مرند: نوسخهلر آراسینداکی فرق
moved_to_wikidata |
اِتیکِتلر: موبایل ایله دَییشیک موبایل وبی ایله دَییشیک ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
||
| (۲۲ میانی نوسخه لر دَییک اولونموش ۹ ایشلدچیطرفیندن گوستریلمیر) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{about||بو مرند شهرینین مقالهسیدیر مرند بؤلگهسی|مرند بؤلگهسی}} |
|||
{{شهر |
|||
{{Infobox settlement |
|||
|شهرین آدی=مرند |
|||
| official_name = مرند |
|||
|شهرین شکیل آدی=Marand city lights cropped.jpg |
|||
| native_name = |
|||
|شهرین بایراغی= |
|||
| settlement_type = شهر |
|||
|شهرین گئربی= |
|||
| image_skyline = Park-daneshjo-Mesho.jpg |
|||
|شهرین خریطهسی= |
|||
| imagesize = |
|||
|بایراغین اولچوسو= |
|||
| image_caption = |
|||
|گئربین اولچوسو= |
|||
| pushpin_map = Iran |
|||
|خریطهنین اولچوسو=250 |
|||
| mapsize = 150px |
|||
<!--شهرین خریته اوزرینده ایشارهلهنمهسی--> |
|||
| subdivision_type = [[دونیا اؤلکهلری|اؤلکه]] |
|||
|pushpin_map = Iran |
|||
| subdivision_name = {{flag|Iran}} |
|||
|pushpin_label_position= |
|||
| |
| subdivision_type1 = [[ایران اوستانلاری|اوستان]] |
||
| subdivision_name1 = [[شرقی آذربایجان اوستانی|شرقی آذربایجان]] |
|||
|name =مرند |
|||
| subdivision_type2 = [[ایران بؤلگهلری|بؤلگه]] |
|||
|pushpin_mapsize = |
|||
| subdivision_name2 = [[مرند بؤلگهسی|مرند]] |
|||
|latd=38|latm=35|lats=00|latNS=N |
|||
| subdivision_type3 = [[بؤلوم]] |
|||
|longd=46|longm=00|longs=37|longEW=E |
|||
| subdivision_name3 = [[مرند بؤلگهسینین مرکزی بؤلومو|مرکزی]] |
|||
|اولکه={{ایران-بایراق}} |
|||
| leader_title = |
|||
|بولگه=دوغو آزربایجان |
|||
| leader_name = |
|||
|اساسی قویولوب= |
|||
| leader_title1 = |
|||
|ایلک آدی= |
|||
| leader_name1 = |
|||
|ساحه= |
|||
| established_title = |
|||
|اهالی=148،875<ref>http://www.amar.org.ir/Portals/2/pdf/jamiat_shahrestan_keshvar3.pdf</ref> |
|||
| established_date = |
|||
|اهالی ایل=2011 |
|||
| area_total_km2 = |
|||
|سوی و دیل= [[تورکجه]] |
|||
| area_footnotes = |
|||
|مذهب و دین=[[موسلمان شیعه]] |
|||
| population_as_of = ۲۰۱۶ |
|||
|اهالی سیخینتی سی= |
|||
| population_note = |
|||
|نقلیات واسیطهسی کودو= |
|||
| population_urban = 130,825 <ref>{{cite web|url=https://www.amar.org.ir/english|title=Statistical Center of Iran > Home|website=www.amar.org.ir}}</ref> |
|||
|تئلئفون کودو=0491 |
|||
| population_metro = |
|||
|پوچت ایندئکسی= |
|||
| population_est = |
|||
|ایجرا باشچیسی= |
|||
| population_est_as_of = |
|||
|ایجرا نومایندهسی= |
|||
| population_density_km2 = auto |
