عرض مصدر مصر

{{صندوق معلومات تجمع سكانى}}
'''مصر''' (ب [[لغه مصريه|اللغه المصريه القديمه]]: '''كمت km.t'''؛ ب [[لغه قبطى|اللغه القبطيه]]: '''كيمه ⲕⲏⲙⲉ''')<ref name=":0">Černý, J. (1976). ''Coptic Etymological Dictionary''. Cambridge University Press. p. 58. ISBN 0-521-07228-X</ref> دوله شمال-افريقيه بحر-متوسطيه، اراضيها ف قارتين، الغرب بتاعها ف [[شمال افريقيا]] و الشرق بتاعها ف غرب [[اسيا]]، اهلها بيتكلمو [[اللغه المصريه الحديثه|مصرى]]. مصر بلد موجوده ف شمال شرق [[افريقيا]] بالتحديد و الجزء الشرقى منها اللى ف غرب اسيا هوا [[سينا]]، عشان كده هيا بلد عابرة-قارات (transcontinental)، و مصر كمان بلد بحر-متوسطيه، و من دول حوض [[البحر المتوسط]]. الموقع الچيوجرافى بتاع مصر مهم اوى و ليه دور ف تكوين الحضاره المصريه و الثقافه بتاعتها. مصر متحدده م الشمال ب البحر المتوسط، و م الشمال الشرقى ب [[اسرائيل]] و [[غزه ( قطاع غزه)|غزه]]، و م الشرق ب [[البحر الاحمر|البحر لاحمر]]، و م الجنوب ب [[السودان]]، و م الغرب ب [[ليبيا]]. جزءها اللى ف غرب اسيا، اللى هوا سينا، مفصول عن اللى ف شمال افريقيا ب [[قناة السويس]]. مصر م الشمال ليها حدود بحريه ف البحر المتوسط مع [[اليونان]] و [[قبرص]]، و ليها حدود ارضيه مع ليبيا ف الغرب، و اسرائيل و غزه ف الشرق، و السودان ف الجنوب. حدود مصر النهارده هيا هيا حدودها من الاف السنين؛ دا من  مش ما ناخد ف لاعتبار التوسعات لامبراطوريه المصريه ف عصر [[مملكة مصر الجديده|المملكه الفرعونيه الجديده]].

الاسم الرسمى بتاع الدوله الحاليه هوا جمهورية مصر العربية و دا يادوب من سنة 1971، و قبل كده كان فى اسامى تانى لالدوله، من ضمنها: السلطنة المصرية و المملكة المصرية و الجمهورية المصرية و الجمهورية العربية المتحدة لما الريس [[جمال عبد الناصر|عبد الناصر]] وحد الدوله ساعتها مع [[سوريا]] و التوحيد دا مكمّلش كام سنه و فشل عشان اسباب كتير، اهم سبب فيهم هوا ان الفكره بتاعت العروبه كات فكره غريبه ع المصريين، عشان المصريين معروفين بقوميتهم المحليه اللى هيا [[القومية المصريه|القوميه المصريه]]؛ فى مصريين كتير بيطالبو ب الرجوع لاسم "الجمهوريه المصريه" او "جمهورية مصر"، و بيطالبو ان اسم مصر الرسمى مينفعش ييجى بعدو اى حاجه تانى عشان مصر بلد ليها سيادتها.

مصر مساحتها حوالى مليون كيلومتر مربع. م النحيه الچيوجرافيه الطبيعيه، م العصور الفرعونيه لحد النهارده، الاراضى المصريه بتضم قسمين رئيسيين: '''بحرى''' و دا اللى بيمد ف شمال القاهره، و بينهى ف البحر المتوسط و واخد شكل ورده او دلتا، و بيسموه مصر السفلى. '''قبلى''' و دا اللى بيمد ع الضفتين بتوع النيل من حدود مصر الجنوبيه لحد ما بينهى ف جنوب القاهره، و بيسموه مصر العليا ى الصعيد. السبب ورا التسميه بتاع "مصر العليا" و "مصر السفلى" هوا الاتجاه اللى بتمشى فيه الميه بتاعت نهر النيل، من فوق لتحت. النص الوسطانى اللى من جنوب الجيزه (من [[ممفيس|منف]]) لحد اسيوط بيسموه مصر الوسطانيه.

مصر عدد سكانها من اكبر اعداد سكان الدول ف افريقيا، و حسب اخر التقديرات، عدد سكان مصر عدا ال100 مليون (90 مليون جوه مصر و الباقى بره)، و ترتيبها الخمستاشر ف عدد السكان علا مستوا العالم من اصل 242 دوله. اغلب سكان مصر بيعيش ع الضفتين بتوع النيل اللى مساحة الوادى بتاعو حوالى 40,000 كيلومتر مربع. الصحرا بتشكل اغلب مساحة مصر بس مش معموره. معظم السكان ف مصر (حوالى نصهم) دلوقت م الحضر بيعيشو ف مدن، ربعهم ف مدينة القاهره، اكبر مدينه ف افريقيا و الشرق الاوسط، و كمان فى نسبه كبيره ف مدينة اسكندريه و ف الدلتا. مصر ليها شهره عالميه بسبب التاريخ بتاعها الطويل اللى من ايام الحضاره المصريه القديمه اللى كات من اعظم الحضارات القديمه، و اللى اثرت ف كل الحضارات اللى جت بعدها، و اللى سابت لمصر و للعالم اروع الاثار زى اهرامات الجيزه و ابو الهول و معبد الكرنك و وادى الملوك ف مدينة لاقصر و غيرهم. مصر كمان ليها دور مهم اوى ف الشرق الاوسط و خصوصى ع المستوا الثقافى و السياسى، و الدور دا مصر لعبتو ف الماضى و لسه بتلعبو ف الحاضر.

اللغه اليوميه و القوميه بتاع المصريين دلوقت هيا [[اللغه المصريه الحديثه|المصرى]]، و دى لغه القواعد بتاعتها بتمشى ع القواعد بتاع المرحله القبطى م اللغه المصرى القديمه. اللغه المصرى فى منها لهجات زى المصرى الصعيدى و المصرى القاهرى و المصرى الوسطانى بتاع مصر الوسطانيه، و غيرهم. فى اللى بيصنفو اللغه المصرى علا انها المرحله الرابعه من تطور اللغه المصرى القديمه، زى [[بيومى قنديل]] اللى عمل التصنيف دا علا اساسات لغويه، و اعتبر اللغه المصرى بنت القبطى و حفيدة [[اللغه الديموطيقيه|الديموتيكى]].<ref name=":1">{{Cite book|title=حاضر الثقافة فى مصر|publisher=دار نشر خاصه|author1=بيومى قنديل|edition=الطبعه الرابعه}}</ref><ref name=":2">{{Cite book|title=دفاع عن تراثنا القبطى|publisher=دار ميريت|author1=بيومى قنديل|edition=الطبعه الاولى، 2008}}</ref>

