Προβολή πηγαίου κώδικα για τη σελίδα Υδροϊώδιο

{{Πληροφορίες χημικής ένωσης
|όνομα                          = Υδροϊώδιο
|χρώμα τίτλου                   = #5D8AA8
|χρώμα                          = #5D8AA8
|εικόνα δομή                    = Hydrogen-iodide-2D-dimensions.svg
|μέγεθος εικόνας δομή           = 120
|λεζάντα εικόνας δομή           = 
|εικόνα χημική                  = Hydrogen-iodide-3D-vdW.svg
|μέγεθος εικόνα χημική          = 120
|λεζάντα εικόνα χημική          =
|εικόνα 3D                      = 
|μέγεθος εικόνας 3D             = 
|λεζάντα εικόνας 3D             = 
|εικόνα 2                       = 
|μέγεθος εικόνας 2              = 
|λεζάντα εικόνας 2              =
|εικόνα 3                       =
|μέγεθος εικόνας 3              = 
|λεζάντα εικόνας 3              = 
|όνομα IUPAC                    = Ιωδίδιο του υδρογόνου
|άλλη ονομασία                  = Υδροϊώδιο<br />Ιωδάνιο
<!-------Ενότητα : Χημικά Αναγνωριστικά------>
|χημικός τύπος                  = HI
|μοριακή μάζα                   = 127,91  [[amu]]
|σύντομος συντακτικός τύπος     = 
|συντομογραφίες                 = 
|CAS numb.                      = 10034-85-2 
|SMILES ident.                  = I
|InChI ident.                   = 1S/IH/h1H
|EINECS numb.                   = 233-109-9
|RTECS num.                     = MW3760000
|UN num.                        = 694C0EFT9Q
|PubChem CID                    = 24841
|ChemSpiderID                   = 23224
|κωδικός προσθέτου τροφίμων     = 
|αντίστοιχες τριπλέτες          = 
<!-------- Ενότητα : Ισομέρεια ------->
|ισομέρεια                      = 
|ισομερή θέσης                  = 
|γεωμετρικά ισομερή             =
|οπτικά ισομερή                 = 
<!-------- Ενότητα : Δομή ----------->
|δομή                           = ναι
|διπολική ροπή                  = 0,38D
|κρυσταλλική δομή στερεού       = 
|μήκος δεσμού                   = 
|είδος δεσμού                   = πολωμένος ομοιοπολικός
|πόλωση δεσμού                  = 5,5% (H<sup>+</sup>-I<sup>-</sup>)
|γωνία δεσμού                   = 0°
|μοριακή γεωμετρία              = γραμμική
<!-------- Ενότητα : Φυσικές ιδιότητες----------->
|σημείο τήξης                   = –50,8&nbsp;°C
|σημείο βρασμού                 = –35,1&nbsp;°C
|κρίσιμη θερμοκρασία            = 
|κρίσιμη πίεση                  =
|κρίσιμος όγκος                 =
|σταθερά α                      =
|σταθερά β                      =
|πυκνότητα                      = 2,85 kg/m<sup>3</sup> (-47&nbsp;°C)
|διαλυτότητα στο νερό           = 
|διαλυτότητα σε διαλύτες        = 
|ιξώδες                         = 
|δείκτης διάθλασης              = 1,466
|τάση ατμών                     =
|εμφάνιση                       = 
<!---------Ενότητα : Χημικες ιδιότητες--------->
|οξύτητα                        = -9 (στο [[νερό]])<br />2,8 (στο [[αιθανονιτρίλιο]])
|pI                             = 
|θερμότητα πλήρους καύσης       = 
|βαθμός οκτανίου                = 
|ελάχιστη θερμοκρασία ανάφλεξης = 
|σημείο αυτανάφλεξης            =
|αυτοδιάσπαση                   = 
|αυτοδιμερισμός                 =
|αυτοϊσομερίωση                 =
<!--------Ενότητα : Επικινδυνότητα ---------------->
|επικινδυνότητα                 = ναι
|εικόνα κινδύνου 1              = Hazard C.svg
|εικόνα κινδύνου 2              =
|εικόνα κινδύνου 3              =
|εικόνα κινδύνου 4              =
|προσδιορισμός κινδύνων         = 
|φράση-R                        = R23, R35, R37
|φράση-S                        = (S1/2), S9, S26<br /> S36/37/39, S45
|MSDS                           = 
|NFPA1                          = 3
|NFPA2                          = 0
|NFPA3                          = 0
|NFPA4                          = COR
|άλλοι κίνδυνοι                 = 
<!------Ενότητα : Εκρηκτικό------>
|εκρηκτικό                      = 
|ευαισθησία στην κρούση         =
|ευαισθησία στην τριβή          =
|ταχύτητα έκρηξης               =
<!------Υποσημειώσεις ----->
|υποσημειώσεις                  = 
}}

