Перайсьці да зьместу

Віскі: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Зьмест выдалены Змесціва дададзена
д робат дадаў: sk:Whisky
Jarash (гутаркі | унёсак)
д выпраўленьне спасылак, шаблёны {{ref-ru}}
Радок 1: Радок 1:
[[Выява:Scotch Whisky (aka).jpg|міні|200пкс|Шатляндзкі ўіскі]]
[[Выява:Scotch Whisky (aka).jpg|міні|200пкс|Шатляндзкі ўіскі]]


'''Ўі́скі''', '''Ві́скі''' ([[ангельская мова|па-ангельску]]: ''whisky'', ''whiskey'', ад [[шатляндзкая мова|шатляндзкага]]: ''uisque baugh'' ды [[ірляндзкая мова|ірляндзкага]]: ''uisce beatha'' — вада жыцьця) — нацыянальны алькагольны напой [[Шатляндыя|Шатляндыі]] ды [[Ірляндыя|Ірляндыі]], які атрымліваецца шляхам [[перагонка|перагонкі]] ячменнага [[солад|соладу]] альбо зерня з наступнай вытрымкай [[сьпірт|сьпірту]] ў дубовых бочках. Падчас вытрымкі мае моцнасьць 60–80%, прадаецца разбаўленым да 40–50%.
'''Ўі́скі''', '''Ві́скі''' ([[ангельская мова|па-ангельску]]: ''whisky'', ''whiskey'', ад [[шатляндзкая мова|шатляндзкага]]: ''uisque baugh'' ды [[ірляндзкая мова|ірляндзкага]]: ''uisce beatha'' — вада жыцьця) — нацыянальны алькагольны напой [[Шатляндыя|Шатляндыі]] ды [[Ірляндыя|Ірляндыі]], які атрымліваецца шляхам [[перагонка|перагонкі]] ячменнага [[солад]]у альбо зерня з наступнай вытрымкай [[сьпірт]]у ў дубовых бочках. Падчас вытрымкі мае моцнасьць 60–80%, прадаецца разбаўленым да 40–50%.


==Гісторыя==
==Гісторыя==
Як і ўсе моцныя [[Эўропа|эўрапейскія]] напоі, ўіскі ўзыходзіць да часоў [[Крыжовыя паходы|Крыжовых паходаў]] ([[XII стагодзьдзе]]). У манастырах [[Брытанскія выспы|Брытанскіх выспаў]] «ваду жыцьця» ([[акавіта|акавіту]]) пачалі вырабляць пад уплывам італьянскіх тэхнічных дасягненьняў. Дагэтуль шатляндцы ды ірляндцы спрачаюцца аб тым, у якой зь іх краінаў ўіскі зьявіўся ўпершыню (ангельская назва шатляндзкага ўіскі — ''whisky'', ірляндзкага — ''whiskey''). Спачатку напой выкарыстоўваўся як лекавы сродак, але зь цягам часу ўжываньне ўіскі пашыралася, ды ў [[XVI стагодзьдзе|XVI]] – [[XVII стагодзьдзе|XVII]] стагодзьдзях набыло катастрафічныя памеры. У [[1579]] годзе шатляндзкі парлямэнт дазволіў гнаць ўіскі толькі дваранству, а ў [[1642]] годзе брытанскі кароль увёў [[манаполія|манаполію]] на вытворчасьць алькаголю. Ўіскі афіцыйна выраблялі толькі 8 буйных перагонных заводаў, але ў вёсках узьнікалі падпольныя вінакурні. Якасьць ўіскі падпольнае вытворчасьці паступова ўзрастала, як і попыт на яго, і ў [[1823]] годзе дробныя вінакурні былі ўзаконеныя. У [[Амэрыка|Амэрыцы]] вытворчасьць ўіскі пачалася фактычна з узьнікненьнем брытанскіх [[калёнія|калёніяў]] (амэрыканскі ўіскі часьцей называюць словам ''бурбо́н''), зь цягам часу ствараюцца буйныя перагонныя заводы. Сёньня большасьць вінакурняў Шатляндыі належаць амэрыканскім алькагольным канцэрнам, якія ў сваёй краіне вырабляюць бурбоны невысокае якасьці.
Як і ўсе моцныя [[Эўропа|эўрапейскія]] напоі, ўіскі ўзыходзіць да часоў [[Крыжовыя паходы|Крыжовых паходаў]] ([[12 стагодзьдзе]]). У манастырах [[Брытанскія выспы|Брытанскіх выспаў]] «ваду жыцьця» ([[акавіта|акавіту]]) пачалі вырабляць пад уплывам італьянскіх тэхнічных дасягненьняў. Дагэтуль шатляндцы ды ірляндцы спрачаюцца аб тым, у якой зь іх краінаў ўіскі зьявіўся ўпершыню (ангельская назва шатляндзкага ўіскі — ''whisky'', ірляндзкага — ''whiskey''). Спачатку напой выкарыстоўваўся як лекавы сродак, але зь цягам часу ўжываньне ўіскі пашыралася, ды ў [[16 стагодзьдзе|16]] – [[17 стагодзьдзе|17 стагодзьдзях]] набыло катастрафічныя памеры. У [[1579]] годзе шатляндзкі парлямэнт дазволіў гнаць ўіскі толькі дваранству, а ў [[1642]] годзе брытанскі кароль увёў [[манаполія|манаполію]] на вытворчасьць алькаголю. Ўіскі афіцыйна выраблялі толькі 8 буйных перагонных заводаў, але ў вёсках узьнікалі падпольныя вінакурні. Якасьць ўіскі падпольнае вытворчасьці паступова ўзрастала, як і попыт на яго, і ў [[1823]] годзе дробныя вінакурні былі ўзаконеныя. У [[Амэрыка|Амэрыцы]] вытворчасьць ўіскі пачалася фактычна з узьнікненьнем брытанскіх [[калёнія|калёніяў]] (амэрыканскі ўіскі часьцей называюць словам ''бурбо́н''), зь цягам часу ствараюцца буйныя перагонныя заводы. Сёньня большасьць вінакурняў Шатляндыі належаць амэрыканскім алькагольным канцэрнам, якія ў сваёй краіне вырабляюць бурбоны невысокае якасьці.


