Qarasuvbazar

şeer Qarasuvbazar ukr. Карасубазар, Білогірськ rus. Карасубазар, Белогорск Bayraq Tuğra Bayraq Tuğra Memleket Ukraina Region Qırım Rayon Qarasuvbazar rayonı Coğrafik koordinatalar 45.054444, 34.60222245°03′16″ ş. e. 34°36′08″ ş. b.45.054444° ş. e. 34.602222° ş. b.    Meydanlıq 5,42 km² Yükseklik 180 m (deñizge nisbeten) Eali 16.298 kişi (2021) Eali sıqlığı 3007,01 kişi/km² Saat quşağı UTC+2, yaz vaqtında UTC+3 Telefon kodu +380-6559 Poçta indeksleri 97600 — 97609 Qarasuvbazar

Qarasuvbazar (ukraince Білогірськ, Карасубазар, rusça Белого́рск, Карасубаза́р) — merkeziy Qırımda Aqmescitten şarqqa taba 42 km qadar uzaqlıqta Büyük Qarasuv özeni yalısında yerleşken bir şeer. Qarasuvbazar rayonınıñ (haritada mavı tüsnen kösterilgen) merkezidir. Qarasuvbazardan Aqmescitni şarqiy Qırımnen (Sudaq, Kefe, Kerç) alâqadar etken yol keçe.

Tarih

Şeer aqqında ilk zikir XIII asırğa dair. Keç Orta asırlar devrinde Qarasuvbazar Kezlev ve Kefege yetici kervan yollarında iri tranzit noqta edi. Qırım Hanlığı zamanında şeer asıl Şirin tayfası saip olğan yerleriniñ merkezi oldı. Zaporoj qazaqları şeerni bir qaç kere (1624, 1628, 1630, 1675) berbat ettiler. 1736 senesi Minih yolbaşçılığı altında olğan Rusiye askeriy quvetleri Qırımnıñ o zamandaki paytahtı Bağçasaraynı yandırğandan soñ Qarasuvbazar II Fetih Geray hannıñ rezidentsiyası olğan edi, amma bir yıl keçken soñ şeerni Duglas generalnıñ ordusı yandırdı. Tap 1944 senesi mayıs 18 künündeki qırımtatarlar sürgünligine qadar Qarasuvbazar qırımtatar ealisi çoqusı olğan üç şeerniñ biri (Bağçasaray ve Aluştanen beraber) olğan edi.

XX asırnıñ birinci yarımınace Qarasuvbazar qırımçaqlarnıñ baş merkezi edi, faqat alman-faşist işğali vaqtında natsistler ep qırımçaq ealisini yoq ettiler.

İqtisadiyat

Episinden iri istisal — Qarasuvbazar şarap işlep çıqarğan zavodı. Bundan ğayrı “Qarasuvbazar istismar etken materiallar zavodı”, “Qarasuvbazar karyer idaresi” ve başqa daa da ufaqça istisallar amelde.

İçtimaiy saa

Şeerde 4 umumtasil mektep, 2 şifa müessisesi, medeniyet evi, poliklinika, kinoteatr, 2 kitaphane, muzıka ve balalar sport mektepleri, 2 stadion, ülkeşınaslıq müzeyi, musafirhane, eki bank bölükleri, bir qaç kilse, 3 cami bar.

Mahsus itibarğa lâyıq yerler

Mimarcılıq abidesi — XV asırda qurulğan Taş Han kervansarayınıñ viranesi. Şeerniñ etrafındaki Aqqaya köyü yanında acayip bir tabiat abidesi - Aqqaya bar.

Halq sayısınıñ dinamikası

• 1926 — 7 634 kişi (2 580 qırımtatar, 2 397 rus, 1000 qırımçaq, 426 yunan, 400 ermeni, 200 ukrain, 190 yeudi)
• 1939 — 10 829 kişi
• 1989 — 18 045 kişi
• 2001 — 18 420 kişi (37 % rus, 28 % qırımtatar, 24 % ukrain)