Прагляд крыніцы для Партызан Бялград

{{Футбольны клюб
|Назва            = Партызан
|Лягатып          = FK Partizan - newest logo PNG.png
|ПоўнаяНазва      = Fudbalski klub Partizan
|Заснаваны        = 4 кастрычніка 1945
|Горад            = [[Бялград]], [[Сэрбія]]
|Стадыён          = [[Партызан (стадыён)|Партызан]]
|Умяшчальнасьць   = 32 710
|Прэзыдэнт        =
|Чэмпіянат        = {{Папярэдні футбольны сэзон Сэрбіі|ПартызанБяЛіга}}
|Сэзон            = {{Папярэдні футбольны сэзон Сэрбіі|ПартызанБяСэзон}}
|Месца            = {{Папярэдні футбольны сэзон Сэрбіі|ПартызанБя}}
|Прыналежнасьць   = Сэрбскія
}}
«'''Партыза́н'''» ({{мова-sr|Партизан}}) — сэрбскі футбольны клюб з гораду [[Бялград]]у. Заснаваны ў 1945 годзе. 11-разовы [[Чэмпіянат Югаславіі па футболе|чэмпіён Югаславіі]], 8-разовы [[Чэмпіянат Сэрбіі і Чарнагорыі па футболе|чэмпіён Сэрбіі і Чарнагорыі]], 8-разовы [[Чэмпіянат Сэрбіі па футболе|чэмпіён Сэрбіі]]. 5-разовы ўладальнік [[Кубак Югаславіі па футболе|Кубка Югаславіі]], 4-разовы ўладальнік [[Кубак Сэрбіі і Чарнагорыі па футболе|Кубка Сэрбіі і Чарнагорыі]], 6-разовы ўладальнік [[Кубак Сэрбіі па футболе|Кубка Сэрбіі]].

== Гісторыя ==
[[Файл:Stjepan Bobek.jpg|значак|зьлева|[[Стэпан Бобэк]] у 1995 годзе быў абраны найлепшым футбалістам клюбу ўсіх часоў.]]
«Партызан» паўстаў 4 кастрычніка 1945 году ў [[Бялград]]зе, як футбольная сэкцыя спартовага таварыства югаслаўскае арміі «Партызан». Самая назва ўшаноўвае камуністычных партызанаў<ref>[https://web.archive.org/web/20130131054340/http://www.partizan.rs/wp-content/uploads/2011/03/Istorija-kluba-.pdf «Istorija kluba»]. Partizan.rs.</ref>, якія змагаліся з захопнікамі за час [[Другая сусьветная вайна|Другое сусьветнае вайны]] ў Югаславіі. Першапачаткова клюб быў кіраваны групай маладых высокіх афіцэраў югаслаўскай народнай арміі і вэтэранаў грамадзянскай вайны ў Гішпаніі. Сярод іх былі [[Коча Попавіч]], [[Пэка Дапчавіч]], [[Багдан Вуяшавіч]], [[Міялка Тодаравіч]], [[Отмар Крэачыч]], [[Божа Шварц]] і [[Ратка Вуявіч]], апошні з каторых быў абраны першым прэзыдэнтам клюбу<ref>[https://web.archive.org/web/20190803083329/https://crnobelanostalgija.com/2019/05/osnivaci-partizana.html «Osnivači Partizana»]. Crno-bela Nostalgija.</ref>. Праз два дні па стварэньні «Партызан» згуляў таварыскі матч супраць каманды з [[Зэмун]]а, які скончыўся зь лікам 4:2. [[Сыльвэстар Шэраш]] стаў аўтарам першага голу дружыны<ref>[https://web.archive.org/web/20200820051613/https://crnobelanostalgija.com/2017/01/silvester-seres-strelac-prvog-gola-u.html «Silvester Šereš — strelac prvog gola u istoriji Partizana!»]. Crno-bela Nostalgija.</ref>, а брамнік [[Франьё Глазэр]] адначасова з абавязвам бараніць браму быў яшчэ і першым галоўным трэнэрам каманда. Праз адсутнасьць нейкіх спаборніцтваў адразу па вайне «Партызан» ладзіў таварыскім сустрэчы. Гэтым бялградцы згулялі супраць прадстаўнікоў славацкага войска, здабыўшы перамогу зь лікам 3:1, а таксама правялі матч у Бялградзе ў сьнежні 1945 году супраць маскавіцкага [[ЦСКА Масква (футбольны клюб)|ЦСКА]].

