Wikipedia

Mancomunidá de Naciones

La Mancomunida de Naciones o Commonwealth of Nations[1], anantes conocida como British Commonwealth[2], y a la que ye vezu referise xeneralmente como the Commonwealth, ye una organización intergubernamental de 53 países que, sacante Mozambique, son los heriedes de los distintos territorios que formaron parte del Imperiu británicu[3]. La Commonwealth funciona al traviés de decisiones de consensu intergubernamentales de tolos sos miembros, organizaos nel Secretariáu de la Mancomunida, y de organizaciones non gubernamentales, organizaes al traviés de la Commonwealth Foundation.[4].

Mancomunidá de Naciones
organismu internacional y Commonwealth
Llocalización
Sede Marlborough House
Coordenaes 51°31′N 0°08′W / 51.51°N 0.14°O / 51.51; -0.14
Mancomunidá de Naciones alcuéntrase en Tierra
Mancomunidá de Naciones
Mancomunidá de Naciones
Mancomunidá de Naciones (Tierra)
Historia
Declaración de Londres (es) [[File:Noun Project label icon 1116097 cc mirror.svg
Declaración Balfour de 1926 (es) [[File:Noun Project label icon 1116097 cc mirror.svg
Estatutu de Westminster de 1931
Organigrama
Presidente Carlos III (8 setiembre 2022)
Participación empresarial
Filiales
Formáu por Reinu Xuníu
Australia
Canadá
Nueva Zelanda
India
Web oficial
Cambiar los datos en Wikidata

L'orixe de la Mancomunidá remóntase a mediaos del sieglu XX, momentu de la descolonización del Imperiu británicu al traviés de la concesión de niveles crecientes d'autogobiernu a los distintos territorios. Constituyose formalmente cola Declaración de Londres de 1949, qu'establez que tolos sos miembros son "llibres ya iguales"[5]. El símbolu d'esta llibertá ye la reina d'Inglaterra Sabela II, que tien el cargu de Xefa de la Commonwealth. Trenta y ún de los países que la formen son republiques, y cinco tienen monarquíes con reis o reines distintos d'ella, pero la reina Sabela ye la xefa del estáu y monarca constitucional de dieciseis países de la Commonwealth, los nomaos reinos de la Mancomunidá. De magar la fundación de la Mancomunidá la reina dexó de ser xefa del estáu, y poro de tener dengún cargu formal, en dellos países más: India, Paquistán, Sri Lanka, Malasia and Singapur.[6].

Los estaos miembros nun tienen denguna obligación llegal pa colos otros; tán xuníos namái por una llingua, cultura ya historia común, y polos valores compartíos de democracia, llibertá d'espresión, respetu a los derechos humanos y al imperiu de la llei.[4]. Estos valores tán consagraos na Carta de la Commonwealth, y son promovíos al traviés de la celebración, cada cuatro años, de los Xuegos de la Commonwealth.

Los miembros de la Mancomunida tienen un territoriu conxuntu de 29.958.050 km², esto ye, un 20% de la superficie total non sumerxida de la Tierra, espardíos pelos seis continentes. La so población conxunta ye de 2.419.000.000 d'habitantes, cuasi un terciu de la poblacion mundial[7], qu'esfruten del 14% del productu interior brutu mundial.

