Усеагульная дэклярацыя правоў чалавека: розьніца паміж вэрсіямі

Зьмест выдалены Змесціва дададзена

Лінейны

Цяперашняя вэрсія на 01:18, 21 лютага 2024

Элеанора Рузвэлт з Дэклярацыяй правоў чалавека, перакладзенай на гішпанскую мову.

Усеагульная дэклярацыя правоў чалавека — зацьверджаная і абвешчаная Генэральнай Асамблеяй Арганізацыі Аб’яднаных Нацыяў 10 сьнежня 1948 году як рэзалюцыя нумар 217 у Палацы дэ Шайло ў Парыжы, Францыя. Прыняўшы гэта рашэньне гістарычнага значэньня, Асамблея зьвярнулася з заклікамі да ўсіх дзяржаваў-сяброў арганізацыі абнародаваць тэкст дэклярацыі і зрабіць усё магчымае дзеля ейнага распаўсюджаньня, абвяшчэньня і растлумачэньня, галоўным чынам у школах і іншых навучальных установах, незалежна ад палітычнага статусу краінаў або тэрыторыяў. Аўтарамі дакумэнта былі Джон Пітэрз Гамфры, Элеанора Рузвэлт і Рэнэ Касан.

Гэты дакумэнт меў толькі статус рэкамэндацыі, яго прынялі 48 краінаў. Ніводная краіна не галасавала супраць, але 8 устрымаліся. Сярод іх Паўднёва-Афрыканская Рэспубліка, Саудаўская Арабія (аспрэчвала роўнасьць паміж мужчынам і жанчынай), а таксама Польшча, Югаславія, Чэхаславаччына і СССР (Расея, Беларусь, Украіна) якія ўстрымаліся, бо не пагаджаліся з прынцыпам унівэрсальнасьці, пра які згадваецца ў артыкуле 2 (першая частка). Краінамі, якія зусім ня ўдзельнічалі ў галасаваньні, ёсьць Гандурас і Емэн.

Дэклярацыя складаецца з 30 артыкулаў, якія пацьвярджаюць правы чалавека, якія, хоць і не зьяўляюцца юрыдычна абавязковымі, але, якія былі распрацаваныя ў рамках міжнародных дамоваў, рэгіянальных дакумэнтаў па правах чалавека, нацыянальных канстытуцыях і іншых законах. Яна дэкляравала агульнае права чалавека на жыцьцё, адукацыю, працу, свабоду веравызнаньня, а таксама адсутнасьць рабства і эксплюатацыі^[1]. Дэклярацыя сталася першым крокам у працэсе распрацоўкі Міжнароднага білю аб правах чалавека, які быў зроблены ў 1966 годзе і атрымаў моц у 1976 годзе пасьля таго, як іх ратыфікавала дастатковая колькасьць краінаў.

Некаторыя прававеды сьцьвярджаюць, што, паколькі краіны ўвесь час спасылаліся на дэклярацыю на працягу больш за 50 гадоў, ён стаў абавязковым, як частка звычайнага міжнароднага права^[2]. Тым ня менш, згодна з прысудам суду ў Злучаных Штатах паводле справы забойства агента ўправы па барацьбе з наркотыкамі групоўкай мэксыканскага наркатычнага картэлю ў 2004 Дэклярацыя не зьяўляецца абавязковай з пункту гледжаньня міжнароднага права. Суды іншых краінаў таксама прыйшлі да высновы пра тое, што дэклярацыя не зьяўляецца часткай унутранага права^[3].

Крыніцы

^ «Ці Дэклярацыя правоў чалавека сапраўды ўсеагульная?». Радыё Свабода.
^ Hurst Hannum, «The UDHR in National and International Law». — С. 145.
^ «The case against human rights». The Guardian.

Вонкавыя спасылкі

Тэкст Усеагульнай дэклярацыі правоў чалавека. ААН.
Пытаньні і адказы па Ўсеагульнай дэклярацыі правоў чалавека. United Nations Association in Canada. (анг.)

Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго.

[1] «Ці Дэклярацыя правоў чалавека сапраўды ўсеагульная?». Радыё Свабода.

[2] Hurst Hannum, «The UDHR in National and International Law». — С. 145.