|||
|بلدیه باشچیسی=مهندس سیدرضا هاشمی |
|||
| timezone = [[ایرانین رسمی ساعاتی]] |
|||
|قوبئرناتور= |
|||
| utc_offset = ۳:۳۰+ |
|||
|پرئزیدئنت= |
|||
| timezone_DST = [[ایرانین رسمی ساعاتی]] |
|||
|اینتئرنئت سایتی=[http://www.marand.ir/ شهرداری مرند] |
|||
| utc_offset_DST = ۴:۳۰+ |
|||
|ساعات قورشاغی= |
|||
| coordinates = {{coord|38|25|58|N|45|46|30|E|region:IR|display=inline,title}} |
|||
| elevation_m = |
|||
| website = |
|||
| area_code = |
|||
| footnotes = |
|||
| name = |
|||
}} |
}} |
||
'''مرند(Mərənd)''' - [[ایران]]ین بؤیوک شهرلریندن بیریدیر. [[تبریز]]ین باتی_قوزئی سینده یئرلشیر. |
|||
مرند [[آذربایجان]]ین ایری شهرلریندن بیریدیر. شهر [[گونئی آذربایجان]]ین قوزئی حیسهسینده یئرلشیر. باغلی-باغاتلی، صاف سویو و هاواسی، محصولدار تورپاغی اوْلان یئردیر. بۇ شهر گونئیدان [[تبریز]]له، قوزئیدان [[زونوز]]، [[علمدار]] و [[جولفا]] واسیطهسیله [[آراز]]لا، باتیدن [[خوی]] و [[ماکو]] ایله، شرقدن ایسه [[اهر]] شهری ([[قاراداغ محلی]]) ایله همسرحددیر. طبیعی ایقلیم شرایطینه گؤره مرندین اراضیسینین ۲/۳ حیسهسی غئیری-هاماردیر. مرند دنیز سوییهسیندن ۱۳۰۰–۱۴۰۰ متر یوکسکلیکدهدیر. [[بریز]]له مرند آراسینداکی مسافه ۷۱ کم، [[جولفا]] (نمر) ایله ایسه ۶۰ کم-دیر. مرند ترانزیت یولو اوزرینده یئرلشیر. تبریز-جولفا دمیر یولو و تبریزدن [[آوروپا]]یا گئدن یوللار مرنددن کئچیر. |
|||
'''مرند''' - [[ایران]]ین بؤیوک شهرلریندن بیریدیر. [[تبریز]]ین شیمال-قربینده یئرلشیر. |
|||
مرندی هر طرفدن بؤیوکلو کیچیکلی داغ سیلسیلهلری ایحاطه ائدیر. مرندین داغلاری ایچریسینده [[میشوو داغی]] اؤز جوغرافی مؤوقئیی، زنگینلیگی و طبیعتینین رنگارنگلیگی ایله فرقلنیر. مرندله [[اورمو گؤلو]] و [[شبیستر]] آراسیندا یئرلشن بۇ داغ مرنده گلنلری باشیندان هئچ واخت قاری اسکیک اولمایان زیروهسی ایله سالاملاییر. [[تبریز]]دن [[جولفا]]یا و آوروپایا گئدن یوللار [[میشوو داغی]]ن اتییندن کئچیر. میشوو داغینین اتیینده یئرلشن ''یام یایلاغی'' صاف سویو و هاواسی ایله اوزسیز موالیجه اوجاغیدیر. |
|||
مرند [[آزربایجان]]ین ایری شهرلریندن بیریدیر. شهر [[گونئی آزربایجان]]ین شیمال حیسهسینده یئرلشیر. باغلی-باغاتلی، صاف سویو و هاواسی، محصولدار تورپاغی اولان یئردیر. بو شهر جنوبدان [[تبریز]]له، شیمالدان [[زونوز]]، [[علمدار]] و [[جولفا]] واسیطهسیله [[آراز]]لا، قربدن [[خوی]] و [[ماکو]] ایله، شرقدن ایسه [[اهر]] شهری ([[قاراداغ محلی]]) ایله همسرحددیر. طبیعی ایقلیم شرایطینه گؤره مرندین اراضیسینین ۲/۳ حیسهسی قئیری-هاماردیر. مرند دنیز سوییهسیندن ۱۳۰۰-۱۴۰۰ مئتر یوکسکلیکدهدیر. [[بریز]]له مرند آراسینداکی مسافه ۷۱ کم، [[جولفا]] (نمر) ایله ایسه ۶۰ کم-دیر. مرند ترانزیت یولو اوزرینده یئرلشیر. تبریز-جولفا دمیر یولو و تبریزدن [[آوروپا]]یا گئدن یوللار مرنددن کئچیر. |