Το '''υδροϊώδιο'''<ref>Για εναλλακτικές ονομασίες δείτε τον πίνακα πληροφοριών.</ref> ([[Αγγλική γλώσσα|αγγλικά]] ''hydrogen iodide'') είναι [[ανόργανη ένωση|ανόργανη]] [[Διατομικό μόριο|διατομική]] [[χημική ένωση]], που περιέχει [[υδρογόνο]] και [[ιώδιο]], με [[χημικός τύπος|χημικό τύπο]] '''HI'''. Τα [[νερό|υδατικά]] [[διάλυμα|διαλύματα]] υδροϊωδίου είναι γνωστά ως «υδροϊωδικό οξύ», ένα ισχυρό [[οξύ]]. Συνήθως οι [[Χημικός|χημικοί]] αναφέρονται και στο υδροϊωδικό οξύ ως '''HI''', αν και μάλλον η χρήση αυτή είναι μη πρακτική, γιατί ίσως προκαλεί κάποια σύγχυση σε μη ειδικούς. Το χημικά καθαρό υδροϊώδιο, στις «[[κανονικές συνθήκες|κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος]]», δηλαδή σε [[θερμοκρασία]] 25&nbsp;°C και υπό [[πίεση]] 1 [[Ατμόσφαιρα (μονάδα)|atm]], είναι [[χρώμα|άχρωμο]]<ref>Σημείωση: Ωστόσο κατά την παραμονή του, ιδιαίτερα παρουσία φωτός, τα δοχεία που το περιέχουν αποκτούν στα τοιχώματα σταδιακά κάποια χροιά, εξαιτίας της μερικής αποσύνθεσής του.</ref> [[αέριο]]. Το υδροϊώδιο χρησιμοποιείται κατά την οργανική και την ανόργανη σύνθεση ως μια κύρια πηγή ιωδίου, αλλά και ως [[οξειδοαναγωγή|αναγωγικό]] [[αντιδραστήριο]].

== Παραγωγή ==

Η βιομηχανική παραγωγή του υδροϊωδίου περιλαμβάνει [[χημική αντίδραση|αντίδραση]] ιωδίου με [[υδραζίνη]], που παράγει επίσης αέριο [[άζωτο]]<ref>Greenwood, N. N.; Earnshaw, A. (1997). Chemistry of the Elements (2nd ed.). Butterworth–Heinemann. pp. 809–815. ISBN 0-08-037941-9.</ref>:
<div style='text-align: center;'>
<math>
\mathrm{
2I_2 +  NH_2NH_2 \xrightarrow{} 4HI + N_2}
</math>
</div>

Όταν πραγματοποιείται μέσα σε νερό, το υδροϊώδιο πρέπει να [[απόσταξη|αποσταχθεί]].

Το υδροϊώδιο μπορεί επίσης να αποσταχθεί από διάλυμα [[ιωδιούχο νάτριο|ιωδιούχου νατρίου]] ή άλλου ιωδιούχου αλκαλίου σε πυκνό [[υποφωσφορώδες οξύ]]<ref>{{ cite book | author = Brauer, G. | title = Handbook of Preparative Inorganic Chemistry | volume = 1 | edition = 2nd | year = 1963 | page = 286 }}</ref> . Σημειώστε πως τυχόν χρήση [[θειικό οξύ|θειικού οξέος]] δεν θα λειτουργήσει για την επιθυμητή οξύνιση ανιόντων ιωδίου, γιατί κυρίως τα οξειδώνει, σχηματίζοντας στοιχειακό ιώδιο.

