Эстәлеккә күсергә

Солтанов Мостафа Кәрим улы: өлгөләр араһындағы айырма

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
Һылтанмалар: яңыртыу (мәғлүмәттәрҙе)
 
(9 ҡатнашыусының 28 аралыҡтағы өлгөһө күрһәтелмәгән)
8 юл: 8 юл:
|Псевдонимдары =
|Псевдонимдары =
|Тыуыу датаһы = 9.02.1912
|Тыуыу датаһы = 9.02.1912
|Тыуған урыны = {{ТыуғанУрыны|Миәкә районы|Миәкә районында}} [[Ҡаран-Ҡуңҡаҫ]] ауылы
|Тыуған урыны = {{ТУ|Өфө губернаһы}} {{ТУ|Бәләбәй өйәҙе|Бәләбәй өйәҙендә}} 1‑се Яңы Ҡуңҡаҫ ауылы <ref name="ТУ">Хәҙер Башҡортостан Республикаһы {{ТыуғанУрыны|Миәкә районы|Миәкә районында}} [[Ҡаран-Ҡуңҡаҫ]] ауылы</ref>
|Вафат булыу датаһы = 18.02.2009
|Вафат булыу датаһы = 18.02.2009
|Вафат булыу урыны = {{ВафатБулыуУрыны |Күмертау|Күмертауҙа}}
|Вафат булған урыны = {{ВафатБулыуУрыны |Күмертау|Күмертауҙа}} ҡалаһы
|Гражданлығы = {{USSR}} {{RUS}}
|Гражданлығы = {{USSR}} {{RUS}}
|Эшмәкәрлек төрө = журналистика
|Эшмәкәрлек төрө = журналистика
18 юл: 18 юл:
|Әҫәрҙәренең телдәре =
|Әҫәрҙәренең телдәре =
|Дебют =
|Дебют =
|Премиялары = Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премияһы лауреаты
|Премиялары = [[Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премия]] (1998)
|Наградалары = {{{!}} style="background:transparent"
|Наградалары = {{{!}} style="background:transparent"
{{!}} {{Орден Красного Знамени}} {{!!}} {{II дәрәжә Ватан һуғышы ордены}} {{!!}} {{Орден Славы}} {{!!}} {{Орден Славы}}
{{!}} {{II дәрәжә Ватан һуғышы ордены|1985}} {{!!}} {{Орден Красной Звезды|1942}} {{!!}} {{Дан ордены}} {{!!}} {{Дан ордены|1945}}
{{!}}} [[Башҡорт АССР-ы]]ның атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1977)
{{!}}}
|Ҡултамғаһы =
|Ҡултамғаһы =
|Lib =
|Lib =
|Сайты =
|Сайты =
|Викитека =
|Викикитапхана =
|Викиөҙөмтә =
|Викиөҙөмтә =
|Викиһандыҡ =
|Викиһандыҡ =
}}
}}
{{фамилиялаш|Солтанов}}
'''Солтанов Мостафа Кәрим улы''' ([[9 февраль]] [[1912 йыл]] — [[18 февраль]] [[2009 йыл]]) — [[Бөйөк Ватан һуғышы]]нда ҡатнашҡан [[башҡорт]] журналисы, 1960 йылдан СССР Журналистар союзы ағзаһы. [[Башҡорт АССР-ы]]ның атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1977), [[Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премия]] лауреаты (1992). [[Ҡыҙыл Йондоҙ ордены|Ҡыҙыл Йондоҙ]], II һәм III дәрәжә [[Дан ордены|Дан]], II дәрәжә [[Ватан һуғышы ордены|Ватан һуғышы]] ордендары кавалеры, [[Күмертау]] ҡалаһының почётлы гражданы.


== Биографияһы ==
'''Солтанов Мостафа Кәрим улы''' (1912 йылдың 9 феврале, [[Өфө губернаһы]] [[Бәләбәй өйәҙе]] [[Ҡаран-Ҡуңҡаҫ]] ауылы (хәҙерге [[Башҡортостан Республикаһы]] [[Миәкә районы]] Ҡаран-Ҡонҡаҫ ауылы) - 2009 йылдың 18 феврале, [[Күмертау]] ҡалаһы, [[Көйөргәҙе районы]] [[Ҡансыра]] ауылы зыяратында ерләнгән) —- башҡорт журналисы, СССР Журналистар союзы ағзаһы (1960).
* Мостафа Кәрим улы Солтанов 1912 йылдың 9 февралендә Өфө губернаһы Бәләбәй өйәҙе 1‑се Яңы Ҡуңҡаҫ ауылында <ref name="ТУ" /> тыуған.

