Sint Maarten
Sint Maarten ye'l nome de la parte neerlandesa de la islla de San Martín nel mar Caribe, que ta estremada ente la República Francesa —parte norte de la isla— y el Reinu de los Países Baxos —parte sur de la islla—. Ta asitiada a 240 km al este de Puertu Ricu. La so capital ye la ciudá de Philipsburg y abarca 34 km² de superficie.[4]
| Sint Maarten | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| país insular | |||||
 | |||||
| |||||
| Himnu nacional |
O sweet Saint-Martin's Land (es)  | ||||
| Alministración | |||||
| Nome oficial |
Sint Maarten (nl) Sint Maarten (en) | ||||
| País |  Reinu de los Países Baxos | ||||
| ISO 3166-2 | NL-SX | ||||
| Capital | Philipsburg | ||||
| Guillermu Alexandru de los Países Baxos | |||||
| Primer ministro de Sint Maarten (es) | Leona Marlin-Romeo (dende 15 xineru 2018) | ||||
| Llingües oficiales |
neerlandés inglés | ||||
| División |
ver
| ||||
| Miembru de | |||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 18°01′55″N 63°04′04″W / 18.0319°N 63.0678°O | ||||
.svg) | |||||
| Superficie | 34 km² | ||||
| Llenda con | San Martín y Francia | ||||
| Demografía | |||||
| Población | 43 847 hab. (2020) | ||||
| Densidá | 1289,62 hab/km² | ||||
| Esperanza de vida | 73,05366 años | ||||
| Tasa de fertilidá | 2,03 (2011) | ||||
| Economía | |||||
| Moneda | Florín antillanu neerlandés | ||||
| PIB nominal | 1 384 636 872 $ (2021) | ||||
| Más información | |||||
| Dominiu d'Internet | .sx | ||||
| Códigu telefónicu | +1721 | ||||
| Códigu ISO | 534 / SXM / SX | ||||
| Estaya horaria |
Tiempo del Atlántico (es) y America/St_Kitts (en) | ||||
 | |||||
La parte neerlandesa foi parte de les Antilles Neerlandeses hasta'l 10 d'ochobre de 2010, cuando adquirió un estatus aparte xunto con Curaçao y asemeyáu al d'Aruba, como un país constituyente del Reinu de los Países Baxos.[5][6][7]
Historia
editarFoi afayada nel segundu viaxe de Cristóbal Colón, el 11 de payares de 1493. La islla foi bautizada como San Martín por cuenta de que yera el santoral de San Martín de Tours. A pesar de que Colón nomó a la islla como parte del Imperiu español, nunca llegó a la islla y tuvo una prioridá baxa.
Mentanto, los franceses y los neerlandeses reclamaron la islla. Ente que los franceses queríen colonizar les islles ente Trinidá y Bermudes, los neerlandeses atopar un conveniente puntu mediu ente les sos colonies en Nueva Ámsterdam (actual Nueva York) y Brasil. Por cuenta de la baxa población de la islla, el neerlandeses fundaron una colonia en 1631, alzando'l Fuerte Ámsterdam como proteición de los invasores. Jan Claeszen Van Riolen convertir nel so primer gobernador y llueu se creó la Compañía Neerlandesa de les Indies Occidentales. Colonizadores franceses y británicu partieron el restu de la islla. Dándose cuenta del ésitu de les colonies na islla, los españoles tomar en cuenta. La guerra de los Ochenta Años ente España y los Países Baxos dio un fuerte incentivu a ataques a la islla.
Fuercies españoles prindaron San Martín en 1633, llogrando control sobre tolos colonos na islla. A pesar de que los neerlandeses realizaron diversos ataques pa recuperar la islla, toos fracasaron. En 1648, la guerra terminó. Por cuenta de que yá nun precisaben una base nel Caribe y la islla nun xeneraba nengún beneficiu, los españoles perdieron los sos deseos de caltenese na islla. Abandonar pocu dempués.
En 1959, San Martín ganó'l estatus de territoriu de los Países Baxos nes Antilles Neerlandeses. El turismu foi convirtiéndose rápido na actividá principal por cuenta de que los visitantes sintiéronse atraíos poles sableres de sable blancu y la so política d'impuestos, el so puertu francu, el so secretu bancariu y los sos casinos.
Dempués d'años de negociación ente los trés estaos del reinu (los Países Baxos, Aruba y les Antilles Neerlandeses), los votantes fueron convocaos a un referendu sobre la unión continua coles otres cuatro islles de la federación o la separación.
