Вішнеўскае: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Версія ад 00:32, 18 лютага 2022 правіць InternetArchiveBot (размовы \| уклад) Боты 104 746 правак Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.8.6 ← Папярэдняя праўка		Актуальная версія на 13:15, 29 верасня 2024 правіць адкат Artsiom91Bot (размовы \| уклад) Боты 471 381 праўка др →Крыніцы: замена Заўваг на Крыніцы, перанесена: {{заўвагі}} → {{Крыніцы}}, == Заўвагі == → == Крыніцы == з дапамогай AWB
(Не паказана 7 прамежкавых версій 4 удзельнікаў)
Радок 3: \| Нацыянальная назва = \| Выява = Вішнеўскае возера (01).jpg ~~\|lat_dir=N\|lat_deg=54\|lat_min=43\|lat_sec=20~~ ~~\|lon_dir=E\|lon_deg=26\|lon_min=34\|lon_sec=00~~ ~~\|region = BY~~ ~~\|CoordScale = 20000~~ \| Подпіс = Бераг возера \| Упадаюць = ручаі Радок 23 ⟶ 19: \| Пазіцыйная карта 1 = Беларусь \| Пазіцыйная карта 2 = Беларусь Мінская вобласць ~~\| Катэгорыя на Вікісховішчы =~~ }} '''Ві́шнеўскае'''~~<ref name="ЭПБ1">~~{{~~Крыніцы/~~sfn\|ЭПБ\|11983}}~~</ref>~~ — [[возера]] ў [[Беларусь\|Беларусі]], у [[Вілейскі раён\|Вілейскім раёне]] [[Мінская вобласць\|Мінскай вобласці]] на мяжы з [[Мядзельскі раён\|Мядзельскім раёнам]] [[Мінская вобласць\|Мінскай вобласці]] і [[Смаргонскі раён\|Смаргонскім раёнам]] [[Гродзенская вобласць\|Гродзенскай вобласці]]. Знаходзіцца за 32 км на паўночны захад ад [[Вілейка\|Вілейкі]], каля вёскі [[Вішнева (Смаргонскі раён)\|Вішнева]]. Належыць да групы [[Свірскія азёры\|Свірскіх азёр]]. == Назва == Возера знаходзіцца ў басейне ракі [[Страча]]. Плошча возера Вішнеўскае складае 9,97 км². Найбольшая глыбіня возера — 6,3 м. Даўжыня возера — 4,38 км, найбольшая шырыня — 3,52 км. Даўжыня берагавой лініі — 13,6 км. Аб’ём вады ў возеры складае 19,79 млн м³, плошча [[вадазбор]]у — 56,2 км². Салёнасць вады — 0,245<ref name="ЭПБ1" /> г/л.▼ Назва Вішнеўскага возера пазнейшая, утвораная ад назвы вёскі [[Вішнева (Смаргонскі раён)\|Вішнева]] на яго беразе. З возера выцякае рэчка з балцкай назвай Спягліца (< Спягла < ''Spenglà''<ref>K. Būga. Rinktiniai raštai. T. 3. Vilnius, 1961. C. 540.</ref>). Найімаверней, Вішнеўскае возера раней таксама мела назву тыпу ''Spengla''. Адпаведнік такой назве — назва літоўскага возера ''Spenglà'' на Аўкштойцкім Паазер’і<ref>''A. Vanagas.'' Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. — Vilnius, 1981. — С. 311.