==Клясыфікацыя шатляндзкіх ўіскі==
==Клясыфікацыя шатляндзкіх ўіскі==
Радок 16: Радок 16:
==Вонкавыя спасылкі==
==Вонкавыя спасылкі==
{{Commons|Category:Whisky|выгляд=міні}}
{{Commons|Category:Whisky|выгляд=міні}}
* [http://whisky.ru сайт пра ўіскі]{{ref-ru}}
На расейскай мове:
* [http://www.wineworld.ru/interes/history/appearance/article1105.html старонка на сайце «Сьвет віна»]{{ref-ru}}
* [http://whisky.ru сайт пра ўіскі]
* [http://londoneng.e-inet.ru/gb/whisky/catalogue/ Каталёг гатункаў ўіскі]{{ref-ru}}
* [http://www.wineworld.ru/interes/history/appearance/article1105.html старонка на сайце «Сьвет віна»]
* [http://londoneng.e-inet.ru/gb/whisky/catalogue/ Каталёг гатункаў ўіскі]


[[Катэгорыя:Алькагольныя напоі]]
[[Катэгорыя:Алькагольныя напоі]]

Вэрсія ад 00:18, 19 студзеня 2009

Шатляндзкі ўіскі

Ўі́скі, Ві́скі (па-ангельску: whisky, whiskey, ад шатляндзкага: uisque baugh ды ірляндзкага: uisce beatha — вада жыцьця) — нацыянальны алькагольны напой Шатляндыі ды Ірляндыі, які атрымліваецца шляхам перагонкі ячменнага соладу альбо зерня з наступнай вытрымкай сьпірту ў дубовых бочках. Падчас вытрымкі мае моцнасьць 60–80%, прадаецца разбаўленым да 40–50%.

Гісторыя

Як і ўсе моцныя эўрапейскія напоі, ўіскі ўзыходзіць да часоў Крыжовых паходаў (12 стагодзьдзе). У манастырах Брытанскіх выспаў «ваду жыцьця» (акавіту) пачалі вырабляць пад уплывам італьянскіх тэхнічных дасягненьняў. Дагэтуль шатляндцы ды ірляндцы спрачаюцца аб тым, у якой зь іх краінаў ўіскі зьявіўся ўпершыню (ангельская назва шатляндзкага ўіскі — whisky, ірляндзкага — whiskey). Спачатку напой выкарыстоўваўся як лекавы сродак, але зь цягам часу ўжываньне ўіскі пашыралася, ды ў 1617 стагодзьдзях набыло катастрафічныя памеры. У 1579 годзе шатляндзкі парлямэнт дазволіў гнаць ўіскі толькі дваранству, а ў 1642 годзе брытанскі кароль увёў манаполію на вытворчасьць алькаголю. Ўіскі афіцыйна выраблялі толькі 8 буйных перагонных заводаў, але ў вёсках узьнікалі падпольныя вінакурні. Якасьць ўіскі падпольнае вытворчасьці паступова ўзрастала, як і попыт на яго, і ў 1823 годзе дробныя вінакурні былі ўзаконеныя. У Амэрыцы вытворчасьць ўіскі пачалася фактычна з узьнікненьнем брытанскіх калёніяў (амэрыканскі ўіскі часьцей называюць словам бурбо́н), зь цягам часу ствараюцца буйныя перагонныя заводы. Сёньня большасьць вінакурняў Шатляндыі належаць амэрыканскім алькагольным канцэрнам, якія ў сваёй краіне вырабляюць бурбоны невысокае якасьці.

Клясыфікацыя шатляндзкіх ўіскі

  • сынгл-молт — выраблены толькі зь ячменнага соладу на адной вінакурні (лічацца найлепшымі);
  • пьюэ-молт — сумесь сынгл-молтаў з розных вінакурняў;
  • сынгл-грэйн — выраблены на адной вінакурні з ужыцьцем зерня (ячмень, жыта, кукуруза);
  • блэнд — сумесь сынгл-молтаў ды сынгл-грэйнаў;
  • блэнд-дэлюкс — блэнд, які ўтрымлівае больш за 60% соладавага ўіскі.

У Шатляндыі вылучаюцца чатыры рэгіёны з істотна адрознымі тыпамі ўіскі: Хайлэнд, Лоўлэнд, Спэйсайд ды Айлэй.

Вонкавыя спасылкі

Віскісховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Шаблён:Link FA