D'alcuerdu a los resultaos del referendu realizáu na islla'l 22 de xunu de 2000, Sint Maarten va pasar a tener un gobiernu separáu y un estatus similar al que tien anguaño Aruba, que se dixebró de les Antilles Neerlandeses en 1986. Anque taba prevista la separación pal 15 d'avientu de 2008, ésta concretó'l 10 d'ochobre de 2010.[8][9][10]
Gobiernu y política
editarSint Martín convertir nun territoriu insular» (eilandgebied en neerlandés) de les Antilles Neerlandeses en 1983. Antes d'esa fecha, San Martín yera parte del territoriu insular de les Islles de Barloventu, xunto con Saba y San Eustaquio. L'estatus d'un territoriu insular trai una considerable autonomía regulada poles Antilles Neerlandeses. El territoriu insular de San Martín foi gobernáu por un conseyu insular, un conseyu executivu, y un alministrador (neerlandés: gezaghebber) nomáu pola Corona neerlandesa. Anguaño ye un país autónomu constituyente del Reinu de los Países Baxos.
Poder executivu
editarEl Xefe d'Estáu ye l'actual monarca de los Países Baxos el Rey Guillermo Alejandro,[11] que ye representáu en Sint Maarten pol Gobernador de Sint Maarten, escoyíu pa un periodu de seis años.[11] El Xefe de Gobiernu ye'l primer ministru de Sint Maarten quien forma, xunto col Conseyu de Ministros, el poder executivo del gobiernu.
Eugene Holiday[12] foi nomáu y juramentado como'l primer Gobernador de Sint Maarten (neerlandés: Gouverneur) el 30 de setiembre de 2010,[11] anque'l gezaghebber (alministrador) actual ye de cutiu llamáu gobernador pol Conseyu de Ministros del Reinu de los Países Baxos. Tamién asumió'l cargu'l 10 d'ochobre de 2010.[11] La primer persona n'ocupar el cargu de primer ministru de Sint Maarten va ser Sarah Wescot-Williams.[13][14]
Poder llexislativu
editarLa Constitución de Sint Maarten foi aprobada por unanimidá pol conseyu de la islla de San Martín el 21 de xunetu de 2010. Les eleiciones pa un nuevu conseyu insular celebráronse'l 17 de setiembre de 2010,[15] una y bones el númberu d'asientos amontar de 11 a 15. El conseyu de la islla recién escoyíu va convertir nel Parllamentu de Sint Maarten (en neerlandés: Staten van Sint Maarten) el 10 d'ochobre.[15] una mayoría de 8 parllamentarios pueden escoyer al xefe del poder executivu llamáu (Minister-president van Sint Maarten) El parllamentu puede redactar y aprobar lleis y exercer el control y supervisión del executivu.
Corrupción
editarEn 1978 el gobiernu de les Antilles Neerlandeses instaló un comité d'investigación sobre les isles de Barloventu (en neerlandés: Commissie van Onderzoek Bovenwindse Eilanden) pa investigar les denuncies de corrupción nel gobiernu de la islla. N'agostu de 1990 el fiscal de les Antilles Neerlandeses empecipió una investigación sobre los presuntos venceyos ente'l gobiernu de la islla y la mafia siciliana, en 1991 el Tribunal de Cuentes de les Antilles Neerlandeses emitió un informe nel cual llegó a la conclusión de que'l gobiernu de la islla taba enfermu.[16]
El gobiernu y el parllamentu de los Países Baxos aumentó la presión por que tomen midíes, por cuenta de eso'l gobiernu de les Antilles Neerlandeses instaló n'avientu de 1991 la Comisión Pourier por que se encargue d'investigar los asuntos del gobiernu de la Islla de Sint Maarten. Col informe llegaron a la conclusión de que la islla atopar nuna grave crisis financiera, que la democracia nun se cumplía y que'l gobiernu constituyía una oligarquía, en resume según l'informe'l gobiernu de la islla yera un fracasu completu. Dempués de llargues negociaciones el gobiernu promulgó una orde en 1993, onde dexaba a Sint Maarten so supervisión direuta del reinu. Anque nun principiu la orde taba destinada a durar un añu, el conseyu estender hasta'l 1 de marzu de 1996.[17]
Anque camudó enforma dende esi entós, les denuncies d'actividaes ilícites siguen afectando a Sint Maarten. En 2004 solicitó a la Investigación Científica y Centru de Documentación (en neerlandés: Wetenschappelijk Onderzoek-en Documentatiecentrum (WODC)) del Ministeriu de Xusticia de los Países Baxos a llevar a cabu una investigación sobre la delincuencia entamada en Sint Maarten. L'informe concluyó que'l llaváu de dineru y el tráficu de cocaína xeneralizárase na islla, tamién alegó que'l dineru de la islla yera utilizáu pa financiar les redes terroristes de Hamás, la so fundación acomuñada y a los talibán.[18]
Xeografía
editar
Sint Maarten ye la parte sur y menor (tien 34 km²)[4] de la islla de San Martín y ta dixebrada de la parte francesa por una frontera terrestre (que la so llende nun ye visible), la única frontera esistente ente Francia y el Reinu de los Países Baxos.
