Markazí

Markazí
Alministración
País	Irán
ISO 3166-2	IR-00
Tipu d'entidá	provincia d'Irán
Capital	Arak (es)
División	ver Arak County (en) , Ashtian County (en) , Tafresh County (en) , Condado de Jomein (es) , Delijan County (en) , Saveh County (en) , Shazand County (en) , Mahallat County (en) , Zarandieh County (en) , Komijan County (en) , Khondab County (en) y Farahan County (en) ;
Xeografía
Coordenaes	34°37′07″N 49°56′39″E / 34.6186°N 49.9442°E
Superficie	29127 km²
Llenda con	Provincia de Qom, Provincia d'Isfahán, Provincia d'Hamadán, Lorestán, Provincia de Teḥrán, Provincia de Qazvín y Provincia d'Elburz
Demografía
Población	1 429 475 hab. (2016)
Densidá	49,08 hab/km²

Markazí (en persa: مرکزی) ye una de les 31 provincies d'Irán. Ta al oeste del país, y la so capital ye Arak. La so población calcular en 1,35 millones. Les actuales llendes de la provincia daten de los años 80 cuando foi dixebrada de la provincia de Teḥrán, con anexón de zones d'Isfahán, Semnan y Zanyán.

Les principales ciudaes de la provincia son: Saveh, Arak, Mahallat, Jomein, Delijan, Tafresh, Ashtian y Shazand (enantes conocida como Sarband). Tien una superficie de 29.530 km², que pa efeutos comparativos ye similar a la d'Albania.

Historia

La mezquita de Narāgh. La provincia Markazí ye rica en patrimoniu arquiteutónicu y históricu.

La provincia Markazí formaba parte del Imperiu Medo nel I mileniu e.C., qu'incluyía a toles partes occidentales y centrales de lo que güei ye Irán. La rexón ta considerada como unu de los antiguos asentamientos de la meseta iranina. Numberoses ruines atestigüen l'antigüedá de la rexón.

Na primer dómina del Islam, el nome de la rexón yera Yabal o Qahestan. A principios del sieglu X, Jorheh convirtiérase nuna ciudá famosa de la provincia de Yabal, dempués de Tafresh y Jomein.

En dómina recién, la espansión del ferrocarril norte-sur (conocíu como'l Corredor persa) y l'establecimientu de les principales industries ayudó al desenvolvimientu de la rexón.

Munches celebridaes na historia d'Irán tienen los sos ancestros na provincia, ente ellos: Mirza Abolqasem Qaem Maqam, Abbas Eqbal Ashtianí, Mirza Taqi Jan Amir Kabir, Qaem Maqam Farahaní, Mahmud Hesabí, el ayatolá Khomeini, ayatolá Arakí y otros.

Xeografía y clima

Markazí tien iviernos fríos y secos debíu al terrén montascosu. Tien una superficie de 29,530 km² (el 1,8% de too Irán.)

Conceyos y distritos

La provincia Markazí ta formada por 10 conceyos y 18 distritos.

Mapa	Shahrestan	Clave nel mapa	Bakhsh	Centru

	Arak	A	Central	Arak
	Arak	k	Khandab	Arak
	Ashtian	Ash	Central	Ashtian
	Delijan	D	Central	Delijan
	Komijan	K	Central	Komijan
	Komijan	m	Milajerd	Komijan
	Komein	Kh	Central	Jomein
	Komein	k	Kamareh	Jomein
	Mahallat	M	Central	Mahallat
	Saveh	S	Central	Saveh
	Saveh	n	Nobaran	Saveh
	Shazand	Sh	Central	Shazand
		s	Sarband
		z	Zalian
	Tafresh	T	Central	Tafresh
	Tafresh	f	Farahan	Tafresh
	Zarandiyeh	Z	Central	Mamooniyeh
	Zarandiyeh	k	Kharqan	Mamooniyeh
Provincies vecines: Y: Isfahán, H: Hamadán, L: Luristán, Qm: Qom, Qz: Qazvín, T: Teḥrán

Colexos y universidaes

1. Universidá de Arak de Ciencies Médiques
2. Universidá de van dir de Ciencia y Teunoloxía, Campus de Arak
3. Universidá de Arak
4. Islámica Azad de Jomein (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
5. Universidá Azad Islámica de Arak
6. Universidá Islámica Azad de Saveh Archiváu 2012-04-26 en Wayback Machine
7. Universidá Islámica Azad de Farahan
8. Universidá Islámica Azad de Ashtian
9. Universidá Islámica Azad de Tafresh
10. Universidá Tarbiat Moallem de Arak

Referencies

Enllaces esternos