Προβολή πηγαίου κώδικα για τη σελίδα Ελληνικό Μετρό

{{Άλλεςχρήσεις4|την ανώνυμη κατασκευαστική εταιρία|το μετρό της Αθήνας|Μετρό Αθήνας|το υπό κατασκευή μετρό της Θεσσαλονίκης|Μετρό Θεσσαλονίκης|την πρώην εταιρία λειτουργίας που ενσωματώθηκε στη [[Σταθερές Συγκοινωνίες]]|Αττικό Μετρό Εταιρεία Λειτουργίας}}
{{Κουτί πληροφοριών εταιρίας|
όνομα εταιρίας = ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΤΡΟ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.|λεζάντα_λογοτύπου=Λογότυπο (2023-)|
|λογότυπο           = [[Αρχείο:AM gr.jpg|150px]]|
είδος = Νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου |
ίδρυση = 6 Αυγούστου 1991 | 
έδρα = [[Λεωφόρος Μεσογείων|Μεσογείων]] 191-193, [[Αθήνα]] |κύκλος εργασιών={{increase}} 3.184.411,38 (2023)|κέρδη={{decrease}} -190.269.012,21 (2023)|ενεργητικό={{decrease}} 5.521.377.940,97 (2023)|
πρόσωπα = Νικόλαος Ταχιάος - Πρόεδρος <br />
Νικόλαος Κουρέτας - Διευθύνων Σύμβουλος|αριθμός υπαλλήλων=379 (2023)|ιστοσελίδα=https://emetro.gr|
|εμπορική_επωνυμία=Ελληνικό Μετρό|τύπος=[[Ανώνυμη Εταιρεία]]|τύπος_εταιρείας=}}

Η '''Ελληνικό Μετρό''' (''Ελληνικό'' ''Μετρό  Μονοπρόσωπη Α.Ε.''), πρώην ''Αττικό Μετρό'', είναι ελληνικό νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με τη μορφή [[Ανώνυμη εταιρεία|ανώνυμης εταιρείας]] και με μοναδικό μέτοχο της εταιρείας το Ελληνικό Δημόσιο. Η εταιρεία ιδρύθηκε το [[1991]] με τo Νόμο 1955/1991, έχει ως έδρα την [[Αθήνα]] και απασχολεί 379 άτομα στο σύνολό της (τέλη 2023).  

Σκοπός και ευθύνη της εταιρείας είναι κυρίως η μελέτη, κατασκευή, οργάνωση, διοίκηση και ανάπτυξη του δικτύου αστικού σιδηροδρόμου (μετρό) της [[Περιφέρεια Αττικής|Περιφέρειας Αττικής]] και της [[Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης|Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης]], καθώς και του δικτύου [[Τραμ Αθήνας|Τραμ]] σε όλη την επικράτεια, πλην του δικτύου του [[Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας|ΟΣΕ]].  

Ειδικεύεται στην σχεδίαση των δικτύων μέσων σταθερής τροχιάς, την μελέτη και την παράλληλη ενσωμάτωση αυτών στον λειτουργικό πολεοδομικό ιστό, την επίβλεψη της κατασκευής των κατάλληλων υποδομών, την προετοιμασία των λειτουργικών συστημάτων ώστε να μπορούν να συνεχίζεται απρόσκοπτα η λειτουργία των σιδηροδρομικών δικτύων από τις εταιρείες λειτουργίας των μέσων μαζικής μεταφοράς. Αρμοδιότητα της εταιρείας απότελεί και η προμήθεια συρμών και παράδοσή τους στη ΣΤΑΣΥ για το δίκτυο του μετρό και του τράμ. 

Ευθύνη λειτουργίας, εκμετάλλευσης και συντήρισης των Μέσων Σταθερής Τροχιάς (ΜΣΤ) μετρό και τράμ έχει ο [[Συγκοινωνίες στην Αθήνα|ΟΑΣΑ]] μέσω της θυγατρικής του [[Σταθερές Συγκοινωνίες|ΣΤΑΣΥ]] στην Αθήνα, και η ιδωτιική εταιρεία THEMA (με εποπτεία του [[Οργανισμός Συγκοινωνιακού Έργου Θεσσαλονίκης|ΟΣΕΘ]]) στην Θεσσαλονίκη. 