Ένας άλλος τρόπος παραγωγής υδροϊωδίου είναι με επίδραση φυσαλίδων ατμών [[υδρόθειο]]υ μέσω ενός υδατικού διαλύματος ιωδίου. Παράγονται υδροϊωδικό οξύ (που αποστάζεται) και στοιχειακό [[θείο]] (που [[διήθηση|διηθείται]]):
<div style='text-align: center;'>
<math>
\mathrm{
I_2 +  H_2S \xrightarrow{} 2HI + S \downarrow}
</math>
</div>

Επιπρόσθετα, το υδροϊώδιο μπορεί να παραχθεί και με απλή ολική σύνθεση υδρογόνου και ιωδίου. Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται συνήθως για την παραγωγή δειγμάτων υδροϊωδίου μεγάλης καθαρότητας:
<div style='text-align: center;'>
<math>
\mathrm{
H_2 +  I_2 \xrightarrow{} 2HI}
</math>
</div>

Για πολλά χρόνια αυτή η τελευταία αντίδραση θεωρούνταν ότι περιλάμβανε μια απλή διαμοριακή αντίδραση μεταξύ μορίων υδρογόνου και ιωδίου. Ωστόσο, όταν το [[μείγμα]] των αερίων διεγείρεται με ακτινοβολία [[μήκος κύματος|μήκους κύματος]] ~578 [[νανόμετρο|nm]], δηλαδή της ακτινοβολίας που παρέχει την ενέργεια που απαιτείται για τη διάσπαση του μορίου ιωδίου σε μεμονωμένα άτομα του στοιχείου, παρατηρείται μια σημαντική αύξηση της ταχύτητας της αντίδρασης σύνθεσης υδροϊωδίου. Αυτό το γεγονός υποστηρίζει την υπόθεση ότι κατά την ολική σύνθεση του υδροϊωδίου τα μόρια του ιωδίου διασπούνται πρώτα σε άτομα που το καθένα προσβάλλει τη μια πλευρά ενός μορίου υδρογόνου, με αποτέλεσμα τη διάσπαση του δεσμού H-H<ref name=chem/>:
<div style='text-align: center;'>
<math>
\mathrm{
H_2 +  I_2 \xrightarrow{578 \;nm} H_2 + 2I \xrightarrow{} I---H---H---I \xrightarrow{} 2HI}
</math>
</div>

Σε εργαστήρια, μια άλλη μέθοδος παραγωγής υδροϊωδίου περιλαμβάνει την [[υδρόλυση]] [[τριωδιιύχος φωσφόρος|τριιωδιούχου φωσφόρου]]. Σύμφωνα με αυτήν τη μέθοδο, αρχικά αντιδρά ιώδιο με [[φωσφόρος|φωσφόρο]], σχηματίζοντας τριιωδιούχο φωσφόρο, που [[υδρόλυση|υδρολύεται]] παράγοντας υδροϊωδικό οξύ και [[φωσφωρώδες οξύ]]<ref name=chem/>:
<div style='text-align: center;'>
<math>
\mathrm{
2P +  3I_2 \xrightarrow{} 2PI_3 \xrightarrow{+6H_2O} 6HI + 2H_3PO_3}
</math>
</div>

== Ιδιότητες ==

Το υδροϊώδιο είναι ένα άχρωμο αέριο που αντιδρά με το [[οξυγόνο]] δίνοντας νερό και ιώδιο:
<div style='text-align: center;'>
<math>
\mathrm{
4HI + O_2 \xrightarrow{} 2H_2O + 2I_2}
</math>
</div>
Σε υγρό αέρα σχηματίζει ομίχλη (από σταγονίδια πυκνού) υδροϊωδικού οξέος. Είναι εξαιρετικά διαλυτό στο νερό, δίνοντας υδροϊωδικό οξύ.
Σε ένα [[λίτρο]] νερού διαλύονται 425 λίτρα υδροϊωδίου.