La capital ye Philipsburg, onde ta'l Parllamentu y la mayoría de los servicios gubernamentales.
Otres ciudaes son Simsonbay, Madame Ta, Cul-de-sac, Duch Quarter, Koolbaai, Oyster pond, South Reward, Saint-Peters, Pointe-Blanche, Middle Region, Cay hill, Upper Prince's Quarter y Lower Prince's Quarter. Los asentamientos esvalixaos céntrense principalmente nes zones baxes cerca de la mariña, pero tán empezando a estendese nos altores de los cuetos.
El so territoriu insular tamién inclúi les islles despoblaes Guana Key, Hen & Chickens, Cow & Calff, Molly Beday y Pelikan Key.
Clima
editarEl clima ye tropical marítimu con vientos nidios. La temperatura medio pel branu (xunu-setiembre) ye d'aproximao 27 °C y pel hibiernu (avientu-febreru) ronda los 25 °C con cambeos de temperatures práuticamente insignificantes, siendo que pela nueche bien poques vegaes baxa de los 20 °C, inclusive pel hibiernu. La precipitación media añal ye de 700 mm.
Flora y fauna
editarLa mayor parte de la flora ta constituyida por palmeres, hibiscos y cactus ente que na zona montascosa central atópense pequeños montes. La fauna ta constituyida por casi un centenar d'especies d'aves y delles especies de llagartos y otros animales selvaxes.
Demografía
editarNel últimu censu en 2001, el territoriu insular de San Martín tenía 30 594 habitantes. La población actual ye probablemente muncho más alta, sicasí, con un gran númberu d'illegales, influyendo tamién la inmigración continua.
De los 30 594 residentes que se cuntaren en 2001 namái'l 51 % yera de nacionalidá neerlandesa y solo el 30 % yera orixinariu de la islla. Los grupos más numberosos d'estranxeros son ciudadanos de la República Dominicana y Haití (cada unu a lo menos 10 % de la población). Grupos más pequeños d'estranxeros provienen de países de fala inglesa como Xamaica, Guyana, el Reinu Xuníu (n'especial les Islles Vírxenes Britániques) y los Estaos Xuníos.
Según los datos de la Oficina Central d'Estadístiques local[19] los datos de población son los siguientes:
| Añu | Población | hab/km² |
|---|---|---|
| 2005 | 36 256[19] | 1066,35 |
| 2006 | 37 629[19] | 1106,73 |
| 2007 | 38 927[19] | 1144,911 |
| 2008 | 40 009[19] | 1176,73 |
| 2009 | 40 915[19] | 1283,38 |
| 2010 | 37 429[19] | 1100,85 |
Según estimaciones, en Sint-Maarten vivíen cerca de 36 256 persones en 2005, lo que representa una densidá de 1066,35 hab/km².
Relixón
editarNel sentíu relixosu, Sint Maarten alluga distintos credos: Un 39 % de la población ye católica, el 12 % pertenez a los pentecostales, el 11 % metodista, 7 % bautista, 6 % adventista del séptimu día, anglicanu 4 %, 3 % de xudíos, y tamién 3 % de calvinistes (reformaos).
Llingües
editarL'idioma de l'alministración ye'l neerlandés. 68 % de la población fala inglés en casa, 13 % español, el 8 % neerlandés y 4 % otres llingües. Hai escueles primaries y secundaries tantu en neerlandés como n'inglés.
Los idiomes oficiales[20] de Sint Maarten según la constitución de 2010 son el neerlandés[20] y l'inglés.[20] El papiamentu nun tien mayoría na islla, a diferencia de lo qu'asocede en Curaçao y Bonaire. L'español ye'l segundu idioma más faláu, ensin ser oficial. El francés tien importancia por ser faláu na vecina coleutividá territorial francesa de San Martín.
| Idioma | Papiamentu | Inglés | Neerlandés | Español | Otros |
|---|---|---|---|---|---|
| Sint Maarten | 2 | 68 | 4 | 13 | 13 |
| Antilles Neerlandeses | 65 | 16 | 7 | 6 | 5 |
Llocalidaes
editar
Con una densidá de población de más de 1000 habitantes per quilómetru cuadráu, Sint Maarten ta densamente poblada. Los nucleos orixinales crecieron hasta convertise nes llocalidaes actuales. Nel censu de 2001 rexistráronse les siguientes árees principales:
- Philipsburg con 1228 habitantes
- Lower Prince's Quarter («Barriu Baxu del Príncipe») de 8123 habitantes
- Cul de Sac con 7880 habitantes
- Koolbaai/Cole Bay con 6046 habitantes
- Upper Prince's Quarter («Barriu Altu del Príncipe») de 4020 habitantes
- Little Bay («Fuerte Amsterdam») 2176 residentes
- Simpson Bay con 736 persones
- Lowlands («Tierres baxes»), con 232 habitantes
Economía
editarLa economía de Sint Maarten basar nel turismu, los casinos y les actividaes bancaries. Envalórase qu'alredor d'un millón de turistes visitar per añu. En temporada de vacaciones, la islla tamién se convierte un puntu de parada pa munchos cruceros. Esto implica que'l tráficu na islla varia en función a más o menos cuantos buques quédense. En temporada, puede recibir un máximu de diez barcos per día.