Estaos miembros

editar
Nr. País Añu d'ingresu Códigu
ISO 3166-1		 Superficie
(en km²)		 Población
(est. 2004)		 Capital Notes
1   Antigua y Barbuda 1981 ATG 442 69.000 San Xuan
2   Australia 1931 AUS 7.692.030 21.507.717 Canberra
3   Les Bahames 1973 BHS 13.939 314.000 Nasáu
4   Bangladex 1972 BGD 147.570 135.684.000 Dhaka
5   Barbados 1966 BRB 430 269.000 Bridgetown
6   Belize 1981 BLZ 22.965 253.000 Belmopán
7   Botsuana 1966 BWA 581.730 1.712.000 Gaborone
8   Brunéi 1984 BRN 5.765 351.000 Bandar Seri Begawan
9   Camerún 1995 CMR 475.442 15.769.000 Yaundé
10   Canadá 1931 CAN 9.984.670 31.362.000 Ottawa
11   Xipre 1961 CYP 9.251 765.000 Nicosia
12   Dominica 1978 DMA 751 72.000 Roseau
13   Islles Fixi 1970 (Suspendíu dende 2006) FJI 18.376 823.000 Suva Retiráu ente 1987 y 1997. Suspendíu entre 2000 y 2001.
14   Gambia 1965 GMB 10.300 1.360.681 Banxul Retirau ente 2013[8] y 2018[9][10].
15   Ghana 1957 GHA 238.537 20.271.000 Accra
16   Granada 1974 GRD 344 109.590 Saint George
17   Guyana 1966 GUY 214.969 766.000 Georgetown
18   India 1947 IND 3.166.414 1.048.641.000 Nueva Delhi
19   Xamaica 1962 JAM 10.991 2.641.000 Kingston
20   Kenia 1963 KEN 580.367 31.345.000 Nairobi
21   Kiribati 1979 KIR 811 95.000 Bairiki
22   Lesothu 1966 LSO 30.355 1.777.000 Maseru
23   Malaui 1964 MWI 118.484 10.743.000 Lilongüe
24   Malasia 1957 MYS 329.847 24.305.000 Kuala Lumpur
25   Malta 1964 MLT 316 397.000 La Valeta
26   Mauriciu 1968 MUS 2.040 1.212.000 Port Louis
27   Mozambique 1995 MOZ 799.380 18.438.000 Maputu
28   Namibia 1990 NAM 824.292 1.985.000 Windḥoek
29   Nauru 1968 NRU 21 12.000 Yaren
30   Nixeria 1960 NGA 923.768 132.785.000 Abuya Suspendíu ente 1995 y 1999.
31   Nueva Zelanda 1931 NZL 270.534 3.939.000 Wellington
32   Paquistán 1947 PAK 796.095 144.902.000 Islamabad Retiráu ente 1972 y 1989. Suspendíu ente 1999 y 2004 y otra vuelta ente 2007 y 2008.
33   Papúa Nueva Guinea 1975 PNG 462.840 5.378.000 Port Moresby
34   Reinu Xuníu 1931 GBR 242.910 59.229.000 Londres
35   Ruanda 2009 RWA 26.338 8.648.248 Kigali
36   Islles Salomón 1978 SLB 27.556 443.000 Honiara
37   Samoa 1970 WSM 2.831 176.000 Apia
38   Saint Kitts y Nevis 1983 KNA 269 46.000 Basseterre
39   San Vicente y Les Granadines 1979 VCT 389 117.000 Kingstown
40   Saint Lucia 1979 LCA 616 160.000 Castries
41   Seixeles 1976 SYC 455 84.000 Victoria
42   Sierra Lleona 1961 SLE 71.740 5.235.000 Freetown
43   Singapur 1965 SGP 660 4.164.000 Singapur
44   Sri Lanka 1948 LKA 65.525 18.968.000 Colombu
45   Suazilandia 1968 SWZ 17.363 1.088.000 Mbabane
46   Sudáfrica 1931 ZAF 1.219.090 45.345.000 Ciudá del Cabu Retiráu ente 1961 y 1994.
47   Tanzania 1964 TZA 945.087 35.181.000 Dodoma
48   Tonga 1970 TON 748 101.000 Nuku'Alofa
49   Trinidá y Tobagu 1962 TTO 5.128 1.304.000 Puertu España
50   Tuvalu 1978 TUV 26 11.000 Funafuti
51   Uganda 1962 UGA 241.139 24.600.000 Kampala
52   Vanuatu 1980 VUT 12.190 206.000 Port Vila
53   Zambia 1964 ZMB 752.614 10.244.000 Lusaka
 
Países miembros de la Mancomunidá. Los reinos de la Mancomunidá apaecen de color azul, les repúbliques en color rosa y los países cola so propia monarquía en color verde.