|||
مرندین اراضیسینی ایحاطه ائدن باشلیجا چایلار [[سئللی سو]]، [[زیلبیر]]، [[زنوز چای]]، [[سینیخ چای]]، [[قره چای]] و [[المدار چای]]دیر. مرند موالیجوی بولاقلارلا دا زنگیندیر. منبیینی [[میشوو داغی]]ندان آلان ''بیسویو'' مینئرال ماددهلرینه و موالیجوی اهمیتینه گؤره داها قیمتلیدیر. مرندده هاوانین هرارتی یایدا ۳۸ درجهدن (داغ اتیینده ۱۰ درجهدن) یوخاری قالخمیر. |
|||
مرندی هر طرفدن بؤیوکلو کیچیکلی داغ سیلسیلهلری احاطه ائدیر. مرندین داغلاری ایچریسینده [[میشوو داغی]] اؤز جوغرافی مؤوقئیی، زنگینلیگی و طبیعتینین رنگارنگلیگی ایله فرقلنیر. مرندله [[اورمییا گؤلو]] و [[شبیستر]] آراسیندا یئرلشن بو داغ مرنده گلنلری باشیندان هئچ واخت قاری اسکیک اولمایان زیروهسی ایله سالاملاییر. [[تبریز]]دن [[جولفا]]یا و آوروپایا گئدن یوللار [[میشوو داغی]]ن اتییندن کئچیر. میشوو داغینین اتیینده یئرلشن ''یام یایلاغی'' صاف سویو و هاواسی ایله اوزسیز موالیجه اوجاغیدیر. |
|||
[[۱۹۸۶ (میلادی)|۱۹۸۶]]-جی ایله ااهلینین سیاهییا آلینماسینا گؤره مرندین اطرافلا بیرلیکده اهالیسینین سایی ۲۶۰٫۵۹۲ نفر (شهر اهالیسی ۷۱٫۳۷۳ نفر)، اراضیسی ایسه ۴۶۴۰ مربع کیلومتر اوْلدوغو گؤستریلیر. مرندین ۱۵۷ کندی وار. ان بؤیوک کندلری یئکان دیزهسی، یامچی، هرزند، یام، کؤشکسارای و سوْنرادیر. زنوز مرند اطرافیندا ان بؤیوک قصبهدیر. |
|||
مرندین اراضیسینی احاطه ائدن باشلیجا چایلار [[سئللی سو]]، [[زیلبیر]]، [[زنوز چای]]، [[سینیخ چای]]، [[قره چای]] و [[المدار چای]]دیر. مرند موالیجوی بولاقلارلا دا زنگیندیر. منبیینی [[میشوو داغی]]ندان آلان ''بیسویو'' مینئرال ماددهلرینه و موالیجوی اهمیتینه گؤره داها قیمتلیدیر. مرندده هاوانین هرارتی یایدا ۳۸ درجهدن (داغ اتیینده ۱۰ درجهدن) یوخاری قالخمیر. |
|||
[[۱۹۸۶]]-جی ایله ااهلینین سیاهییا آلینماسینا گؤره مرندین اطرافلا بیرلیکده اهالیسینین سایی ۲۶۰.۵۹۲ نفر (شهر اهالیسی ۷۱.۳۷۳ نفر)، اراضیسی ایسه ۴۶۴۰ مربع کیلومتر اولدوغو گؤستریلیر. مرندین ۱۵۷ کندی وار. ان بؤیوک کندلری یئکان دیزهسی، یامچی، هرزند، یام، کؤشکسارای و سونرادیر. زنوز مرند اطرافیندا ان بؤیوک قصبهدیر. |
|||
== تاریخی == |
== تاریخی == |
||
مرند هم ده [[آذربایجان]]ین ان قدیم شهرلریندن بیریدیر. اونون آدی ائرامیزدان اوولکی دؤورلره عایید تاریخی منبعلرده «ماندقارنا» کیمی چکیلیر کی، بۇ دا قدیم آذربایجان-تورک دؤولتی [[ماننا]]نین آدی ایله علاقهلندیریلیر. مرند سؤزو [[قدیم تورک دیلی]]نده باسدیریلمیش، اؤرتولموش، دفینه کیمی شرح ائدیلیر. بۇ آدلا باغلی اهالی آراسیندا بئله بیر افسانه ده واردیر کی، سانکی [[نوح پیغمبر]] و آناسی مرندده دفن ائدیلمیشدیر. لاکین علمه معلومدور کی، [[نوح پیغمبر توربهسی]] [[ناخچیوان]] شهرینده یئرلشیر. |
|||
