X Kristian: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
TexnoBot (müzakirə | töhfələr)
k İstinadlar: Şəkil→Fayl, File→Fayl
k şablon parametrləri
(2 fərqli istifadəçi tərəfindən edilmiş 1 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
{{Vəzifəli şəxs
{{Dövlət xadimi
|adı = X Kristian
|adı = X Kristian
|orijinal adı = Christian X
|orijinal adı = Christian X
|şəkil = King_Christian_X_of_Denmark.jpg
|şəkil = King_Christian_X_of_Denmark.jpg
|titul = [[Danimarka]] kralı
|vəzifə = [[Danimarka]] kralı
|bayraq = Flag_of_Denmark.svg
|bayraq = Flag_of_Denmark.svg
|bayraq2 = Royal_coat_of_arms_of_Denmark.svg
|bayraq2 = Royal_coat_of_arms_of_Denmark.svg
|dövr əvvəl = 14 may 1912
|başlanğıc = 14 may 1912
|dövr son = 20 aprel 1947
|son = 20 aprel 1947
|sələfi = [[VIII Frederik]]
|əvvəlki = [[VIII Frederik]]
|xələfi = [[IX Frederik]]
|sonrakı = [[IX Frederik]]
|doğum tarixi = 26.9.1870
|doğum tarixi = 26.9.1870
|doğum yeri = [[Şarlottenlund sarayı]]
|doğum yeri = [[Şarlottenlund sarayı]]
Sətir 18: Sətir 18:
|atası = [[VIII Frederik]]
|atası = [[VIII Frederik]]
|anası = [[Luiza Evgeniya]]
|anası = [[Luiza Evgeniya]]
|titul_2 = [[İslandiya krallığı|İslandiya kralı]]
|vəzifə_2 = [[İslandiya krallığı|İslandiya kralı]]
|bayraq_2 = Flag of Iceland (1918-1944).svg
|bayraq_2 = Flag of Iceland (1918-1944).svg
|bayraq2_2 = Kingdom_of_Iceland_Coat_of_Arms.svg
|bayraq2_2 = Kingdom_of_Iceland_Coat_of_Arms.svg
|dövr əvvəl_2 = 1 dekabr 1918
|başlanğıc_2 = 1 dekabr 1918
|dövr son_2 = 17 iyun 1944
|son_2 = 17 iyun 1944
|sələfi_2 = Titul yaradıldı
|əvvəlki_2 = Titul yaradıldı
|xələfi_2 = [[İslandiya]] respublika elan olundu
|sonrakı_2 = [[İslandiya]] respublika elan olundu
|vikianbar =
|vikianbar =
}}
}}
Sətir 57: Sətir 57:
* 1914 - {{GBR}} - 849-cu [[Bant ordeni]]
* 1914 - {{GBR}} - 849-cu [[Bant ordeni]]
* {{GBR}} - [[Qüdrətli Hamam ordeni]]
* {{GBR}} - [[Qüdrətli Hamam ordeni]]
* 11 oktyabr 1901 - {{GBR}} - Kraliyyət Viktoriya ordeni<ref>[https://www.thegazette.co.uk/London/issue/27364/page/6640 London Qəzeti 11 oktyabr 1901 sayı]</ref>
* 11 oktyabr 1901 - {{GBR}} - Kraliyyət Viktoriya ordeni<ref>{{Cite web |title=London Qəzeti 11 oktyabr 1901 sayı |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/27364/page/6640 |access-date=2015-11-24 |archive-date=2022-04-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220425104028/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/27364/page/6640 |url-status=live }}</ref>
* {{ESP}} - 1100-cü [[Qızıl Yun ordeni]] cəngavəri
* {{ESP}} - 1100-cü [[Qızıl Yun ordeni]] cəngavəri


Sətir 68: Sətir 68:
|-
|-
{{s-vac|son=[[VIII Frederik]]}}
{{s-vac|son=[[VIII Frederik]]}}
{{s-ttl|titul=Danimarka kralı|illər=14 may 1912 – 20 aprel 1947}}
{{s-ttl|vəzifə=Danimarka kralı|illər=14 may 1912 – 20 aprel 1947}}
{{s-aft|xələf=[[IX Frederik]]}}
{{s-aft|xələf=[[IX Frederik]]}}



10:14, 26 fevral 2023 tarixinə olan versiya

X Kristian
Christian X
bayraq
Danimarka kralı
bayraq2
14 may 1912 – 20 aprel 1947
ƏvvəlkiVIII Frederik
SonrakıIX Frederik
1 dekabr 1918 – 17 iyun 1944
ƏvvəlkiTitul yaradıldı
Sonrakıİslandiya respublika elan olundu
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Şarlottenlund sarayı
Vəfat tarixi (76 yaşında)
Vəfat yeri Amalienborq sarayı
Dəfn yeri
  • Roskille kafedralı[d]
Fəaliyyəti monarx, zabit
Atası VIII Frederik
Anası Luiza Evgeniya
Həyat yoldaşı Aleksandrina
Uşaqları
Dini lüteranlıq
Rütbəsi general