== Тормошо ==

* Солтанов Мостафа Кәрим улы 1912 йылдың 9 февралендә Өфө губернаһы Бәләбәй өйәҙе (хәҙерге Башҡортостан Республикаһы Миәкә районы) Ҡаран-Ҡонҡаҫ ауылында тыуған.
* 1928 йылда комсомол сафына инә.
* 1928 йылда комсомол сафына инә.
* 1928-1934 йылдарҙа тыуған яғында колхоз ойоштороуҙа ҡатнаша, бригадир, хисапсы-кассир булып эшләй.
* 1928—1934 йылдарҙа тыуған яғында колхоз ойоштороуҙа ҡатнаша, бригадир, хисапсы-кассир булып эшләй.
* 1934-1937 йылдарҙа Ҡыҙыл Армия сафында хеҙмәт итә.
* 1934—1937 йылдарҙа Ҡыҙыл Армия сафында хеҙмәт итә.
* 1939-1941 йылдарҙа Әлшәй районының "Сталинсы" гәзитендә эшләй: 1939 йылдан яуаплы сәркәтип урынбаҫары, 1940 йылдан мөхәррир урынбаҫары, 1941 йылдан мөхәррир.
* 1939—1941 йылдарҙа [[Әлшәй районы]]ның «Сталинсы» гәзитендә эшләй: 1939 йылдан яуаплы сәркәтип урынбаҫары, 1940 йылдан мөхәррир урынбаҫары, 1941 йылдан мөхәррир.
* 1941-1945 йылдарҙа Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнаша.
* 1941—1945 йылдарҙа [[Бөйөк Ватан һуғышы]]нда ҡатнаша.
* 1945-1949 йылдарҙа яңынан [[Әлшәй районы]]ның "Сталинсы" гәзитендә эшләй.
* 1945—1949 йылдарҙа яңынан [[Әлшәй районы]]ның «Сталинсы» гәзите хеҙмәткәре.
* 1951-1963 йылдарҙа [[Башҡортостан (гәзит)|"Совет Башҡортостаны" гәзитенең]] үҙ хәбәрсеһе булып эшләй.
* 1951—1963 йылдарҙа [[Башҡортостан (гәзит)|«Совет Башҡортостаны» гәзитенең]] үҙ хәбәрсеһе.
* 1965-1984 йылдарҙа [[Күмертау районын]]ың [["Ильич юлы"]] гәзите мөхәррир урынбаҫары.
* 1965—1984 йылдарҙа Күмертау районының «Ильич юлы» гәзите мөхәррир урынбаҫары.
* 1984-1990 йылдарҙа [[Көйөргәҙе тарих һәм тыуған яҡты өйрәнеү музейы]] директоры.
* 1984—1990 йылдарҙа [[Көйөргәҙе районы|Көйөргәҙе]] тарих һәм тыуған яҡты өйрәнеү музейы директоры.
* 2009 йылдың 18 февралендә Күмертау ҡалаһында вафат була, Көйөргәҙе районының Ҡансыра ауылы зыратында ерләнә.
* 2009 йылдың 18 февралендә [[Күмертау]] ҡалаһында вафат була, [[Көйөргәҙе районы]]ның Ҡансыра ауылы зыяратында ерләнә.


== Ижады ==
== Ижады ==
Солтанов Мостафа Кәрим улы [[Бөйөк Ватан һуғышы]]нда ҡатнашыусылар, һуғыш ҡаһармандары, Советтар Союзы Геройҙары тураһында мәҡәлә, очерктар ижад итте. Уның публицистик әҫәрҙәре «Утлы йылдар, шанлы йылдар» исемле китабында тупланып, донъя күрҙе. Шулай уҡ тыуған яҡ тарихы, башҡорт милли-азатлыҡ хәрәкәте тураһында тарихи очерктар баҫтырып сығарҙы.