Да сярэдзіны 1950-х першае вялікае пакаленьне гульцоў клюбу былі на вяршыні свайго разьвіцьця, але толькі два тытулы і чатыры кубкі за першыя 15 гадоў існаваньня клюбу былі недастатковымі дзеля росту, амбіцыяў і папулярнасьці «Партызану». У 1958 годзе каманда пасьля трынаццаці гадоў зьмяніла свае колеры зь сіне-чырвонага на чорна-белыя. Сярод выбітным футбалістаў таго часу вылучаюцца [[Мілуцін Шошкіч]], [[Фахрудын Юсуфі]], [[Ёван Міладынавіч]], [[Вэлібар Васавіч]], [[Мілан Галіч]], [[Ілія Мітыч]], [[Зьвездан Чэбінац]] ды [[Уладзіца Кавачавіч|Ўладзіца Кавачавіч]]. Пад кіраўніцтвам трэнэраў [[Ілеш Шпіц|Ілеша Шпіца]], [[Флорыян Матэкала|Флорыяна Матэкалы]] і [[Стэпан Бобэк|Стэпана Бобка]] дружына працягвала дужэць. Клюб пастанавіў сабе шукаць маладых талентаў ва ўсёй краіне, і гэта хутка дало плён. «Партызан» тройчы запар у 1961, 1962 і 1963 гадах станавіўся чэмпіёнам краіны. Паводле вынікаў [[Чэмпіянат Югаславіі па футболе 1964—1965 гадоў|сэзону 1964—1965 гадоў]] яны зноўку здабылі тытул чэмпіёнаў Югаславіі<ref>[https://archive.today/20110417213424/http://www.partizan.rs/istorija-kluba/arhiva-od-1945/1964-1965/ «Sezona 1964/65 i sesta titula»]. Partizan.rs.</ref>. Ужо ў 1960-я гады паміж «Партызанам» і «[[Црвена Зьвезда Бялград|Црвенай Зьвездай]]» шырылася жорсткае суперніцтва.

[[Файл:FK Partizan (1966).jpg|значак|зьлева|«Партызан» перад [[Фінал Кубка эўрапейскіх чэмпіёнаў 1966 году|фіналам Кубка эўрапейскіх чэмпіёнаў]] у 1966 годзе.]]
Розыгрыш [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Кубка эўрапейскіх чэмпіёнаў]] [[Кубак эўрапейскіх чэмпіёнаў УЭФА 1965—1966 гадоў|1965—1966 гадоў]] стаў вяршыняй каманды 1960-х гадоў. «Партызан» пачаў першынство зь перамогі ў двубою над францускім «[[Нант (футбольны клюб)|Нантам]]» (2:0, 2:2). У наступным раўндзе бялградцы былі мацнейшымі за чэмпіёна Нямеччыны брэмэнскага «[[Вэрдэр Брэмэн|Вэрдэра]]», двойчы выгуляўшы зь лікам 3:0 і 1:0. У чвэрцьфінале партызанаў чакала праская «[[Спарта Прага|Спарта]]». Здавалася, што югаслаўцы страцілі ўсё шанцы на працяг барацьбы пасьля балючай паразы зь лікам 4:1. Тым ня менш, матч у адказ, які наведалі 50 тысяч чалавек, скончыўся пераканаўчай перамогай бялградцаў зь лікам 5:0, што дазволіла «Партызану» прасунуцца далей у турнірнай сетцы. У паўфінале «Партызан» мусіў згуляць з «[[Манчэстэр Юнайтэд]]», які праводзіў свой першы сэзон у Кубку эўрапейскіх чэмпіёнаў па [[Мюнхэнская авіякатастрофа|Мюнхэнскай авіякатастрофе]]. Ангельцы мусілі гуляць на тым жа стадыёне ў Бялградзе, дзе апасьля па вяртаньні дамоў і загінула вялікая колкасьць гульцоў і пэрсаналу клюбу. З сваімі лідэрамі [[Джордж Бэст|Джорджам Бэстам]] і [[Бобі Чарлтан]]ам манчэстэрцы, аднак, ня далі рады і атрымалі паразу зь лікам 2:0. У матчы ў адказ на [[Олд Трафард]]зе «Партызан» трапіў пад моцны ціск, але вытрымаў прапусьціўшы толькі адзіны гол. «Партызан» дасягнуў фіналу эўрапейскага кубка, усталяваўшы ўласны рэкорд. Супернікам югаслаўцаў быў мадрыдзкі «[[Рэал Мадрыд|Рэал]]». Фінальная гульня ладзілася 11 траўня на стадыёне [[Стадыён імя караля Бадуэна|Эйзэль]] у Брусэлі. Да 70-й хвіліны матчы «Партызан» меў перавагу ў ліку 1:0, дзякуючы голу Вэлібара Васавіча, але ў канчатковым выніку прагуляў гішпанцам зь лікам 2:1<ref>[https://web.archive.org/web/20130116092001/http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=1965/index.html «1965/66 European Champions Clubs’ Cup»]. UEFA.</ref>. Дзякуючы такому дасягненьню шмат зорных гульцоў клюбу атрымалі запрашэньні ў шэраг захаднеэўрапейскіх клюбаў. Сам клюб быў першым клюбам з Балканаў і Усходняй Эўропы агулам, які дакрочыў да фіналу Кубка эўрапейскіх чэмпіёнаў<ref>[https://web.archive.org/web/20171028043656/http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=1965/overview/index.html#196566+madrid+make «1965/66: Madrid make it six»]. UEFA.</ref>.

