Μιχαήλ Β΄ Ασέν

Μιχαήλ Ασέν Α΄
Ο Μιχαήλ Ασέν Α΄
τσάρος της Βουλγαρίας
Περίοδος	1246-1256
Προκάτοχος	Καλιμάν Α΄ Ασέν
Διάδοχος	Καλιμάν Β΄ Ασέν
Θάνατος	1256 κοντά στο Τάρνοβο
Σύζυγος	Ελισάβετ (Άννα) Ρουρικιδών
Οίκος	Ασέν
Πατέρας	Ιβάν Ασέν Β΄
Μητέρα	Ειρήνη Αγγελίνα
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Ο Μιχαήλ Ασέν (βουλγαρικά: Михаил Асен I, 1238 - 1256) ήταν τσάρος της Βουλγαρίας από το 1246 ως το 1256. Ήταν γιος του Ιβάν Ασέν Α΄ από την τρίτη του σύζυγο Ειρήνη Αγγελίνα, κόρη του Θεόδωρου δεσπότη της Ηπείρου. Ο Μιχαήλ Ασέν γεννήθηκε μεταξύ 1238 και 1241 και απεβίωσε το 1256.

Ο Μιχαήλ Ασέν ήταν 16 ετών, όταν διαδέχθηκε στον θρόνο τον αδελφό του Καλιμάν Ασέν Α΄. Εικάζεται, ότι η μητέρα του Ειρήνη ανέλαβε την εξουσία ως αντιβασίλισσα, αλλά υπάρχουν ενδείξεις μόνο, που να αποδεικνύουν αυτήν την υπόθεση. Με την είδηση για τον δεύτερο συνεχόμενο ανήλικο μονάρχη στον θρόνο της Βουλγαρίας, οι γειτονικές δυνάμεις της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας, του δεσποτάτου της Ηπείρου και του βασιλείου της Ουγγαρίας εισέβαλαν στην Βουλγαρία, αποσπώντας σημαντικά εδάφη. Η Νίκαια κατέλαβε την Θράκη, η Ήπειρος μεγάλο μέρος της Μακεδονίας και η Ουγγαρία την περιοχή του Βελιγραδίου και του βανάτου του Σεβέριν. Παρά την ήττα, η Βουλγαρία εξαναγκάστηκε να βοηθήσει την Νίκαια εναντίον της Λατινικής Αυτοκρατορίας.

Το 1253 η κυβέρνηση του Μιχαήλ Ασέν σύναψε εμπορική και στρατιωτική συνθήκη με την Δημοκρατία της Ραγκούσα (Ντουμπρόβνικ) εναντίον του Στέφανος Ούρος Α΄ της Σερβίας. Παρά την βαθιά διείσδυση στο Σερβικό έδαφος, η Βουλγαρική απόπειρα κατάκτησης της Σερβίας απέτυχε εντελώς.

Ο θάνατος του Ιωάννη Γ΄ Βατάτζη το 1254 ενέπνευσε μία προσπάθεια των Βουλγάρων να ανακαταλάβουν τα εδάφη, που έχασαν από την Νίκαια. Ο Μιχαήλ Ασέν έφτανε την ηλικία της ενηλικίωσης και συμμετείχε στην εκστρατεία, η οποία αρχικά είχε επιτυχία, καθώς κατακυριεύτηκε η Θράκη και επιτεύχθηκε η παράδοση αρκετών οχυρών στην Ροδόπη με την συνδρομή του συμπαθούντος τοπικού πληθυσμού. Παρόλα αυτά η ταχύτατη προέλαση του νέου Αυτοκράτορα της Νίκαιας Θεόδωρου Β΄ Βατάτζη αιφνιδίασε του Βουλγάρους, ενώ ο Μιχαήλ Ασέν υπέστη αρκετούς τραυματισμούς κατά την βιαστική φυγή του διαμέσου ενός δάσους. Τον επόμενο χρόνο ο Μιχαήλ Ασέν επιχείρησε να αντεπιτεθεί με ένα στρατό Κουμάνων και πάλι είχε κάποια επιτυχία στην αρχή. Το 1256 οι εμπόλεμοι σύναψαν συνθήκη ειρήνης, που προέβλεπε επαναφορά των συνόρων στην προ του πολέμου κατάσταση.

Οι λιγοστές πηγές δίνουν την εντύπωση, ότι ο Μιχαήλ Ασέν κατά το μεγαλύτερο μέρος της βασιλείας του δεχόταν την ισχυρή επιρροή ενός ισχυρού προσώπου από την Αυλή του. Αρχικά ήταν η μητέρα του Ειρήνη. Τον καιρό όμως που υπογράφτηκε η συνθήκη με το Ντουμπρόβνικ, οι πηγές υποδεικνύουν, ότι το πρόσωπο αυτό ήταν ο σεβαστοκράτορας Πέτρος, ο οποίος είχε νυμφευτεί την αδελφή τού Μιχαήλ Ασέν, την Άννα-Θεοδώρα. Τα τελευταία χρόνια της βασιλείας του φαίνεται, ότι δεχόταν την ισχυρή επιρροή του Ρόστισλαβ Μιχαήλοβιτς πρίγκιπα του Τσερνίγκοβ (από τους Ρουρικίδες της Ρωσίας), ο οποίος είχε εγκατασταθεί στην Ουγγαρία και είχε νυμφευτεί την Άννα -κόρη του Μπέλα Δ΄ της Ουγγαρίας και της Μαρίας Λασκαρίνας της Νίκαιας- και πιθανώς είχε γίνει μπάνος της περιοχής του Βελιγραδίου. Πιθανώς εκείνη την εποχή ο Μιχαήλ Ασέν νυμφεύτηκε μία κόρη (δεν είναι γνωστό ποια) του Ρόστισλαβ και το 1256 ο Ρόστισλαβ διαμεσολάβησε για την υπογραφή της συνθήκης ειρήνης με την Νίκαια.

Μια ομάδα ευγενών, πιθανώς εξοργισμένοι από τις παραχωρήσεις του Μιχαήλ Ασέν και του πεθερού του στη συνθήκη ειρήνης, συσπειρώθηκαν γύρω από τον εξάδελφο του τσάρου, τον Καλιμάν Ασέν Β΄. Κατά την διάρκεια μίας κυνηγετικής εξόρμησης στην περιοχή της πρωτεύουσας Τάρνοβο, ο Καλιμάν Ασέν Β΄ δολοφόνησε τον Μιχαήλ Ασέν Β΄ και σφετερίστηκε τον θρόνο.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε την Ελισάβετ (Άννα) των Ρουρικιδών, κόρη του Ροστισλάβ Μιχαήλιβιτς πρίγκιπα του Νόβγκοροντ, Γαλικίας, Τσερνίγκοβ και δούκα του Μακσό.

Το 1256 απεβίωσε ο Μιχαήλ Ασέν και η χήρα του παντρεύτηκε τον εξάδελφό του Καλιμάν Β΄ των Ασέν.

Πηγές

• John V.A. Fine, Jr., The Late Medieval Balkans, Ann Arbor, 1987.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Λεπτομερής λίστα των τσάρων της Βουλγαρίας