Προβολή πηγαίου κώδικα για τη σελίδα Γαστρεντερίτιδα

{{Κουτί πληροφοριών ασθένειας
|ονομασία       = Γαστρεντερίτιδα
|εικόνα         = Gastroenteritis viruses.jpg
|λεζάντα        = Ιοί γαστρεντερίτιδας: A ροτοϊός, B αδενοϊός, Γ νοροϊός και Δ αστροϊός. Η απεικόνιση των ιϊκών σωματιδίων είναι με τον ίδιο βαθμό μεγέθυνσης ώστε να επιτραπεί η σύγκριση μεγέθους.
|DiseasesDB     = 30726
|ICD10          = {{ICD10|A|02|0|a|00}}, {{ICD10|A|08||a|00}}, {{ICD10|A|09||a|00}}, {{ICD10|J|10|8|j|09}}, {{ICD10|J|11|8|j|09}},{{ICD10|K|52||k|50}}
|ICD9           = {{ICD9|008.8}} {{ICD9|009.0}}, {{ICD9|009.1}}, {{ICD9|558}}
|ICDO           =
|OMIM           =
|MedlinePlus    =
|eMedicineSubj  = emerg
|eMedicineTopic = 213
|MeshID         = D005759
}}
Η '''γαστρεντερίτιδα''' είναι μια νόσος που χαρακτηρίζεται από [[λοίμωξη]] του [[γαστρεντερικό σύστημα|γαστρεντερικού συστήματος]], συμπεριλαμβανομένου τόσο του [[στομάχι|στομάχου]] όσο και του [[λεπτό έντερο|λεπτού εντέρου]], και προκαλεί [[διάρροια]], [[έμετος|εμετό]], [[κοιλία|κοιλιακό]] άλγος και κράμπες.<ref name=EBMED2010>{{cite journal|last=Singh|first=Amandeep|title=Pediatric Emergency Medicine Practice Acute Gastroenteritis — An Update|journal=Emergency Medicine Practice|year=2010|month=July|volume=7|issue=7|url=http://www.ebmedicine.net/topics.php?paction=showTopic&topic_id=229}}</ref> Η γαστρεντερίτιδα, παρόλο που δε σχετίζεται με τη [[γρίπη]], είναι επίσης γνωστή και ως ''' γρίπη του στομάχου''' ή '''γαστρική γρίπη'''.

<!--Αιτιολογία -->
Η πλειονότητα των περιπτώσεων γαστρεντερίτιδας σε παιδιά παγκοσμίως οφείλεται στον [[ροταϊός|ροταϊό]].<ref name="pmid22030330">{{cite journal |author=Tate JE, Burton AH, Boschi-Pinto C, Steele AD, Duque J, Parashar UD |title=2008 estimate of worldwide rotavirus-associated mortality in children younger than 5 years before the introduction of universal rotavirus vaccination programmes: a systematic review and meta-analysis |journal=The Lancet Infectious Diseases|volume=12 |issue=2 |pages=136–41 |year=2012 |month=February |pmid=22030330 |doi=10.1016/S1473-3099(11)70253-5 }}</ref> Στους ενήλικες, ωστόσο, οι πιο συχνές αιτίες γαστρεντερίτιδας είναι ο [[νοροϊός]]<ref name="pmid21695033">{{cite journal |author=Marshall JA, Bruggink LD |title=The dynamics of norovirus outbreak epidemics: recent insights |journal=International Journal of Environmental Research and Public Health |volume=8 |issue=4 |pages=1141–9 |year=2011 |month=April|pmid=21695033 |pmc=3118882 |doi=10.3390/ijerph8041141}}</ref> και τα [[καμπυλοβακτήριο|καμπυλοβακτήρια]].<ref name="pmid22025030">{{cite journal |author=Man SM|title=The clinical importance of emerging Campylobacter species |journal=Nature Reviews. Gastroenterology & Hepatology |volume=8 |issue=12|pages=669–85 |year=2011 |month=December |pmid=22025030 |doi=10.1038/nrgastro.2011.191}}</ref> Λιγότερο συχνά αίτια γαστρεντερίτιδας αποτελούν άλλα βακτήρια (ή οι τοξίνες τους) και τα παράσιτα. Η μετάδοση γίνεται μέσω της κατανάλωσης ακατάλληλα παρασκευασμένων τροφίμων, μολυσμένων υδάτων ή διά μέσου της άμεσης επαφής με άτομα που νοσούν.

<!--Θεραπεία και επιδημιολογία -->
Η κύρια θεραπεία είναι η επαρκής ενυδάτωση. Σε ήπιες ή μέτριες περιπτώσεις γαστρεντερίτιδας, αυτό μπορεί συνήθως να επιτευχθεί με τη χορήγηση [[πόσιμο ενυδατικό διάλυμα|πόσιμων ενυδατικών διαλυμάτων]]. Σε πιο βαριές περιπτώσεις, συνιστάται ενδοφλέβια χορήγηση υγρών. Η γαστρεντερίτιδα προσβάλλει κυρίως παιδιά και πληθυσμό αναπτυσσόμενων χωρών.

== Συμπτωματολογία ==
[[Εικόνα:Bristol stool chart.svg|thumb|Ο Τύπος 7 στον [[Διάγραμμα αξιολόγησης του τύπου κοπράνων κατά Μπρίστολ|Πίνακα αξιολόγησης του τύπου κοπράνων κατά Μπρίστολ]] υποδηλώνει διάρροια]] 
Η γαστρεντερίτιδα προκαλεί συνήθως [[διάρροια]] σε συνδυασμό με [[έμετος|εμετό]],<ref name=Eck2011/> ενώ σε πιο σπάνιες περιπτώσεις εκδηλώνεται μόνο με ένα εκ των δύο συμπτωμάτων.<ref name=EBMED2010/> Επιπλέον μπορεί να προκαλέσει κοιλιακές κράμπες.<ref name=EBMED2010/> Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως 12–72 ώρες μετά την επαφή με τον λοιμώδη παράγοντα.<ref name=Web09>{{cite book|last=Webber|first=Roger|title=Communicable disease epidemiology and control : a global perspective|year=2009|publisher=Cabi|location=Wallingford, Oxfordshire|isbn=978-1-84593-504-7|page=79|url=http://books.google.ca/books?id=pZ9fpHtvOGYC&pg=PA79|edition=3rd}}</ref> Εάν η γαστρεντερίτιδα οφείλεται σε ιογενή παράγοντα, τότε τα συμπτώματα υποχωρούν συνήθως μέσα σε μία εβδομάδα.<ref name=Eck2011/> Ορισμένα ιογενή αίτια είναι πιθανόν να συνδέονται με [[πυρετός|πυρετό]], αίσθημα κόπωσης, [[πονοκέφαλος|πονοκέφαλο]] και [[μυαλγία|μυαλγίες]].<ref name=Eck2011/> Εάν παρατηρηθεί [[δυσεντερία|αίμα στις κενώσεις]], τότε δεν πρόκειται πιθανότατα για ιογενή λοίμωξη <ref name=Eck2011/> αλλά βακτηριακή.<ref name=Bact2007/> Ορισμένες βακτηριακές λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν οξύ κοιλιακό άλγος και να διαρκέσουν αρκετές βδομάδες.<ref name=Bact2007/>

Τα παιδιά που έχουν μολυνθεί από ροταϊό συνήθως αναρρώνουν πλήρως μέσα σε 3-5 ημέρες.<ref name=Rota2011>{{cite journal|last=Meloni|first=A|coauthors=Locci, D, Frau, G, Masia, G, Nurchi, AM, Coppola, RC|title=Epidemiology and prevention of rotavirus infection: an underestimated issue?|journal=The journal of maternal-fetal & neonatal medicine : the official journal of the European Association of Perinatal Medicine, the Federation of Asia and Oceania Perinatal Societies, the International Society of Perinatal Obstetricians|date=2011 Oct|volume=24 Suppl 2|pages=48–51|pmid=21749188|doi=10.3109/14767058.2011.601920}}</ref> Στις φτωχές χώρες, ωστόσο, όπου δεν υπάρχει δυνατότητα θεραπείας για βαριές περιπτώσεις λοιμώξεων, η επίμονη διάρροια αποτελεί συχνό φαινόμενο.<ref>{{cite web|title=Toolkit|url=http://www.defeatdd.org/understanding-crisis/advocacy-outreach/toolkits|work=DefeatDD|accessdate=3 May 2012|archive-date=2011-06-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20110605055147/http://www.defeatdd.org/understanding-crisis/advocacy-outreach/toolkits|url-status=unfit}}</ref> Η συχνότερη επιπλοκή της [[αφυδάτωση]]ς είναι η [[διάρροια]]<ref name=NICE2009>{{cite web|title=Management of acute diarrhoea and vomiting due to gastoenteritis in children under 5|url=http://guidance.nice.org.uk/CG84|work=National Institute of Clinical Excellence|month=April|year=2009}}</ref> και ένα παιδί με σημαντικό βαθμό αφυδάτωσης υπάρχει περίπτωση να παρουσιάσει παρατεταμένη [[τριχοειδική επαναπλήρωση]], μειωμένη [[αφυδάτωση|σπαργή δέρματος]] και ακανόνιστη αναπνοή.<ref name=Tint10>{{cite book |author=Tintinalli, Judith E. |title=Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide (Emergency Medicine (Tintinalli))|publisher=McGraw-Hill Companies |location=New York |year=2010 |pages=830–839 |isbn=0-07-148480-9 }}</ref> Οι επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις συναντιούνται κυρίως σε περιοχές με ανεπαρκείς συνθήκες υγιεινής και υπάρχει πιθανότητα να οδηγήσουν σε [[υποσιτισμός|υποσιτισμό]],<ref name=Web09/> μειωμένη ανάπτυξη, και μακροπρόθεσμα σε νοητική καθυστέρηση.<ref name=M93/>