همیشه گؤزو باشقالارینین تورپاغیندا اوْلان [[ائرمنیلر]] مرند شهرینی ده اؤزونونکولشدیرمهیه چالیشیر، بورانین قدیم ائرمنی دیاری اوْلدوغونو ایدیعا ائدیرلر. ائرمنی تاریخ کیتابلاریندا گؤستریلیر کی، گویا مرند شهری «ماریا» آدلی بیر ائرمنی-خریستیان قیزین سیفاریشی ایله سالیندیغیندان اونو آدینی داشیمیش، داها سوْنرالار ایسه سؤز مرند شکلینده ایشلدیلمهیه باشلامیشدیر. حالبوکی شهرین هله [[میدییا]] دؤولتی زامانیندان مؤوجودلوغو تاریخی منبعلرده قئید ائدیلیر. ائرمنی مۆلّیفلری حیاسیزجاسینا ادعا ائدیرلر کی، گویا شهرین مرکزینده یئرلشن [[مرند جومعه مسجیدی]] قدیم ائرمنی معبدیدیر. |
|||
مرند هم ده [[آزربایجان]]ین ان قدیم شهرلریندن بیریدیر. اونون آدی ائرامیزدان اوولکی دؤورلره عایید تاریخی منبعلرده «ماندقارنا» کیمی چکیلیر کی، بو دا قدیم آزربایجان-تورک دؤولتی [[ماننا]]نین آدی ایله علاقهلندیریلیر. مرند سؤزو [[قدیم تورک دیلی]]نده باسدیریلمیش، اؤرتولموش، دفینه کیمی شرح ائدیلیر. بو آدلا باغلی اهالی آراسیندا بئله بیر افسانه ده واردیر کی، گویا [[نوح پیغمبر]] و آناسی مرندده دفن ائدیلمیشدیر. لاکین علمه معلومدور کی، [[نوح پیغمبر توربهسی]] [[ناخچیوان]] شهرینده یئرلشیر. |
|||
مرندین آدی یونان منبعلرینده ائرامیزدان اول ایکی عصرده چکیلیر و بورادا یاشاییش منطقهسی اوْلدوغو قئید ائدیلیر. تاریخی منبعلرین وئردیی معلوماتا گؤره مرند شهری [[مادایلار]]ین حاکمیتی دؤورونده بیر مودت اؤنملی اینضیباطی مرکز کیمی ایستیفاده ائدیلمیشدیر. |
|||
همیشه گؤزو باشقالارینین تورپاغیندا اولان [[ائرمنیلر]] مرند شهرینی ده اؤزونونکولشدیرمهیه چالیشیر، بورانین قدیم ائرمنی دیاری اولدوغونو ادعا ائدیرلر. ائرمنی تاریخ کیتابلاریندا گؤستریلیر کی، گویا مرند شهری «ماریا» آدلی بیر ائرمنی-خریستیان قیزین سیفاریشی ایله سالیندیغیندان اونو آدینی داشیمیش، داها سونرالار ایسه سؤز مرند شکلینده ایشلدیلمهیه باشلامیشدیر. حالبوکی شهرین هله [[میدییا]] دؤولتی زامانیندان مؤوجودلوغو تاریخی منبعلرده قئید ائدیلیر. ائرمنی مؤلفلری حیاسیزجاسینا ادعا ائدیرلر کی، گویا شهرین مرکزینده یئرلشن [[مرند جومعه مسجیدی]] قدیم ائرمنی معبدیدیر. |
|||
مرند [[آذربایجان]]ین میلّی قهرمانی [[بابک]]ین باشچیلیغی آلتیندا یادئللی ظولمونه قارشی حرکاتدا دا اؤنملی مؤقع توتموش، موباریزنین اؤنملی اوجاقلاریندان بیری اوْلموشدور. مرندین او زامانکی شهر حاکیمی محمد روادی بابکین یاخین سیلاحداشلاریندان بیری اوْلموشدور. [[رووادیلر دؤولتی]]نین سوقوطوندان سوْنرا مرند چوخلو یادئللی هوجوملارینا و تالانلارا معروض قالیر. اؤز اووهلیک شؤهرتینی ایتیردییندن منبعلرده شهرین آدی چوخ گئج-گئج چکیلیر. |
|||
مرندین آدی یونان منبعلرینده ائرامیزدان اول ایکی عصرده چکیلیر و بورادا یاشاییش منطقهسی اولدوغو قئید ائدیلیر. تاریخی منبعلرین وئردیی معلوماتا گؤره مرند شهری [[مادایلار]]ین حاکمیتی دؤورونده بر مدت موهوم اینضیباطی مرکز کیمی ایستیفاده ائدیلمیشدیر. |
