Karlo II, kralj Kastilje

Karlo II
Karlo II
Kralj Španije
Vladavina	17. septembar 1665 - 1. novembar 1700
Prethodnik	Filip IV
Nasljednik	Filip V
Supružnik	Marija Ludovika Orleanska; Marija Ana Nojburška
Dinastija	Habsburg
Otac	Filip IV, kralj Kastilje
Majka	Marijana Austrijska
Rođenje	6. novembar 1661 ; Madrid, Španija
Smrt	1. novembar 1700; Madrid, Španija

Karlo II (španski: Carlos II; 6. novembar 1661 - 1. novembar 1700) je bio posljednji habsburški vladar Španije. Njegovo carstvo uključuje Špansku Holandiju i Špansko kolonijalno carstvo koje se protezalo od Amerike do Španske Istočne Indije. Umro je 1700. godine bez nasljednika. U svom testamentu Karlo je imenovao za nasljednika 16-godišnjeg pranećaka Filipa, unuka njegove polusestre Marije Terezije Kastiljske i Luja XIV. Pošto su druge evropske sile vidjele da će dinastijski odnosi Španije i Francuske poremetiti odnos snaga u Evropi, uslijedio je rat za špansko naslijeđe.

Rođenje

Bio je jedini preživjeli sin Filipa III i njegove druge supruge, koja je također bila kćerka njegove sestre, Marijane Austrijske. Rođenje kraljevog drugog djeteta obradovalo je Špance, koji su se bojali da će na prijestolje sjesti stranac ukoliko prvi sin Filipa IV ne preživi.

Onesposobljenost

Njegov nadimak Začarani (španski: El Hechizado) dolazi od popularnog uvjerenja, koje je i sam Karlo II potvrđivao, da je njegova fizička i mentalna onesposobljenost rezultat nekog uroka bačenog na njega. Stvarnost je bila sasvim drugačija; vijekovi međusobnog ukrštanja unutar Habsburške dinastije i same španske kraljevske porodice (u kojima su brakovi između prvih rođaka i udaja djevojaka za braću njihovih roditelja bili česta pojava) bili su cilj da se očuva "čistoća krvi", te da pravo na krunu ne dobiju pripadnici stranih dinastija. Karlova uža porodica bila je preplavljena slučajevima u kojima su sestrične rađale djecu amidžama; Karlova majka bila je sestrična Karlovog oca, kao kćerka Filipove sestre Marije Ane. Marija Ana je tako Karlu bila i tetka i nena. Bez obzira na ovo, Karlo je ipak podvrgavan istjerivanju đavola, povodom čega su pozivani najbolji egzorcisti iz cijelog kraljevstva. Jedna od njegovih pretkinja, kastiljska kraljica Ivana (poznata kao Ivana Luda), potpuno je poludila prije tridesete, pa je strah od ludila mučio Habsburgovce. Strahu je pridonosila činjenica da je Karlo II potomak Ivane 14 puta, dva puta kao pra-pra-praunuk i 12 puta kao pra-pra-pra-praunuk.

Karlo II bio je posljednji kralj Španije iz dinastije Habsburg, mentalno retardiran i fizički onesposobljen. Zbog prevelikog jezika nije mogao žvakati ni tečno govoriti. Do desete godine tretiran je doslovno kao beba, nošen je u rukama i nije mu pruženo nikakvo obrazovanje, iz straha da bi se mogao preopterititi. Taj strah bio je toliki da se od njega nije nikada očekivalo ni da bude čist.

Karlo kao kralj

Godine Karlove vladavine bile su izuzetno teške za Španiju. Ekonomija je stagnirala, glad je harala a moć španske monarhije je slabila u brojnim provincijama španske imperije. Karlova nesposobnost da vlada učinila ga je ignorisanim, a on sam je služio kao marioenta dvorjana, pogotovo onih francuskih.

Majka mu je služila kao regent tokom skoro cijele vladavine. Vanbračni sin Karlovog oca izbacio ju je sa dvora, ali se nakon njegove smrti vratila na prijašnju poziciju.

Za vrijeme Karla II harala je Inkvizicija, koja je 1680. osudila 120 ljudi, a 21 je spaljeno na lomači. Povodom ovog događaja objavljena je i velika, raskošno opremljena knjiga. Pred kraj svoga života, u jednoj od nekoliko rijetkih samostalnih odluka retardiranoga kralja, Karlo je osnovao Veliku huntu (šp. Junta Magna) sa ciljem da ispita i istraži inkviziciju. Kada je Filip V preuzeo tron tražio je da vidi rezultate istraživanja, ali inkvizitori su, u strahu od zatvaranja institucije uspostavljene još za vrijeme Izabele I, već bili uništili sve kopije.

Brakovi

Godine 1679. osamnaestogodišnji Karlo oženio je Mariju Ludoviku, sestru Filipa II, vojvode od Orléansa. Čini se da je, pored ostalih onesposobljenja, Karlo bio i impotentan, pošto iz njihovog braka nije rođeno nijedno dijete. Marija Luiza je postala depresivna i umrla je u 27. godini, nakon deset godina braka. Karla je duboko potresla njena smrt.

Ipak se, zbog neophodnosti da dobije nasljednika, godinu dana kasnije oženio Marijom Anom Neuburškom, kćerkom izbornika Palatinata. Međutim, ovaj brak u pogledu rođenja nasljednika nije bio ništa uspješniji od prvoga.

Posljednje godine i smrt

Krajem života Karlo je postajao sve osjetljiviji i čudniji. Jednom prilikom je zahtjevao da se ekshumiraju tijela članova njegove porodice, kako bi mogao vidjeti njihove leševe. Zaplakao je kada je vidio tijelo svoje prve žene.

Karlovom smrću 1700. godine izumrla je loza španskih Habsburga. Svojim nasljednikom imenovao je praunuka svoje polusestre Marije Terezije, Filipa Burbonskog, vojvodu od Anžuja. Filipov dedo, Luj XIV je i sam polagao prava na španski tron, budući da je njegova majka bila kćerka Filipa III.

Ostale evropske sile bile su protiv toga da čitava španska imperija pripadne Burboncima, pa je započeo Rat za špansko naslijeđe. Rat je završen tako što je dio španske imperije pripao austrijskim Habsburzima, pojedine teritorije i povlastice pripale su Velikoj Britaniji i Ujedinjenim provincijama, ali je Filip V ostao kralj Španije i tako osnovao lozu španskih Burbona, kojoj pripada i današnji španski kralj.