Cadarma institucional

editar

Xefe de la Mancomunidá

editar
 
Sabela II d'Inglaterra, Xefa de la Mancomunidá.

Siguiendo la fórmula establecida na Declaración de Londres, Sabela II d'Inglaterra ye la Xefa de la Mancomunidá. Esti títulu ye, por llei, ún de los títulos reales que Sabela tien en caún de los reinos de la Commonwealth[11], los 16 miembros de la Mancomunida que la reconocen como la so reina. Por embargu, cuando la reina muerra el so socesor a la corona britanica nun hereda automáticamente'l cargu de Xefe de la Commonwealth[12]. Esti cargu, puramente simbólicu, representa la llibre asociación de los miembros de la Mancomunidá, 31 repúbliques y cinco monarquíes cola so propia casa real: Brunei, Lesotho, Malasia, Suazilandia y Tonga.

Conceyu de Xefes de Gobiernu de la Mancomunidá

editar

El principal muérganu de decisión de la organización ye'l conceyu de los xefes de gobiernu de la Mancomunidá (Commonwealth Heads of Government Meeting, CHOGM), formáu por primeros ministros y presidentes de los estaos miembros, que s'axunten cada dos años demientres varios díes pa tratar temes d'interés mutuu. Esti conceyu ye l'heriede de los conceyos de primeros ministros de la Commonwealth y de los sos antecesores, les Conferencies Coloniales y les Conferencies Imperiales, que se remonten a 1887. Hai, amás d'esti conceyu, reuniones regulares de ministros d'economía, salú... Ye vezu nun invitar a eses reuniones, ministeriales o xenerales, a los representantes de los países morosos nel pagu de les cuotes de la organización[11].

El xefe de gobiernu del país nel que se celebra'l conceyu tien el cargu de presidente n'exerciciu de la Commonwealth dende qu'entama la reunión nel so país hasta qu'entama la siguiente, momentu nel que tresfiere'l cargu al xefe de gobiernu del país anfitrión[13].

 
Banderes de los países de la Mancomunidá en Parliament Square (Londres).

Secretariáu de la Mancomunidá

editar

El Secretariáu de la Mancomunidá (Commonwealth Secretariat), establecíu en 1965, ye la principal axencia intergubernamental de la Mancomunidá, y tien como oxetivu facilitar les consultes y la cooperación ente los países y gobiernos miembros, ante los que ye responsable de les sos aiciones. El Secretariáu representa a la organización delantre l'Asamblea Xeneral de les Naciones Xuníes col estatus d'observador. El Secretariáu organiza les cumbres y les reuniones ministeriales y de téunicos, axuda nel desarrollu de polítiques de la organización y da conseyu políticu, amás de facilitar la comunicación multillateral ente los gobiernos de los países miembros. Da, tamién, sofitu téunicu a los gobiernos p'axudalos al desarrollu social y económicu de los sos países, trabayando siempres acordies colos valores políticos fundamentales de la Mancomunidá[14].

El Secretariáu ta dirixíu pol Secretariu Xeneral, elixíu polos xefes de gobiernu de los países miembros pa un periodu non mayor de dos mandatos de cuatro años. Elli, asistíu por dos axudantes, dirixen la cadarma alministrativa del Secretariáu. L'actual secretaria xeneral ye Patricia Scotland, de Dominica, que sustituyó el 1 d'abril de 2016 al indiu Kamalesh Sharma.

Ciudadanía de la Mancomunidá y altos comisionaos

editar

En reconocencia de la so herencia histórica y cultural común los países de la Mancomunidá nun son consideraos "foriatos" ente sí[15][16][17], magar que la estensión d'esti derechu de "ciudadanía" ye variable nos diferentes países. Con independencia d'ello, la cercanía ente estos países refléxase polo menos nos protocolos diplomáticos que dirixen les sos rellaciones. Asina, los estaos miembros nun intercambien embaxadores ente ellos, sinón altos comisionaos.