Το 1% των περιπτώσεων γαστρεντερίτιδας που οφείλεται σε κάποιο είδος ''καμπυλοβακτηριδίου'' θα παρουσιάσει [[αντιδραστική αρθρίτιδα]], ενώ το 0,1% [[Σύνδρομο Guillain-Barré]].<ref name=Bact2007/> Το [[αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο]] (HUS) μπορεί να αποτελέσει αποτέλεσμα λοίμωξης από [[τοξίνη Shiga]] η οποία παράγεται από είδη βακτηρίων ''Escherichia coli'' ή ''Shigella'', προκαλώντας [[θρομβοπενία]], [[νεφρική ανεπάρκεια]], και [[αιμολυτική αναιμία]].<ref name=BMJ2007/> Τα παιδιά έχουν μεγαλύτερη προδιάθεση να προσβληθούν από αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο απ’ ότι οι ενήλικες.<ref name=M93/> Ορισμένες ιογενείς λοιμώξεις μπορούν, επίσης, να προκαλέσουν [[καλοήθης βρεφική επιληψία|καλοήθη βρεφική επιληψία]].<ref name=EBMED2010/>

==Αίτια==
Οι [[ιός|ιοί]] (ειδικότερα ο [[ροταϊός]]), τα ''[[κολοβακτηρίδιο|κολοβακτηρίδια]] (Escherichia coli)'' και τα ''[[καμπυλοβακτηρίδια]]'' αποτελούν τις κυριότερες αιτίες γαστρεντερίτιδας.<ref name=Web09/><ref name=Sz2010/> Ωστόσο, υπάρχουν και πολύ άλλοι λοιμώδεις παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν αυτό το σύνδρομο.<ref name=M93/> Τα κρούσματα γαστρεντερίτιδας από μη λοιμώδη αίτια είναι λιγότερο πιθανά από μια ιογενή ή βακτηριδιακή [[αιτιολογία]].<ref name=EBMED2010/> Ο κίνδυνος μόλυνσης είναι υψηλότερος στα παιδιά λόγω της έλλειψης [[ανοσία]]ς και τη σχετικά ανεπαρκή υγιεινή.<ref name=EBMED2010/>

===Ιογενή===
Οι ιοί που προκαλούν γαστρεντερίτιδα είναι ο [[ροταϊός]], ο [[νοροϊός]], ο [[αντεροϊός]] και ο [[αστροϊός]].<ref name=Eck2011>{{cite journal |author=Eckardt AJ, Baumgart DC |title=Viral gastroenteritis in adults |journal=Recent Patents on Anti-infective Drug Discovery |volume=6|issue=1 |pages=54–63 |year=2011 |month=January |pmid=21210762}}</ref><ref name="pmid21173676">{{cite journal |author=Dennehy PH |title=Viral gastroenteritis in children |journal=The Pediatric Infectious Disease Journal |volume=30 |issue=1 |pages=63–4 |year=2011 |month=January|pmid=21173676 |doi=10.1097/INF.0b013e3182059102}}</ref> Ο ροταϊός αποτελεί το συχνότερο αίτιο γαστρεντερίτιδας σε παιδιά,<ref name=Sz2010/> και έχει τα ίδια ποσοστά εμφάνισης τόσο στις [[ανεπτυγμένη χώρα|ανεπτυγμένες χώρες]] όσο και στις [[αναπτυσσόμενες χώρες]].<ref name=Rota2011/> Το 70% των κρουσμάτων λοιμώδους διάρροιας στην παιδιατρική ηλικιακή ομάδα προκαλούνται από ιούς.<ref name=Webb2005>{{cite journal|last=Webb|first=A|coauthors=Starr, M|title=Acute gastroenteritis in children.|journal=Australian family physician|date=2005 Apr|volume=34|issue=4|pages=227–31|pmid=15861741}}</ref> Ο ροτοϊός αποτελεί λιγότερο συχνή αιτία σε ενήλικες λόγω της επίκτητης ανοσίας.<ref name=ID2011>{{cite journal |author=Desselberger U, Huppertz HI |title=Immune responses to rotavirus infection and vaccination and associated correlates of protection |journal=The Journal of Infectious Diseases |volume=203 |issue=2|pages=188–95 |year=2011 |month=January |pmid=21288818 |pmc=3071058 |doi=10.1093/infdis/jiq031 |url=}}</ref>

Η κύρια αιτία γαστρεντερίτιδας σε ενηλίκους στην Αμερική είναι ο νοροϊός, με το 90% των κρουσμάτων να οφείλεται σε αυτόν.<ref name=Eck2011/> Αυτές οι τοπικές [[επιδημία|επιδημίες]] παρουσιάζονται συνήθως σε κλειστούς χώρους συνάθροισης, όπως σε [[κρουαζιερόπλοιο|κρουαζιερόπλοια]],<ref name=Eck2011/> νοσοκομεία ή εστιατόρια.<ref name=EBMED2010/> Οι πάσχοντες μπορεί να μεταδώσουν το νόσημα ακόμα και μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων της διάρροιας.<ref name=Eck2011/> Ο νοροϊός ευθύνεται για το 10% των περιπτώσεων γαστρεντερίτιδας σε παιδιά.<ref name=EBMED2010/>

===Βακτηριδιακά===
[[File:Salmonella Typhimurium Gram.jpg|thumb| Μικροσκοπική απεικόνιση του βακτηρίου ''Salmonella enterica'' serovar Typhimurium (ATCC 14028) σε μεγέθυνση 1000× και μετά από χρώση κατά Γκραμ.]]
Στις ανεπτυγμένες χώρες το ''[[Campylobacter jejuni]]'' αποτελεί την κυριότερη αιτία βακτηριακής γαστρεντερίτιδας, με τις μισές των περιπτώσεων να σχετίζονται με την κατανάλωση [[πουλερικά|πουλερικών]].<ref name=Bact2007>{{cite journal|last=Galanis|first=E|title=Campylobacter and bacterial gastroenteritis.|journal=CMAJ : Canadian Medical Association |date=2007 Sep 11|volume=177|issue=6|pages=570–1|pmid=17846438|doi=10.1503/cmaj.070660|pmc=1963361}}</ref> Το 15% των περιπτώσεων γαστρεντερίτιδας σε παιδιά προκαλείται από βακτήρια, με πιο συχνά το ''[[κολοβακτηρίδιο]] (Escherichia coli)'', τη ''[[σαλμονέλα]]'', τη ''[[σιγκέλλα]]'' και τα ''καμπυλοβακτηρίδια''.<ref name=Webb2005/> Αν τα τρόφιμα μολυνθούν με βακτήρια και παραμείνουν σε θερμοκρασία δωματίου για αρκετές ώρες, τότε τα βακτήρια πολλαπλασιάζονται και αυξάνεται ο κίνδυνος μόλυνσης για όσους καταναλώσουν το τρόφιμο.<ref name=M93/> Ορισμένα τρόφιμα που έχουν συνδεθεί με τη γαστρεντερίτιδα είναι το ωμό ή μισοψημένο κρέας, το κοτόπουλο, τα θαλασσινά και τα αβγά, καθώς και τα ωμά βλαστάρια, το μη παστεριωμένο γάλα και τα μαλακά τυριά, και οι χυμοί φρούτων και λαχανικών.<ref>{{cite journal|last=Nyachuba|first=DG|title=Foodborne illness: is it on the rise?|url=https://archive.org/details/sim_nutrition-reviews_2010-05_68_5/page/257|journal=Nutrition Reviews|date=2010 May|volume=68|issue=5|pages=257-69|pmid=20500787|doi=10.1111/j.1753-4887.2010.00286.x}}</ref> Στις αναπτυσσόμενες χώρες, και ειδικότερα στην υποσαχάρια Αφρική και την Ασία, η συχνότερη αιτία γαστρεντερίτιδας είναι η [[χολέρα]].<!-- <ref name=Cholera11/> --> Αυτή η λοίμωξη μεταδίδεται συνήθως με το μολυσμένο νερό ή τα τρόφιμα.<ref name=Cholera11>{{cite journal|last=Charles|first=RC|coauthors=Ryan, ET|title=Cholera in the 21st century.|journal=Current opinion in infectious diseases|date=2011 Oct|volume=24|issue=5|pages=472-7|pmid=21799407|doi=10.1097/QCO.0b013e32834a88af}}</ref>

