Asiya-Sakit Okean İqtisadi Əməkdaşlığı üçün mənbəyə bax

{{Təşkilat
|tam adı                   = Asiya-Sakit Okean İqtisadi Əməkdaşlığı
|original adı              = Asia-Pacific Economic Cooperation
|abreviatura               = APEC
|növü                      = İqtisadi forum
|emblemi                   = 
|şəkil                     = <!-- Təşkilatla bağlı şəkil-->
|yaranma tarixi            = 1989
|mərkəzi                   = {{SIN}}
|rəsmi saytı               = [http://www.apec.org/ www.apec.org]
}}

'''Asiya-Sakit Okean İqtisadi Əməkdaşlığı''' (APEC) — Asiya-Sakit okean regionu boyunca azad ticarət və iqtisadi əməkdaşlığı inkişaf etdirməyə çalışan 21 üzv ölkənin təşkil etdiyi forumdur.

== Yaranma tarixi ==
Asiya-Sakit Okean İqtisadi Əməkdaşlığı təşkilatı (APEC — Asia-Pacific Economic Cooperations) 1989-cu ildə Asiya-Sakit okeanı regionunun iqtisadiyyatının daha da müstəqilləşməsinə cavab olaraq yaradılmışdır.

== Məqsədləri və fəaliyyət istiqamətləri ==
ASOİƏ-nin məqsədləri bunlardır:
* regionda və bütün dünyada iqtisadi artıma dəstək;
* əmtəədən, xidmətdən, kapitaldan və texnologiyadan effektli istifadə etmək;
* açıq çoxtərəfli ticarət sisteminin inkişafı və mövcudluğu

ASOİƏ-nin fəaliyyəti üç geniş miqyasda aparılır:
* ticarətin və investisiya ab-havasının liberallaşdırılması;
* ticarətə və investisiyaya əlverişlilik;
* ölkələrin iqtisadi və texniki əməkdaşlığı zamanı iqtisadi inkişafın sürətləndirilməsi.

Ayrıca tapşırığı Asiya-Sakit okean regionunda 2020-ci ilə qədər, sənayeləşmiş ölkələrdə isə 2010-cu ilə qədər ticarət və investisiya üçün əlverişli şəraitin yaradılmasıdır. Regionun inkişafında əsas diqqət xüsusi sektorun rolunun gücləndirilməsinə yönəldilir.

== Fəaliyyəti ==
Hər il nazirlər səviyyəsində görüşlər keçirilir və təhsil, elektrik enerjisi, ətraf mühit və davamlı inkişaf. əmək ehtiyatlarının inkişafı, elm və texnologiyada əməkdaşlıq, kiçik və orta biznesin təşkili, telekommunikasiya və informasiya sənayesi, ticarət və nəqliyyat mövzularının müzakirəsi aparılır. Həmçinin on işçi qrup balıqçılıq məsələləri ilə, əmək ehtiyatları ilə, texnologiya və işləmə, dəniz ehtiyatlarının mühafizəsi, elektrikləşdirmə, telekommunikasiya, turizm, ticarət, investisiya və nəqliyyat sahəsində regional əməkdaşlıq məsələləri ilə məşğul olur.

== Üzvləri ==
{| class="wikitable"
|+
!İqtisadi xalq
!Üzv
|-
|{{AUS}}
|1989
|-
|{{BRN}}
|1989
|-
|{{CAN}}
|1989
|-
|{{IDN}}
|1989
|-
|{{JPN}}
|1989
|-
|{{KOR}}
|1989
|-
|{{MYS}}
|1989
|-
|{{NZL}}
|1989
|-
|{{PHL}}
|1989
|-
|{{SIN}}
|1989
|-
|{{THA}}
|1989
|-
|{{USA}}
|1989
|-
|{{bayraq-ölkə|Çin Xalq Respublikası}} [[Çin Xalq Respublikası|Çin]]
|1991
|-
|{{TWN}}
|1991
|-
|{{HKG}}
|1991
|-
|{{MEX}}
|1993
|-
|{{PNG}}
|1993
|-
|{{CHL}}
|1994
|-
|{{PER}}
|1998
|-
|{{RUS}}
|1998
|-
|{{VNM}}
|1998
|}