</ref>. Яна сягае часоў пасляледавікоўя, калі ледавіковыя азёры рабіліся меншыя, зарасталі, іх плошча сціскалася. Назва звязана з літоўскім ''spangti'' «слепнуць; пачаць горш бачыць». Так жа сама матываваная і назва недалёкага ад Вішнеўскага возера [[Белае (возера, Мядзельскі раён)\|Бляда]] (< ''Blendà''), ад ''blandas'' «пахмурнасць; зацямненне (вачэй ці розуму)», ''blęsti'' (''blendė'') «замешваць; муціць; пахмурнець». Назва ''Spengla'' ўтвораная з дапамогай пашыральніка ''-l-'', які таксама ў назвах [[Іслач (рака)\|Іслач]] (< Is-l-ak-), [[Няслаўка\|Несла]]. Значэнне назвы Спягла можна напрамую перадаць як «Сляпое (возера)». == Гідраграфія == ▲Возера знаходзіцца ў басейне ракі [[Страча]]. Плошча возера Вішнеўскае складае 9,97 км². Найбольшая глыбіня возера — 6,3 м. Даўжыня возера — 4,38 км, найбольшая шырыня — 3,52 км. Даўжыня берагавой лініі — 13,6 км. Аб’ём вады ў возеры складае 19,79 млн м³, плошча [[вадазбор]]у — 56,2 км². Салёнасць вады — 0,245~~<ref name="ЭПБ1" />~~{{sfn\|ЭПБ\|1983}} г/л. Схілы [[Катлавіна\|катлавіны]] возера маюць вышыню 2—3 м, знаходзяцца пад хваёвым [[лес]]ам. [[Бераг]]і нізкія, часта [[балота\|забалочаныя]] і [[торф\|затарфаваныя]], знаходзяцца пад [[хмызняк]]ом. На поўдні і захадзе берагі высокія. [[Пойма]] мае шырыню 5—50 м, забалочаная і знаходзіцца пад хмызняком. Дно [[вадаём]]а плоскае, да глыбіні 1,5 м высланае [[Пясок\|пяском]] і [[глей\|глеем]], на большых глыбінях — [[Сапрапель\|сапрапелем]]. ~~Возера [[Эўтрафікацыя\|эўтрофнае]], слабапраточнае.~~ Упадаюць 5~~<ref name="ЭПБ1" />~~{{sfn\|ЭПБ\|1983}} [[Ручай\|ручаёў]]. На поўначы з возера выцякае рака [[Смолка (рака)\|Смолка]], якая злучае Вішнеўскае з возерам [[Свір (возера)\|Свір]].▼ Паласа прыбярэжнай расліннасці складае 100—800 м, расліннасць пашыраная да глыбіні 2 м.▼ ▲Возера [[Эўтрафікацыя\|эўтрофнае]], слабапраточнае. Упадаюць 5<ref name="ЭПБ1" /> [[Ручай\|ручаёў]]. На поўначы з возера выцякае рака [[Смолка (рака)\|Смолка]], якая злучае Вішнеўскае з возерам [[Свір (возера)\|Свір]]. == Экалогія == ▲Паласа прыбярэжнай расліннасці складае 100—800 м, расліннасць пашыраная да глыбіні 2 м. Возера [[Эўтрафікацыя\|эўтрофнае]], слабапраточнае. == У культуры == Вакол возера існуюць легенды і паданні. Адно з іх<ref name="Возера">[http://www.rh.by/by/266/70/8351/ «Шэсць пудоў золата на беразе Вішнеўскага возера»]{{Недаступная спасылка}} «[[Рэгіянальная газета]]»</ref> запісаў вілейскі краязнаўца Ігар Кіцікаў. == Крыніцы == ~~{{Зноскі}}~~ {{Крыніцы}} == Літаратура == * {{Крыніцы/Блакітная\|}} * {{Крыніцы/ЭПБ\|1\|Вішнеўскае\|Мельнікаў А. К.\|472}} * {{кніга\|загаловак=Республика Беларусь. Минская область: Общегеографический атлас\|адказны=Ред. Г. Г. Науменко\|месца=Мн.\|выдавецтва=РУП «Белкартография»\|год=2008\|старонкі=3\|старонак=48\|\|isbn=978-985-508-054-2\|тыраж=~~10 000}}{{ref-~~10000\|мова=ru}} == Спасылкі == Радок 48 ⟶ 59: {{Свірскія азёры}} {{Бібліяінфармацыя}} [[Катэгорыя:Свірскія азёры]]