Το τοξινογόνο ''[[Clostridium difficile]]'' αποτελεί σημαντικό αίτιο διάρροιας, την οποία παρουσιάζουν συχνότερα οι ηλικιωμένοι.<ref name=M93/> Τα βρέφη μπορούν να έχουν αυτά τα βακτήρια, χωρίς να παρουσιάσουν κάποιο σύμπτωμα.<ref name=M93/> Αποτελεί κοινή αιτία διάρροιας σε όσους νοσηλεύονται και συχνά σχετίζεται με τη χρήση των αντιβιοτικών.<ref>{{cite journal|last=Moudgal|first=V|coauthors=Sobel, JD|title=Clostridium difficile colitis: a review.|journal=Hospital practice (1995)|date=2012 Feb|volume=40|issue=1|pages=139-48|pmid=22406889|doi=10.3810/hp.2012.02.954}}</ref> Η λοιμώδης διάρροια που οφείλεται στον ''[[σταφυλόκοκκος|σταφυλόκοκκο]]'' μπορεί επίσης να εκδηλωθεί σε όσους έχουν κάνει χρήση αντιβιοτικών.<ref>{{cite journal|last=Lin|first=Z|coauthors=Kotler, DP; Schlievert, PM; Sordillo, EM|title=Staphylococcal enterocolitis: forgotten but not gone?|url=https://archive.org/details/sim_digestive-diseases-and-sciences_2010-05_55_5/page/1200|journal=Digestive diseases and sciences|date=2010 May|volume=55|issue=5|pages=1200-7|pmid=19609675}}</ref> Η [[διάρροια|διάρροια των ταξιδιωτών]] αποτελεί συνήθως ένα είδος βακτηριακής γαστρεντερίτιδας. Τα φάρμακα που καταστέλλουν την παραγωγή γαστρικού οξέος φαίνεται να αυξάνουν τον κίνδυνο σοβαρής λοίμωξης μετά την έκθεση σε έναν αριθμό οργανισμών, όπως του ''Clostridium difficile'', της ''σαλμονέλας'', και των ''καμπυλοβακτηριδίων''.<ref name=PPI2007>{{cite journal|last=Leonard|first=J|coauthors=Marshall, JK, Moayyedi, P|title=Systematic review of the risk of enteric infection in patients taking acid suppression.|url=https://archive.org/details/sim_american-journal-of-gastroenterology_2007-09_102_9/page/2047|journal=The American journal of gastroenterology|date=2007 Sep|volume=102|issue=9|pages=2047–56; quiz 2057|pmid=17509031|doi=10.1111/j.1572-0241.2007.01275.x}}</ref> Ο κίνδυνος είναι υψηλότερος για όσους λαμβάνουν [[αναστολείς της αντλίας πρωτονίων]] παρά [[H2-ανταγωνιστές]].<ref name=PPI2007/>

===Παρασιτικά===
Υπάρχει ένας αριθμός [[πρωτόζωα|πρωτόζωων]] που μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερίτιδα – με πιο συχνό το ''[[Giardia lamblia]]''. Άλλα πρωτόζωα που ευθύνονται για τη νόσο είναι το ''[[Entamoeba histolytica]]'' και το ''[[Cryptosporidium]]''.<ref name=Webb2005/> Αυτοί οι παράγοντες ευθύνονται στο σύνολό τους για το 10% των περιπτώσεων γαστρεντερίτιδας σε παιδιά.<ref name=BMJ2007/> Το ''Giardia'' συναντάται συνηθέστερα στις αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά ο συγκεκριμένες αιτιολογικός παράγοντας προκαλεί αυτόν τον τύπο ασθένειας σχεδόν σε όλο τον κόσμο.<ref name=Giar2010>{{cite journal|last=Escobedo|first=AA|coauthors=Almirall, P, Robertson, LJ, Franco, RM, Hanevik, K, Mørch, K, Cimerman, S|title=Giardiasis: the ever-present threat of a neglected disease.|journal=Infectious disorders drug targets|date=2010 Oct|volume=10|issue=5|pages=329–48|pmid=20701575}}</ref> Παρουσιάζεται κυρίως σε άτομα που έχουν ταξιδέψει σε περιοχές με υψηλό επιπολασμό, σε παιδιά που πηγαίνουν σε [[βρεφονηπιακός σταθμός|βρεφονηπιακούς σταθμούς]], σε άντρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με το ίδιο φύλο και μετά από μεγάλες [[καταστροφή|καταστροφές]].<ref name=Giar2010/>

===Μετάδοση===
Η ασθένεια μπορεί να μεταδοθεί μέσω της κατανάλωσης μολυσμένου νερού ή της κοινής χρήσης προσωπικών αντικειμένων.<ref name=Web09/> Σε περιοχές με υγρές και ξηρές εποχές, η ποιότητα του νερού συνήθως χειροτερεύει κατά την [[περίοδος ξηρασίας|περίοδο ξηρασίας]], φαινόμενο που συμπίπτει χρονικά με τα κρούσματα της ασθένειας.<ref name=Web09/> Στις [[εύκρατη ζώνη|εύκρατες ζώνες]] οι μολύνσεις είναι συχνότερες τον χειμώνα.<ref name=M93/> Το [[τάισμα μωρού|τάισμα μωρών]] με μπιμπερό που δεν έχουν αποστειρωθεί σωστά αποτελεί σημαντική αιτία μετάδοσης της ασθένειας σε παγκόσμια κλίμακα.<ref name=Web09/> Ο βαθμός μετάδοσης αυξάνεται επίσης από την έλλειψη [[υγιεινή]]ς, ειδικά στην περίπτωση των παιδιών,<ref name=Eck2011/> σε οικίες όπου επικρατεί συνωστισμός,<ref>{{cite journal|last=Grimwood|first=K|coauthors=Forbes, DA|title=Acute and persistent diarrhea.|url=https://archive.org/details/sim_pediatric-clinics-of-north-america_2009-12_56_6/page/1343|journal=Pediatric clinics of North America|date=2009 Dec|volume=56|issue=6|pages=1343–61|pmid=19962025|doi=10.1016/j.pcl.2009.09.004}}</ref> και σε άτομα με προϋπάρχουσα διατροφική ανεπάρκεια.<ref name=M93/> Αφού αναπτύξουν ανεκτικότητα, οι ενήλικες ενδέχεται να μεταφέρουν ορισμένους οργανισμούς χωρίς να παρουσιάζουν ευρήματα ή συμπτώματα, δρώντας έτσι ως [[φυσική εστία]] μολύνσεως.<ref name=M93/> Αν και μερικοί λοιμογόνοι παράγοντες (όπως ο ''Shigella'') εμφανίζονται μόνο στα [[πρωτεύοντα]], άλλοι εμφανίζονται σε μια ευρεία ποικιλία ζώων (όπως το ''Giardia'').<ref name=M93/>

===Μη μολυσματική===
Υπάρχει ένα πλήθος μη μολυσματικών αιτίων που προκαλούν φλεγμονή στο γαστρεντερικό σύστημα.<ref name=EBMED2010/> Μερικά από τα πιο συνηθισμένα περιλαμβάνουν φάρμακα (όπως τα [[μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα|ΜΣΑΦ]]), ορισμένες τροφές όπως αυτές που περιέχουν [[λακτόζη]] (για όσους παρουσιάζουν δυσανεξία) και [[γλουτένη]] (για όσους πάσχουν από [[κοιλιοκάκη]]). Μη μολυσματική αιτία γαστρεντερίτιδας (συχνά βαριάς μορφής) αποτελεί επίσης η [[νόσος του Κρον]].<ref name=EBMED2010/> Ενδέχεται να εμφανιστεί και ως δευτερογενής ασθένεια κάποιας [[τοξίνη]]ς. Μερικές παθήσεις που προκαλούνται από την κατανάλωση τροφής και προκαλούν ναυτία, εμετό και διάρροια είναι οι εξής: η [[σιγκουατέρα|τροφική δηλητηρίαση από σιγκουατέρα]], που οφείλεται στην κατανάλωση μολυσμένων αρπακτικών ψαριών, η [[σκομβροειδής δηλητηρίαση]], που σχετίζεται με την κατανάλωση ορισμένων ειδών χαλασμένου ψαριού, η [[τετροδοτοξίνη#δηλητηρίαση|δηλητηρίαση τετροδοτοξίνης]], που προκαλείται από την κατανάλωση [[γουρουνόψαρο]]υ και άλλων ψαριών και, τέλος, η [[βοτουλίαση]], που συνήθως οφείλεται σε λάθη κατά τη διαδικασία συντήρησης τροφίμων.<ref>{{cite journal|last=Lawrence|first=DT|coauthors=Dobmeier, SG; Bechtel, LK; Holstege, CP|title=Food poisoning.|url=https://archive.org/details/sim_emergency-medicine-clinics-of-north-america_2007-05_25_2/page/357|journal=Emergency medicine clinics of North America|date=2007 May|volume=25|issue=2|pages=357-73; abstract ix|pmid=17482025|doi=10.1016/j.emc.2007.02.014}}</ref>