تاريخ و حضارة مصر القديمه بيشكلو هوية و وعى [[مصريين|المصريين]] لحد النهارده، لحد ان كانو هما نفسهم مش واخدين بالهم من كده، و دا بيظهر بشكل كبير ف اللغه اللى بيتكلموها، اللى هيا المصرى، و المماراسات الثقافيه بتاعتهم، و اللى بتشمل الاكلات بتاعتهم، الرياضات اللى بيمارسوها زى التحطيب، الالات المزيكيه المصريه القديمه اللى بيستخدموها زى الطبله و الناى و السمسميه و المزمار و الربابه و الدف و غيرهم، الاعياد اللى بيحتفلو بيها زى شم النسيم و الموالد و غيرهم، و المقامات، و لحد دفن الميتين، و الطقوس بتاع الذكر و الزار، و السبوع، و لاربعين، و غيرهم كتير اوى، و المماراسات الثقافيه دى بتظهر كمان بشكل كبير بين المصريين الريفيين (الفلاحين) عن باقى المصريين، عشان المصريين الريفيين محافظين عليها اكتر؛ كمثال، هتلاقى المصريين الريفيين (الفلاحين) لسه حافظين و بيستخدمو الشهور القبطيه لحد النهارده، و عندهم حكمه لكل شهر بتوصفو.

{{الحياه فى مصر}}

== الاسم ==

الاسم اللى [[مصريين|المصريين]] كانو مسميين بلدهم بيه ف اللغه المصرى القديمه هوا "'''كمت''' '''km.t'''"، و دى كلمه متونته معناها "السودا" او "الارض السودا". الاسم دا بيرمز لالارض بتاع وادى النيل السودا، و بيفرقها عن "'''دشرت''' '''dšr.t'''"، و دى كلمه متونته معناها "الحمرا" او "الارض الحمرا"، و بترمز لالارض بتاع الصحرا الحمرا. ف المرحله القبطى م اللغه الاسم بقا "'''كيمه''' '''ⲕⲏⲙⲉ'''" ف اللهجه الصعيدى، و "'''كهيمه\كيمه''' '''ⲭⲏⲙⲓ'''" ف اللهجه البحيرى.<ref name=":0" /> حرف ال "ـيـ ⲏ" ف الاسم القبطى بيتنطق زى ال "ـيـ" اللى ف "فين؟" مش زى ال "ـيـ" اللى ف "مين؟"، يعنى بيتنطق [eː] ف ال<nowiki/>[[الف-به دوليه صوتيه|IPA]].

الاسم "كمت km.t" جى م الجدر المصرى القديم "كم km" و الته "ت t." اللى ف الاخر دى بتاعت التونيت، بيقابلها ف العربى الته المربوطه "ة" بتاعت التونيت (ب العربى: تاء التانيث المربوطة). ف المرحله القبطى م اللغه (و ف المرحله [[اللغه الديموطيقيه|الديموتيكى]] بردو) الته بتاعت التونيت دى مكاتش بتتنطق، زى بالظبط ما الته بتاعت التونيت مبتتنطقش ف المصرى، عشان كده لما بنكتب "ⲕⲏⲙⲉ" ب الحروف العربى بنكتبها "كيمه" عشان ننطقها زى ما بننطق بالمصرى، و دا النطق الصح، و بشكل عمومى دا النطق الصح لال "ⲉ" ف القبطى الصعيدى و ال "ⲓ" ف القبطى البحيرى لما بييجو ف اخر الكلمه. و بردو المصريين الريفيين (الفلاحين) نطقهم زى نطق القبطى بشكل عمومى. الخط [[هيروجليفى|الهيروجليفى]] (و [[اللغه الهيراطيقيه|الهيراتيكى]] و الديموتيكى بردو) مكانش فيه رموز لالحروف المتحركه، بس "كمت km.t" ف الغالب كات بتتنطق "كومَت [kuːmat]" ف المراحل الاولانيه م اللغه المصرى القديمه، عشان حرف ال "و" الطويل دا بيتحول ل"ـيـ ⲏ" طويله ف المرحله القبطى و ف المصرى المتاخر عمومى، و عشان كده الاسم ف القبطى بقا "كيمه ⲕⲏⲙⲉ"، و ف المصرى المتاخر عمومى بيتنطق زى ف القبطى بردو.

'''اسامى تانى بتتقال علا مصر:'''

الاسامى اللى مصر معروفه بيها ف اللغات الاوروبيه متاخده من اسمها ف اللغه اللاتينى "ايجيپتوس Aegyptus" اللى هوا كمان متاخد م اليونانى القديم "ايجيپتوس <font face="'Times New Roman','DejaVu Sans','Microsoft Sans Serif',serif">Αἴγυπτος <small>Aígyptos</small></font>". اليونانيين القدام لما اتعاملو مع مصر وصفوها ب نفس الصفه، يعنى الارض الخصبه او السودا، و سموها "ايجيپتوس" و ده الاسم اللى اتشق منو اسم مصر الحالى ف اللغات الاوروبيه، زى Egypt، و الاسم دا "ايجيپتوس" فى لغويين بيقولو انو متاخد من "'''حوت كا بتح''' <small>حوتكابتاح</small> '''ḥwt kꜣ ptḥ'''''"'' يعنى "'''بيت روح الاله بتاح'''"، اللى هوا اسم معبد الاله بتاح ف منف اللى هيا العاصمه القديمه بتاعت مصر. و الاسم اليونانى لمصر ''ايجيپتوس'' منو الصفه ''ايجيپتيوس'' اللى اتنقلت وقت المرحله القبطى م اللغه و بقت ''جيپتيوس'' او ''كيپتيوس'' اللى هيا اصل كلمة ''قبط'' ب العربى. كلمة قبط كات بتتقال ع المصريين كلهم سيان كانو مسلمين ولّا مسيحيين، يعنى بالادله التاريخيه كلمة قبط كات بتتقال ع المصريين المسلمين ف العصور الوسيطه كلها و خصوصى ف العصر المملوكى و لحد بدايات العصر العثمانى.<ref>Petry, Carl F. (1991). Copts in Late Medieval Egypt. In ''The Coptic Encyclopedia, Volume 2'', p. 618, edited by Aziz S. Atiya. ISBN 0-02-897025-X</ref> (شوف التفاصيل ف سكشن [[مصريين#الاسامى بتاع المصريين|الاسامى بتاع المصريين]] ف صفحة [[مصريين|المصريين]]).