Η ίδρυση της εταιρείας αποτέλεσε πρότυπο για δημόσιες εταιρείες μελέτης, κατασκευής, επίβλεψης και διαχείρισης δημοσίων έργων που ιδρύθηκαν μεταγενέστερα,<ref>{{fr}} {{el}} Ιστοσ. Πρεσβείας της [[Γαλλική Δημοκρατία|Γαλλικής Δημοκρατίας]] στην Αθήνα, [https://web.archive.org/web/20140529180834/http://www.ambafrance-gr.org/%CE%93%CE%B9%CF%8E%CF%81%CE%B3%CE%BF%CF%82-%CE%93%CE%99%CE%91%CE%9D%CE%9D%CE%97%CE%A3 Πρόσωπο του μήνα: Γιώργος Γιαννής, Πρόεδρος της Αττικό Μετρό Α.Ε.]</ref> όπως η ''[[Εγνατία Οδός Α.Ε.]]'' το [[1997]] και η ''Δημόσια Επιχείρηση Ανέγερσης Νοσηλευτικών Μονάδων Α.Ε.'' (ΔΕΠΑΝΟΜ) όπως μετεβλήθη η νομική μορφή της το [[1999]].

Το Μάιο του 2023, μετονομάστηκε σε Ελληνικό Μετρό για να συμπεριλάβει και το [[Μετρό Θεσσαλονίκης]], ενάμιση χρόνο πριν τα προγραμματισμένα εγκαίνιά του για τις 30 Νοεμβρίου 2024.

Μεγάλο έργο της εταιρείας σε εξέλιξη, είναι η κατασκευή του [[Μετρό Θεσσαλονίκης]] και της [[Γραμμή 4 (Μετρό Αθήνας)|Γραμμής 4 του μετρό της Αθήνας]].

== Ιστορικό υπόβαθρο ==
Η Αττικό Μετρό ιδρύθηκε με νομοθετικό διάταγμα το [[1991]] (Ν. 1955/1991) επί Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. [[Στέφανος Μάνος|Στέφανου Μάνου]] και αποτελεί νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με μορφή [[ανώνυμη εταιρεία|αvώvυμης εταιρείας]] και έχει ως μοναδικό μέτοχο της εταιρείας το Ελληνικό Δημόσιο. Από την ιδρυτική πράξη της εταιρείας, διαφαίνεται ότι το 49 % των μετοχών της εταιρείας μπορούν να μεταβιβαστούν ελεύθερα σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα και μπορούν να εισαχθoύv στο [[Χρηματιστήριο Αθηνών]]. Στην νομοθετική διάταξη υπάρχει πρόβλεψη συγχώνευσης με άλλον δημόσιο φορέα, αρκεί το ελληνικό δημόσιο να διατηρήσει την κυριότητα της εταιρείας και η έδρα της να βρίσκεται εντός της [[Περιφέρεια Αττικής|περιφέρειας Αττικής]]. Με την ψήφιση της νομοθετικής πράξης, η Αττικό Μετρό αναλαμβάνει την μελέτη, κατασκευή, λειτουργία και διαχείριση των μέσων σταθερής τροχιάς στους νομούς [[Νομός Αττικής|Αττικής]] και [[Νομός Θεσσαλονίκης|Θεσσαλονίκης]], εκτός από το σιδηροδρομικό δίκτυο που ανήκει και διαχειρίζεται ο [[Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος]], καθώς εγκρίνεται η υπογραφή της σύμβαση μεταξύ του [[Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων (Ελλάδα)|Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων]] και την ανάδοχο κοινοπραξία ''"Ολυμπιακό Μετρό"''. Το [[1998]], ιδρύθηκε η εταιρεία λειτουργίας του δικτύου του [[Μετρό Αθήνας|μετρό των Αθηνών]] [[Αττικό Μετρό Εταιρεία Λειτουργίας]], που εποπτεύεται από την Αττικό Μετρό.<ref>Ιστοσελίδα Αττικό Μετρό ΑΕ, [http://www.ametro.gr/page/default.asp?la=1&id=21 Ιδρυτικό νόμος της Αττικό Μετρό]</ref>

Τον Ιούνιο του [[2011]], η θυγατρική της εταιρείας [[Αττικό Μετρό Εταιρεία Λειτουργίας]] ενσωματώθηκε στις ''[[Σταθερές Συγκοινωνίες|Σταθερές Συγκοινωνίες Α.Ε.]]'' (ΣΤΑΣΥ Α.Ε.), σχηματίζοντας έναν ενιαίο οργανισμό των μέσων σταθερής τροχιάς της πόλης της Αθήνας, που περιλαμβάνει την λειτουργία και την διαχείριση των δύο γραμμών της Αττικό Μετρό, της γραμμής των [[Γραμμή Ηλεκτρικού (Μετρό Αθήνας)|Ηλεκτρικών Σιδηρόδρομων Αθηνών - Πειραιώς]] (Η.Σ.Α.Π.) και του τροχιόδρομου (ΤΡΑΜ ΑΕ).<ref>Ιστοσελίδα ΑΜΕΛ, [http://www.amel.gr/index.php?id=56 Εταιρία: ΣΤΑ.ΣΥ Α.Ε.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120607054520/http://www.amel.gr/index.php?id=56 |date=2012-06-07 }}</ref>