==Παθοφυσιολογία==
Ως γαστρεντερίτιδα ορίζεται ο [[εμετός]] ή η [[διάρροια]] που οφείλονται σε μόλυνση του λεπτού ή του παχέος [[έντερο|εντέρου]].<ref name=M93>Mandell 2010 Chp. 93</ref> Οι αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στο λεπτό έντερο συνήθως δεν προκαλούν φλεγμονή, ενώ εκείνες που συμβαίνουν στο παχύ έντερο προκαλούν φλεγμονή.<ref name=M93/> Το πλήθος των παθογόνων που απαιτείται για να προκληθεί μόλυνση κυμαίνεται από ένα (στην περίπτωση του ''Cryptosporidium'') μέχρι και 10<sup>8</sup> (στην περίπτωση του ''Vibrio cholerae'').<ref name=M93/>

==Διάγνωση==
Η διάγνωση της γαστρεντερίτιδας γίνεται συνήθως κλινικά, βάσει των ενδείξεων και των συμπτωμάτων του ασθενούς<ref name=Eck2011/> Συνήθως δεν απαιτείται ακριβής προσδιορισμός της αιτίας, μιας και δεν αλλάζει τον τρόπο αντιμετώπισης της πάθησης.<ref name=Web09/> Ωστόσο, ενδείκνυται η [[καλλιέργεια κοπράνων]] σε ασθενείς που εμφανίζουν αίμα στα κόπρανά τους, σε εκείνους που μπορεί να έχουν εκτεθεί σε [[τροφική δηλητηρίαση]], κι εκείνους που έχουν ταξιδέψει πρόσφατα σε χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου.<ref name=Webb2005/> Διαγνωστικές εξετάσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν για σκοπούς προληπτικής παρακολούθησης.<ref name=Eck2011/> Η μέτρηση των επιπέδων [[γλυκόζη]]ς στο αίμα ενδείκνυται σε βρέφη και παιδιά νεαρής ηλικίας, διότι το 10% περίπου του πληθυσμού τους παρουσιάζει [[υπογλυκαιμία]].<ref name=Tint10/> Θα πρέπει επίσης να ελέγχονται οι [[ηλεκτρολύτης|ηλεκτρολύτες]] και η [[κρεατινίνη|νεφρική λειτουργία]] όταν υπάρχει φόβος για βαριάς μορφής αφυδάτωση.<ref name=Webb2005/>

===Αφυδάτωση===
Ο προσδιορισμός της ύπαρξης ή της απουσίας [[αφυδάτωση]]ς αποτελεί σημαντικό μέρος της διάγνωσης γαστρεντερίτιδας και η αφυδάτωση συνήθως χωρίζεται σε περιπτώσεις ήπιας (3–5%), μέτριας (6–9%) και βαριάς (≥10%) μορφής.<ref name=EBMED2010/> Στα παιδιά, τα πιο ακριβή ευρήματα αφυδάτωσης μέτριας ή βαριάς μορφής είναι το η [[καθυστερημένη τριχοειδική επαναπλήρωση]], η μειωμένη [[σπαργή του δέρματος]] και ακανόνιστη αναπνοή.<ref name=Tint10/><ref>{{cite journal|last=Steiner|first=MJ|coauthors=DeWalt, DA, Byerley, JS|title=Is this child dehydrated?|journal=JAMA : the Journal of the American Medical Association|date=2004 Jun 9|volume=291|issue=22|pages=2746–54|pmid=15187057|doi=10.1001/jama.291.22.2746}}</ref> Άλλα χρήσιμα ευρήματα (όταν χρησιμοποιούνται συνδυαστικά) συμπεριλαμβάνουν: βυθισμένα μάτια, μειωμένη δραστηριότητα, απουσία δακρύων κατά το κλάμα και ξηροστομία.<ref name=EBMED2010/> Φυσιολογικές ποσότητες ούρων και υγρών που καταναλώνονται στοματικά αποτελούν ένδειξη απουσίας ή ελαφριάς μορφής αφυδάτωσης.<ref name=Tint10/> Οι εργαστηριακές εξετάσεις δεν μπορούν να βοηθήσουν ιδιαίτερα τον καθορισμό του βαθμού αφυδάτωσης.<ref name=EBMED2010/>

===Διαφορική διάγνωση===
Στα διάφορα άλλα δυνητικά αίτια ευρημάτων ή συμπτωμάτων που μιμούνται εκείνα της γαστρεντερίτιδας και πρέπει να αποκλείονται συμπεριλαμβάνονται τα εξής: η [[οξεία σκωληκοειδίτιδα]], η [[συστροφή εντέρου]], η [[ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος του εντέρου]], οι [[λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος|λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος]] και ο [[Διαβήτης (ασθένεια)|διαβήτης]].<ref name=Webb2005/> Πρέπει να λαμβάνονται επίσης υπόψη η παγκρεατική ανεπάρκεια, το [[σύνδρομο βραχέος εντέρου]], η [[νόσος του Whipple]], η [[κοιλιοκάκη]] και η κατάχρηση [[υπακτικό|υπακτικών]].<ref name="Oxford">{{cite book |editor=Warrell D.A., Cox T.M., Firth J.D., Benz E.J. |title=The Oxford Textbook of Medicine |publisher=Oxford University Press |year=2003 |isbn=0-19-262922-0 |edition=4th |url=http://otm.oxfordmedicine.com/ |last= |first= |location= |page= |accessdate=2011-11-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120321002102/http://otm.oxfordmedicine.com/ |archivedate=2012-03-21 |url-status=dead }}</ref> Ενδέχεται να είναι δύσκολη η διαφορική διάγνωση εάν ο ασθενείς εμφανίζει ''μόνο'' εμετό ή διάρροια (αντί και των δύο ταυτόχρονα).<ref name=EBMED2010/>

Η οξεία σκωληκοειδίτιδα μπορεί να συνοδεύεται από εμετό, πόνο στην κοιλιακή χώρα και ελαφριά εκδήλωση διάρροιας μέχρι και στο %33 των περιπτώσεων.<ref name=EBMED2010/> Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την έντονη εκδήλωση διάρροιας που εμφανίζεται συνήθως στη γαστρεντερίτιδα.<ref name=EBMED2010/> Σε παιδιά, εμετός και διάρροιας μπορούν να προκληθούν και από λοιμώξεις των πνευμόνων και του ουροποιητικού συστήματος.<ref name=EBMED2010/> Η κλασική [[διαβητική κετοξέωση]] (Δ.Κ.Ο.) συνοδεύεται από πόνο στην κοιλιακή χώρα, ναυτία και εμετό, αλλά όχι διάρροια.<ref name=EBMED2010/> Μία μελέτη έδειξε ότι στο 17% των παιδιών με Δ.Κ.Ο. έγινε αρχική διάγνωση γαστρεντερίτιδας.<ref name=EBMED2010/>

==Πρόληψη==
[[File:RotavirusV2009.gif|thumb|Ποσοστό εξετάσεων ροταϊού που είχαν θετικό αποτέλεσμα, ανά εβδομάδα παρακολούθησης, Η.Π.Α., Ιούλιος 2000 – Ιούνιος 2009.]]

===Τρόπος ζωής===
Σημαντικοί παράγοντες στη μείωση της εμφάνισης μολύνσεων και κλινικής γαστρεντερίτιδας είναι η εύκολη πρόσβαση σε καθαρό νερό και η καλή υγιεινή.<ref name=M93/> Έχει διαπιστωθεί ότι τα μέτρα ατομικής υγιεινής (όπως το [[πλύσιμο των χεριών]]) μειώνουν την επίπτωση και τον επιπολασμό της γαστρεντερίτιδας και στον αναπτυσσόμενο, όπως και στον ανεπτυγμένο κόσμο σε ποσοστό μέχρι και 30%.<ref name=Tint10/> Τζελ με βάση την αλκοόλη ενδέχεται να είναι επίσης αποτελεσματικές.<ref name=Tint10/> Σημαντικό παράγοντα αποτελεί ο [[θηλασμός]], ειδικά σε χώρους όπου υπάρχει έλλειψη υγιεινής, όπως και η βελτίωση της υγιεινής, γενικότερα.<ref name=Web09/> Το γάλα της μητέρας μειώνει και τη συχνότητα των μολύνσεων, και τη διάρκειά τους.<ref name=EBMED2010/> Η αποφυγή μολυσμένων τροφίμων και ποτών είναι επίσης αποτελεσματικό μέτρο πρόληψης.<ref>{{cite web|title=Viral Gastroenteritis|url=http://www.cdc.gov/ncidod/dvrd/revb/gastro/faq.htm|work=Center for Disease Control and Prevention|accessdate=16 April 2012|month=February|year=2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120424073547/http://www.cdc.gov/ncidod/dvrd/revb/gastro/faq.htm|archivedate=2012-04-24|url-status=dead}}</ref>