اما بقا بالنسبه لاسم "'''مصر'''"، دا من اصل سامى و مرتبط بشكل كبير بالاسم العبرانى "مصرايم" اللى مذكور ف التوراه و اللى معناه الحرفى "الارضين"، و المقصود مصر العليا و مصر السفلا، و كمان ليه معانى ف اللغات الساميّه التانيه، زى الدوله او البلد او الحد، و اقدم ذكر لالاسم دا "مصر" موجود ف اللغه الاكاديه بتاع ميسوپوتاميا. و بيتقال كمان ان المصريين ليهم جد "اسطورى" اسمه مصرايم اللى هوا واحد من ولاد حام ابن النبى نوح زى ما سفر التكوين ما بيذكر، بس دا كلام مش تاريخى و مفيش عليه اى دلايل اركيولوچيه. و فى احتمال كبير بردو يكون اسم "مصر" جى م المصرى القديم عن طريق القبطى من "'''ماس-رى''' '''<font face="'Droid Serif',serif"><big>ⲙⲁⲥ-ⲣⲏ</big></font>'''" و معناها بالتقريب المكان اللى الشمس بتتولد فيه (مَولَد\والدة الشمس).<ref>Crum, Walter Ewing (1939). ''A Coptic Dictionary.'' Oxford University Press. p. 185b&287b. ISBN 0-19-864404-3.</ref>

'''اسامى المصريين:'''

شوف التفاصيل بتاع اسامى المصريين ف سكشن [[مصريين#الاسامى بتاع المصريين|الاسامى بتاع المصريين]] ف صفحة [[مصريين|المصريين]].

الاسم اللى المصريين كانو مسميين نفسهم بيه ف اللغه المصرى القديمه هوا "'''رمت ن كمت''' '''rmṯ n km.t'''"، و المعنا الحرفى بتاع الاسم دا هوا "'''الناس بتاع كمت'''\'''مصر'''". ف المرحله القبطى م اللغه الاسم بقا "'''انرِمِنكيمه''' '''ⲛ̄ⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ'''" ف اللهجه الصعيدى، و "'''نيرِمِنكهيمه\نيرِمِنكيمه''' '''ⲛⲓⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ'''" ف اللهجه البحيرى، و بردو المعنا الحرفى بتاعو هوا "'''الناس بتاع كيمه'''\'''مصر'''".<ref name=":0" />
{{break|2}}
'''كمت km.t''' ب الخط الهيروجليفى (م الشمال لاليمين): <hiero> km-m-t:O49 </hiero>قبطى: '''كيمه ⲕⲏⲙⲉ'''
{{break}}
'''رمت ن كمت rmṯ n km.t''' ب الخط الهيروجليفى (م الشمال لاليمين): <hiero> D21:V13-A1*B1:Z2-N35-km-m-t:O49 </hiero>قبطى: '''انرِمِنكيمه ⲛ̄ⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ'''
{{break}}
'''حوت كا بتح''' <small>حوتكابتاح</small> '''ḥwt kꜣ ptḥ''' ب الخط الهيروجليفى (م الشمال لاليمين): <hiero>O6-t:pr-D28-Z1-p:t-H</hiero>
== التاريخ ==
[[ملف:SphinxGiza.jpg|thumb|[[هرم خوفو]] و<nowiki/>[[ابو الهول]]، اتبنو ف [[المملكه القديمه]]. من اعظم الاثار اللى سابها المصريين القدام.]]
[[ملف:View from Cairo Tower 31march2007.jpg|thumb|[[دار الاوبرا المصرية|دار الاوبرا المصريه]]. صورة متاخده من [[برج القاهره]].]]
[[ملف:Luxor, Luxor Temple, inside, at night, Egypt, Oct 2004.jpg|تصغير|[[معبد الاقصر|معبد لاقصر]] ف الليل، ف [[الاقصر|لاقصر]].]]
[[ملف:CairoUniv.jpg|تصغير|[[جامعة القاهره]].]]
{{مفصله|تاريخ مصر}}
مصر هيا اقدم دوله موجوده ف العالم المعاصر. الدوله بمفهومها القانونى يعنى ارض و شعب و حكومه مركزيه. علا مدى اكتر من 5000 سنه و مصر موجوده بحدودها الچيوجرافيه المعروفه دلوقت و عاشت و استمرت و شعبها عايش علا ارضها من الاف السنين و طول الوقت ليها حكومه من  مش انقطاع ف اى حقبه من حقب التاريخ. جايز كان فى شعوب و قبايل قديمه عاشت من الاف السنين ف اماكن تانيه لكن مش ممكن تسميتهم دول، و لحد لو بعدين بقا ليهم دوله فماعاشتش زى الدوله المصريه و ماسابتش حاجه تثبت وجودها كحضاره. الحضاره المصريه القديمه اخبارها وصلتنا عن طريق نصوص موثقه مكتوبه ع البرديات و حيطان المعابد، عشان المصريين بعد ما اخترعو الكتابه عشقو اختراعهم دا و كانو بيسجلو كل كبيره و زغيره. طول التاريخ الدوله المصريه حاجه مميزه عن كل الدول التانيه و صعب تعريفها عشان ماهياش الحاكم، الفرعون او السلطان او الملك او الريس، ولا هيا الجيش ولا هيا الشعب، لكن مجموعة نظم متشابكه و متداخله مالهاش مثيل ف دول تانيه، و مجموعه م الروح و الاراده و المؤسسات و الهويه و حاجات تانى كتير خلقت الشخصيه المصريه و بتميز المصريين و دولتهم و بتديهم طابع معين مميز عن كل شعوب الدنيا و دولهم.

فى ادله عن ان الانسان سكن وادى النيل م العصر الحجرى ف شكل اعمال فنيه و منحوتات صخريه علا طول نهر النيل و الواحات ف الصحرا. ف الالفيه العاشره قبل الميلاد، ابتدت ف مصر ثقافه الصيادين و صيادين السمك و طحن الحبوب. التغيرات المناخيه و/او الافراط ف الرعى حوالى 8000 قبل الميلاد ابتدا يجفف الاراضى الرعويه و مصر، و اتشكلت الصحرا. حصلت هجرات لنهر النيل و استقر وضع الاقتصاد الزراعى و المجتمع المركزى.

الحضاره المصريه عمومى ابتدت كمجتمع م الفلاحين المصريين اللى مهنة الزراعه الراقيه خلتهم يرتبطو ب الارض و خلقت روح التعاون بينهم و خلتهم يطورو نظم رى و خلتهم يخترعو الحساب و الرياضيات و يخترعو تقويم و يهتمو بعلوم الفلك، و خلتهم يهتمو ب التسجيل و التوثيق و ده خلاهم يخترعو الكتابه و الكتابه خلتهم يخترعو الادب و يطورو اشكال جديده م الاعمال الادبيه، و طلع منهم اول دكتور ف التاريخ و طلع منهم المهندسين اللى طورو فنون المعمار اللى نسختها كل الحضارات اللى جت بعدهم، و سابو لمصر اعظم اثار ف العالم زى الاهرامات و المعابد و المسلات، و الفنانين اللى كتبو و رسمو ع الحيطان بتاع المعابد و اللى عملو تماثيل منحوته بمهاره مفيش زيها؛ و حاجات تانى كتير. عشان مجتمع الفلاحين المصريين ده ارتبط ب الارض ده خلاهم يكونو اول شعب حقيقى ف التاريخ و اول حكومه مركزيه و خلاهم يعملو ثقافتهم و هويتهم الخاصه بيهم و طلع منهم الفراعنه ملوك مصر القديمه العظما، يعنى باختصار عملو واحده من اقدم و اعظم الحضارات بتاع التاريخ.