Amás, dellos estaos miembros traten a los ciudadanos de los demás miembros que viven ente ellos con un tratu preferencial respectu al que-y dan a los ciudadanos de países ayenos a la Mancomunida. Inglaterra, y tamién dellos otros países, principalmente caribeños, garanticen el derechu al votu de los ciudadanos de la Commonwealth que viven ente ellos. Amás, los ciudadanos de los países de la Mancomunidá que viven en países nos que'l so propiu país nun tien embaxada pueden recibir asistencia consular na embaxada británica[18], y hai alcuerdos d'asistencia consular ente otros estaos de la Commonwealth, como'l robláu por Canadá y Australia en 1986[19].

Enllaces esternos

editar

Referencies

editar
  1. ↑ Declaración de Londres, 1949: "miembros llibres ya iguales de la Mancomunidá de Naciones, cooperando llibremente na búsqueda de la paz, la llibertá y el progresu" ("free and equal members of the Commonwealth of Nations, freely co-operating in the pursuit of peace, liberty and progress").
  2. ↑ «BBC News – Profile: The Commonwealth».
  3. ↑ «About us». The Commonwealth. Consultáu'l 22 d'abril de 2018.
  4. ↑ 4,0 4,1 «The Commonwealth». The Commonwealth. Consultáu'l 22 d'abril de 2018.
  5. ↑ «The London Declaration». The Commonwealth. Consultáu'l 22 d'abril de 2018.
  6. ↑ «About the commonwealth». The Foreign and Commonwealth office, UK. Consultáu'l 22 d'abril de 2018.
  7. ↑ «US and World Population Clock». US Census Bureau (29 de xunu de 2013). Consultáu'l 22 d'abril de 2018.
  8. ↑ Hirsch, Afua (3 d'ochobre de 2013). «Gambia quits the Commonwealth» (inglés). Londres: Guardian News and Media Limited. Consultáu'l 22 d'abril de 2018.
  9. ↑ The Gambia: UK 'very pleased' about Commonwealth return. BBC. http://www.bbc.com/news/world-africa-38968336. 
  10. ↑ The Gambia presents formal application to re-join the Commonwealth. The Commonwealth. 23 de xineru de 2018. http://thecommonwealth.org/media/news/gambia-presents-formal-application-re-join-commonwealth. Consultáu'l 22 d'abril de 2018. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Patterson, Percival (24 d'ochobre de 2007). «Report of the Committee on Commonwealth Membership». Commonwealth Secretariat. Consultáu'l 22 d'abril de 2018.
  12. ↑ «Head of the Commonwealth». Commonwealth Secretariat. Consultáu'l 22 d'abril de 2018.
  13. ↑ «The Commonwealth at and immediately after the Coolum CHOGM». The Round Table 91 (364):  páxs. 125–129. April 2002. doi:10.1080/00358530220144139. 
  14. ↑ Cook and Paxton, Commonwealth Political Facts (1978) part 3.
  15. ↑ «Is the Commonwealth an International Organisation?». International and Comparative Law Quarterly 31 (3):  páxs. 451–73. Xunetu de 1982. doi:10.1093/iclqaj/31.3.451. 
  16. ↑ «Commonwealth and Favored-Nation Usage». American Journal of International Law 52 (3):  páxs. 455–468. Xunetu de 1958. doi:10.2307/2195461. 
  17. ↑ «What is the Commonwealth?». World Politics 11 (4):  páxs. 577–87. Xunetu de 1959. doi:10.2307/2009593. 
  18. ↑ «Support for British nationals abroad: a guide». Foreign and Commonwealth Office. Archiváu dende l'orixinal, el 19 d'ochobre de 2013.
  19. ↑ «Canada-Australia Consular Services Sharing Agreement». Travel.gc.ca. Consultáu'l 22 d'abril de 2018.


Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Mancomunidá_de_Naciones&oldid=4141253»