=== Αντιδράσεις με ανόργανες ενώσεις ===
==== Υδροϊωδικό οξύ ====

Το υδροϊωδικό οξύ είναι ένα διάλυμα καθαρού υδροϊωδίου και νερού. Το εμπορικό υδροϊωδικό οξύ περιέχει συνήθως 57% HI κατά [[μάζα]]. Το διάλυμα σχηματίζει ένα [[αζεοτροπικό μίγμα|αζεοτροπικό μείγμα]] με [[σημείο βρασμού]] στους 127&nbsp;°C που περιέχει 57% ΗΙ και 43% νερό. Το υδροϊωδικό οξύ είναι το ισχυρότερο από όλα τα κοινά οξέα<ref>Εξαιρείται το [[υδροαστατικό οξύ]].</ref> (δηλαδή εξαιρούνται τα [[σουπεροξέα]]), χάρη στη μεγάλη σταθερότητα της συζυγούς βάσης του. Το ανιόν ιωδίου (I<sup>-</sup>) είναι το μεγαλύτερο από όλα τα ανιόντα των [[αλογόνα|αλογόνων]]<ref>Εξαιρείται το ακόμη μεγαλύτερο (θεωρητικά) ανιόν αστατίου (At<sup>-</sup>).</ref>. Αυτό σημαίνει ότι το αρνητικό του φορτίο διαχέεται σε μεγαλύτερο όγκο. Σε αντιδιαστολή, το ανιόν χλωρίου (Cl<sup>-</sup>) είναι σημαντικά μικρότερο και άρα το αρνητικό του φορτίο είναι πιο συγκεντρωμένο, οδηγώντας σε πιο ισχυρή αλληλεπίδραση με κατιόντα υδρογόνου (H<sup>+</sup>). Η ασθενέστερη αλληλεπίδραση H<sup>+</sup>---I<sup>-</sup> οδηγεί σε ισχυρότερο υδροϊωδικό οξύ<ref name=chem>{{cite book | url = http://books.google.com/?id=vEwj1WZKThEC&pg=PA432 | pages = 371, 432–433 | title = Inorganic Chemistry | author = Wiberg, E.; Wiberg, N.; Holleman, A. F. | publisher = Academic Press | year = 2001 | isbn = 0-12-352651-5 }}</ref>.
<div style='text-align: center;'>
<math>
\mathrm{
HI_{(g)} + H_2O_{(l)} \xrightarrow{} H_3O^+_{(aq)} + I^-_{(aq)} \; K_a \simeq 10^{10}}
</math> <br /><math>
\mathrm{
HBr_{(g)} + H_2O_{(l)} \xrightarrow{} H_3O^+_{(aq)} + Br^-_{(aq)} K_a \simeq 10^9}
</math> <br /><math>
\mathrm{
HCl_{(g)} + H_2O_{(l)} \xrightarrow{} H_3O^+_{(aq)} + Cl^-_{(aq)} K_a \simeq 10^8}
</math>
</div>

==== Οξείδωση υδροϊωδίου ====

* Το υδροϊώδιο οξειδώνεται από το [[οξυγόνο]] παράγοντας [[νερό]] και στοιχειακό [[ιώδιο]], που με περίσσεια υδροϊωδίου τελικά σχηματίζει [[υδροτριιώδιο]] (HI<sub>3</sub>)<ref name=chem/>:
<div style='text-align: center;'>
<math>
\mathrm{
4HI + O_2 \xrightarrow{} 2H_2O + 2I_2}
</math><br /><math>
\mathrm{
HI + I_2 \xrightarrow{} HI_3}
</math>
</div>