تاريخ مصر المكتوب بيرجع لسنة 3200 قبل الميلاد بس كمان فى ادله كتير بتاكد وجود حضاره و مدنيه ف وادى النيل قبل التاريخ المكتوب و اللى اتطورت ف شمال و جنوب مصر بشكل مستقل (بس مش منفصل تماما) لحد ما الملك '''[[مينا|مينا\نارمر]]''' وحد الشمال و الجنوب و اسس دوله مركزيه ملوك مصر حكموها لمدة تلات-ت-الاف سنه تقريباً. المصريين سمو الدوله الجديده ب اسم "'''تا-وى'''" و معناها '''الارضين''' و الحضاره المصريه ازدهرت و فضلت شايله خصايصها المصريه البحته ف الفنون و المعمار و الثقافه بشكل سنة طول المده الطويله دى.

بعد لما [[احموس الاول|احموس]] طرد [[هيكسوس|الهكسوس]] من مصر و طاردهم لغاية حدود منطقة سوريا الشماليه مصر دخلت ف طور حربى كبير و ابتدا ملوكها يوجهو نظرهم لالبلاد [[اسيا|الاسيويه]] ففتحو مناطق [[فلسطين]] و [[سوريا]] و وصلو لغاية نهر الفرات و اتوسعو ف الجنوب لغاية ما وصلو للشلال الرابع ف [[السودان]] الحالى و كانو اعظمهم ف الفتوحات [[تحوتمس التالت]] اللى اسس امبراطوريه مصريه شاسعه. م الوقت ده دى بقت حدود مصر لما يحكمها حاكم قوى، كان بيوصل بفتوحاته شمال لمنطقة سوريا و شرق ل[[منطقة بين النهرين|ميسوبوتاميا]] و جنوب لاواسط السودان الحالى و ساعات كان بيتجه غرب و بيضم منطقة [[ليبيا]] و ف [[البحر المتوسط]] كان بيضم لمصر جزر زى [[قبرص]] و [[كريت]] و ده كلو ب لاعتماد علا قدرات مصر الاقتصاديه و قوة جيشها. م الحكام اللى ضمو الشام و الحجاز و النوبه لمصر كان [[احمد بن طولون]] اللى قضا ع الحكم العربى و من بعدو [[الاخشيد]]، و [[الدوله الفاطميه فى مصر|الدوله الفاطميه]] ضمت الشام و الحجاز و النوبه و اليمن لمصر، و ف [[ايوبيين|العصر الايوبى]] فى جزر ف البحر المتوسط اتضمت لمصر، و ف عصر [[الدوله المملوكيه]] سلاطين مصر ضمو الشام و منطقة فلسطين و الحجاز و غيرها لمصر. اخر مره مصر اتوسعت فيها ب الفتوحات كان ف عهد [[محمد على باشا|محمد على]] اللى ف ايامو مصر كات ليها جيش مصرى قوى قدر بيه انه يسيطر علا كل الدول الافريقيه المطله علا نهر [[النيل]] و منها السودان الحالى و الحبشه ([[اثيوبيا]] الحاليه) و [[اوجاندا|اوجندا]] و [[الصومال]] و ف الشرق و الشمال منطقة فلسطين و الشام و الحجاز و جزر ف البحر المتوسط و هدد عاصمة الاتراك ال[[امبراطوريه عثمانيه|عثمانليه]] ف [[توركيا|تركيا]] يعنى ف قلب بيتهم.

من ناحيه تانيه، مصر هيا اكتر بلد ف العالم اتعاقب علا حكمها اكبر عدد م الملوك و السلاطين، و بالنسبه لطول تاريخها بتعتبر من اكتر بلاد العالم اللى اتمتعت ب استقلال. فى خمس فترات احتلال اتخللو استقلال مصر و كات فيهم مش مستقله ([[فارس]]ى، [[الامبراطوريه الرومانيه|رومانى]]، [[لغه عربى|عربى]]، [[امبراطوريه عثمانيه|عثمانى]]، [[انجلترا|انجليزى]]). ف عصور لاستقلال مصر كانت بتتقدم و تسود و ف عصور لاحتلال كانت بتتخلف، ف [[البطالمه|العصر البطلمى]] مصر سادت منطقة البحر المتوسط و حصلت فيها نهضه ثقافيه كبيره [[مكتبة اسكندريه]] لعبت فيها دور كبير. بعد احتلال الرومان لمصر سنة 30 قبل الميلاد مصر فقدت استقلالها و اتحولت ل[[ولايه]] رومانيه، الرومان استنزفوها و نهبوها و فرضو ع المصريين ضرايب الراس، و ف سنة 641 غزا ال[[عرب]] مصر و احتلوها و بقت ولايه تابعه لالخليفه العربى ولاته بيحكموها و كانو بيجمعولو الضرايب و المكوس، و استنزفوها و نهبوها بردو، و استمر الوضع علا كده لغاية لما [[احمد بن طولون]] استقل بحكمها سنة 868 و اسس [[الدوله الطولونيه]] و خرجت م الحكم العربى و حصلت فيها نهضه كبيره، و رجعت ليها سيادتها و استقلالها ب الكامل ف [[الدوله الفاطميه فى مصر|العصر الفاطمى]] و [[مملوك|العصر المملوكى]] اللى المماليك قدرو فيه انهم يكسرو شوكة شوية العرب اللى كانو لسه موجودين ف مصر و يقضو علا طموحاتهم و تمرداتهم و غالبيتهم اضطرو انهم يخرجو من مصر و حصلت فيها نهضه كبيره، و مصر بقت قوه اقتصاديه و عسكريه بيتعمل ليها الف حساب, لكن ف سنة 1517 استولى [[توركيا|الاتراك]] ال[[امبراطوريه عثمانيه|عثمانيين]] عليها و بقت [[ولايه]] عثمانليه و انحدرت فيها الثقافه بعد ما نهب العثمانليه تراثها و نقلوه علا [[استانبول]]. ف عهد [[محمد على باشا]] حصلت نهضه جديده لكن انتكست ب[[مصر تحت الاحتلال البريطانى|الاحتلال البريطانى]] لغاية ما قامت [[ثورة 23 يوليه]] سنة 1952 و رجعت مصر للمصريين.

رغم طول تاريخ مصر و التحولات و التغييرات اللى حصلت علا امتداده، التاريخ ده اتميز بالاستمراريه و الدوام و مصر فضلت قوه ثقافيه و عسكريه كبرى ف منطقة [[الشرق الاوسط]]؛ ورغم التغييرات، لسه بردو ملامح الشخصيه المصريه هيا هيا نفس ملامحها من الاف السنين.