|||
مرند [[آزربایجان]]ین میللی قهرمانی [[بابک]]ین باشچیلیغی آلتیندا یادئللی ظلمونه قارشی حرکاتدا دا موهوم مؤقع توتموش، موباریزنین موهوم اوجاقلاریندان بیری اولموشدور. مرندین او زامانکی شهر حاکمی محمد روادی بابکین یاخین سلاحداشلاریندان بیری اولموشدور. [[رووادیلر دؤولتی]]نین سوقوطوندان سونرا مرند چوخلو یادئللی هوجوملارینا و تالانلارا معروض قالیر. اؤز اووهلیک شؤهرتینی ایتیردییندن منبعلرده شهرین آدی چوخ گئج-گئج چکیلیر. |
|||
[[صفویلر]]ین حاکمیتی دؤورونده شهره خصوصی فیکیر وئریلمیش، آبادلاشدیریلماسینا و بؤیومهسینه دقت یئتیریلمیشدیر. |
[[صفویلر]]ین حاکمیتی دؤورونده شهره خصوصی فیکیر وئریلمیش، آبادلاشدیریلماسینا و بؤیومهسینه دقت یئتیریلمیشدیر. |
||
[[مشروطه حرکاتی]]ندا ([[۱۹۰۵]]-[[۱۹۱۱]]) [[ستارخان]]ین (سرداری |
[[مشروطه حرکاتی]]ندا ([[۱۹۰۵]]-[[۱۹۱۱]]) [[ستارخان]]ین (سرداری میلّی) باشچیلیق ائتدیی موجاهید دستهلرینه قوشولان و اونا یاردیم گؤسترن مرندلیلره مورتجع شوجاعنیظام خان مانعه اولوردو. [[تبریز]]دن گلن سووقات باغلاماسیندا یئرلهشدیریلن بومبانین پارتلایاراق شوجاعنیظامی محو ائتمهسیندن سوْنرا مرند مشروطهچیلرین اساس دایاقلاریندان بیرینه چئوریلمیشدی. [[۱۹۲۰]]-جی ایلده [[شئیخ محمد خیابانی]] عۆصیانیندا، [[۱۹۴۶]]-جی ایل [[۲۱ آذر حرکاتی]]ندا، [[۱۹۷۸]]-جی ایل [[تبریز]] عۆصیانی و ۱۹۷۸–۷۹-جو ایللر اینقلابیندا مرند اهالیسی اؤز چئویکلیک و فداکارلیغی ایله آد قازانمیشدیر. |
||
== گورملی و تاریخی یئرلر == |
== گورملی و تاریخی یئرلر == |
||
{{نئچه |
{{نئچه سۇتونلو}} |
||
* [[ |
* [[جامع مسجیدی (مرند)]] |
||
* [[بازار مسجیدی]] |
|||
{{نئچه سوتونـسینیق}} |
|||
{{نئچه سۇتونلو سوْنو}} |
|||
* [[بازار مسجیدی|بازار مسجیدی]] |
|||
{{نئچه سوتونـسون}} |
|||
==قایناقلار== |
== قایناقلار == |
||
{{قایناق}} |
{{قایناق}} |
||
{{مرند بؤلگهسی}} |
|||
{{شرقی آذربایجان اوستانی}} |
|||
[[بؤلمه:ایران]] |
|||
[[بؤلمه:شرقی آذربایجان اوستانی شهریستانلارینین مرکزلری]] |
|||
[[بؤلمه:مرند بؤلگهسی]] |
|||
[[بؤلمه:شرقی آذربایجان اوستانینین شهرلری]] |
|||
[[بؤلمه:دوغو آذربایجان اوستانینین شهرلری]] |
|||
۱۵ مئی ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۰۳ نوسخهسی
مرند | |
|---|---|
شهر | |
 | |
  مرند | |
| موختصاتلار: 38°25′58″N 45°46′30″E / 38.43278°N 45.77500°Eموختصات: 38°25′58″N 45°46′30″E / 38.43278°N 45.77500°E | |
| اؤلکه |  ایران |
| اوستان | شرقی آذربایجان |
| بؤلگه | مرند |
| بؤلوم | مرکزی |
| جمعیت (۲۰۱۶) | |
| • شهر | ۱۳۰٬۸۲۵ [۱] |
| ساعات قورشاغی | یوتیسی ۳:۳۰+ (ایرانین رسمی ساعاتی) |
| • یای (DST) | یوتیسی ۴:۳۰+ (ایرانین رسمی ساعاتی) |
مرند(Mərənd) - ایرانین بؤیوک شهرلریندن بیریدیر. تبریزین باتی_قوزئی سینده یئرلشیر.
