Hilingon an source kan Mga tataramon na Katahawan na Filipino

{{Infobox language family
|name= Katahawan na Filipino 
|region=[[Filipinas]]
|familycolor=Austronesyo
|fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]]
|fam3=[[Mga tataramon na Filipino|Filipino]]
|fam4=[[Mas Dakulang Katahawan na Filipino]]
|child1=[[Tataramon na Tagalog|Tagalog]] 
|child2=[[Mga tataramon na Bikol|Bikol]]
|child3=[[Mga tataramon na Mansakan|Mansakan]] 
|child4=[[Mga tataramon na Bisaya|Bisayá]] 
|glotto=cent2246
|glottorefname=Central Philippine
}}

An '''mga tataramon na Katahawan na Filipino''' iyo an pinakalakop na grupo kan mga tataramon sa [[Filipinas]], na ipinagtataram sa Habagatan na [[Luzon]], [[Visayas]], [[Mindanao]], asin sa [[Sulu|Sulu]]. An mga ini man an pinakamatawo, kaiba an [[Tataramon na Tagalog|Tagalog]] (sagkod [[tataramon na Filipino|Filipino]]), [[Tataramon na Bikol|Bikol]], asin an darakulang tataramon na Bisaya arog kan [[Tataramon na Cebuano|Cebuano]], [[Tataramon na Hiligaynon|Hiligaynon]], [[Tataramon na Waray-Waray|Waray]], [[Tataramon na Karay-a|Kinaray-a]], asin an [[Tataramon na Tausug|Tausug]], na kabali sa apatnapulong (40) pinakadakulang mga tataramon sa nasyon.<ref>{{Citation | url = http://www.ethnologue.com/show_family.asp?subid=92361 | title = Ethnologue}}.</ref>

==Pagsusuruway-suway==

===Pangkagabsan===
Parating nasasakop kan arog kaini an mga tataramon (mga tataramon sa ''italics'' minatukdo sa solong tataramon):
*[[Tataramon na Tagalog|Tagalog]] (dai mababa sa 3 diyalekto sa habagatan na Luzon)
*[[Mga tataramon na Bikol|Bikol]] (8ng mga tataramon sa [[Rawis nin Bikol]])
*[[Mga tataramon na Bisaya|Bisaya]] (18ng mga tataramon an ipinagtataram sa kabilugan kan [[Visayas]], na iyo man sa habagatan na [[Luzon]], amihanan-subangan na [[Mindanao]] asin [[Probinsya nin Sulu|Sulu]])
*[[Mga tataramon na Mansakan|Mansakan]] (11ng mga tataramon kan [[Rehiyon nin Davao]])
*[[Tataramon na Manide|Manide]]–[[Tataramon na Inagta Alabat|Inagta]] (2ng mga tataramon)

Igwang kadugangan apwera sa  mga tataramon kan bulod-tribal kan [[Aeta]] na daing kasiguraduhan na kaakibat: [[tataramon na Ata (Aeta) | Ata]], [[Tataramon na Sorsogon Ayta| Sorsogon Ayta]], [[Tataamon na Tayabas Ayta| Tayabas Ayta]], [[Tataramon na Karolanos | Karolanos]] (Amihanan na Binukidnon), [[Tataramon na Magahat | Magahat]] (Habagatan na Binukidnon), [[Tataramon na Sulod|Sulod]], asin [[Mga tataramon na Umiray Dumaget|Umiray Dumaget]].

Sa katotoohan, pigbibilog an kadaklan sa mga tataramon na Katahawan na Filipino nin sarong [[dialect continuum]] asin dai pwedeng matukdo nin suway bilang suway na tataramon. Nailista ni Blust (2009) na an medyo hababang pagkakalainlain na madudugangan sa mga tataramon na Bisaya nin huli ta sa dai pa nahahaloy na pagpapalawig kan populasyon.<ref name= "Blust09">Blust, Robert A. ''The Austronesian Languages''. Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University, 2009. {{ISBN|0-85883-602-5}}, {{ISBN|978-0-85883-602-0}}.</ref>

===Gallman (1997)===
Ipinagklasipikar ni Andrew Gallman (1997)<ref>Gallman, Andrew Franklin. 1997. ''Proto East Mindanao and its internal relationships''. Philippine Journal of Linguistics, Special monograph issue, no. 44. Manila: Linguistic Society of the Philippines.</ref> an mga tataramon na Katahawan na Filipino bilang mga minasunod:

*''Tagalog''
*''Bikol''
*Habagatan na Katahawan na Filipino (Bisaya)
**Sulnopan na Bisaya
**Banton
**Katahawan na Bisaya
**Sinugbuanon
**Subangan nin Mindanao
***Amihanan na Subangan nin Mindanao
****''Sinugbuanon''
****''[[Tataramon na Mamanwa|Mamanwa]]''
****''[[Tataramon na Surigaonon|Surigaonon]]''
****''[[Tataramon na Butuanon|Butuanon]]-[[Tataramon na Tausug|Tausug]]''
***Katahawan na Subangan nin Mindanao
****''[[Tataramon na Kamayo|Kamayo]]''
****''[[Tataramon na Dabawenyo|Dabawenyo]] (Banganga)''
****''[[Tataramon na Dabawenyo|Dabawenyo]] ([[Digos]])''
***Habagatan na Subangan nin Mindanao
****''[[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] (Kabasagan)''
****''[[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] ([[Caraga]])''
****''[[Tataramon na Mansaka|Mansaka]], [[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] ([[Maragusan]]), [[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] (Boso)''
*****(Sanga)
******''[[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] (Islam)''
******''[[Tataramon na Kalagan|Kalagan]] ([[Kaagan]]), [[Tataramon na Kalagan|Kalagan]] (Tagakaulu)''

===Mas Dakulang Katahawan na Filipino (Blust)===
Ipinagsaysay ni Blust (1991)<ref>{{cite journal | author=Blust, Robert | title=The Greater Central Philippines hypothesis | journal=Oceanic Linguistics | year=1991 | volume=30 | issue=2 | pages=73–129 | ref=harvcol | doi=10.2307/3623084| jstor=3623084 }}</ref> na an Katahawan na asin Habagatan na na Filipinas, igwang hababang lingguwistiko na pagkakalainlain. Ipinagbase sa eksklusibong pagheras nin leksikong mga inobasyon, pinaggibo niya an pan-irarom na pugro na '''mas dakulang Katahawan na Filipino''' na naglaag sa sanga nin Katahawan na Filipino kaiba an [[mga tataramon na Habagatan na Mangyan|Habagatan na Mangyan]], [[Mga tataramon na Palawan|Palawan]], [[Mga tataramon na Danao|Danao]], [[mga tataramon na Manobo|Manobo]], [[tataramon na Subanon|Subanon]] asin [[mga tataramon na Gorontalo–Mongondow]], na madudugangan sa Amihanan na [[Sulawesi]]. (Hilingon man [[mga tataramon na Filipino]].)

==Toltolan==
{{Reflist}}

{{tataramon-saringsing}}
{{Mga tataramon na Filipino}}
{{mga tataramon na Borneo-Filipino}}
{{Mga tataramon kan Filipinas}}

{{DEFAULTSORT:Mga tataramon na Katahawan na Filipino}}
[[Kategorya:Mga tataramon na Katahawan na Filipino| ]]