[3] «The case against human rights». The Guardian.

[1]

[2]

[3]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
-[[Файл:EleanorRooseveltHumanRights.gif|міні|250пкс|[[Элеанора Рузвэльт]] зь гішпанскай Дэклярацыяй правоў чалавека.]]
+[[Файл:EleanorRooseveltHumanRights.png|міні|[[Элеанора Рузвэлт]] з Дэклярацыяй правоў чалавека, перакладзенай на гішпанскую мову.]]
+[[Файл:UN-Human rights-1956-3c.jpg|міні|[[Паштовая марка|Марка]] [[Арганізацыя Аб’яднаных Нацыяў|ААН]] у гонар прыняцьця Дэклярацыі.]]
-'''Усеагульная дэклярацыя правоў чалавека''', зацьверджаная і абвешчаная Генэральнай Асамблеяй Арганізацыі Аб’яднаных Нацыяў [[10 сьнежня]] [[1948]] году. Прыняўшы гэта рашэньне гістарычнага значэньня, Асамблея зьвярнулася з заклікамі да ўсіх дзяржаваў-сяброў Арганізацыі абнародаваць тэкст Дэклярацыі і зрабіць усё магчымае дзеля «''яе распаўсюджаньня, абвяшчэньня і растлумачэньня, галоўным чынам у школах і іншых навучальных установах, незалежна ад палітычнага статусу краінаў або тэрыторыяў''». Яго аўтарамі былі [[Джон Пітэр Хампрэй]], [[Элеанора Рузвэльт]] і [[Рэнэ Касан]].
+'''Усеагульная дэклярацыя правоў чалавека''' — зацьверджаная і абвешчаная [[Генэральная Асамблея ААН|Генэральнай Асамблеяй]] [[Арганізацыя Аб’яднаных Нацыяў|Арганізацыі Аб’яднаных Нацыяў]] 10 сьнежня 1948 году як рэзалюцыя нумар 217 у Палацы дэ Шайло ў Парыжы, Францыя. Прыняўшы гэта рашэньне гістарычнага значэньня, Асамблея зьвярнулася з заклікамі да ўсіх дзяржаваў-сяброў арганізацыі абнародаваць тэкст дэклярацыі і зрабіць усё магчымае дзеля ейнага распаўсюджаньня, абвяшчэньня і растлумачэньня, галоўным чынам у школах і іншых навучальных установах, незалежна ад палітычнага статусу краінаў або тэрыторыяў. Аўтарамі дакумэнта былі [[Джон Пітэрз Гамфры]], [[Элеанора Рузвэлт]] і [[Рэнэ Касан]].
-[[Файл:UN-Human rights-1956-3c.jpg|міні|200пкс|[[Паштовая марка|Марка]] [[ААН]] у гонар прыняцьця Дэклярацыі]]
-Гэты дакумэнт меў толькі статус рэкамэндацыі, яго прынялі 48 краінаў. Ніводная краіна не галасавала супраць, але 8 устрымаліся. Сярод іх [[Паўднёва-Афрыканская Рэспубліка]], [[Саудаўская Арабія]] (аспрэчвала роўнасьць паміж мужчынам і жанчынай), а таксама [[Польшча]], [[Югаславія]], [[Чэхаславаччына]] і [[СССР]] ([[Расея]], [[Беларусь]], [[Украіна]]) якія ўстрымаліся, бо не пагаджаліся з прынцыпам '''унівэрсальнасьці''' аб якім пішуць у артыкуле 2 (першая частка). Краіны, якія зусім ня ўдзельнічалі ў галасаваньні: [[Гандурас]] і [[Емэн]].
+Гэты дакумэнт меў толькі статус рэкамэндацыі, яго прынялі 48 краінаў. Ніводная краіна не галасавала супраць, але 8 устрымаліся. Сярод іх [[Паўднёва-Афрыканская Рэспубліка]], [[Саудаўская Арабія]] (аспрэчвала роўнасьць паміж мужчынам і жанчынай), а таксама [[Польшча]], [[Югаславія]], [[Чэхаславаччына]] і [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]] ([[Расея]], [[Беларусь]], [[Украіна]]) якія ўстрымаліся, бо не пагаджаліся з прынцыпам унівэрсальнасьці, пра які згадваецца ў артыкуле 2 (першая частка). Краінамі, якія зусім ня ўдзельнічалі ў галасаваньні, ёсьць [[Гандурас]] і [[Емэн]].