===Εμβολιασμός===
Το 2009, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας πρότεινε να παρέρχεται σε όλα τα παιδιά το [[εμβόλιο κατά του ροταϊού]], σε παγκόσμια κλίμακα, διότι αποτελεί αποτελεσματικό και ασφαλές μέτρο καταπολέμησης της γαστρεντερίτιδας.<ref name=Sz2010>{{cite journal|last=Szajewska|first=H|coauthors=Dziechciarz, P|title=Gastrointestinal infections in the pediatric population.|journal=Current opinion in gastroenterology|date=2010 Jan|volume=26|issue=1|pages=36–44|pmid=19887936|doi=10.1097/MOG.0b013e328333d799}}</ref><ref name=WHORota2009>{{cite journal|last=World Health Organization|title=Rotavirus vaccines: an update|journal=Weekly epidemiological record|year=2009|month=December|volume=51–52|issue=84|pages=533–540|url=http://www.who.int/wer/2009/wer8451_52.pdf|accessdate=10 May 2012}}</ref> Υπάρχουν δύο εμβόλια κατά του ροταϊού διαθέσιμα στο εμπόριο και πολλά ακόμα βρίσκονται στο στάδιο της ανάπτυξης.<ref name=WHORota2009/> Στην Αφρική και την Ασία, τα εμβόλια αυτά έχουν μειώσει τα βαριά κορύσματα της ασθένειας στα βρέφη<ref name=WHORota2009/> και σε χώρες που έχουν θεσπίσει εθνικά προγράμματα ανοσοποίησης έχει μειωθεί η συχνότητα εμφάνισης και η σοβαρότητα των κρουσμάτων.<ref>{{cite journal|last=Giaquinto|first=C|coauthors=Dominiak-Felden G, Van Damme P, Myint TT, Maldonado YA, Spoulou V, Mast TC, Staat MA|title=Summary of effectiveness and impact of rotavirus vaccination with the oral pentavalent rotavirus vaccine: a systematic review of the experience in industrialized countries|journal=Human Vaccines|year=July|month=2011|volume=7|series=7|pages=734–748|url=http://www.landesbioscience.com/journals/vaccines/article/15511/?nocache=1111012137|accessdate=10 May 2012|doi=10.4161/hv.7.7.15511|pmid=21734466}}</ref><ref>{{cite journal|last=Jiang|first=V|coauthors=Jiang B, Tate J, Parashar UD, Patel MM|title=Performance of rotavirus vaccines in developed and developing countries|journal=Human Vaccines|year=2010|month=July|volume=6|issue=7|pages=532–542|url=http://www.landesbioscience.com/journals/vaccines/article/11278/?nocache=531156378|accessdate=10 May 2012 | pmid = 20622508 }}</ref> Το εμβόλιο αυτό μπορεί επίσης να εμποδίσει την εμφάνιση της ασθένειας σε παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί, μέσω της μείωσης του αριθμού των μολύνσεων που κυκλοφορούν.<ref>{{cite journal|last=Patel|first=MM|coauthors=Steele, D, Gentsch, JR, Wecker, J, Glass, RI, Parashar, UD|title=Real-world impact of rotavirus vaccination.|journal=The Pediatric Infectious Disease Journal|date=2011 Jan|volume=30|issue=1 Suppl|pages=S1-5|pmid=21183833|doi=10.1097/INF.0b013e3181fefa1f}}</ref> Από το 2000, η εφαρμογή προγράμματος εμβολιασμού κατά του ροταϊού στις Η.Π.Α. έχει επιφέρει σημαντική μείωση στον αριθμό των κρουσμάτων διάρροιας, σε ποσοστό μέχρι και 80%.<ref name="CDC Rota">{{cite journal|last=US Center for Disease Control and Prevention|title=Delayed onset and diminished magnitude of rotavirus activity—United States, November 2007 – May 2008|journal=Morbidity and Mortality Weekly Report|year=2008|volume=57|issue=25|pages=697–700|url=http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm5725a6.htm|accessdate=3 May 2012}}</ref><ref>{{cite journal |title=Reduction in rotavirus after vaccine introduction—United States, 2000–2009 |journal=MMWR Morb. Mortal. Wkly. Rep. |volume=58 |issue=41 |pages=1146–9 |year=2009 |month=October |pmid=19847149|url=http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm5841a2.htm}}</ref><ref>{{cite journal|last=Tate|first=JE|coauthors=Cortese, MM, Payne, DC, Curns, AT, Yen, C, Esposito, DH, Cortes, JE, Lopman, BA, Patel, MM, Gentsch, JR, Parashar, UD|title=Uptake, impact, and effectiveness of rotavirus vaccination in the United States: review of the first 3 years of postlicensure data.|journal=The Pediatric Infectious Disease Journal|date=2011 Jan|volume=30|issue=1 Suppl|pages=S56-60|pmid=21183842|doi=10.1097/INF.0b013e3181fefdc0}}</ref> Η πρώτη δόση του εμβολίου πρέπει να δίνεται σε βρέφη ηλικίας από 6 έως 15 εβδομάδων.<ref name=Sz2010/> Έχει διαπιστωθεί ότι το [[εμβόλιο κατά της χολέρας|εμβόλιο κατά της χολέρας που χορηγείται από το στόμα]] είναι αποτελεσματικό σε ποσοστό 50–60% σε περίοδο 2 ετών.<ref>{{cite journal|last=Sinclair|first=D|coauthors=Abba, K, Zaman, K, Qadri, F, Graves, PM|title=Oral vaccines for preventing cholera.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2011 Mar 16|issue=3|pages=CD008603|pmid=21412922|doi=10.1002/14651858.CD008603.pub2}}</ref>

== Διαχείριση ==
Η γαστρεντερίτιδα εμφανίζεται συνήθως σε οξεία και αυτοπεριοριζόμενη μορφή και δεν απαιτεί φαρμακευτική αγωγή.<ref name=NICE2009/> Η προτιμώμενη αντιμετώπιση στις περιπτώσεις ήπιας έως μέτριας μορφής [[αφυδάτωση]]ς είναι η [[θεραπεία επανυδάτωσης δια του στόματος]] (ORT).<ref name=BMJ2007>{{cite journal|last=Elliott|first=EJ|title=Acute gastroenteritis in children.|journal=BMJ (Clinical research ed.)|date=2007 Jan 6|volume=334|issue=7583|pages=35–40|pmid=17204802|doi=10.1136/bmj.39036.406169.80|pmc=1764079}}</ref> Ωστόσο, η [[μετοκλοπραμίδη]] και/ή η [[ονδανσετρόνη]] μπορεί να βοηθήσουν σε ορισμένες περιπτώσεις παιδιών,<ref name="Alhashimi2009">{{cite journal |author=Alhashimi D, Al-Hashimi H, Fedorowicz Z|editor1-last=Alhashimi |editor1-first=Dunia |title=Antiemetics for reducing vomiting related to acute gastroenteritis in children and adolescents|journal=Cochrane Database Syst Rev |issue=2 |pages=CD005506 |year=2009 |pmid=19370620|doi=10.1002/14651858.CD005506.pub4 }}</ref> και η [[βουτυλοσκοπολαμίνη]] είναι χρήσιμη για την αντιμετώπιση του [[πόνος στην κοιλιακή χώρα|πόνου στην κοιλιακή χώρα]].<ref>{{cite journal |author=Tytgat GN |title=Hyoscine butylbromide: a review of its use in the treatment of abdominal cramping and pain |journal=Drugs |volume=67 |issue=9 |pages=1343–57 |year=2007 |pmid=17547475 }}</ref>

=== Επανυδάτωση ===
Η πρωταρχική μέθοδος αντιμετώπισης της γαστρεντερίτιδας σε παιδιά και ενήλικες είναι η [[επανυδάτωση]]. Είναι προτιμότερο να επιτυγχάνεται με τη θεραπεία επανυδάτωσης δια στόματος, παρότι ενδέχεται να απαιτείται [[ενδοφλέβια θεραπεία|ενδοφλέβια]] έκχυση, εάν υπάρχει [[μείωση του επιπέδου συνείδησης]] ή στην περίπτωση βαριάς μορφής αφυδάτωσης.<ref>{{cite web |url=http://www.bestbets.org/bets/bet.php?id=1039 |title=BestBets: Fluid Treatment of Gastroenteritis in Adults}}</ref><ref>{{cite journal |author=Canavan A, Arant BS |title=Diagnosis and management of dehydration in children |journal=Am Fam Physician|volume=80 |issue=7 |pages=692–6 |year=2009 |month=October |pmid=19817339 }}</ref> Προϊόντα αποκατάστασης δια στόματος που παρασκευάζονται από σύνθετους υδατάνθρακες (δηλαδή όσους προέρχονται από το σιτάρι ή το ρύζι) ενδέχεται να είναι πιο αποτελεσματικοί από εκείνα που έχουν ως βάση απλά σάκχαρα.<ref>{{cite journal |author=Gregorio GV, Gonzales ML, Dans LF, Martinez EG |editor1-last=Gregorio |editor1-first=Germana V |title=Polymer-based oral rehydration solution for treating acute watery diarrhoea |journal=Cochrane Database Syst Rev |issue=2 |pages=CD006519 |year=2009 |pmid=19370638 |doi=10.1002/14651858.CD006519.pub2}}</ref> Η κατανάλωση ποτών με υψηλή περιεκτικότητα σε απλά σάκχαρα, όπως τα [[αναψυκτικό|αναψυκτικά]] και οι χυμοί φρούτων δεν ενδείκνυται σε παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών, διότι ενδέχεται να ''εντείνουν'' τη διάρροια.<ref name=NICE2009/> Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σκέτο νερό σε περίπτωση που δεν υπάρχουν διαθέσιμα ή το παιδί αρνείται να πιει πιο εξειδικευμένα και αποτελεσματικά διαλύματα θεραπείας επανυδάτωσης δια στόματος.<ref name=NICE2009/> Εάν χρειαστεί για τη χορήγηση υγρών στην περίπτωση μικρών παιδιών, μπορεί να χρησιμοποιηθεί [[ρινογαστρικός σωλήνας]].<ref name=Webb2005/>