== النشيد الوطنى ==

'''بلادى بلادى بلادي''' هوا اسم [[نشيد وطنى|النشيد الوطنى]] بتاع مصر من تاليف الشاعر محمد يونس القاضى و تلحين المزيكاتى المصرى [[سيد درويش]] و بيتقال ان بعض ابيات النشيد متاخده من خطاب مشهور للزعيم [[مصطفى كامل]]. اول نشيد وطنى لمصر اتعمل سنة 1869 و كان "مارش الانتصار" من [[اوبرا عايده]] من تلحين [[جوزيبيه فيردى|فيردى]] و استمر السلام الملكى دا لحد ما [[جمال عبد الناصر]] بعد [[ثورة 23 يوليه]] بدله باناشيد تانيه ماعاشتش كتير زى '''نشيد الحريه''' و نشيد '''والله زمان يا سلاحى'''. الريس [[محمد انور السادات|السادات]] هوا اللى اختار بلادى بلادى سنة 1979 و خلاه النشيد الوطنى بتاع مصر، و هوا كمان اللى رجع اسم مصر لاسم الدوله الحالى بعد ما كان اسمها [[الجمهوريه العربيه المتحده]]، و ده اسم مكملش تلات سنين، و غيّرو لجمهورية مصر العربيه؛ بس فى مصريين كتير بيطالبو ب الرجوع لاسم "الجمهوريه المصريه" او "جمهورية مصر".

=== كلمات النشيد ===

{{cquote|بلادى بلادى بلادى — لكِ حبى و فؤادى

بلادى بلادى بلادى — لك حبى و فؤادى

مصر يا ام البلاد — انت غايتى و المراد

وعلى كل العباد — كم لنيلك من ايادي

بلادى بلادى بلادى — لك حبى و فؤادى

بلادى بلادى بلادى — لك حبى و فؤادى

مصر انت اغلى دره — فوق جبين الدهر غره

يا بلادى عيشى حره — و اسلمى رغم الاعادى

بلادى بلادى بلادى — لك حبى و فؤادى

بلادى بلادى بلادى — لك حبى و فؤادى

مصر يا ارض النعيم — سدت بالمجد القديم

مقصدى دفع الغريم — و على الله اعتمادى

بلادى بلادى بلادى — لك حبى و فؤادى

بلادى بلادى بلادى — لك حبى و فؤادى

مصر اولادك كرام — اوفياء يرعوا الزمام

سوف تاخد  بالمرام — باتحادهم و اتحادى

بلادى بلادى بلادى — لك حبى و فؤادى

بلادى بلادى بلادى — لك حبى و فؤادى}}

== الحكومه ==
مصر دولة شبه رئاسيه، اخر انتخابات كانت ف 2014 والى كسب فيها [[عبد الفتاح السيسى]] ب%96 م الاصوات ضد [[حمدين صباحى]] ب%4. يوم 3 يوليه 2013، اعلن المشير (وقتها) عبد الفتاح السيسى ان تم عزل [[محمد مرسى]] من منصبو و تعليق الدستور و تم تشكيل لجنه متكونه من 50 عضو عشان تعديل الدستور المصرى و تم عرضو ف استفتا، و بقا هوا الدستور بتاع الدوله يوم 18 يناير 2014.

=== القانون ===
النظام القانونى ف مصر مبنى علا اساس القانون المدنى و [[شريعه اسلاميه|الشريعه الاسلاميه]]. ف 2012 [[الاخوان المسلمين]] ف دستورهم الجديد حطو قوانين جديده بتميل اكتر لناحية الشريعه الاسلاميه، اما بالنسبه لقانون 2014 الحكومه المؤقته نجحت ف انها تعمل قانون علمانى متحضر اكتر. الدستور الجديد بيقول ان من 2018 ريس الدوله مدة رئاستو 6 سنين و يقدر يفضل مدتين.