+Дэклярацыя складаецца з 30 артыкулаў, якія пацьвярджаюць [[правы чалавека]], якія, хоць і не зьяўляюцца юрыдычна абавязковымі, але, якія былі распрацаваныя ў рамках міжнародных дамоваў, рэгіянальных дакумэнтаў па правах чалавека, нацыянальных канстытуцыях і іншых законах. Яна дэкляравала агульнае права чалавека на [[жыцьцё]], [[адукацыя|адукацыю]], [[праца|працу]], свабоду [[рэлігія|веравызнаньня]], а таксама адсутнасьць [[рабства]] і эксплюатацыі<ref>[https://www.svaboda.org/a/1358337.html ''«Ці Дэклярацыя правоў чалавека сапраўды ўсеагульная?»'']. Радыё Свабода.</ref>. Дэклярацыя сталася першым крокам у працэсе распрацоўкі [[Міжнародны біль аб правах чалавека|Міжнароднага білю аб правах чалавека]], які быў зроблены ў 1966 годзе і атрымаў моц у 1976 годзе пасьля таго, як іх ратыфікавала дастатковая колькасьць краінаў.
+Некаторыя прававеды сьцьвярджаюць, што, паколькі краіны ўвесь час спасылаліся на дэклярацыю на працягу больш за 50 гадоў, ён стаў абавязковым, як частка звычайнага міжнароднага права<ref>Hurst Hannum, [https://cdn2.sph.harvard.edu/wp-content/uploads/sites/13/2014/04/16-Hannum.pdf ''«The UDHR in National and International Law»'']. — С. 145.</ref>. Тым ня менш, згодна з прысудам суду ў [[Злучаныя Штаты Амэрыкі|Злучаных Штатах]] паводле справы забойства агента [[управа па барацьбе з наркотыкамі|ўправы па барацьбе з наркотыкамі]] групоўкай мэксыканскага наркатычнага картэлю ў 2004 Дэклярацыя не зьяўляецца абавязковай з пункту гледжаньня міжнароднага права. Суды іншых краінаў таксама прыйшлі да высновы пра тое, што дэклярацыя не зьяўляецца часткай унутранага права<ref>[https://www.theguardian.com/news/2014/dec/04/-sp-case-against-human-rights ''«The case against human rights»'']. The Guardian.</ref>.
+== Крыніцы ==
+{{Крыніцы}}
 == Вонкавыя спасылкі ==
+* [https://web.archive.org/web/20200919100536/https://un.by/by/dakumenty/pravy-chalaveka/3551-useagulnaya-deklaratsyya-pravo-chalaveka Тэкст Усеагульнай дэклярацыі правоў чалавека]. ААН.
-{{Commonscat|Universal Declaration of Human Rights}}
+* [https://web.archive.org/web/20120912162219/http://www.unac.org/rights/question.html Пытаньні і адказы па Ўсеагульнай дэклярацыі правоў чалавека]. United Nations Association in Canada.{{ref-en}}
-{{ВікіКрыніца}}
 {{Накід}}
@@ Радок 13: / Радок 21: @@
 [[Катэгорыя:Рэзалюцыі Генэральнай Асамблеі ААН]]
 [[Катэгорыя:Міжнародныя праваабарончыя дакумэнты]]
-[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы]]
-{{Link FA|kl}}
-[[af:Universele Verklaring van Menseregte]]
-[[als:Allgemeine Erklärung der Menschenrechte]]
-[[am:«የሰብዓዊ መብት አቀፋዊ መግለጽ»]]
-[[ab:Ауаҩытәыҩса Изинқәа Зегьеицырзеиҧшу Адекларациа]]
-[[ar:الإعلان العالمي لحقوق الإنسان]]
-[[an:Declaración Universal d'os Dreitos Humans]]
