Προβολή πηγαίου κώδικα για τη σελίδα 16:9

[[Αρχείο:16x9_by_Pengo.svg|μικρογραφία|Ένα 16:9 ορθογώνιο στο οποίο μικρότερα ορθογώνια απεικονίζουν την αναλογία. ]]
[[Αρχείο:Samsung LE26R41BD and Yamada DVD player 20030624.jpg|μικρογραφία|LCD τηλεόραση με 16:9 αναλογία εικόνας.]]
Το πρότυπο '''16:9''' (1.77:1) (16<nowiki>:</nowiki>9 = 4<sup>2</sup><nowiki>:</nowiki>3<sup>2</sup>) αφορά σε αναλογία απεικόνισης σε [[Οθόνη|οθόνες]]  με πλάτος 16 και ύψος 9 μέρη. Από το 2009 έχει γίνει η πιο διαδεδομένη αναλογία απεικόνισης για [[Τηλεόραση|τηλεοράσεις]] και [[Οθόνη υπολογιστή|οθόνες υπολογιστών]]. Επίσης είναι το διεθνές πρότυπο του [[HDTV]] (υψηλής ευκρίνειας τηλεοπτικό σήμα), του [[1080p|Full HD]] και της απλής  ψηφιακής και αναλογικής τηλεόρασης (όχι υψηλής ευκρίνειας). Επίσης το 16:9 χρησιμοποιείται παγκοσμίως ως αναλογία απεικόνισης για τις οθόνες των [[Κινητό τηλέφωνο|κινητών τηλεφώνων]] αντικαθιστώντας την παλιά αναλογία [[4:3]]. 

== Ιστορία ==
[[Αρχείο:Dr._Kerns_Powers,_SMPTE_derivation_of_16-9_aspect_ratio.svg|δεξιά|μικρογραφία|300x300εσ|Σύγκριση των διαφόρων αναλογιών που χρησιμοποίησε ο Κερνς Πάουερς  για τη διαμόρφωση του προτύπου SMPTE 16:9. Τηλεόραση 4:3/1,33 στο κόκκινο χρώμα, 5:3/1,66 πορτοκαλί, '''16:9/1,77 σε μπλε''', 1,85 σε κίτρινο, Panavision 11:5/2,2 σε μωβ και το [[Σινεμασκόπ]]/2,35 σε πορφυρό χρώμα.]]
Ο Κερνς H. Πάουερς (''Kerns H. Powers''), μέλος της Ομάδας Εργασίας ''SMPTE''  για  την Ηλεκτρονική Παραγωγή Υψηλής Ευκρίνειας, πρότεινε για πρώτη φορά το 16:9 (1.77:1), όταν κανείς από την βιομηχανία εικόνας δεν παρήγε βίντεο με αυτήν την αναλογία. Το 1980 οι δημοφιλείς επιλογές ήταν το 1,33:1 (4:3) (βασισμένο στην [[τηλεόραση]]), το 1,66:1 (Ευρωπαϊκή ευρεία αναλογία), το 1,85:1 (η Αμερικανική ευρεία αναλογία), το 2,20:1 (αναλογία των 70&#x20;mm ταινιών και του Panavision) και το 2,39:1 (αναλογία του [[Σινεμασκόπ|CinemaScope]]  για τις αναμορφικές ευρείας οθόνης ταινίες).

Ο Πάουερς έφτιαξε [[Ορθογώνιο παραλληλόγραμμο|ορθογώνια]] δισδιάστατα σχήματα με ίδιο [[εμβαδόν]], διαμορφωμένα για να ταιριάζουν σε κάθε μία από τις δημοφιλείς αναλογίες απεικόνισης. Όταν τα επικάλυψε με κέντρο τα ευθυγραμμισμένα σημεία, βρήκε ότι όλα  τα ορθογώνια αναλογιών απεικόνισης χωρούσαν μέσα σε ένα εξωτερικό ορθογώνιο με μια αναλογία 1,77:1 και όλα αυτά καλύπτονταν επίσης από ένα μικρότερο κοινό εσωτερικό ορθογώνιο με την ίδια αναλογία 1,77:1.<ref name="Cinemasource">{{cite journal|url=http://www.cinemasource.com/articles/aspect_ratios.pdf#page=8|title=Understanding Aspect Ratios|publisher=The CinemaSource Press|accessdate=2009-10-24|year=2001|format=Technical bulletin|archivedate=2009-09-09|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090909132530/http://www.cinemasource.com/articles/aspect_ratios.pdf#page=8|deadurl=}}</ref> Η τιμή που εντοπίστηκε από τον Πάουερς  είναι το γεωμετρικό μέσο των αναλογιών στα άκρα, 4:3 (1.33:1) και 2.35:1, το οποίο είναι συμπτωματικά κοντά στο 16:9 (1.77:1). Εφαρμόζοντας την ίδια γεωμετρική μέση τεχνική σε 16:9 και 4:3, παρήγαγε την αναλογία απεικόνισης [[14:9]] , η οποία επίσης χρησιμοποιείται ως μια συμβιβαστική λύση ανάμεσα σε αυτές τις αναλογίες.<ref>{{cite patent|title=Method of showing 16:9 pictures on 4:3 displays|country=US|number=5956091|gdate=1999-09-21}}</ref>