İmzanın şəkli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

X Kristian (tam adı: Kristian Karl Frederik Albert Aleksandr Vilhelm; 26 sentyabr 1870[1][2][…]20 aprel 1947[1][2][…], Amalienborq[d], Kopenhagen, Danimarka) — 1912-1947-ci illərdə Danimarka kralı, həmçinin 1918-1944-cü ildə ilk və tək İslandiya kralı olan şəxs.

Həyatı

1870-ci ildə, Danimarka kralı VIII Frederikİsveç şahzadəsi Luiza Evgeniyanın ailəsində doğulmuşdu. Ana tərəfdən babası XV Karl idi. Doğulanda atası hələ vəliəhd şahzadə idi və qardaşlarının ən böyüyü idi. 1889-cu ildə imtahan verərək gimnaziyaya daxil olmuş ilk Danimarka kralı olmuşdur.

Evliliyi

26 aprel 1898-ci ildə Meklenburq-Şverin hersoqu III Fridrix Fransın qızı Aleksandrina ilə Kann şəhərində evlənmişdir. İki övladı olmuşdur:

Vəliəhd dövrü

1905-ci ildə Norveç müstəqilliyini elan edəndə, Kristianın kiçik qardaşı Haakon, VII Haakon adı ilə Norveç kralı elan olundu. 29 yanvar 1906-cı ildə kral IX Kristianın ölümündən sonra atası VIII Frederik taxta çıxdı və Kristian vəliəhd təyin olundu.

Taxta çıxması

14 may 1912-ci ildə atasının Hamburqda qəfil ölümündən sonra X Kristian adı ilə taxta çıxdı.

Pasxa böhranı

1920-ci ildə Versal sülh müqaviləsinin şərtlərinə görə Şlezviq vilayətində referendum keçirildi və referendum nəticəsində Şimali Şlezviq Danimarkaya, Mərkəzi və Cənubi Şlezviq isə Almaniyaya birləşdi. Lakin millətçilər, Mərkəzi Şlezviqdəki Flensburq şəhərinin Danimarkada qalmasını tələb etdilər. Kral bu tələbi qəbul etdi və baş nazir Karl Teodor Zaleyə bu barədə göstəriş verdi. Lakin baş nazir Danimarkanın konstitusiyalı monarxiya olduğunu xatırladıb bu göstərişdən imtina etdi. Kral hökuməti istefaya göndərdi və öz hökumət üzvlərini yerləşdirdi. Lakin bu hərəkət Danimarkada etirazlara səbəb olduqdan sonra kral öz hökumətini də buraxdı. Məhz bu hərəkətdən sonra Danimarka kralının siyasi nüfuzu bitdi və bir daha parlamentin sözündən çıxa bilmədi.

X Kristian 1940-cı ildə, paytaxt əhalisi ilə birlikdə.

İkinci Dünya Müharibəsi

9 aprel 1940-cı il, səhər saat 4 radələrində Danimarka Almaniya tərəfindən sürətlə işğal olunmağa başladı.[3] Kral təslim oldu və Danimarkanın özünüidarə hüququ saxlanılması ilə birlikdə Danimarka Almaniya tərəfindən müharibənin sonunacan işğalda saxlanıldı. Qardaşı VII Haakon və digər Avropa krallarından fərqli olaraq o sürgünə getmədi və öz ölkəsində qaldı. 13 oktyabr 1942-ci ildə atından yıxılandan sonra dövlət işlərindən tamamilə çəkilən Kristian ölümünəcən passiv həyat tərzi sürdü.

Ölümü

1947-ci ildə Kopenhagendə, Amalienborq sarayında vəfat etdi.

Mükafatları

İstinadlar

  1. 1 2 Christian X // Encyclopædia Britannica (ing.).
  2. 1 2 Lundy D. R. Christian X zu Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg, King of Denmark // The Peerage (ing.).
  3. William Shirer, The Rise and Fall of the Third Reich(New York: Simon & Schuster, 1990), səh 663.
  4. "London Qəzeti 11 oktyabr 1901 sayı". 2022-04-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-24.
X Kristian
Oldenburqlar sülaləsinin kiçik qolu
Doğum: 26 sentyabr 1870 Vəfat: 20 aprel 1947
Hakimiyyət titulları
Vakant
Titulun əvvəlki son sahibi
VIII Frederik
{{{titul}}}
14 may 1912 – 20 aprel 1947
Xələfləri 
IX Frederik