=== Αντιδράσεις με οργανικές ενώσεις ===

==== Αντιδράσεις προσθήκης ====

1. Η προσθήκη του υδροϊωδίου<ref>Αποφεύγεται η χρήση υδροϊωδικού οξέος για να μην γίνει ταυτόχρονα προσθήκη νερού στο [[αλκένια|αλκένιο]].</ref> στο διπλό δεσμό άνθρακα-άνθρακα καθορίζεται από τον κανόνα του Μαρκόβνικοβ (Markovnikov)<ref>Το I προστίθεται στον άνθρακα του διπλού δεσμού με τα λιγότερα υδρογόνα</ref> ή αντι-Μαρκόβνικοβ, παρουσία υπεριώδους φωτός (UV) ή υπεροξειδίων (ROOR). Π.χ.<ref name="ReferenceA">Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 156, §6.8.1.</ref>.:
<div style='text-align: center;'>
<math>
\mathrm{RCH=CH_2 + HI \xrightarrow{} RCHICH_3}
</math> (Μαρκόβνικοβ)<br />και<br /><math>
\mathrm{RCH=CH_2 + HI \xrightarrow{UV \;\acute{\eta}\;ROOR} RCH_2CH_2I}
</math> (αντι-Μαρκόβνικοβ)
</div>

2. Η αντίδραση του υδροϊωδίου με [[αλκίνια]] είναι ηλεκτρονιόφιλη προσθήκη και ακολουθεί τον ίδιο μηχανισμό όπως και στα αλκένια δηλ. μέσω ενός καρβοκατιόντος<ref name="ReferenceB">Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 158, §6.9.1.</ref>. Π.χ.<ref name="ReferenceB"/>:
<div style='text-align: center;'>
<math>
\mathrm{RC \equiv CH + HI \xrightarrow{} RCI=CH_2 \xrightarrow{} RCI_2CH_3}
</math>
</div>

3. Η αντίδραση του υδροϊωδίου με συζυγή [[αλκαδιένια]] αντιστοιχεί κυρίως σε 1,4-προσθήκη, αν και είναι επίσης δυνατές η 1,2-προσθήκη και η 3,4-προσθήκη, με τη χρήση κατάλληλων συνθηκών. Π.χ<ref name="ReferenceA"/>:
<div style='text-align: center;'>
<math>
\mathrm{RCH=CHCH=CH_2 + HI \xrightarrow{} RCHICH=CHCH_3}
</math> (1,4-προσθήκη)<br /><math>
\mathrm{RCH=CHCH=CH_2 + HI \xrightarrow{} RCH=CHCHICH_3} 
</math> (1,2-προσθήκη)<br /><math>
\mathrm{RCH=CHCH=CH_2 + HI \xrightarrow{} \frac{1}{2} RCHICH_2CH=CH_2 + \frac{1}{2} RCH_2CHICH=CH_2} 
</math> (3,4-προσθήκη)
</div>

4. Η αντίδραση του υδροϊωδίου με [[κυκλοπροπάνιο]] αντιστοιχεί σε 1,3-κυκλοπροσθήκη. Παράγεται [[1-ιωδοπροπάνιο]]<ref>SCHAUM'S OUTLINE SERIES, ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ, Μτφ. Α. Βάρβογλη, 1999, §6.3., σελ. 79, εφαρμογή για κυκλοαλκάνια και για Ε = Η και Nu = I σε συνδυασμό με Ν. Αλεξάνδρου, Α. Βάρβογλη, Δ. Νικολαΐδη: Χημεία Ετεροχημικών Ενώσεων, Θεσσαλονίκη 1985, §1.2., σελ. 22-25</ref>:
<div style='text-align: center;'>
[[Αρχείο:Cyclopropane-skeletal.png|50 px]] <math> \mathrm{+ HI \xrightarrow{} CH_3CH_2CH_2I}
</math>
</div>