===Δίαιτα <ref>[http://e-diatrofi.org/gastrenteritida-ke-diatrofi/ Γαστρεντερίτιδα και Διατροφή] Από την ιστοσελίδα e-diatrofi.org. Ανάκτηση 17/12/2013</ref> ===
Προτείνεται τα βρέφη που θηλάζουν να συνεχίσουν να ταΐζονται με τον συνηθισμένο τρόπο και τα βρέφη που ταΐζονται από φόρμουλες (έτοιμο γάλα σε σκόνη) να το συνεχίσουν αμέσως μετά τη θεραπεία στοματικής ενυδάτωσης (ΘΣΕ).<ref name=MMWR2003/> Συνήθως φόρμουλες χωρίς λακτόζη ή με μικρό ποσοστό αυτής δεν είναι απαραίτητες.<ref name=MMWR2003/> Παιδιά που τρώνε στερεά ή ημιστερεά τροφή πρέπει να συνεχίζουν τη δίαιτά τους σε περιπτώσεις διάρροιας ενώ θα πρέπει να αποφεύγονται φαγητά με υψηλή περιεκτικότητα [[ζάχαρη]]ς.<ref name=MMWR2003/> [[Η δίαιτα BRAT]] (μπανάνα, ρύζι, μήλο, τοστ και τσάι) δεν προτείνεται πλέον καθώς περιέχει ανεπαρκή θρεπτικά συστατικά και δεν προσφέρει κανένα επιπρόσθετο όφελος από αυτό της κανονικής σίτισης.<ref name=MMWR2003>{{cite journal |author=King CK, Glass R, Bresee JS, Duggan C |title=Managing acute gastroenteritis among children: oral rehydration, maintenance, and nutritional therapy |journal=MMWR Recomm Rep |volume=52 |issue=RR-16|pages=1–16 |year=2003 |month=November |pmid=14627948 |url=http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr5216a1.htm}}</ref> Ορισμένα [[προβιοτικά]] έχουν αποδειχθεί ευεργετικά στη μείωση τόσο της διάρκειας της ασθένειας όσο και στη συχνότητα των κενώσεων.<ref>{{cite journal |author=Allen SJ, Martinez EG, Gregorio GV, Dans LF |editor1-last=Allen |editor1-first=Stephen J |title=Probiotics for treating acute infectious diarrhea |journal=Cochrane Database Syst Rev |volume=11 |issue= 11|pages=CD003048 |year=2010 |pmid=21069673 |doi=10.1002/14651858.CD003048.pub3 }}</ref> Επίσης, αυτά μπορούν πιθανότατα να φανούν χρήσιμα για την πρόληψη και τη θεραπεία [[διάρροια σχετιζόμενη με τα αντιβιοτικά|διάρροιας που σχετίζεται με τα αντιβιοτικά]].<ref>{{cite journal|last=Hempel|first=S|coauthors=Newberry, SJ; Maher, AR; Wang, Z; Miles, JN; Shanman, R; Johnsen, B; Shekelle, PG|title=Probiotics for the prevention and treatment of antibiotic-associated diarrhea: a systematic review and meta-analysis.|journal=JAMA : the journal of the American Medical Association|date=2012 May 9|volume=307|issue=18|pages=1959-69|pmid=22570464}}</ref> Προϊόντα από γάλα που έχουν υποστεί ζύμωση όπως το [[γιαούρτι]]) είναι εξίσου ευεργετικά.<ref>{{cite web|last=Mackway-Jones|first=Kevin|title=Does yogurt decrease acute diarrheal symptoms in children with acute gastroenteritis?|url=http://www.bestbets.org/bets/bet.php?id=1000|work=BestBets|month=June|year=2007}}</ref> Τα [[συμπληρώματα]] φαίνεται να είναι αποτελεσματικά τόσο για τη θεραπεία όσο και για την πρόληψη της διάρροιας μεταξύ των παιδιών στον αναπτυσσόμενο κόσμο.<ref>{{cite journal|last=Telmesani|first=AM|title=Oral rehydration salts, zinc supplement and rota virus vaccine in the management of childhood acute diarrhea.|journal=Journal of family and community medicine|date=2010 May|volume=17|issue=2|pages=79–82|pmid=21359029|doi=10.4103/1319-1683.71988|pmc=3045093}}</ref>

===Αντιεμετικά===
Τα [[αντιεμετικό|αντιεμετικά]] φάρμακα μπορούν να είναι χρήσιμα για την αντιμετώπιση των εμετών στα παιδιά. Η [[οντανσετρονίνη]] έχει κάποια χρησιμότητα καθώς μία μόνο δόση σχετίζεται με τον περιορισμό της ανάγκης για ενδοφλέβιες ενέσεις υγρών, λιγότερες επισκέψεις στα νοσοκομεία και μείωση του εμετού.<ref>{{cite journal |author=DeCamp LR, Byerley JS, Doshi N, Steiner MJ |title=Use of antiemetic agents in acute gastroenteritis: a systematic review and meta-analysis |journal=Arch Pediatr Adolesc Med|volume=162 |issue=9 |pages=858–65 |year=2008 |month=September |pmid=18762604|doi=10.1001/archpedi.162.9.858 }}</ref><ref name="pmid17279195">{{cite journal| author = Mehta S, Goldman RD| title = Ondansetron for acute gastroenteritis in children| journal = Can Fam Physician| volume = 52| issue = 11| pages = 1397–8| year = 2006| pmid = 17279195 | url =http://www.cfp.ca/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=17279195 |pmc = 1783696 }}</ref><ref name=Cochrane2011/> Η [[μετοκλοπραμίδη]] επίσης μπορεί να είναι χρήσιμη.<ref name=Cochrane2011>{{cite journal|last=Fedorowicz|first=Z|coauthors=Jagannath, VA, Carter, B|title=Antiemetics for reducing vomiting related to acute gastroenteritis in children and adolescents.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2011 Sep 7|volume=9|pages=CD005506|pmid=21901699|doi=10.1002/14651858.CD005506.pub5|issue=9}}</ref> Ωστόσο, η χρήση της οντανσετρονίνης ενδεχομένως να συνδέεται με ένα αυξανόμενο ποσοστό επιστροφής των παιδιών στα νοσοκομεία.<ref>{{cite journal |author=Sturm JJ, Hirsh DA, Schweickert A, Massey R, Simon HK|title=Ondansetron use in the pediatric emergency department and effects on hospitalization and return rates: are we masking alternative diagnoses?|url=https://archive.org/details/sim_annals-of-emergency-medicine_2010-05_55_5/page/415|journal=Ann Emerg Med |volume=55 |issue=5 |pages=415–22 |year=2010 |month=May |pmid=20031265 |doi=10.1016/j.annemergmed.2009.11.011 }}</ref> Η ενδοφλέβια χορήγηση της οντανσετρονίνης μπορεί να δοθεί και στοματικά κατόπιν κλινικής αξιολόγησης.<ref>{{cite web|title=Ondansetron|url=http://www.merckmanuals.com/professional/print/lexicomp/ondansetron.html|work=Lexi-Comp|month=May|year=2011|accessdate=2012-10-12|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120606132320/http://www.merckmanuals.com/professional/print/lexicomp/ondansetron.html|archivedate=2012-06-06|url-status=dead}}</ref> Η [[διμενυδράτη]], ενώ μειώνει τον εμετό δεν φαίνεται να έχει σημαντικό κλινικό όφελος.<ref name=EBMED2010/>