Παρόλο που  το 16:9 (1.77:1) επιλέχτηκε αρχικά ως συμβιβαστική λύση, τελικά ως επακόλουθο της δημοτικότητας της μετάδοσης υψηλής ευκρίνειας (HDTV) το 16:9 καθιερώθηκε ως η πλέον σημαντική αναλογία απεικόνισης σε χρήση σήμερα.{{Εκκρεμεί παραπομπή}} Τα περισσότερα 4:3 (1.33:1) και 2.39:1 βίντεο είναι τώρα καταγεγραμμένα με τη χρήση της τεχνικής shoot and protect<ref>{{cite journal|url=http://www.ebu.ch/en/technical/trev/trev_280-baker.pdf|title=Safe areas for widescreen transmission|last=Baker|first=I|date=1999-08-25|journal=EBU|publisher=BBC|accessdate=2009-10-27|location=[[Switzerland|CH]]|format=PDF|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101011055023/http://www.ebu.ch/en/technical/trev/trev_280-baker.pdf|archivedate=2010-10-11|url-status=dead}}</ref> που κρατά την κύρια δράση μέσα στα 16:9 πλαίσια  για να διευκολυνθεί η υψηλής ευκρίνειας (HD) μετάδοση{{Εκκρεμεί παραπομπή}}.  


Μετά το αρχικό Σχέδιο Δράσης για το 16:9 από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, η [[Ευρωπαϊκή Ένωση]] έχει θεσπίσει ένα νέο Σχέδιο Δράσης 16:9,<ref name="actionplan">{{cite web|url=http://europa.eu/legislation_summaries/other/l24103c_en.htm|title=Television in the 16:9 screen format|publisher=Europa|location=[[Europe|EU]]|format=legislation summary|accessdate=2011-09-08}}</ref> για να επιταχύνει την ανάπτυξη των προηγμένων τηλεοπτικών υπηρεσιών σε αυτήν την αναλογία απεικόνισης, τόσο σε [[PAL]] όσο και σε HDTV. Το ποσό που διατίθεται για αυτό το Σχέδιο Δράσης είναι  [[Ευρώ]]228 εκατομμύρια ευρώ.

Το 2008, η βιομηχανία των υπολογιστών άρχισε τη μετάβαση σε 16:9, στις [[Οθόνη υπολογιστή|οθόνες]] και στους [[Φορητός υπολογιστής|φορητούς υπολογιστές]]. Μια έκθεση του 2008 από την [[DisplaySearch]] αναφέρει μια σειρά από λόγους για αυτή την αλλαγή, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας των κατασκευαστών PC και οθονών  να επεκτείνουν τις σειρές προϊόντων τους, προσφέροντας προϊόντα με ευρείες οθόνες και υψηλότερες αναλύσεις και βοηθώντας τους καταναλωτές να υιοθετήσουν πιο εύκολα τέτοια προϊόντα και εν τέλει να τονώσουν την αγορά φορητών υπολογιστών και [[Τηλεόραση υγρών κρυστάλλων|LCD]] οθονών .<ref name="display">{{cite web|url=http://www.displaysearch.com/cps/rde/xchg/SID-0A424DE8-28DF6E59/displaysearch/hs.xsl/070108_16by9_PR.asp|title=Product Planners and Marketers Must Act Before 16:9 Panels Replace Mainstream 16:10 Notebook PC and Monitor LCD Panels, New DisplaySearch Topical Report Advises|date=2008-07-01|publisher=DisplaySearch|accessdate=2011-09-08}}</ref>

Το 2011 ο Μπένι Μπάντλερ (Bennie Budler), product manager προϊόντων στη Samsung της Νότιας Αφρικής, επιβεβαίωσε ότι οι οθόνες  με δυνατότητα ανάλυσης 1920×1200 (16:10) δεν κατασκευάζονται πια και δήλωσε: "Όλα σχετίζονται με τη μείωση του κόστους κατασκευής. Η νέα αναλογία διαστάσεων 16:9, είναι πιο αποδοτική για την κατασκευή σε τοπικό επίπεδο από την προηγούμενη 16:10".<ref>{{cite web|url=http://mybroadband.co.za/news/hardware/17621-Widescreen-monitors-Where-did-1920x1200.html|title=Widescreen monitors: Where did 1920×1200 go? « Hardware « MyBroadband Tech and IT News|date=2011-01-10|publisher=Mybroadband.co.za|accessdate=2011-09-08}}</ref> Από τότε που οι οθόνες υπολογιστών διαφημίζονται βάσει της αναλογίας απεικόνισης, για οθόνες με το ίδιο εμβαδόν εμφάνισης, μία οθόνη ευρείας αναλογίας, θα έχει μεγαλύτερη ονομαστική διαγώνιο, γεγονός που ακούγεται πιο εντυπωσιακό. 