5. Η αντίδραση του υδροϊωδίου με [[οξιράνιο]] αντιστοιχεί σε 1,3-κυκλοπροσθήκη. Παράγεται [[2-ιωδαιθανόλη]]<ref>Ν. Αλεξάνδρου, Α. Βάρβογλη, Δ. Νικολαΐδη: Χημεία Ετεροχημικών Ενώσεων, Θεσσαλονίκη 1985, §2.1., σελ. 16-17. Εφαρμογή γενικού τύπου για A = I και B = H.</ref>.:
<div style='text-align: center;'>
[[Αρχείο:Ethylene oxide.svg|50 px]] <math> \mathrm{+ HI \xrightarrow{} ICH_2CH_2OH}
</math>
</div>

==== Πυρηνόφιλη υποκατάσταση σε αλκοόλες ====

Με χρήση υδροϊωδίου είναι δυνατή η πυρηνόφιλη υποκατάσταση υδροξυλίου από ιώδιο σε [[αλκοόλες]] (ROH). Η αντίδραση γίνεται συνήθως με τον S<sub>N<sup>2</sup></sub> μηχανισμό, αλλά είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί και με τον S<sub>N<sup>1</sup></sub><ref>Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ.199, §8.4.2γ.</ref>:
<div style='text-align: center;'>
[[Αρχείο:HIsubstitution.gif]]
<br />(σχηματοποιημένα για την [[1-προπανόλη]])<br />ή<br /><math>
\mathrm{ROH + HI \xrightarrow{} RI + H_2O} 
</math> (γενικά)
</div>

==== Πυρηνόφιλη υποκατάσταση σε αιθέρες ====

Με χρήση υδροϊωδίου είναι δυνατή η πυρηνόφιλη υποκατάσταση αλκοξυλίου από ιώδιο σε [[αιθέρες]] (ROR). Η αντίδραση γίνεται συνήθως με τον S<sub>N<sup>2</sup></sub> μηχανισμό, αλλά είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί και με τον S<sub>N<sup>1</sup></sub><ref>Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ.201, §8.5.3.</ref>:
<div style='text-align: center;'>
[[Αρχείο:DEEcleavage.gif]]
<br />(σχηματοποιημένα για το [[διαιθυλαιθέρας|διαιθυλαιθέρα]])<br />ή<br /><math>
\mathrm{ROR + HI \xrightarrow{} RI + ROH} 
</math> (γενικά)
</div>
* Αν χρησιμοποιηθεί περίσσεια HI σε θερμό διάλυμα, η παραγόμενη αλκοόλη υφίσταται κι αυτή υποκατάσταση του υδροξυλίου της από ιώδιο:
<div style='text-align: center;'>
<math>
\mathrm{ROR + 2HI \xrightarrow{\triangle} 2RI + H_2O}
</math>
</div>

==== Αναγωγικές ιδιότητες ====

1. Με χρήση υδροϊωδίου είναι δυνατή η αναγωγή αλκυλιωδιδίων (RI) σε [[αλκάνια]] (RH):
<div style='text-align: center;'>
<math>
\mathrm{RI + HI \xrightarrow{} RH + I_2}
</math>
</div>
2. Το υδροϊώδιο ανάγει επίσης α-υποκατεστημένες<ref>Ενώσεις που διαθέτουν δευτερεύουσα [[χαρακτηριστική ομάδα]] συνδεμένη σε άτομο άνθρακα διπλανό απ' αυτό στο οποίο είναι συνδεμένη η κύρια.</ref> [[κετόνες]] και αλκοόλες, υποκαθιστώντας τον α- υποκαταστάτη<ref>Δευτερεύουσα χαρακτηριστική ομάδα συνδεδεμένη με άτομο άνθρακα διπλανό από αυτό στο οποίο είναι συνδεμένη η κύρια.</ref> με ένα άτομο υδρογόνου από το υδροϊώδιο<ref name="Breton">{{ cite book | author = Breton, G. W.; Kropp, P. J.; Harvey, R. G. | chapter = Hydrogen Iodide | title = Encyclopedia of Reagents for Organic Synthesis | editor = L. Paquette | year = 2004 | publisher = Wiley & Sons | location = New York | doi = 10.1002/047084289X.rh039 }}</ref>.

