Hindıstan: Ferqê çımraviyarnayışan
m r2.7.3) (Boti: dz:རྒྱ་གར་, dz:རྒྱ་གར deye vurna |
m r2.7.1) (Boti ti:ህንድ dekerd de |
||
Line 258: | Line 258: | ||
[[tg:Ҳиндустон]] |
[[tg:Ҳиндустон]] |
||
[[th:ประเทศอินเดีย]] |
[[th:ประเทศอินเดีย]] |
||
[[ti:ህንድ]] |
|||
[[tk:Hindistan]] |
[[tk:Hindistan]] |
||
[[tl:Indiya]] |
[[tl:Indiya]] |
Revizyonê 25 Şıbat 2013, seate 00:42 de
Hindıstan | |
---|---|
Desmal û Arma | |
Melumat | |
Ware | Dewlete |
Mıntıqa | Asyaya Veroci |
Embıryani | Nepal, Bengladeş, Butan, Myanmar, Pakıstan, Cumhuriyetê Şariê Çini, İndonezya, Sri Lanka û Efğanıstan |
İdare | Executive branch of the Government of IndiaParliament of India |
Erd | 3 287 263 km2 |
Nıfus | 1 326 093 247 |
Hıkumet | Cumhuriyeto federal |
Serdar | Droupadi Murmu |
Kodê telefoni | +91 |
Leteyê saete | Indian Standard Time |
Kodê interneti | .in |
Zıwano resmi | Hindki û İngılızki |
Merş | Jana Gana Mana |
Cayo tewr berz | Kanchenjunga |
Cayo tewr nızm | Kuttanad |
Pere | Indian rupee |
Ravêrşiyayışê heqa merdıman | 0,63 |
Xerita | |
Hindıstan yew dewleta. Cayê xo verocê Asya dero. Dewleta Hindıstani zaf gırda; dınya de hewtına (7). Zımey Hindıstani de Nepal, Tibet, Çin u Buhutan; verocê xo de Okyanuso Hint u Sri Lanka; rocvetış de Bengladeş u Burma; rocawan de Pakıstan u Deryayo Ereb ca geno. Paytextê Hindıstani Newê Delhiyo. Hindıstan 28 eyaletan ra yeno pêra (mıteşekkıla). Hindıstan ezayê Mıletê Yewbiyayey u G20iyo. Sistemê idarey demokrasiya.
Tarix
Tarixê Hindıstan dewlemendiyo. Tewr verini de Medeniyetê Hindus Valey Hindıstan de ronışti bi. Feqet wextê İsay ra ravêr (İ.R.) 1500 de aşiratanê Aryani amey Hindıstan. Dıme Yunanan, İranan, Ereban u Moğalan Hindıstan işğal kerd. Seserra 18 de şarê Ewrope (Portekizan, Fransızan, İngilizan) amey Hindıstan. Feqet serra 1861 de Hindıstan pêro biye koloniy/mıstemera Britanya. Şarê Hindıstani zaf isyanan kerd; feqet Britanya semedê dinanê Hinduism u İslam ra kontrolê xo ard. Serra 1947 de Mahatma Gandhi esqerê Britanya fetılna. Feqet dewletê Hindıstani biye lete, Pakıstan niyay ro. Semedê Keşmır, beneta Pakıstan u Hindıstan hewl niya.
İklim u Bacari
Erdê Hindıstan zaf hira u gırdo. Ayra iklimê Hindıstan zaf vuriyeno. Zımey Hindıstani hem kıla hem honıka. Labelê verocê xo zaf germıno, zaf varan vareno. Laseran zaf zerar dan.
Bacarê Gırdi:
- 1. Mumbai, Nıfuse: 12,883,645
- 2. Delhi Newe, Nıfuse: 11,215,130
- 3. Bangalore, Nıfuse: 5,104,047
- 4. Kolkata, Nıfuse: 4,638,350
- 5. Chennai, Nıfuse: 4,352,932
Bacarê Mumbai zaf raver şiyê. Mumbai bına u banê xeylê berzi estê, bacarê dewiziyo, paytextê borsayo, merkezê iqtısadê Hindıstaniyo. Mumbai merkezê film u xeceliyayışiyo. Ballywood Mumbai ra zaf nezdiyo.
Nıfus
Nıfusê Hindıstan 1,1 milyara; dınya de dıyina (2). % 70 sarê Hindıstan dewıca. Nuşkar u wendoğê xo zaf niya (%65). Nêweşiyê AIDSi Hindıstan de yew problema gırdo. 5.8 milyoni şarê Hindıstani kewtê nêweşiyê AIDSi. Hindıstan de mıxtelıf dini estê: Hinduism, İslam, Musewi, Xrıstiyani, Zerduşti u Bahai. Zıwano resmi zafo; Hindki, İngilizki u xeylê Zıwanan.
İqtisad
İqtısadê Hindıstan beno gırd. Her serre iqtısadê Hindıstan % 8 beno pil. Hindıstan zaf idxalat (eksport) keno. Semedê ercaniya karkerano ra, şırketanê Dewletanê Amerikayê Yewbiyayiyan zaf fabrikan vırazenê. Endustriyê komunikasyon, komputer u tıb Hindıstan de raver şiyê.
Çımey
|
|