-[[ast:Declaración Universal de los Derechos Humanos]]
-[[gn:Tekove yvypora kuera maymayva derecho kuaaukaha]]
-[[ay:Akpach jaqe walinkañapataki inoqat aru]]
-[[bm:Hadamaden josiraw dantigɛkan]]
-[[bn:মানবাধিকার সনদ]]
-[[zh-min-nan:Sè-kài Jîn-koân Soan-giân]]
-[[be:Усеагульная дэкларацыя правоў чалавека]]
-[[bg:Всеобща декларация за правата на човека]]
-[[bo:༄༅༎ ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང༌།]]
-[[bs:Univerzalna deklaracija o ljudskim pravima]]
-[[br:Disklêriadur Hollvedel Gwirioù Mab-den]]
-[[ca:Declaració Universal dels Drets Humans]]
-[[cs:Všeobecná deklarace lidských práv]]
-[[cy:Datganiad Cyffredinol am Hawliau Dynol]]
-[[da:FN's Verdenserklæring om Menneskerettighederne]]
-[[de:Allgemeine Erklärung der Menschenrechte]]
-[[nv:Bee Hazʼą́ą Ił Chʼétʼaah]]
-[[et:Inimõiguste ülddeklaratsioon]]
-[[el:Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα]]
-[[en:Universal Declaration of Human Rights]]
-[[es:Declaración Universal de los Derechos Humanos]]
-[[eo:Universala Deklaracio de Homaj Rajtoj]]
-[[eu:Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsala]]
-[[ee:Amegbetɔ ƒe Ablɔɖevinyenye ŋu Kpeɖoɖodzinya]]
-[[fa:اعلامیه جهانی حقوق بشر]]
-[[hif:Universal Declaration of Human Rights]]
-[[fo:Mannarættindayvirlýsing]]
-[[fr:Déclaration universelle des droits de l'homme]]
-[[fy:Universele Ferklearring fan de Rjochten fan de Minske]]
-[[fur:Declarazion universâl dai dirits dal om]]
-[[ga:Dearbhú Uilechoiteann Chearta an Duine]]
-[[gag:İnsan hakların cümlä deklarațiyası]]
-[[gl:Declaración Universal dos Dereitos Humanos]]
-[[ko:세계 인권 선언]]
-[[hy:Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիր]]
-[[hi:मानवाधिकारों की सार्वभौम घोषणा]]
-[[hr:Opća deklaracija o pravima čovjeka]]
-[[io:Universala deklaro di homala yuri]]
-[[id:Pernyataan Umum tentang Hak-Hak Asasi Manusia]]
-[[ia:Declaration Universal del Derectos Human]]
-[[ie:Universal Declaration del Jures Homan]]
-[[is:Mannréttindayfirlýsing Sameinuðu þjóðanna]]
-[[it:Dichiarazione universale dei diritti umani]]
-[[he:ההכרזה לכל באי עולם בדבר זכויות האדם]]
-[[kl:Inuttut pisinnaatitaafiit pillugit silarsuarmioqatigiinut nalunaarut]]
-[[krc:Адамны хакъларыны тамал декларациясы]]
-[[ka:ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაცია]]
-[[kk:Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы]]
-[[rw:Itangazo Mpuzamahanga ryerekeye Uburenganzira bwa Muntu]]
-[[sw:Azimio la ulimwengu juu ya haki za binadamu]]
-[[ku:Danezana Gerdûnî ya Mafên Mirovan]]
-[[ky:Адам укуктарынын жалпы декларациясы]]
-[[lad:Deklarasion Universala de los Diritos Umanos]]
-[[la:Universa Iurum Humanorum Declaratio]]
-[[lv:Vispārējā cilvēktiesību deklarācija]]
-[[lb:Universal-Deklaratioun vun de Mënscherechter]]
-[[lt:Visuotinė žmogaus teisių deklaracija]]
-[[li:Universeel Verklaoring van de Rechte van d'r Miensj]]
-[[ln:Lisakoli ya molongo ya makoki ya moto]]
