Mikrometar
Mikrometar ili mikron (SI simbol: μm) [1] je SI izvedena mjerna jedinica dužine koja je jednaka 1×10−6 metra (SI standardni prefiks "mikro-" = 10−6). To je milioniti dio metra, odnosno hiljaditi dio milimetra (0,001 mm ili oko 0,000039 inča).[1] Simbol μm se ponekad piše kao um ako se, u raspoloživim tastaturama, ne može upisati μ.
Mikrometar je opća jedinica za mjerenje npr. talasne dužine infracrvenog zračenja ili veličine bioloških struktura kao što su: ćelija i bakterija. Također se najčešće koristi kao mjerna jedinica u proizvodnji plastike. Mikrometri su standard za ocjenjivanje i određivanje promjera vunenih vlakana. Finija vuna, od 25 μm, može se upotrebljavati za haljine, dok se grublje klase koriste za vanjsku odjeću, tepihe i sl. Promjer jedne ljudske dlake je u rasponu od oko 10 do 200 μm.[2]
Primjeri
[uredi | uredi izvor]- Između 1 i 10 μm
- 1–10 μm – prečnik tipske bakterije;
- 5 μm – prosječna dužina glave ljudskog spermatozoida [3];
- 3–8 μm – prečnik paukove niti[4];
- oko 10 μm – veličina čestice dima, magle, oblaka i vodene kapljice;
- Između 10 i 100 μm
- 10 – 55 μm – prečnik vlakna vune[5];
- 17 – 171 μm – prečnik ljudske dlake (u kosi)[6];
- 70 – 180 μm – standardna debljina papira.
SI standardizacija
[uredi | uredi izvor]U označavanju mikrometra, termin mikron i simbol μ službeno su prihvaćeni između 1879. i 1967, a ozvaničeni u Si sistemu mjernih jedinica 1967.[7] To je bilo potrebno, jer je starija upotreba postala nespojiva sa službenim usvajanjem prefiksa jedinice mikro, sa oznakom μ, prilikom stvaranja SI, 1960. godine. U SI skali, sistemsko ime mikrometar je postalo službeni naziv jedinice, a μm postao njen zvanični simbol.
Ipak, u praksi, "mikron" ostaje široko upotrebljavani termin i češći od oznake "mikrometar". Uobičajen je u akademskom komuniciranju, a osobito u osnovnim prirodnim naukama, kao što su geologija, biologija, fizika i astronomija. Češće se koristi i u primijenjenim naukama, kao što su nauka o materijalima, obrada materijala, industriji poluvodiča i sl.[8][9][10][11]
|
- ^ Metrički sistem je uveden 1795. - sa nekoliko metričkih prefiksa, od kojih je samo šest usvojeno kao SI prefiksi, na 11. Generalnoj konferenciji za tegove i mjere (CGPM), 1960. Tada miria (104), kao i demi- i semi- nisu usvojeni. U 1873. mikro- i mega- je preporučilo Britansko udruženje za unapređenje nauke. Drugi datumi odnose se na priznanje rezolucijom CGPM.
Simbol
[uredi | uredi izvor]Službeni simbol i SI prefiks micro- su grčko slovo mu (μ).[12] U unikodu, postoji i oznaka mikro sa kodom U+00B5 (µ), odvojenim od koda U+03BC (μ), grčkog malog slova mu, kako mašine prepoznaju SI prefiksni simbol,[13] ali implementacija mora dobro prepoznavati znak mikro. Većina fontova koristi isti tipografski glif za dva slova (mu).
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b "micrometre". Encyclopedia Britannica Online. Pristupljeno 18. 5. 2014.
- ^ http://www.curriculumsupport.education.nsw.gov.au/secondary/technology/7_10/agriculture/course_plans_units/deniliquin/measure_wool_fibre.doc%7Ctitle=Wool[mrtav link] Fibre|work="NSW Department of Education and Communities"|access-date=18 May 2014.
- ^ Smith, D.J. (2009). "Human sperm accumulation near surfaces: a simulation study" (PDF). Journal of Fluid Mechanics. 621: 295. doi:10.1017/S0022112008004953. Arhivirano s originala (PDF), 6. 11. 2013. Pristupljeno 20. 5. 2012.
- ^ Gordon Ramel. "Spider Silk". Arhivirano s originala, 4. 12. 2008. Pristupljeno 4. 12. 2008.
garden spider silk has a diameter of about 0.003 mm ... Dragline silk (about .00032 inch (.008 mm) in Nephila)
- ^ IST - Innovative Sintering Technologies Ltd. "Fibreshape applications". Pristupljeno 4. 12. 2008.
Histogram of cotton thickness
- ^ According to The Physics Factbook, the diameter of human hair ranges from 17 to 181 μm. Ley, Brian (1999). "Width of a Human Hair". The Physics Factbook.
- ^ BIPM - Resolution 7 of the 13th CGPM (1967/68), "Abrogation of earlier decisions (micron, new candle.)"
- ^ https://books.google.com/books?id=92FOAAAAYAAJ&vq=plural%20of%20micron%20microns%20or%20micra&dq=plural%20of%20micron%20microns%20or%20micra&pg=PA80#v=snippet&q=plural%20of%20micron%20microns%20or%20micra&f=false%7Ctitle=Proceedings Royal Society of Queensland.
- ^ https://books.google.com/books?id=lb3RAAAAMAAJ&vq=plural%20of%20micron%20microns%20or%20micra&dq=plural%20of%20micron%20microns%20or%20micra&pg=RA1-PA77#v=snippet&q=plural%20of%20micron%20microns%20or%20micra&f=false%7Ctitle=The Observer,
- ^ https://books.google.com/books?id=92FOAAAAYAAJ&vq=plural%20of%20micron%20microns%20or%20micra&dq=plural%20of%20micron%20microns%20or%20micra&pg=PA80#v=snippet&q=plural%20of%20micron%20microns%20or%20micra&f=false%7Ctitle=Proceedings of the Royal Society of Queensland.
- ^ https://books.google.com/books?id=lb3RAAAAMAAJ&vq=plural%20of%20micron%20microns%20or%20micra&dq=plural%20of%20micron%20microns%20or%20micra&pg=RA1-PA77#v=snippet&q=plural%20of%20micron%20microns%20or%20micra&f=false%7Ctitle=The Observer.
- ^ Prefixes of the International System of Units, International Bureau of Weights and Measures (page visited on 9 May 2016).
- ^ Unicode Technical Report #25