En 2014, Sint Maarten tenía más máquines recreatives por habitante que nengún otru país del mundu.[21]
Tresportes
editar
L'Aeropuertu Internacional Princesa Xuliana ta ente les tierres baxes de la Badea y ye la puerta d'entrada a la islla. Foi anováu en 2006 y ente les meyores recibíes inclúyese una nueva terminal. En Sint Maarten realícense dalgunos de los aterrizaxes más espectaculares del mundu, yá que la sablera atópase xusto al llau de la cabecera de la pista, polo que los aviones pasen mui cerca de los turistes.
El sistema de carreteres ye polo xeneral probe, llevando a la conxestión; magar esto asocede n'escases ocasiones.
Nun esisten ferrocarriles na islla.
Deportes
editar
La so seleición de fútbol nun compite nun tornéu dende 1993. La so sede allugar nel estadiu de Philipsburg, con capacidá pa 3000 espectadores
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ URL de la referencia: http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp.
- ↑ URL de la referencia: https://public.wmo.int/en/members/cura%C3%A7ao-and-sint-maarten. Data de consulta: 26 mayu 2020.
- ↑ URL de la referencia: https://www.interpol.int/Who-we-are/Member-countries/Americas/SINT-MAARTEN. Data de consulta: 23 ochobre 2022. Tipo de referencia: official member page. Supports qualifier: data de principiu.
- ↑ 4,0 4,1 Error de cita: La etiqueta
<ref>nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaessuperficie - ↑ «more/ Netherlands Antilles no more». Consultáu'l 10 d'ochobre de 2010.
- ↑ «Dutch Caribbean islands get new status Dutchnews». Archiváu dende l'orixinal, el 12 d'ochobre de 2010. Consultáu'l 10 d'ochobre de 2010.
- ↑ «El final de les Antilles Holandeses Radio Nederland». Archiváu dende l'orixinal, el 16 d'ochobre de 2010. Consultáu'l 10 d'ochobre de 2010.
- ↑ http://www.nrc.nl/international/article2375096.ece/Netherlands_Antilles_to_cease_to_exist_as_a_country
- ↑ «Dos nuevos países: Curaçao y San Martín BBC». Consultáu'l 10 d'ochobre de 2010.
- ↑ «Celebren San Martín y Curaçao nacencia como países autónomos». Consultáu'l 10 d'ochobre de 2010.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 «Governors sworn in». Consultáu'l 1 d'ochobre de 2010.
- ↑ «Gouverneurs voor Curaçao en Sint Maarten». Archiváu dende l'orixinal, el 2011-01-20. Consultáu'l 30 d'agostu de 2010.
- ↑ «Sarah to be first Prime Minister UP and DP sign coalition accord». Archiváu dende l'orixinal, el 2010-09-26. Consultáu'l 6 d'ochobre de 2010.
- ↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2011-05-06.
- ↑ 15,0 15,1 «Votantes de Sint Maarten realicen eleición histórica». El Universal (Venezuela) (17 de setiembre de 2010). Consultáu'l 29 de setiembre de 2010.
- ↑ Oostindie and Klinkers 2001:188-189
- ↑ Oostindie and Klinkers 2001:189-191
- ↑ «Sint Maarten vrijhaven voor criminele gelden». NRC.nl.
- ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 19,5 19,6 «Oficina Central d'Estadístiques». Archiváu dende l'orixinal, el 18 de setiembre de 2010. Consultáu'l 22 de setiembre de 2010.
- ↑ 20,0 20,1 20,2 «Constitución de Sint Maarten Art 1-2». Archiváu dende l'orixinal, el 26 d'ochobre de 2010. Consultáu'l 10 d'ochobre de 2010.
- ↑ «The World Count of Gaming Machines, 2014». Archiváu dende l'orixinal, el 8 d'avientu de 2015. Consultáu'l 15 d'ochobre de 2015.
Enllaces esternos
editar- Web sobre la Islla
- St. Maarten Daily Herald Archiváu 2015-10-09 en Wayback Machine - Diariu Local
- St. Maarten Island Times - Noticies de San
Martín * St. Martin News Network - Noticies y opiniones locales
Datos: Q26273
Multimedia: Sint Maarten, Dutch Caribbean