Солтанов Мостафа Кәрим улы Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусылар, һуғыш ҡаһармандары, Советтар Союзы Геройҙары тураһында мәҡәлә, очерктар ижад итте. Уның публицистик әҫәрҙәре "Утлы йылдар, шанлы йылдар" исемле китабында тупланып, донъя күрҙе. Шулай уҡ тыуған яҡ тарихы, Башҡорт милли-азатлыҡ хәрәкәте тураһында тарихи очерктар баҫтырып сығарҙы.


== Маҡтаулы исемдәре һәм наградалары ==



* Ҡыҙыл Байраҡ ордены (1942);
* II һәм III дәрәжә Дан ордендары (1945);
* II дәрәжә Ватан һуғышы ордены (1985);
* Башҡортостандың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1977);
* Күмертау ҡалаһының почетлы гражданы (?)
* Башҡортостан Хөкүмәтенең Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премияһы лауреаты (1998).





== Китаптары ==
== Китаптары ==


* Утлы йылдар, шанлы юлдар. Күмертау, 2000 й.
* Утлы йылдар, шанлы юлдар. Күмертау, 2000 й.


== Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре ==
* Ҡыҙыл Йондоҙ ордены (17.12.1942<ref>{{Подвиг Народа|10834214}}</ref>);
* II һәм III дәрәжә Дан ордендары (?; 02.06.1945<ref>{{Подвиг Народа|28312696}}</ref>);
* II дәрәжә Ватан һуғышы ордены (06.04.1985<ref>{{Подвиг Народа|1113380650}}</ref>);
* БАССР-ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1977);
* Башҡортостан Хөкүмәтенең [[Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премия]]һы лауреаты (1998)<ref>Лауреаты премии имени Шагита Худайбердина. / авт.-сост.: [[Ҡоҙаҡаев Фәнил Шәмсетдин улы|Ф.Ш. Кудакаев]], [[Хажиев Ризван Закирхан улы|Р.З. Хажиев]]. — Уфа: Китап, 20016. — 192 с. ISBN 978-5-295-06511-8 {{ref-ru}}</ref>.
* Күмертау ҡалаһының почётлы гражданы (?)


== Сығанаҡтар ==
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр|2}}



== Әҙәбиәт ==
* Йәнбирҙина З. Китаптың авторы хаҡында. // М. Солтанов. Утлы юлдар, шанлы йылдар. Күмертау, 2000 й., 2-3-сө биттәр.
* Йәнбирҙина З. Китаптың авторы хаҡында. // М. Солтанов. Утлы юлдар, шанлы йылдар. Күмертау, 2000 й., 2-3-сө биттәр.


== Һылтанмалар ==
* {{БЭ|992826}}{{V|6|02|2022}}


[[Категория:«Башҡортостан» гәзите журналистары‎]]

[[Категория:Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премия лауреаттары]]

[[Категория: Башҡортостан шәхестәре]]
[[Категория:СССР Журналистар союзы ағзалары]]
[[Категория: Башҡортостан журналистикаһы]]
[[Категория:Күмертау ҡалаһының почётлы граждандары]]
[[Категория: Башҡорт журналистикаһы]]
[[Категория:Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәрҙәре]]
[[Категория: Башҡорт журналистары]]
[[Категория: Күмертау ҡалаһы]]
[[Категория:Ш. Хоҙайбирҙин исемендәге премия лауреаттары]]

12:06, 6 февраль 2022, ағымдағы өлгө

Мостафа Солтанов
Солтанов Мостафа Кәрим улы
Тыуған көнө:

9 февраль 1912({{padleft:1912|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:9|2|0}})

Тыуған урыны:

Өфө губернаһы Бәләбәй өйәҙе 1‑се Яңы Ҡуңҡаҫ ауылы [1]

Вафат булған көнө:

18 февраль 2009({{padleft:2009|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:18|2|0}}) (97 йәш)

Вафат булған урыны:

Күмертау ҡалаһы

Гражданлығы:

Совет Социалистик Республикалар Союзы СССР Рәсәй Федерацияһы Рәсәй Федерацияһы

Эшмәкәрлеге:

журналистика

Премиялары:

Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премия (1998)

Наградалары:
2-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены — 1985 Ҡыҙыл Йондоҙ ордены  — 1942
Дан ордены
Дан ордены
Дан ордены
Дан ордены
Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1977)

Солтанов Мостафа Кәрим улы (9 февраль 1912 йыл18 февраль 2009 йыл) — Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашҡан башҡорт журналисы, 1960 йылдан СССР Журналистар союзы ағзаһы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1977), Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премия лауреаты (1992). Ҡыҙыл Йондоҙ, II һәм III дәрәжә Дан, II дәрәжә Ватан һуғышы ордендары кавалеры, Күмертау ҡалаһының почётлы гражданы.

  • Мостафа Кәрим улы Солтанов 1912 йылдың 9 февралендә Өфө губернаһы Бәләбәй өйәҙе 1‑се Яңы Ҡуңҡаҫ ауылында [1] тыуған.
  • 1928 йылда комсомол сафына инә.
  • 1928—1934 йылдарҙа тыуған яғында колхоз ойоштороуҙа ҡатнаша, бригадир, хисапсы-кассир булып эшләй.
  • 1934—1937 йылдарҙа Ҡыҙыл Армия сафында хеҙмәт итә.
  • 1939—1941 йылдарҙа Әлшәй районының «Сталинсы» гәзитендә эшләй: 1939 йылдан яуаплы сәркәтип урынбаҫары, 1940 йылдан мөхәррир урынбаҫары, 1941 йылдан мөхәррир.
  • 1941—1945 йылдарҙа Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнаша.
  • 1945—1949 йылдарҙа яңынан Әлшәй районының «Сталинсы» гәзите хеҙмәткәре.
  • 1951—1963 йылдарҙа «Совет Башҡортостаны» гәзитенең үҙ хәбәрсеһе.
  • 1965—1984 йылдарҙа Күмертау районының «Ильич юлы» гәзите мөхәррир урынбаҫары.
  • 1984—1990 йылдарҙа Көйөргәҙе тарих һәм тыуған яҡты өйрәнеү музейы директоры.
  • 2009 йылдың 18 февралендә Күмертау ҡалаһында вафат була, Көйөргәҙе районының Ҡансыра ауылы зыяратында ерләнә.

Солтанов Мостафа Кәрим улы Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусылар, һуғыш ҡаһармандары, Советтар Союзы Геройҙары тураһында мәҡәлә, очерктар ижад итте. Уның публицистик әҫәрҙәре «Утлы йылдар, шанлы йылдар» исемле китабында тупланып, донъя күрҙе. Шулай уҡ тыуған яҡ тарихы, башҡорт милли-азатлыҡ хәрәкәте тураһында тарихи очерктар баҫтырып сығарҙы.

  • Утлы йылдар, шанлы юлдар. Күмертау, 2000 й.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  • Ҡыҙыл Йондоҙ ордены (17.12.1942[2]);
  • II һәм III дәрәжә Дан ордендары (?; 02.06.1945[3]);
  • II дәрәжә Ватан һуғышы ордены (06.04.1985[4]);
  • БАССР-ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1977);
  • Башҡортостан Хөкүмәтенең Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премияһы лауреаты (1998)[5].
  • Күмертау ҡалаһының почётлы гражданы (?)
  1. 1,0 1,1 Хәҙер Башҡортостан Республикаһы Миәкә районы Ҡаран-Ҡуңҡаҫ ауылы
  2. Бүләкләү ҡағыҙы «Халыҡ батырлығы» мәғлүмәт электрон базаһында
  3. Бүләкләү ҡағыҙы «Халыҡ батырлығы» мәғлүмәт электрон базаһында
  4. Бүләкләү ҡағыҙы «Халыҡ батырлығы» мәғлүмәт электрон базаһында
  5. Лауреаты премии имени Шагита Худайбердина. / авт.-сост.: Ф.Ш. Кудакаев, Р.З. Хажиев. — Уфа: Китап, 20016. — 192 с. ISBN 978-5-295-06511-8  (рус.)
  • Йәнбирҙина З. Китаптың авторы хаҡында. // М. Солтанов. Утлы юлдар, шанлы йылдар. Күмертау, 2000 й., 2-3-сө биттәр.