== Склад ==
: ''Актуальны на 19 верасьня 2024 году''
{{Склад}}
{{Гулец|1|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Бр|[[Аляксандар Ёванавіч (1992)|Аляксандар Ёванавіч]]|капітан|1992}}
{{Гулец|3|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Аб|[[Міхайла Іліч]]|{{Падказка|ар.|арэнда}} [[Балёньня (футбольны клюб)|Балёньня]]|2003}}
{{Гулец|4|{{Сьцяг Славеніі}}|Аб|[[Марыё Юрчавіч]]||1995}}
{{Гулец|5|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Аб|[[Нікала Антыч]]||1994}}
{{Гулец|8|{{Сьцяг Сэнэгалу}}|ПА|[[Франк Канутэ]]||1998}}
{{Гулец|9|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Нап|[[Джорджэ Яванавіч (футбаліст)|Джорджэ Яванавіч]]|{{Падказка|ар.|арэнда}} [[Базэль (футбольны клюб)|Базэль]]|1999}}
{{Гулец|10|{{Сьцяг Ізраілю}}|ПА|[[Бібрас Натха]]||1988}}
{{Гулец|14|{{Сьцяг Босьніі і Герцагавіны}}|ПА|[[Стэфан Ковач]]||1999}}
{{Гулец|15|{{Сьцяг Дэмакратычнай Рэспублікі Конга}}|Нап|[[Альдо Калюлю]]||1996}}
{{Гулец|16|{{Сьцяг Ганы}}|ПА|[[Леанард Авусу]]||1997}}
{{Гулец|17|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Аб|[[Марка Жыўкавіч]]||1994}}
{{Гулец|18|{{Сьцяг Босьніі і Герцагавіны}}|Аб|[[Ніхад Муякіч]]||1998}}
{{Гулец|19|{{Сьцяг Чарнагорыі}}|ПА|[[Аляксандар Шчэкіч]]||1991}}
{{Гулец|20|{{Сьцяг Пэру}}|Нап|[[Хаао Грымальда]]||2003}}
{{Гулец|23|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Нап|[[Неманья Нікаліч (1992)|Неманья Нікаліч]]||1992}}
{{Гулец|24|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Аб|[[Вукашын Джурджавіч]]||2004}}
{{Гулец|25|{{Сьцяг Бэльгіі}}|Аб|[[Натан дэ Мэдына]]||1997}}
{{Гулец|26|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Аб|[[Аляксандар Філіпавіч]]||1994}}
{{Падзел складу}}
{{Гулец|27|{{Сьцяг Сэнэгалу}}|ПА|[[Пап Фюрэ]]||2005}}
{{Гулец|29|{{Сьцяг Нарвэгіі}}|ПА|[[Гаяс Загід]]||1994}}
{{Гулец|30|{{Сьцяг Чарнагорыі}}|Аб|[[Мілан Раганавіч]]||2005}}
{{Гулец|31|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Бр|[[Мілаш Круніч]]||1996}}
{{Гулец|33|{{Сьцяг Гандурасу}}|ПА|[[Кевін Арыяга]]||1998}}
{{Гулец|39|{{Сьцяг Ганы}}|Нап|[[Зубайру Ібрагім]]||2004}}
{{Гулец|40|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Аб|[[Нікала Сіміч]]||2007}}
{{Гулец|42|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Нап|[[Душан Ёванавіч (2006)|Душан Ёванавіч]]||2006}}
{{Гулец|43|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Нап|[[Неманья Трыфунавіч]]||2004}}
{{Гулец|44|{{Сьцяг Сэрбіі}}|ПА|[[Душан Макевіч]]||2007}}
{{Гулец|45|{{Сьцяг Сэрбіі}}|ПА|[[Матэя Сьцяпанавіч]]||2004}}
{{Гулец|50|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Аб|[[Мілан Лазаравіч (футбаліст)|Мілан Лазаравіч]]||1997}}
{{Гулец|70|{{Сьцяг Сэрбіі}}|ПА|[[Дымітрые Янкавіч]]||2006}}
{{Гулец|77|{{Сьцяг Паўднёвай Карэі}}|Нап|[[Го Ён-Чжун]]||2001}}
{{Гулец|78|{{Сьцяг Сэрбіі}}|ПА|[[Міхайла Петравіч (2005)|Міхайла Петравіч]]||2005}}
{{Гулец|85|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Бр|[[Неманья Стэванавіч]]||1992}}
{{Гулец|88|{{Сьцяг Сэрбіі}}|Аб|[[Марка Керкез]]||2000}}
{{Канец складу}}

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.partizan.rs/ Афіцыйны сайт]

{{Супэрліга чэмпіянату Сэрбіі па футболе}}

[[Катэгорыя:Спорт у Бялградзе]]
[[Катэгорыя:1945 год у Сэрбіі]]
[[Катэгорыя:Футбольныя клюбы, заснаваныя ў 1945 годзе]]