Από τον Μάρτιο του [[2012]], οι αρμοδιότητες της εταιρείας διευρύνθηκαν με την υλοποίηση αστικών παρεμβάσεων, που περιλαμβάνουν αναπλάσεις δημοσίων χώρων με πεζοδρομήσεις και κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, καθώς και την ανάθεση εκπόνησης μελετών για λογαριασμό τρίτων μελετών συγκοινωνιακών έργων, οργάνωσης και διαχείρισης μεταφορών και συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα με σκοπό την οικονομική αυτοτέλεια του οργανισμού.<ref>Ιστοσ. Euro2day, [http://www.euro2day.gr/news/economy/124/articles/694809/Article.aspx Επίσκεψη της Επιτρόπου Quinn στην Αττικό Μετρό], 24/04/2012.</ref> 

Μεταξύ άλλων, η Αττικό Μετρό προγραμματιζόταν να αναλάβει διαχειριστικό ρόλο στο σχεδιαζόμενη επέκταση του [[Τραμ|τροχιόδρομου]] της [[Αθήνα|Αθήνας]] διαμέσου της οδού Πανεπιστημίου προς τα [[Πατήσια]] με την ταυτόχρονη πεζοδρόμηση της οδού,<ref>Εφημ. [[Το Βήμα]], [http://www.tovima.gr/society/article/?aid=395957 Mνημόνιo 3 Υπουργείων για πεζοδρόμηση της Πανεπιστημίου], Επιμ. Παναγιώτα Μπίτσικα, 16/04/2011</ref> έργο που τελικά ματαιώθηκε.<ref>{{Cite web|url=http://www.kathimerini.gr/818146/article/epikairothta/ellada/oristiko-oxi-ste-sthn-anaplash--ths-panepisthmioy|title=Οριστικό «όχι» ΣτΕ στην ανάπλαση της Πανεπιστημίου, Της Εύας Καραμανώλη, του Γιώργου Λιάλιου {{!}} Kathimerini|accessdate=2016-09-24}}</ref>

== Διατελέσαντες Πρόεδροι ==
* [[Ραφαήλ Μωυσής]] (1991 - 1994)
* [[Λεωνίδας Κίκηρας]] (1994 - 14/2/2002)
* [[Γιάννης Χρυσικόπουλος]] (14/2/2002 - Μάιος 2004)
* [[Γιώργος Γιαννής]] (Μάιος 2004 - 16/4/2010)<ref>[https://www.kathimerini.gr/1080733/gallery/proswpa/geyma-me-thn-k/giwrgos-giannhs-sthn-k-h-a8hna-apokta-kalyteres-synh8eies?fbclid=IwAR3NiVdxWNVxyJ_pV9FeJty8FL__s2xcZKyoTBrBpDWPN4UEbz6e3jVnhMU Γιώργος Γιαννής στην «Κ»: Η Αθήνα αποκτά καλύτερες συνήθειες]</ref>: εμπνευστής του σχεδίου των 8 γραμμών μετρό της Αθήνας που κατατέθηκε στις 13 Απριλίου 2009.
* [[Χρήστος Τσίτουρας]] (16/4/2010 - 1/3/2016)
* [[Γιάννης Μυλόπουλος]] (1/3/2016 - 18/9/2019)
* [[Νίκος Ταχιάος]] (18/9/2019 - 27/6/2023)
* Νίκος Κουρέτας (27/6/2023 - σήμερα)

== Παραπομπές ==
<references />

== Δείτε επίσης ==
* [[Μετρό Αθήνας]]
** [[Αττικό Μετρό Εταιρεία Λειτουργίας]]
** [[Τραμ Αθήνας]]
* [[Μετρό Θεσσαλονίκης]]

== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
* Επίσημη ιστοσελίδα [http://www.ametro.gr/ Αττικό Μετρό Α.Ε.] 

{{Ελληνική επιχείρηση-επέκταση}}
{{DEFAULTSORT:Ελληνικο Μετρο}}
[[Κατηγορία:Σιδηροδρομικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα]]
[[Κατηγορία:Μετρό Αθήνας]]
[[Κατηγορία:Μετρό Θεσσαλονίκης]]