===Αντιβιοτικά===
Τα αντιβιοτικά συνήθως δεν χρησιμοποιούνται για τη γαστρεντερίτιδα, αν και μερικές φορές προτείνονται σε περιπτώσεις που τα συμπτώματα είναι ιδιαίτερα σοβαρά<ref>{{cite journal |author=Traa BS, Walker CL, Munos M, Black RE |title=Antibiotics for the treatment of dysentery in children |journal=Int J Epidemiol|volume=39 |issue=Suppl 1 |pages=i70–4 |year=2010 |month=April |pmid=20348130 |pmc=2845863 |doi=10.1093/ije/dyq024 }}</ref> ή όταν μία βακτηριδιακή αιτία έχει απομονωθεί ή υποπτευθεί.<ref>{{cite journal |author=Grimwood K, Forbes DA |title=Acute and persistent diarrhea |url=https://archive.org/details/sim_pediatric-clinics-of-north-america_2009-12_56_6/page/1343 |journal=Pediatr. Clin. North Am. |volume=56 |issue=6 |pages=1343–61 |year=2009 |month=December |pmid=19962025 |doi=10.1016/j.pcl.2009.09.004 }}</ref> Εφόσον αποφασισθεί η χρήση των αντιβιοτικών, η [[μακρολίδη]] (όπως η [[αζιθρομυκίνη]]) προτιμάται αντί των [[φθοριοκινολόνων]] λόγω των υψηλών ποσοστών αντίστασης στις τελευταίες.<ref name=Bact2007/> Η [[ψευδομεμβρανώδης κολίτιδα]], η οποία προκαλείται συνήθως από τη χρήση αντιβιοτικών, αντιμετωπίζεται με διακοπή του αιτιολογικού παράγοντα και θεραπεία είτε με [[μετρονιδαζόλη]] είτε με [[βανκομυκίνη]].<ref name="Mandell"/> Τα βακτηρίδια και τα πρωτόζωα που είναι υποκείμενα σε θεραπεία περιλαμβάνουν τα εξής:'' [[shigellosis|Σιγκέλα(Shigella)]]''<ref>{{cite journal|last=Christopher|first=PR|coauthors=David, KV, John, SM, Sankarapandian, V|title=Antibiotic therapy for Shigella dysentery.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2010 Aug 4|issue=8|pages=CD006784|pmid=20687081|doi=10.1002/14651858.CD006784.pub4}}</ref> ''[[Salmonellosis|σαλμονέλα (Salmonella)]]'',<ref>{{cite journal|last=Effa|first=EE|coauthors=Lassi, ZS, Critchley, JA, Garner, P, Sinclair, D, Olliaro, PL, Bhutta, ZA|title=Fluoroquinolones for treating typhoid and paratyphoid fever (enteric fever).|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2011 Oct 5|issue=10|pages=CD004530|pmid=21975746|doi=10.1002/14651858.CD004530.pub4}}</ref> και το είδος ''Giardia''.<ref name=Giar2010/> 
Η θεραπεία με [[τινιδαζόλη]] συστήνεται σε αυτούς που περιλαμβάνουν το είδος ''Giardia'' ή ''Entamoeba histolytica'', και είναι ανώτερο της μετροδιναζόλης.<ref name=Giar2010/><ref>{{cite journal|last=Gonzales|first=ML|coauthors=Dans, LF, Martinez, EG|title=Antiamoebic drugs for treating amoebic colitis.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2009 Apr 15|issue=2|pages=CD006085|pmid=19370624|doi=10.1002/14651858.CD006085.pub2}}</ref> Ο [[Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας]] (ΠΟΥ) συστήνει τη χρήση αντιβιοτικών στα μικρά παιδιά που παρουσιάζουν αιματηρή διάρροια και κάνουν πυρετό.<ref name=EBMED2010/>

===Παράγοντες που προκαλούν δυσκαμψία===
Η χρήση φαρμάκων που προκαλούν δυσκαμψία ενέχει έναν θεωρητικό κίνδυνο πρόκλησης επιπλοκών και παρόλο που η κλινική εμπειρία έχει δείξει ότι αυτό είναι απίθανο, τα φάρμακα αυτά δεν συνιστώνται σε άτομα με αιματηρή διάρροια ή διάρροια η οποία έχει επιδεινωθεί με τον πυρετό.<ref name="Harrison">{{cite book |title=Harrison's Principles of Internal Medicine |publisher=McGraw-Hill |isbn=0-07-140235-7 |edition=16th |url=http://books.mcgraw-hill.com/medical/harrisons/ |last= |first= |year= |location= |page= |accessdate=2011-11-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120804162006/http://books.mcgraw-hill.com/medical/harrisons/ |archivedate=2012-08-04 |url-status=dead }}</ref> Η [[λοπεραμίδη]], ανάλογο των [[οπιοειδή|οπιοειδών]] χρησιμοποιείται ευρέως για τη συμπτωματική θεραπεία της διάρροιας.<ref name="SleisengerFordtran">{{cite book |first1=Mark |last1=Feldman |first2=Lawrence S. |last2=Friedman |first3=Marvin H.|last3=Sleisenger |title=Sleisenger & Fordtran's Gastrointestinal and Liver Disease |publisher=Saunders |year=2002 |isbn=0-7216-8973-6 |edition=7th|url=http://www.elsevier-international.com/catalogue/title.cfm?ISBN=0721689736}}</ref> Ωστόσο, η λοπεραμίδη δεν συνίσταται για τα παιδιά καθώς μπορεί να διασχίσει τον ανώριμο αιματοεγκεφαλικό φραγμό και να προκαλέσει τοξικότητα. Το [[βασικό σαλικυλικό βισμούθιο]], ένα αδιάλυτο συγκρότημα από τρισθενές [[βισμούθιο]] και σαλικυλικό, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί από ήπιες μέχρι μέτριες περιπτώσεις.<ref name="Oxford"/> αλλά η [[σαλικυλική τοξικότητα]] είναι θεωρητικά δυνατή.<ref name=EBMED2010/>

==Επιδημιολογία==
[[Αρχείο:Diarrhoeal diseases world map - DALY - WHO2004.svg|thumb|[[Disability-adjusted life year]] for diarrhea per 100,000&nbsp;inhabitants in 2004.
{{MultiCol}}
{{legend|#b3b3b3|<small>no data</small>}}
{{legend|#ffff65|<small>≤less 500</small>}}
{{legend|#fff200|<small>500-1000</small>}}
{{legend|#ffdc00|<small>1000-1500</small>}}
{{legend|#ffc600|<small>1500-2000</small>}}
{{legend|#ffb000|<small>2000-2500</small>}}
{{legend|#ff9a00|<small>2500-3000</small>}}
{{ColBreak}}
{{legend|#ff8400|<small>3000-3500</small>}}
{{legend|#ff6e00|<small>3500-4000</small>}}
{{legend|#ff5800|<small>4000-4500</small>}}
{{legend|#ff4200|<small>4500-5000</small>}}
{{legend|#ff2c00|<small>5000-6000</small>}}
{{legend|#cb0000|<small>≥6000</small>}}
{{EndMultiCol}}]]

Εκτιμάται ότι τρεις έως πέντε δισεκατομμύρια περιπτώσεις γαστρεντερίτιδας προκαλούνται παγκοσμίως σε ετήσια βάση,<ref name="BMJ2007"/> έχοντας επιπτώσεις κυρίως στα παιδιά και αυτούς που ζουν στις [[αναπτυσσόμενες χώρες]].<ref name=Web09/> Προκάλεσε περίπου 1.3 εκατομμύρια θανάτους σε παιδιά κάτω των πέντε ετών από το 2008,<ref>{{cite journal|last=Black|first=RE|coauthors=Cousens, S, Johnson, HL, Lawn, JE, Rudan, I, Bassani, DG, Jha, P, Campbell, H, Walker, CF, Cibulskis, R, Eisele, T, Liu, L, Mathers, C, Child Health Epidemiology Reference Group of WHO and, UNICEF|title=Global, regional, and national causes of child mortality in 2008: a systematic analysis.|journal=Lancet|date=2010 Jun 5|volume=375|issue=9730|pages=1969–87|pmid=20466419|doi=10.1016/S0140-6736(10)60549-1}}</ref> με περισσότερους από αυτούς να προκύπτουν στις φτωχότερες χώρες του κόσμου.<ref name=M93/> Πάνω από 450,000 θάνατοι σε παιδιά κάτω των πέντε ετών οφείλονται στον ροταϊό.<ref>{{cite journal|last=Tate|first=JE|coauthors=Burton, AH, Boschi-Pinto, C, Steele, AD, Duque, J, Parashar, UD, WHO-coordinated Global Rotavirus Surveillance, Network|title=2008 estimate of worldwide rotavirus-associated mortality in children younger than 5 years before the introduction of universal rotavirus vaccination programmes: a systematic review and meta-analysis.|journal=The Lancet infectious diseases|date=2012 Feb|volume=12|issue=2|pages=136–41|pmid=22030330|doi=10.1016/S1473-3099(11)70253-5}}</ref><ref>{{cite journal|last=World Health Organization|title=Global networks for surveillance of rotavirus gastroenteritis, 2001–2008|journal=Weekly Epidemiological Record|year=2008|month=November|volume=47|issue=83|pages=421–428|url=http://www.who.int/wer/2008/wer8347.pdf|accessdate=10 May 2012}}</ref> Η [[χολέρα]] προκαλεί περίπου τρία με πέντε εκατομμύρια περιπτώσεις της ασθένειας και ευθύνεται για τον θάνατο 100.000 ανθρώπων περίπου ετησίως.<ref name=Cholera11/> 
Στον αναπτυσσόμενο κόσμο, παιδιά κάτω των δύο ετών εμφανίζουν συχνά πάνω από έξι μολύνσεις ετησίως οι οποίες έχουν ως επακόλουθο κλινικά σημαντική γαστρεντερίτιδα.<ref name=M93/> Είναι λιγότερο συνηθισμένη στους ενήλικες εν μέρει λόγω της ανάπτυξης [[ανοσία]]ς που προκύπτει μετά από εμβολιασμό ή μόλυνση.<ref name=Eck2011/>