-[[lg:Ekiwandiiko Eky'abantu Bonna Ekifa ku Ddembe Ly'obunto]]
-[[hu:Az emberi jogok egyetemes nyilatkozata]]
-[[mk:Универзална декларација за човековите права]]
-[[mg:Fanambarana Iraisam-pirenena momban'ny Zon'Olombelona]]
-[[ml:അന്താരാഷ്ട്ര മനുഷ്യാവകാശ പ്രഖ്യാപനം]]
-[[mr:मानवाधिकाराचे वैश्विक घोषणापत्र]]
-[[arz:الاعلان العالمى لحقوق الانسان]]
-[[ms:Perisytiharan Hak Asasi Manusia Sejagat]]
-[[mwl:Declaraçon Ounibersal de ls Dreitos Houmanos]]
-[[my:အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေး ကြေငြာစာတမ်း]]
-[[nl:Universele verklaring van de rechten van de mens]]
-[[new:मानवअधिकार सम्बन्धि राष्ट्रसंघया विश्वव्यापी घोषणा]]
-[[ja:世界人権宣言]]
-[[no:Menneskerettighetserklæringen]]
-[[nn:Menneskerettsfråsegna]]
-[[oc:Declaracion Universala dels Dreches Umans]]
-[[uz:Inson Huquqlari Umumjahon Deklaratsiyasi]]
-[[pnb:انسانی حقاں دا عالمی اعلان]]
-[[ps:د بشري حقونو نړېواله اعلاميه]]
-[[tpi:Toksave long ol raits bilong ol manmeri long olgeta hap bilong dispela giraun]]
-[[pl:Powszechna Deklaracja Praw Człowieka]]
-[[pt:Declaração Universal dos Direitos Humanos]]
-[[ro:Declarația Universală a Drepturilor Omului]]
-[[qu:Pachantin llaqtakunapi runap allin kananpaq hatun kamachikuy]]
-[[rue:Універзална декларація людьскых прав]]
-[[ru:Всеобщая декларация прав человека]]
-[[sah:Киһи быраабын биирдэһиллибит декларацията]]
-[[sg:Dêpä tî pöpöködörö tî ndiä tï bata nengö terê tï zo takapa]]
-[[sc:Decraratzione Universale de sos Deretos de s'Òmine]]
-[[sco:Universal Declaration o Human Richts]]
-[[sq:Deklarata e Përgjithshme mbi të Drejtat e Njeriut]]
-[[simple:Universal Declaration of Human Rights]]
-[[ss:Simemetelo Semhlaba Wonkhe Mayelana Nemalungelo Ebuntfu]]
-[[sk:Všeobecná deklarácia ľudských práv]]
-[[sl:Splošna deklaracija človekovih pravic]]
-[[so:Baaqa Caalamiga ee Xuquuqda Aadanaha]]
-[[sr:Универзална декларација о људским правима]]
-[[sh:Univerzalna deklaracija o ljudskim pravima]]
-[[fi:Ihmisoikeuksien yleismaailmallinen julistus]]
-[[sv:FN:s deklaration om de mänskliga rättigheterna]]
-[[ta:உலக மனித உரிமைகள் சாற்றுரை]]
-[[kab:Tiṣerriḥt tagraɣlant izerfan n wemdan]]
-[[tet:Deklarasaun Universál Direitus Umanus Nian]]
-[[th:ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน]]
-[[tr:İnsan Hakları Evrensel Bildirisi]]
-[[uk:Загальна декларація прав людини]]
-[[ur:انسانی حقوق کا آفاقی منشور]]
-[[vec:Dichiarasion Universałe de i Diriti de l'Omo]]
-[[vep:Ristitun oiktusiden ühthine deklaracii]]
-[[vi:Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền]]
-[[fiu-vro:Inemiseõigusõ kuulutus]]
-[[wa:Declaråcion univiersele des droets del djin]]
-[[zh-classical:世界人權宣言]]
-[[war:Sangkalibutan Nga Pag-Asoy Bahin Han Kanan Tawo Mga Katungod]]
-[[yi:אלוועלטלעכע דעקלאראציע פון מענטשרעכט]]
-[[yo:Ìkéde Akáríayé fún àwọn Ẹ̀tọ́ Ọmọnìyàn]]
-[[zh-yue:世界人權宣言]]
-[[diq:Beyannameyê heqanê insananê erd u asmêni]]
-[[bat-smg:Vėsoutėnė žmuogaus teisiu deklaracėjė]]
-[[zh:世界人权宣言]]