==== Σύνθεση αιθανικού οξέος ====

Με χρήση υδροϊωδίου, [[μεθανόλη]]ς και [[μονοξείδιο του άνθρακα|μονοξειδίου του άνθρακα]] είναι δυνατή η σύνθεση [[αιθανικό οξύ|αιθανικού οξέος]]<ref name=Ullmann>Hosea Cheung, Robin S. Tanke, G. Paul Torrence "Acetic Acid" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2005, Wiley-VCH, Weinheim. {{DOI|10.1002/14356007.a01_045}}</ref>:
<div style='text-align: center;'>
<math>
\mathrm{CH_3OH + HI \xrightarrow{} CH_3I + H_2O}
</math><br /><math>
\mathrm{CH_3I + CO \xrightarrow{} CH_3COI}
</math><br /><math>
\mathrm{CH_3COI + H_2O \xrightarrow{} CH_3COOH + HI}
</math>
</div>

== Παράνομη χρήση υδροϊωδίου ==

Το υδροϊωδικό οξύ έχει περιληφθεί στην Ομοσπονδιακή λίστα χημικών DEA List I. Αυτό το οφείλει στη χρήση του ως αναγωγικού μέσου. Πιο συγκεκριμένα, ο συνδυασμός HI και ερυθρού [[φωσφόρος|φωσφόρου]] έχει γίνει η πιο δημοφιλής μέθοδος για την παραγωγή [[μεθαμφεταμίνη]]ς στις [[ΗΠΑ]]. Λαθρεμπορικές επιχειρήσεις επιδρούν [[ψευδοεφεδρίνη]] (που την παίρνουν από [[αντιισταμινικό|αντιισταμινικά]] χάπια) με HI και ερυθρό φωσφόρο. Το HI αντιδρά με την ψευδοεφεδρίνη παράγοντας αρχικά [[ιωδοεφεδρίνη]] που μετά ανάγεται κυρίως σε μεθαμφεταμίνη<ref>{{ cite journal | author = Skinner, H. F. | title = Methamphetamine Synthesis via Hydroiodic Acid / Red Phosphorus Reduction of Ephedrine | url = https://archive.org/details/sim_forensic-science-international_1990-12_48_2/page/123 | year = 1990 | volume = 48 | issue = 2 | pages = 123–134 | journal = Forensic Science International | doi = 10.1016/0379-0738(90)90104-7 }}</ref>.

Επειδή δε στα περιεχόμενα στη λίστα χημικά οι πωλήσεις ελέγχονται στενά, οι λαθρεμπορικές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν πλέον ερυθρό φωσφόρο και ιώδιο για να παράγουν οι ίδιες επί τόπου (''[[in situ]]'') το υδροϊώδιο που χρειάζονται, ώστε να μη χρειάζεται να εκτίθενται με την απευθείας αγορά υδροϊωδίου<ref>{{ cite journal | author = Skinner, H. F. | title = Identification and Quantitation of Hydroiodic Acid Manufactured from Iodine, Red Phosphorus and Water | journal = Journal of the Clandestine Laboratory Investigation Chemists Association | volume = 5 | page = 12 | year = 1995 }}{{αναξιόπιστη πηγή;|date=December 2010}}</ref><ref>{{ cite journal | author = Skinner H. F. | journal = Microgram | volume = 28 | pages = 349 | year = 1995 }}{{αναξιόπιστη πηγή;|date=December 2010}}</ref>.

== Χρήση σε βιομηχανία αλατιού ==
Το υδροϊώδιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη σύνθεση [[ιωδιούχο νάτριο|ιωδιούχου νατρίου]] ή [[ιωδιούχο κάλιο|ιωδιούχου καλίου]], για την αύξηση της συγκέντρωσης ιωδίου στο [[αλάτι]].

== Παραπομπές και σημειώσεις ==
<references />

{{Ενώσεις υδρογόνου}}
{{Eνώσεις ιωδίου}}
{{Οξέα}}

{{Authority control}}

[[Κατηγορία:Υδραλογόνα]]
[[Κατηγορία:Ενώσεις ιωδίου]]
[[Κατηγορία:Ανόργανα οξέα]]