Izvorni kôd stranice Kalcij-fluorid

{{Infokutija hemijski spoj
| Strukturna formula =[[Datoteka:Fluorite-unit-cell-3D-ionic.png|150px]]
| Hemijski spoj =Kalcij fluorid
| Druga imena =Fluorspar
| Sumarna formula =CaF<sub>2</sub>
| CAS registarski broj =7789-75-5
| Kratki opis =bijeli kristal
| Molarna masa =78,07 g/mol
| Agregatno stanje =čvrsto
| Gustoća =3,18 g/cm<sup>3</sup>
| Tačka topljenja =1402&nbsp;°C
| Tačka ključanja =2497&nbsp;°C
| Pritisak pare =
| Rastvorljivost =nerastvorljiv
| Dipolni moment =
| NFPA 704 = {{NFPA 704 |H = 0|F = 0| R = 0}}
}}
'''Kalcij fluorid''' je nerastvorljivi [[ion]]ski spoj [[kalcij]]a i [[fluor]]a. Prirodno se može naći kao [[mineral]] [[fluorit]] (ili fluorspar). Služi kao najznačajniji izvor fluora.

== Karakteristike ==

Ovaj nerastvorljivi mineral ima [[kocka|kubičnu]] strukturu gdje su ioni kalcija koordinirani prema osam iona fluora dok je svaki ion fluora okružen sa četiri Ca<sup>2+</sup> iona.<ref>G. L. Miessler and D. A. Tarr: ''Inorganic Chemistry'' 3.izd., Pearson/Prentice Hall, str. 208, 253, 285, {{ISBN|0-13-035471-6}}</ref>. Iako je čisti mineral bez boje, često poprima boju zbog raznih primjesa.

== Reakcije ==

Između ostalih primjena, ovaj spoj služi i kao izvor [[fluorovodik]]a HF, [[hemijski spoj|hemikalije]] koja se često upotrebljava u [[industrija|industriji]]. Fluor se oslobađa iz minerala dodavanjem koncentrirane [[sumporna kiselina|sumporne kiseline]]:
:::CaF<sub>2</sub>(s) + H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> (l) → CaSO<sub>4</sub> (s) + 2 HF (g)
Dobiveni HF se konvertuje u fluor, fluorougljik i ostale materijale koje sadrže fluor. Po podacima iz [[1990te|1990tih]], godišnje se proizvede oko 5 miliona tona.<ref>Holleman, A. F.; Wiberg, E.: ''Inorganic Chemistry'', Academic Press, San Diego, 2001, {{ISBN|0-12-352651-5}}</ref>

== Primjena ==

Kalcij fluorid se koristi kao materijal za [[staklo]] u područjima [[infracrveno zračenje|infracrvenog]] i [[UV zračenje|ultraljubičastog]] dijela spektra, pošto je transparentan u područjima od 0,15 do 9&nbsp;µm. Pošto je dosta intertan ovakva vrsta stakla se može upotrebljavati u hemijske svrhe. Prelama [[svjetlost]] u [[birefringencija|dva smijera]]. Prvobitni [[laser]]i [[1960te|1960tih]] godina su radili na principu kalcij fluorida sa dodatkom [[uranij]]a. Također se koristi i kao [[fluks]] za topljenje i tečno procesiranje [[željezo|željeza]], [[čelik]]a i njihovih proizvoda, pošto je njegova tačka topljenja blizu tačke topljenja željeza i njegove sposobnosti da rastvori okside. Kalcij fluorid je [[otrov]]an za [[ljudi|ljude]], mada je njegova otrovnost relativno bezopasna zbog nerastvorljivosti.

== Vanjski linkovi ==

* [http://www.stanford.edu/~siegman/cleo_plenary.pdf Laser sa uranijem i kalcij fluoridom] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060321130211/http://www.stanford.edu/~siegman/cleo_plenary.pdf |date=21. 3. 2006 }}
* [http://webbook.nist.gov/cgi/cbook.cgi?ID=7789-75-5&Units=SI Termohemijski podaci na NIST.gov] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200729174718/https://webbook.nist.gov/cgi/cbook.cgi?ID=7789-75-5&Units=SI |date=29. 7. 2020 }}
* [https://web.archive.org/web/20071017044929/http://physchem.ox.ac.uk/MSDS/CA/calcium_fluoride.html Univerzitet u Oxfordu MSDS]

== Reference ==
{{refspisak}}

{{Spojevi kalcija}}
{{Spojevi fluora}}

[[Kategorija:Spojevi fluora]]