== الچيوجرافيه ==
[[ملف:Nile River Delta at Night.JPG|تصغير|مصر و البلاد اللى حواليها ف الليل م الفضا.]]
{{مفصله|جغرافيا مصر}}
مساحة مصر 1,021,580 كيلو متر مربع (بمثلث حلايب و شلاتين المصريين) يعنى اد مساحة [[فرنسا]] مرتين و اد [[المملكه المتحده|بريطانيا]] اربع مرات، بس عشان اغلب المساحه دى صحرا ف السكان بيتركز معظمهم ف وادى النيل (99% م المصريين عايشين علا 5.5 من مساحة بلدهم). من اكبر المدن المصريه [[القاهره]] و [[اسكندريه]] و [[الجيزه]] و [[المحله الكبرى]] و [[الزقازيق]] و [[اسيوط]] و [[المنيا]]. مصر جوها جاف معظم السنه، ماعدا ف شهور الشتا اكتوبر-مارس و بتنزل المطره اكتر حاجه ع المدن اللى بتطل ع البحر المتوسط و بتقل شويه شويه كل ما اتجهنا ناحية الجنوب. متوسط درجة الحراره ف الصيف بين 27 و 31 درجه مئويه، و بتبرد ف الشتا و بيوصل المتوسط 13 و 21 درجه مئويه.
=== جبال ===
{{div col|colwidth=25em}} 
* [[الاصلا]]
* [[البربى]]
* [[البرقه (جبل فى مصر)]]
* [[البويب (جبل فى مصر)]]
* [[الحجر المخروم]]
* [[الشقه (جبل فى مصر)]]
* [[الطرابيل]]
* [[جبل ابرق]]
* [[جبل ابو حبان]]
* [[جبل ابو حجميات]]
* [[جبل ابو خريف]]
* [[جبل ابو درجه]]
* [[جبل ابو رواش]]
* [[جبل ابو روته]]
* [[جبل ابو روثة الاوسط]]
* [[جبل ابو شعر]]
* [[جبل ابو عرقوب]]
* [[جبل ابو عطيله]]
* [[جبل ابو فراد]]
* [[جبل ابو مروه]]
* [[جبل ابو هيمان]]
* [[جبل اساوره]]
* [[جبل الاحيجبه]]
* [[جبل الادرق]]
* [[جبل الازرق (جبل فى مصر)]]
* [[جبل الاصفر]]
* [[جبل الامرر]]
* [[جبل البربر]]
* [[جبل البروك]]
* [[جبل التمه]]
* [[جبل الجدى]]
* [[جبل الجوز]]
* [[جبل الجير]]
* [[جبل الجيسى]]
* [[جبل الحسنات]]
* [[جبل الحمر]]
* [[جبل الحمراء]]
* [[جبل الحمزه]]
* [[جبل الختميه]]
* [[جبل الخرم]]
* [[جبل الخله]]
* [[جبل الدرى]]
* [[جبل الربه]]
* [[جبل الرليشه]]
* [[جبل الرمليه]]
* [[جبل الشغب]]
* [[جبل الشوى]]
* [[جبل الصبحه]]
* [[جبل الصوابى]]
* [[جبل الطر]]
* [[جبل الطوال]]
* [[جبل الطير (جبل فى مصر)]]
* [[جبل العديله]]
* [[جبل العنقابيه]]
* [[جبل القبيله]]
* [[جبل القصيمه]]
* [[جبل الكبريت]]
* [[جبل اللويوى]]
* [[جبل المحاش]]
* [[جبل الملاحظ]]
* [[جبل المنشرح]]
* [[جبل الميثان]]
* [[جبل النزازات]]
* [[جبل الهدلاوى]]
* [[جبل الهفهوف]]
* [[جبل الوعره]]
* [[جبل اليتيمه]]
* [[جبل اليحموم]]
* [[جبل ام البارد]]
* [[جبل ام الحسنى]]
* [[جبل ام الطيور الفوقانى]]
* [[جبل ام الوجره]]
* [[جبل ام برقه]]
* [[جبل ام بعنيب]]
* [[جبل ام جنود]]
* [[جبل ام خريبه]]
* [[جبل ام خشيب]]
* [[جبل ام دره]]
* [[جبل ام رجام]]
* [[جبل ام رقبه]]
* [[جبل ام زرابيط]]
* [[جبل ام زقنون]]
* [[جبل ام سد]]
* [[جبل ام سلاتيت]]
* [[جبل ام عدوى]]
* [[جبل ام عفين]]
* [[جبل ام علوى]]
* [[جبل ام غولداه]]
* [[جبل ام قبور]]
* [[جبل ام كبث]]
* [[جبل ام كثيره]]
* [[جبل ام لصيفه]]
* [[جبل ام متلا]]
* [[جبل ام مجير]]
* [[جبل ام مفروث]]
* [[جبل ام مفرود]]
* [[جبل ام مفروض]]
* [[جبل امليح]]
* [[جبل بترعيه]]
* [[جبل بريكا]]
* [[جبل بيضه (جبل فى مصر)]]
* [[جبل تلة الجمل]]
* [[جبل جديره]]
* [[جبل جنثل]]
* [[جبل جنه]]
* [[جبل جورلس]]
* [[جبل حديب الجمال]]
* [[جبل حمام فرعون]]
* [[جبل حمراء]]
* [[جبل حويطى]]
* [[جبل حيشان]]
* [[جبل حيطان]]
* [[جبل حيمور (جبل فى مصر)]]
* [[جبل خراج]]
* [[جبل خربان]]
* [[جبل خضره]]
* [[جبل خنصور الرابود]]
* [[جبل خنصور الغاشى]]
* [[جبل درنكات]]
* [[جبل رمحان]]
* [[جبل رميثى]]
* [[جبل زريق اليحمد]]
* [[جبل سحابه]]
* [[جبل سرابيل]]
* [[جبل سمر العبد]]
* [[جبل سمراء]]
* [[جبل شبيح]]
* [[جبل شتى]]
* [[جبل شقيق]]
* [[جبل شكيه]]
* [[جبل شمعون]]
* [[جبل شواب]]
* [[جبل شوشة ابو النمرات]]
* [[جبل ضيا]]
* [[جبل طار]]
* [[جبل طرفه]]
* [[جبل عتاقه]]
* [[جبل عرائس]]
* [[جبل عرجه (جبل فى مصر)]]
* [[جبل عريف الناقه]]
* [[جبل عطوانى]]
* [[جبل غرابى]]
* [[جبل غواب]]
* [[جبل غويبه]]
* [[جبل غويرب]]
* [[جبل فلات]]
* [[جبل قرين]]
* [[جبل قناوى]]
* [[جبل قنى]]
* [[جبل كتيفا]]
* [[جبل كحيليه]]
* [[جبل كفرى]]
* [[جبل كلالات]]
* [[جبل كولييت]]
* [[جبل لبنى]]
* [[جبل مراهل]]
* [[جبل مروه]]
* [[جبل مسبع سلامه]]
* [[جبل مطيلع رضوان]]
* [[جبل معين]]
* [[جبل مقصب]]
* [[جبل مقطب]]
* [[جبل مكيمن]]
* [[جبل ملجى]]
* [[جبل منادر]]
* [[جبل مندرى]]
* [[جبل منيدرة الاثيلى]]
* [[جبل مويرد]]
* [[جبل ميه دجيدف رع]]
* [[جبل نقره]]
* [[جبل نقعه]]
* [[جبل نقيبات]]
* [[جبل هلابه]]
* [[جبل وسط البحيرى]]
* [[جبل وعيره]]
* [[جبل يعلق]]
* [[جبل ينه]]
* [[راس ابو عواسج]]
* [[راس ابو قرون]]
* [[راس الازرق]]
* [[راس الجندى]]
* [[راس الجيفه]]
* [[راس الخيطات]]
* [[راس القلب]]
* [[راس النفس]]
* [[راس الهيب]]
* [[راس ام اثله]]
* [[راس ام بدير]]
* [[راس بريبر]]
* [[راس حمراء]]
* [[راس خدع]]
* [[راس رضوى]]
* [[راس نبيع]]
* [[راس نعوز]]
* [[رويسة الاخيدر]]
* [[شالى (جبل فى مصر)]]
* [[طبقة الجرور]]
* [[عدوة الملح]]
* [[قوز ام سعيد]]
* [[كولة القرين]]
* [[مسك القناوى]]
* [[منطقة جبل الموتى]]
* [[منقار جودى]]
* [[نسلة مرفو]]

{{div col end}}

== محافظات مصر ==
{{مفصله|محافظات مصر}}
مصر متقسمه ل27 [[محافظه]].

== السكان ==

مصر هيه تانى اكبر دوله ف افريقيا ف عدد السكان بعد نيجيريا, و اكبر دوله ف منطقة الشرق الاوسط. و حسب تقدير سنة 2007 وصل عدد سكان مصر لحوالى 78,733,641 شخص (فى تقديرات تانيه بتقول انهم وصلو 81,713,517 ف يوليه 2008) و حسب تقدير 29 سبتمبر 2012 وصل عدد سكان مصر 82,620,000 شخص و ف نهاية 2015 وصل عدد سكان مصر اكتر من 90,000,000.<ref name="world factbook">{{مرجع ويب |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/eg.html |title=world factbook |accessdate=2008-07-18 |archive-date=2018-12-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181226020747/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/eg.html%20 |url-status=dead }}</ref> و دلوقت عددهم اكتر من 100 مليون (ف سنة 2021).