Τον Μάρτιο του 2011 η ανάλυση 1920×1080 (16:9) έγινε η πιο διαδεδομένη  ανάλυση που χρησιμοποιείται  μεταξύ των χρηστών του λογισμικού Steam. Παλιότερα η πλέον διαδεδομένη ήταν η ανάλυση 1680×1050 (16:10).<ref>{{cite web|url=http://store.steampowered.com/hwsurvey|title=Steam Hardware & Software Survey|publisher=Steam|accessdate=2011-09-08}}</ref>

== Ιδιότητες ==
Το 16:9 είναι η μόνη ευρείας οθόνης αναλογία απεικόνισης που υποστηρίζεται εγγενώς από το [[DVD]] format. Οι αναμορφικές μεταδόσεις [[DVD]] αποθηκεύουν το περιεχόμενο σε τετραγωνικά εικονοστοιχεία (''square pixels'') 5:4 (PAL) ή 3:2 (NTSC) , τα οποία έχουν ρυθμιστεί να επεκτείνονται  σε 16:9 ή 4:3, τα οποία χειρίζεται η τηλεόραση ή η συσκευή βίντεο. 
Για παράδειγμα, ένα PAL DVD με πλήρες πλαίσιο εικόνας μπορεί να περιέχει ένα βίντεο με ανάλυση 720×576 (5:4 αναλογία απεικόνισης), αλλά ένα λογισμικό αναπαραγωγής βίντεο θα τεντώσει αυτό το βίντεο σε ανάλυση 1024×576 (pixel) με επισήμανση 16:9  για να αναδημιουργήσει την σωστή αναλογία διαστάσεων.

Οι παραγωγοί DVD μπορούν, επίσης, να επιλέξουν να απεικονίζονται ακόμη πιο ευρείες αναλογίες όπως 1,85:1 και 2,39:1 μέσα στο 16:9 DVD πλαίσιο με τεχνικές αναδιαμόρφωσης της εικόνας, ή προσθέτοντας μαύρες μπάρες εντός της ίδιας εικόνας. Κάποιες ταινίες που έγιναν σε 1.85:1 αναλογία εικόνας, όπως η αμερικανο-ιταλική συμπαραγωγή ''"Man of La Mancha'' και η ταινία ''Πολύ κακό Για το Τίποτα'', ταιριάζουν καλά σε μια 1,77:1 οθόνη υψηλής ευκρίνειας ενώ έχουν βγει και αναμορφικές εκδόσεις σε DVD χωρίς τις μαύρες μπάρες. Σήμερα σχεδόν όλες οι ψηφιακές [[βιντεοκάμερα|βιντεοκάμερες]] έχουν τη δυνατότητα καταγραφής σε 16:9.

Το Super 16 mm φιλμ χρησιμοποιείται συχνά για τηλεοπτική παραγωγή λόγω του χαμηλότερου κόστους, της έλλειψης ανάγκης για soundtrack  για την ίδια την ταινία, και αναλογία παρόμοια με το 16:9.{{Εκκρεμεί παραπομπή}}

== Κοινές αναλύσεις ==
Κοινές αναλύσεις για το 16:9 παρατίθενται στον παρακάτω πίνακα:
{| class="wikitable sortable" style="margin-bottom: 10px;"
! Πλάτος 
! Ύψος 
! Πρότυπο
|-
| 640 
| 360 
| nHD
|-
| 720 
| 405 
|-
| 854 
| 480 
|-
| 960 
| 540 
| qHD
|-
| 1024 
| 576 
|-
| 1280 
| 720 
| HD
|-
| 1366 
| 768 
|-
| 1600 
| 900 
| HD+
|-
| 1920 
| 1080 
| Full HD
|-
| 2048 
| 1152 
|-
| 2560 
| 1440 
| QHD
|-
| 2880 
| 1620 
|-
| 3200 
| 1800 
| QHD+
|-
| 3840 
| 2160 
| 4K UHD
|-
| 4096 
| 2304 
| Πλήρες 4K UHD
|-
| 5120 
| 2880 
| 5K UHD
|-
| 7680 
| 4320 
| 8K UHD
|-
| 8192 
| 4608 
| Πλήρης 8K UHD
|}

== Στην Ευρώπη ==
Στην Ευρώπη, το 16:9 είναι το πρότυπο μετάδοσης  για τα περισσότερα ψηφιακά κανάλια και όλες τις HDTV μεταδόσεις. Ορισμένες χώρες υιοθέτησαν τη μορφή για την αναλογική τηλεόραση, πρώτα, χρησιμοποιώντας το πρότυπο [[PALplus]]  (πλέον ξεπερασμένο) και, στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας απλά WSS σήματα στην κανονική [[PAL]] εκπομπή.

== Δείτε επίσης ==
* [[21:9]] αναλογία πλευρών οθόνης
* [[Ανάλυση οθόνης]]
* [[1080p]] / [[1080i]]
* [[720p]]

== Αναφορές ==
<references />

{{Commons category}}
{{authority control}}
[[Κατηγορία:Τηλεοπτική τεχνολογία]]
[[Κατηγορία:Τεχνολογία ταινίας και βίντεο]]
[[Κατηγορία:Αναλογίες πλευρών εικόνας]]
[[Κατηγορία:Τηλεόραση υψηλής ευκρίνειας]]