== İllik görüş zirvələri ==
Hər il Asiya-Sakit Okean İqtisadi Əməkdaşlığı ticarət məsələləri ilə bağlı müzakirə aparmaq üçün illik zirvə toplantısı keçirir. Hər zirvə toplantısına ev sahibliyi edən ölkə üzvlərdən təsadüfi olaraq qərara alınır:
{| class="wikitable"
|+
!Sumqayıt görüşləri sayı
!Zirvə görüşü nə vaxt keçirilib
!Ev sahibi iqtisadiyyatı
!Yer
|-
|1-ci
|6–7 noyabr 1989
|{{AUS}}
|[[Kanberra]]
|-
|2-ci
|29–31 iyul 1990
|{{SIN}}
|Sinqapur
|-
|3-ci
|12–14 noyabr 1991
|{{KOR}}
|[[Seul]]
|-
|4-ci
|10–11 sentyabr 1992
|{{THA}}
|[[Banqkok]]
|-
|5-ci
|19–20 noyabr 1993
|{{USA}}
|[[Bleyk adası]]
|-
|6-ci
|15–16 noyabr 1994
|{{IDN}}
|[[Boqor]]
|-
|7-ci
|18–19 noyabr 1995
|{{JPN}}
|[[Osaka]]
|-
|8-ci
|24–25 noyabr 1996
|{{PHL}}
|[[Manila]]/[[Subik]]
|-
|9-ci
|24–25 noyabr 1997
|{{CAN}}
|[[Vankuver]]
|-
|10-ci
|17–18 noyabr 1998
|{{MYS}}
|[[Kuala-Lumpur|Kuala Lumpur]]
|-
|11-ci
|12–13 sentyabr 1999
|{{NZL}}
|[[Oklend (Yeni Zelandiya)|Oklend]]
|-
|12-ci
|15–16 noyabr 2000
|{{BRN}}
|[[Bandar Seri Begavan]]
|-
|13-ci
|20–21 oktyabr 2001
|{{bayraq-ölkə|Çin Xalq Respublikası}} [[Çin Xalq Respublikası|Çin]]
|[[Şanxay]]
|-
|14-ci
|26–27 oktyabr 2002
|{{MEX}}
|[[Los-Kabos]]
|-
|15-ci
|20–21 oktyabr 2003
|{{THA}}
|[[Banqkok]]
|-
|16-ci
|20–21 noyabr 2004
|{{CHL}}
|[[Santyaqo]]
|-
|17-ci
|18–19 noyabr 2005
|{{KOR}}
|[[Busan]]
|-
|18-ci
|18–19 noyabr 2006
|{{VNM}}
|[[Xanoy]]
|-
|19-ci
|8–9 sentyabr 2007
|{{AUS}}
|[[Sidney]]
|-
|20-ci
|22–23 noyabr 2008
|{{PER}}
|[[Lima]]
|-
|21-ci
|14–15 noyabr 2009
|{{SIN}}
|Sinqapur
|-
|22-ci
|13–14 noyabr 2010
|{{JPN}}
|[[Yokohama]]
|-
|23-ci
|12–13 noyabr 2011
|{{USA}}
|[[Honolulu (Havay)|Honolulu]]
|-
|24-ci
|9–10 sentyabr 2012
|{{RUS}}
|[[Vladiqafqaz]]
|-
|25-ci
|5–7 oktyabr 2013
|{{IDN}}
|[[Bali]]
|-
|26-ci
|10–11 noyabr 2014
|{{bayraq-ölkə|Çin Xalq Respublikası}} [[Çin Xalq Respublikası|Çin]]
|[[Pekin]]
|-
|27-ci
|18–19 noyabr 2015
|{{PHL}}
|[[Pasay]]
|-
|28-ci
|19–20 noyabr 2016
|{{PER}}
|[[Lima]]
|-
|29-ci
|10–11 noyabr 2017
|{{VNM}}
|[[Dananq]]
|-
|30-ci
|17–18 noyabr 2018
|{{PNG}}
|[[Port Morsbi]]
|-
|''Mövcud deyil''
|16–17 noyabr 2019 ''(Ləğv edilib)''
|{{CHL}}
|[[Santyaqo]]
|-
|31-ci
|20 noyabr 2020
|{{MYS}}
|[[Kuala-Lumpur|Kuala Lumpur]] (Proqramlaşdırılmış onlayn)
|-
|32-ci
|16 iyul və 12 noyabr 2021
|{{NZL}}
|[[Oklend (Yeni Zelandiya)|Oklend]] (Proqramlaşdırılmış onlayn)
|-
|33-ci
|18–19 noyabr 2022
|{{THA}}
|[[Banqkok]]
|-
|34-ci
|15–17 noyabr 2023
|{{USA}}
|[[San-Fransisko]]
|-
|35-ci
|10–16 noyabr 2024
|{{PER}}
|[[Cusco]]
|}

== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
* http://kayzen.az/blog/diplomatiya/9763/beyn%C9%99lxalq-t%C9%99%C5%9Fkilatlar.html
* http://apec.org
{{İqtisadiyyat mövzularda}}

[[Kateqoriya:1989-cu ildə yarananlar]]
[[Kateqoriya:Sinqapur]]