مرند آذربایجانین ایری شهرلریندن بیریدیر. شهر گونئی آذربایجانین قوزئی حیسهسینده یئرلشیر. باغلی-باغاتلی، صاف سویو و هاواسی، محصولدار تورپاغی اوْلان یئردیر. بۇ شهر گونئیدان تبریزله، قوزئیدان زونوز، علمدار و جولفا واسیطهسیله آرازلا، باتیدن خوی و ماکو ایله، شرقدن ایسه اهر شهری (قاراداغ محلی) ایله همسرحددیر. طبیعی ایقلیم شرایطینه گؤره مرندین اراضیسینین ۲/۳ حیسهسی غئیری-هاماردیر. مرند دنیز سوییهسیندن ۱۳۰۰–۱۴۰۰ متر یوکسکلیکدهدیر. بریزله مرند آراسینداکی مسافه ۷۱ کم، جولفا (نمر) ایله ایسه ۶۰ کم-دیر. مرند ترانزیت یولو اوزرینده یئرلشیر. تبریز-جولفا دمیر یولو و تبریزدن آوروپایا گئدن یوللار مرنددن کئچیر.
مرندی هر طرفدن بؤیوکلو کیچیکلی داغ سیلسیلهلری ایحاطه ائدیر. مرندین داغلاری ایچریسینده میشوو داغی اؤز جوغرافی مؤوقئیی، زنگینلیگی و طبیعتینین رنگارنگلیگی ایله فرقلنیر. مرندله اورمو گؤلو و شبیستر آراسیندا یئرلشن بۇ داغ مرنده گلنلری باشیندان هئچ واخت قاری اسکیک اولمایان زیروهسی ایله سالاملاییر. تبریزدن جولفایا و آوروپایا گئدن یوللار میشوو داغین اتییندن کئچیر. میشوو داغینین اتیینده یئرلشن یام یایلاغی صاف سویو و هاواسی ایله اوزسیز موالیجه اوجاغیدیر.
مرندین اراضیسینی ایحاطه ائدن باشلیجا چایلار سئللی سو، زیلبیر، زنوز چای، سینیخ چای، قره چای و المدار چایدیر. مرند موالیجوی بولاقلارلا دا زنگیندیر. منبیینی میشوو داغیندان آلان بیسویو مینئرال ماددهلرینه و موالیجوی اهمیتینه گؤره داها قیمتلیدیر. مرندده هاوانین هرارتی یایدا ۳۸ درجهدن (داغ اتیینده ۱۰ درجهدن) یوخاری قالخمیر.
۱۹۸۶-جی ایله ااهلینین سیاهییا آلینماسینا گؤره مرندین اطرافلا بیرلیکده اهالیسینین سایی ۲۶۰٫۵۹۲ نفر (شهر اهالیسی ۷۱٫۳۷۳ نفر)، اراضیسی ایسه ۴۶۴۰ مربع کیلومتر اوْلدوغو گؤستریلیر. مرندین ۱۵۷ کندی وار. ان بؤیوک کندلری یئکان دیزهسی، یامچی، هرزند، یام، کؤشکسارای و سوْنرادیر. زنوز مرند اطرافیندا ان بؤیوک قصبهدیر.
