέτο σαξοφώνων (1981)
- Ομιλία VIII, για κουιντέτο πνευστών (1990)
- Ομιλία VII, για κουιντέτο χάλκινων πνευστών (1986)
Σόλο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σπουδή Αναπνοής, για όμποε (1972)
- ? Corporel, για κρουστά (1985)
- Oblak Semen, για τρομπόνι (1996)
- Διάλογος για το Νερό, για ακουστική και ηλεκτρική κιθάρα (1994)
- Διάλογος για τον Αέρα, για ακκορντεόν (1994)
- Διάλογος για τη Γη, για κρουστά (1994)
- Διάλογος για τη Φωτιά, για κοντραμπάσο (1994)
Φωνή/ και σύνολα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Συγχορδία, για σοπράνο και όργανα (1966)
- Καλειδοσκόπιο στην Ομίχλη, για σύνολο δωματίου (2012-13)
- Η Εξορία Nο. 1, για σοπράνο/τενόρο και 5 μουσικούς (2012)
- Η Εξορία Nο. 2, για σοπράνο/τενόρο και 13 μουσικούς (2012)
- Και Όμως Κινείται, για μαέστρο τρομπονίστα και 11 μουσικούς (2003)
- Η Φυλακή, για 8 όργανα (2001)
- Καρουζέλ, για 4 τραγουδιστές και 16 όργανα
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2014.
- ↑ (Αγγλικά) SNAC. w6n33zbz. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. globokar-vinko.
- ↑ 4,0 4,1 Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 9859. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2020.
- ↑ The Fine Art Archive. cs
.isabart .org /person /19183. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021. - ↑ Loyd et al
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Kennedy, 401
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 ΠΛΜ
- ↑ 9,0 9,1 http://www.goethe.de/ins/cz/prj/myt/mit/en9618101.htm
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ http://www.bruceduffie.com/globokar.html
- ↑ https://english.sta.si/621357/composer-globokar-and-poet-jesih-win-highest-national-award-for-achievement-in-arts-embargoed-until-8-pm-cet
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- «Λεξικό Μουσικής και Μουσικών» (Dictionary of Music and Musicians) του George Grove, D. C. L (Oxford, 1880)
- Baker’s biographical dictionary of musicians, on line
- Rob. Eitner, Biographisch-bibliographisches Quellen-LexiKon, on line
- Kennedy, Michael Λεξικό Μουσικής της Οξφόρδης (Oxford University Press Αθήνα: Γιαλλέλης, 1989) ISBN 960-85226-1-7
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα (ΠΛΜ), έκδοση 1996, τόμος 18, σ. 80
- Enciclopedia Bompiani-Musica, Milano (εκδ. ΑΛΚΥΩΝ, 1985)
- Enciclopedia Treccani, on line
- Eric Blom The New Everyman Dictionary of Music (Grove Weidenfeld, N. York, 1988)
- Lloyd E. Bone, Eric Paull, R. Winston Morris, Guide to the Euphonium Repertoire: The Euphonium Source Book, p461: Vinko Globokar (1934–)