اغلب سكان مصر متركزين ف وادى النيل و خصوصى ف [[القاهره الكبرى]] (ربع السكان). الزياده السكانيه ف مصر بين 1.3 % و 1.6% ف السنه. [[مصريين|المصريين]] بيشكلو نسبة 98% من عدد سكان مصر. و باقى الاقليات العرقيه ف مصر ى اما بدو ف [[سينا]] و نوبيين و سيويين و بيجاويين و امازيغيين (1%) ى اما جريك (يونانيين) و ارمن و طليان و فرنساويين (1%).<ref name="world factbook"/>

المصريين اكترهم م المسلمين السنه 80-90% و الباقى مسيحيين اغلبهم بيتبعو المسيحيه القبطيه الاورتودوكسيه<ref>[http://www.coptichistory.org/new_page_966.htm coptichistory]</ref> و حوالى 200 م اليهود. بسبب عدم اعتراف الدوله الرسميه ف مصر ب اى ديانات او مذاهب تانيه، فى نسب مش معروفه م المصريين اللى بينتمو للدين البهائى و المذهب الشيعى الاثناعشرى، و زى اى بلد ([[الفاتيكان]] مثلا)، فى مصريين [[الحاد|ملحدين]] و مصريين [[لادينيه|لا-دينيين]] كتير.

=== فلسفه و معتقدات ===
شوف بردو: سكشن [[مصريين#الميتولوچيه و الديانه|الميتولوچيه و الديانه]] ف صفحة [[مصريين|المصريين]]. و شوف [[الدين المصرى القديم]].

==== اديان ====
اكتر اربع اديان منتشره ف مصر دلوقت؛ الحكومه المصريه معترفه بتلاته، بس حريه الاديان "مضمونه" بشكل رسمى ف الدستور:
* '''[[الاسلام]]''': الدين الرسمى و مؤمن بيه من 80% ل90% من سكان مصر غالبيتهم سنه.<ref name="The world factbook/Egypt/">{{مرجع ويب|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/eg.html|title=Egypt from “The World Factbook”|date=September 4, 2008|publisher=[[Central Intelligence Agency|American Central Intelligence Agency (CIA)]]|accessdate=2008-07-18|archive-date=2018-12-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181226020747/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/eg.html%20|url-status=dead}}</ref><ref>{{مرجع ويب|url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=MN&p_theme=mn&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0EFE4944AB794537&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM|title="Religion/Islamic conservatism's revival attracts followers, worries governments"|date=June 18, 2009|publisher=Star Tribune|accessdate=2009-07-30|تاريخ-الأرشيف=2018-06-16|مسار-الأرشيف=https://web.archive.org/web/20180616153516/http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=MN&p_theme=mn&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0EFE4944AB794537&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM|url-status=dead}}</ref><ref name="U.S.Dept of State/Egypt">{{مرجع ويب|url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/5309.htm|title= Egypt from “U.S. Department of State/Bureau of Near Eastern Affairs”|date=September 30, 2008 |publisher= [[United States Department of State]]}}</ref><ref name="FCO/Egypt/">{{مرجع ويب|url=http://www.fco.gov.uk/en/about-the-fco/country-profiles/middle-east-north-africa/egypt|title=Egypt from “Foreign and Commonwealth Office”|date=August 15, 2008|publisher=[[Foreign and Commonwealth Office|Foreign and Commonwealth Office -UK Ministry of Foreign Affairs]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080513223916/http://www.fco.gov.uk/en/about-the-fco/country-profiles/middle-east-north-africa/egypt|archivedate=2008-05-13|accessdate=2009-05-12|url-status=dead}}</ref><ref name="LOOKLEX Encyclopedia/Egypt/Religions&Peoples">{{مرجع ويب|url=http://lexicorient.com/e.o/egypt_4.htm|title=Egypt Religions & Peoples from “LOOKLEX Encyclopedia”|date=September 30, 2008|publisher=LookLex Ltd.|accessdate=2009-07-30|archive-date=2018-10-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20181002193736/http://lexicorient.com/e.o/egypt_4.htm|url-status=dead}}</ref><ref name="Al Arabiya News">{{مرجع ويب
| url = http://www.alarabiya.net/articles/2008/08/28/55639.html
| title = جدل بمصر بعد احصاء مسؤول بالكنيسة لـ 12 مليون قبطي
| date = November 2, 2008
}}</ref>
* '''[[مسيحيه|المسيحيه]]''': الريپورتات بتختلف كتير عن بعض، كمثال فى مصادر بتقول ان مؤمن بيها 10%<ref>"Egypt from "The World Factbook"". [[w:en:|Central Intelligence Agency|American Central Intelligence Agency (CIA)]]. September 4, 2008. https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/eg.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181226020747/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/eg.html%20 |date=2018-12-26 }}.</ref><ref>"Egypt from "U.S. Department of State/Bureau of Near Eastern Affairs"". [[w:en:United States Department of State]]. September 30, 2008. http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/5309.htm.</ref><ref>"Egypt from "Foreign and Commonwealth Office"". [[w:en:Foreign and Commonwealth Office|Foreign and Commonwealth Office -UK Ministry of Foreign Affairs]]. August 15, 2008. http://www.fco.gov.uk/en/about-the-fco/country-profiles/middle-east-north-africa/egypt {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080513223916/http://www.fco.gov.uk/en/about-the-fco/country-profiles/middle-east-north-africa/egypt |date=2008-05-13 }}.</ref><ref>"Fact Sheet from "Euro-Mediterranean Human Rights Network"". Euro-Mediterranean Human Rights Network. October 10, 2008. http://www.euromedrights.net/pages/262 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090208204118/http://www.euromedrights.net/pages/262 |date=2009-02-08 }}.</ref> من سكان مصر؛ اغلبهم اورتودوكس، كمان فى منهم كاتوليك و پروتستانت. فى مصادر تانيه بتقول من 15% ل20%.<ref name="Al Arabiya News" /><ref>[http://www.washington-report.org/backissues/1097/9710087.html]. ''The Washington Post''. "Estimates of the size of Egypt's Christian population vary from the low government figures of 6 to 7 million to the 12 million reported by some Christian leaders. The actual numbers may be in the 9 to 9.5 million range, out of an Egyptian population of more than 60 million." Retrieved 10-10-2008</ref><ref>[http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9F0CE6D7163EF936A25750C0A965958260&sec=&spon=&pagewanted=3]. ''The New York Times''. Retrieved 10-10-2008.</ref><!--- دخلت على ده http://www.jstor.org/pss/3348053 و مافهوش اى ادعاء عن المسيحيين فى مصر
*فى مصادر بتقول ان المسيحيين فى مصر 8.2% منهم 6.9% اقباط <ref>{{Citation 
 | surname1 = Kiser .
 | given1 = Clyde V.
 | title = The Demographic Position of Egypt
 | journal = The Milbank Memorial Fund Quarterly
 | volume = 22
 | pages = 383–408.
 | id = 
}}</ref> فى الاحصا بتاع سنة 1976 كانت نسبة الاقباط 6.31% و هيا نسبة متغيرتش كتير من الاحصاءت اللى قبل كده
<ref>{{Citation 
 | surname1 = Pennington .
 | given1 = J. D.
 | title = The Copts in Modern Egypt
 | journal = Middle Eastern Studies
 | volume = 18
 | number= 2
 | year = 1982
 | pages = 158–179.
 | id = 
}}</ref> -->
* '''[[يهوديه]]''': معظم اليهود المصريين هاجرو علا [[فرنسا]] و [[امريكا]] ف ال50ات و ال60ات, بس فى منهم فضّلو الق رجع ف مصر بدل ما يهاجرو, و هما حوالى 300 يهودى ف [[الفيوم]] و [[القاهره]].
* '''[[الدين البهائى|البهائيه]]''': الريپورتات الرسميه بتقول ان فى 2000 بهائى مصرى؛ و دى ديانه م الديانات الموجوده ف مصر لكن الازهر و مجمع البحوث الاسلاميه مش عايز يعترف بيها لانها دين جه بعد الاسلام و الاسلام مش بيعترف ب اى دين بعدو. بس حكومة مصر اعترفت ب الديانه البهائيه بعد صدور حكم محكمة القضاء الادارى يوم الخميس 6-4-2006 ب ان طايفة البهائيه ليها حق الاعتراف بيها رسمى. و كمان سمحت الدوله بكتابه (<big>'''—'''</big>) ف خانه الديانه ف البطاقه الشخصيه.