تاریخی
مرند هم ده آذربایجانین ان قدیم شهرلریندن بیریدیر. اونون آدی ائرامیزدان اوولکی دؤورلره عایید تاریخی منبعلرده «ماندقارنا» کیمی چکیلیر کی، بۇ دا قدیم آذربایجان-تورک دؤولتی ماننانین آدی ایله علاقهلندیریلیر. مرند سؤزو قدیم تورک دیلینده باسدیریلمیش، اؤرتولموش، دفینه کیمی شرح ائدیلیر. بۇ آدلا باغلی اهالی آراسیندا بئله بیر افسانه ده واردیر کی، سانکی نوح پیغمبر و آناسی مرندده دفن ائدیلمیشدیر. لاکین علمه معلومدور کی، نوح پیغمبر توربهسی ناخچیوان شهرینده یئرلشیر.
همیشه گؤزو باشقالارینین تورپاغیندا اوْلان ائرمنیلر مرند شهرینی ده اؤزونونکولشدیرمهیه چالیشیر، بورانین قدیم ائرمنی دیاری اوْلدوغونو ایدیعا ائدیرلر. ائرمنی تاریخ کیتابلاریندا گؤستریلیر کی، گویا مرند شهری «ماریا» آدلی بیر ائرمنی-خریستیان قیزین سیفاریشی ایله سالیندیغیندان اونو آدینی داشیمیش، داها سوْنرالار ایسه سؤز مرند شکلینده ایشلدیلمهیه باشلامیشدیر. حالبوکی شهرین هله میدییا دؤولتی زامانیندان مؤوجودلوغو تاریخی منبعلرده قئید ائدیلیر. ائرمنی مۆلّیفلری حیاسیزجاسینا ادعا ائدیرلر کی، گویا شهرین مرکزینده یئرلشن مرند جومعه مسجیدی قدیم ائرمنی معبدیدیر.
مرندین آدی یونان منبعلرینده ائرامیزدان اول ایکی عصرده چکیلیر و بورادا یاشاییش منطقهسی اوْلدوغو قئید ائدیلیر. تاریخی منبعلرین وئردیی معلوماتا گؤره مرند شهری مادایلارین حاکمیتی دؤورونده بیر مودت اؤنملی اینضیباطی مرکز کیمی ایستیفاده ائدیلمیشدیر.
مرند آذربایجانین میلّی قهرمانی بابکین باشچیلیغی آلتیندا یادئللی ظولمونه قارشی حرکاتدا دا اؤنملی مؤقع توتموش، موباریزنین اؤنملی اوجاقلاریندان بیری اوْلموشدور. مرندین او زامانکی شهر حاکیمی محمد روادی بابکین یاخین سیلاحداشلاریندان بیری اوْلموشدور. رووادیلر دؤولتینین سوقوطوندان سوْنرا مرند چوخلو یادئللی هوجوملارینا و تالانلارا معروض قالیر. اؤز اووهلیک شؤهرتینی ایتیردییندن منبعلرده شهرین آدی چوخ گئج-گئج چکیلیر.
صفویلرین حاکمیتی دؤورونده شهره خصوصی فیکیر وئریلمیش، آبادلاشدیریلماسینا و بؤیومهسینه دقت یئتیریلمیشدیر.
مشروطه حرکاتیندا (۱۹۰۵-۱۹۱۱) ستارخانین (سرداری میلّی) باشچیلیق ائتدیی موجاهید دستهلرینه قوشولان و اونا یاردیم گؤسترن مرندلیلره مورتجع شوجاعنیظام خان مانعه اولوردو. تبریزدن گلن سووقات باغلاماسیندا یئرلهشدیریلن بومبانین پارتلایاراق شوجاعنیظامی محو ائتمهسیندن سوْنرا مرند مشروطهچیلرین اساس دایاقلاریندان بیرینه چئوریلمیشدی. ۱۹۲۰-جی ایلده شئیخ محمد خیابانی عۆصیانیندا، ۱۹۴۶-جی ایل ۲۱ آذر حرکاتیندا، ۱۹۷۸-جی ایل تبریز عۆصیانی و ۱۹۷۸–۷۹-جو ایللر اینقلابیندا مرند اهالیسی اؤز چئویکلیک و فداکارلیغی ایله آد قازانمیشدیر.
گورملی و تاریخی یئرلر
قایناقلار
| مرکز | |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بؤلوملر |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