Το 1980 η γαστρεντερίτιδα από όλες τις αιτίες προκάλεσε 4,6 εκατομμύρια θανάτους σε παιδιά, με την πλειοψηφία αυτών να προκύπτουν στον αναπτυσσόμενο κόσμο.<ref name="Mandell">{{cite book |first1=Gerald L. |last1=Mandell |first2=John E. |last2=Bennett |first3=Raphael |last3=Dolin |title=Mandell's Principles and Practices of Infection Diseases |publisher=Churchill Livingstone |year=2004 |isbn=0-443-06643-4 |edition=6th |url=http://www.ppidonline.com/ |location= |page= |accessdate=2011-11-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180730170741/http://www.ppidonline.com/ |archivedate=2018-07-30 |url-status=dead }}</ref> Τα ποσοστά θανάτων μειώθηκαν σημαντικά (περίπου στους 1.5 εκατομμύρια θανάτους ετησίως) κατά το έτος 2000, κυρίως σε μεγάλο βαθμό χάρη στην εισαγωγή και ευρύτερη χρήση της θεραπείας [[στοματική ενυδάτωση|στοματικής ενυδάτωσης]].<ref name="Victora2000">{{cite journal |author=Victora CG, Bryce J, Fontaine O, Monasch R |title=Reducing deaths from diarrhoea through oral rehydration therapy |journal=Bull. World Health Organ.|volume=78|issue=10 |pages=1246–55 |year=2000 |pmid=11100619 |pmc=2560623}}</ref> Στις Η.Π.Α., οι μολύνσεις που προκαλούν γαστρεντερίτιδα είναι οι δεύτερες πιο συχνές μολύνσεις (μετά το [[κοινό κρυολόγημα]]), και έχουν ως αποτέλεσμα 200 έως 375 εκατομμύρια περιπτώσεις οξείας διάρροιας και περίπου δέκα χιλιάδες θανάτους ετησίως.<ref name=Eck2011/><ref name=M93/>,<ref name=M93/> με τους 150 με 300 από αυτούς σε παιδιά κάτω των πέντε ετών.<ref name=EBMED2010/>

==Ιστορία==
Ο όρος «γαστρεντερίτιδα» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1825.<ref>{{cite web |url=http://www.oed.com/ |title=Gastroenteritis |format= |work=[[Oxford English Dictionary]] 2011 |accessdate=January 15, 2012}}</ref> Πριν από αυτήν την περίοδο ήταν πιο συγκεκριμένα γνωστός ως [[τυφοειδής πυρετός]] ή «χολέρα morbus», μεταξύ άλλων, ή λιγότερο συγκεκριμένα ως «στρίψιμο των εντέρων», «κόρος», «ροή», «κολικός», «διαμαρτυρία» του εντέρου, ή μία σειρά από άλλα αρχαϊκά ονόματα για την οξεία διάρροια.<ref name="archaic">{{Cite web |url=http://www.antiquusmorbus.com/English/English.htm |title=Rudy's List of Archaic Medical Terms |accessdate=2011-11-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070709111154/http://www.antiquusmorbus.com/English/English.htm |archivedate=2007-07-09 |url-status=dead }}</ref>

==Κοινωνία και Πολιτισμός==
Στη γαστρεντερίτιδα έχουν δοθεί πολλά κοινά ονόματα, συμπεριλαμβανομένων την «[[Εκδίκηση του Μοντεζούμα]]», «κοιλιά του Δελχί», «Η διάρροια του ταξιδιώτη» (la turista), και «τρέξιμο ή μαραθώνιος στην τουαλέτα», μεταξύ άλλων.<ref name=M93/> Έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε πολλές στρατιωτικές εκστρατείες και θεωρείται ότι αποτελεί την πηγή της προέλευσης του όρου "no guts no glory".<ref name=M93/>

Η Γαστρεντερίτιδα είναι ο κύριος λόγος για 3,7 εκατομμύρια επισκέψεις σε γιατρούς ετησίως στις Ηνωμένες Πολιτείες και 3 εκατομμύρια επισκέψεις στη Γαλλία.<ref>{{cite journal|last=Flahault|first=A|coauthors=Hanslik, T|title=[Epidemiology of viral gastroenteritis in France and Europe].|journal=Bulletin de l'Academie nationale de medecine|date=2010 Nov|volume=194|issue=8|pages=1415–24; discussion 1424-5|pmid=22046706}}</ref> Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η γαστρεντερίτιδα συνολικά πιστεύεται ότι επιφέρει κόστη 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων ανά έτος<ref>{{cite book|last=Albert|first=edited by Neil S. Skolnik ; associate editor, Ross H.|title=Essential infectious disease topics for primary care|year=2008|publisher=Humana Press|location=Totowa, NJ|isbn=978-1-58829-520-0|pages=66|url=http://books.google.ca/books?id=iGUKPeO9-ygC&pg=PA66}}</ref> με μόνο αυτή που οφείλεται σε λοιμώξεις από ροταϊό να υπολογίζεται σε κόστος του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων ΗΠΑ ανά έτος.<ref name=EBMED2010/>

==Έρευνα==
Υπάρχουν διάφορα εμβόλια κατά της γαστρεντερίτιδας σε εξέλιξη. Για παράδειγμα, τα εμβόλια κατά της Σιγκέλας (Shigella) και τα εντεροτοξιγενή ''Escherichia coli'' (ETEC), δύο από τις κύριες βακτηριδιακές αιτίες γαστρεντερίτιδας παγκοσμίως.<ref name="WHO ETEC">{{cite web|last=World Health Organization|title=Enterotoxigenic Escherichia coli (ETEC)|url=http://www.who.int/vaccine_research/diseases/diarrhoeal/en/index4.html|work=Diarrheal Diseases|accessdate=3 May 2012|archive-date=2012-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20120515142857/http://www.who.int/vaccine_research/diseases/diarrhoeal/en/index4.html|url-status=dead}}</ref><ref name="WHO Shig">{{cite web|last=World Health Organization|title=Shigellosis|url=http://www.who.int/vaccine_research/diseases/diarrhoeal/en/index6.html|work=Diarrheal Diseases|accessdate=3 May 2012}}</ref>

==Στα ζώα==
Η γαστρεντερίτιδα σε γάτες και σκύλους προκαλείται από πολλούς από τους ίδιους παράγοντες που προκαλούν γαστρεντερίτιδα και στους ανθρώπους πιο συνηθισμένοι οργανισμοί είναι: ''Καμπυλοβακτηρίδιο (Cambylobacterus)'', ''κλωστηρίδιο το δύσκολο (Clostridium difficile)'', ''κλωστηρίδιο το διαθλαστικό (Clostridium perfringens)'', και ''σαλμονέλα (Salmonella)''.<ref>{{cite journal|last=Weese|first=JS|title=Bacterial enteritis in dogs and cats: diagnosis, therapy, and zoonotic potential.|journal=The Veterinary clinics of North America. Small animal practice|date=2011 Mar|volume=41|issue=2|pages=287-309|pmid=21486637|doi=10.1016/j.cvsm.2010.12.005}}</ref> Ένας μεγάλος αριθμός τοξικών φυτών μπορεί επίσης να προκαλέσει κάποια συμπτώματα.<ref>{{cite book|last=Rousseaux|first=Wanda Haschek, Matthew Wallig, Colin|title=Fundamentals of toxicologic pathology|year=2009|publisher=Academic|location=London|isbn=9780123704696|pages=182|url=http://books.google.ca/books?id=vkox3JS83k8C&pg=PA182|edition=2nd ed.}}</ref> Κάποιοι φορείς είναι πιο συγκεκριμένοι σε ορισμένα είδη. Ο [[μεταδιδόμενος γαστροεντερικός κορονοϊός]] (Transmissible Gastroenteric Coronavirus - TGEV) εμφανίζεται στα γουρούνια προκαλώντας εμετό, διάρροια και αφυδάτωση.<ref>{{cite book|last=MacLachlan|first=edited by N. James|title=Fenner's veterinary virology|year=2009|publisher=Elsevier Academic Press|location=Amsterdam|page=399|isbn=9780123751584|edition=4th ed.|coauthors=Dubovi, Edward J.|url=http://books.google.ca/books?id=TYFqlYO9eE4C&pg=PA399}}</ref> 
Πιστεύεται ότι εισέρχεται στα γουρούνια από άγρια πουλιά και δεν υπάρχει καμία ειδική θεραπεία διαθέσιμη.<ref>{{cite book|last=al.]|first=edited by James G. Fox ... [et|title=Laboratory animal medicine|year=2002|publisher=Academic Press|location=Amsterdam|isbn=9780122639517|pages=649|url=http://books.google.ca/books?id=m2ftfPMJnMMC&pg=PA649|edition=2nd ed.}}</ref> Δεν μεταδίδεται στους ανθρώπους.<ref>{{cite book|last=al.]|first=edited by Jeffrey J. Zimmerman ... [et|title=Diseases of swine|publisher=Wiley-Blackwell|location=Chichester, West Sussex|isbn=9780813822679|pages=504|url=http://books.google.ca/books?id=jVaemau17J4C&pg=PA504|edition=10th ed.}}</ref>

==Παραπομπές==
<references />

;Σημειώσεις
*{{cite book|last=Dolin|first=[edited by] Gerald L. Mandell, John E. Bennett, Raphael|title=Mandell, Douglas, and Bennett's principles and practice of infectious diseases|year=2010|publisher=Churchill Livingstone/Elsevier|location=Philadelphia, PA|isbn=0-443-06839-9|edition=7th ed.}}


[[Κατηγορία:Παθήσεις του γαστρεντερικού]]
[[Κατηγορία:Παιδιατρική]]
[[Κατηγορία:Παθήσεις που διαγιγνώσκονται με εξέταση κοπράνων]]