==== الالحاد و اللادينيه ====
* '''ال[[الحاد]] و ال[[لادينيه]]''': زى اى مجتمع ف العالم، مش كل الناس اللى فيه بيبقو مؤمنين بالاديان اللى منتشره ف مجتمعها. المصريين الملحدين و المصريين اللادينيين عمومى ليهم تواجد ملحوظ اوى ع الانترنت، بس لاسباب اجتماعيه <!-- اجتماعيه ولا قانونيه؟ --> صعب اوى احصائهم او معرفة عددهم علا ارض الواقع، و ف الاحصاءات بيبقو محطوطين ى من ضمن المسلمين ى من ضمن المسيحيين، علا حسب، بس التقارير بتشير ان عدد المصريين الملحدين و المصريين اللادينيين زاد و بيزيد بشكل ملحوظ اوى الكام سنه اللى فاتو، و عدد ال[[بلوج]]ات و السايتات الالحاديه بيتضاعف. م المصريين الملحدين اللى ليهم تواجد كبير ع اليوتيوب هوا "مصرى ملحد" اللى ڤيديوهاتو ليها تاثير ملحوظ. و [[كريم عامر]] من اشهر المصريين اللادينيين اللى اتسجنو فى مصر بسبب عدم ايمانهم ب الاسلام و بسبب انو انتقد الاسلام و الاسلاميين و تحريضهم ع الارهاب، و دا كان ف 2006. بس ف الفتره الاخيره الريس [[عبد الفتاح السيسى|عبدالفتاح السيسى]] اكد ف كلمه من بتوعو ان كل المصريين ليهم حرية الايمان او عدم-الايمان؛ الحرب علا حرية التفكير بتبقا جايه م المؤسسات الدينيه زى الازهر، و رغم كلمة الريس عبدالفتاح السيسى، الدوله بتدعم الازهر و المؤسسات الدينيه بشكل ولّا التانى.

=== اللغه ===
[[ملف:Papyrus Ebers.png|200 px|thumb|بردية ايبيرس اللى بتشرح علاج الربو.]]شوف التفاصيل ف سكشن [[مصريين#اللغه|اللغه]] ف صفحة [[مصريين|المصريين]].

المصريين كانو بيتكلمو [[لغه مصريه|اللغه المصرى القديمه]]، و اللى كانو بيسموها "'''ر ن كمت r n km.t'''" ف اللغه المصرى القديمه، و ف المرحله [[لغه قبطى|القبطى]] اسمها بقا "'''تمِنترِمِنكيمه ⲧⲙⲛ̄ⲧⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ'''" ف القبطى الصعيدى، و "'''تيمِترِمِنكيمه ϯⲙⲉⲧⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ'''" ف القبطى البحيرى.

مع ان لغة الدوله الرسميه ف مصر دلوقت هيا [[لغه عربى|العربى]]، بس مفيش حد ف مصر [[اللغه الام|اتولد بيتكلمها]] من- مش ما يتعلمها، و لحد اللى بيتعلموها مبيتكلموهاش و يادوب بيستخدموها ف القرايه. استعمال العربى محدود بس ف التعاملات الاداريه و الصحافه المكتوبه. المصريين بيتكلمو [[اللغه المصريه الحديثه|مصرى]] (68%)، [[مصرى صعيدى|صعيدى]] (29%)، [[بدوى شرقى مصرى|بدوى]] (1.6%)، [[لغه سودانى|سودانى]] (0.6%)، [[لغه نوبى|نوبى]] (0.3%)، [[لغه دومارى|دومارى]] (0.3%)، [[لغه بيچا|بيچا]] (0.1%)، [[لغه سيوى|سيوى]]. طول تاريخهم المصريين بيتكلمو لغات م العيله [[اهربو اسياويه|الافرو-اسيويه]] زى [[هيروجليفى|اللغه المصريه القديمه]] (اللى اتكتبت بالرموز الهيروجليفى و الهيراتيكى و بعدين اتطورت و بقت الديموتيكى و بعدين [[لغه قبطى|قبطى]])، و دلوقت [[اللغه المصريه الحديثه|اللغه المصرى الحديثه]] هيا لغه قوميه لالمصريين، و لما بتتكتب ف الغالب بيكون بالحروف العربى، بس فى كتير بيكتبوها ب الحروف اللاتينى. ف القرن العشرين، بعد استقلال مصر من [[المملكه المتحده|بريطانيا]] سنة 1922، كان فى ناس بتطلب لاعتراف ب اللغه المصرى، زى [[قاسم امين]]، [[احمد لطفى السيد]]، و [[سلامه موسى]]. بعدين ظهر ف ال40-ات ناس زى [[احمد لطفى السيد]] نادو بكتابة اللغه المصرى الحديثه بالحروف اللاتينى، و لسه فى ناس النهارده بتنادى ب لاعتراف باللغه المصرى ك لغه رسميه عشان ده حق كل المصريين ف بلدهم. [[بيومى قنديل]] كان واحد من اشرس اللى دافعو عن اللغه المصرى الحديثه ب ادله علميه و لغويه، و هوا اول واحد يسميها اللغه المصرى الحديثه (اللمح، زى هوا ما سماها). بيومى قنديل صنف اللغه المصرى الحديثه علا انها المرحله الرابعه من تطور اللغه المصرى القديمه، يعنى بنت القبطى و حفيدة الديموتيكى، و عمل التصنيف دا علا اساسات لغويه، و طالب المصريين انهم يكتبو زى ما بيتكلمو.<ref name=":1" /><ref name=":2" />

== الاقتصاد ==
الاقتصاد المصرى بيعتبر م لاقتصادات القليله المتنوعه ف الشرق الاوسط، و اللى مش معتمده ع البترول بس زى دول الخليج و [[العراق]]. حيس انه بيعتمد ع الخدمات بنسبة 51% و الزراعه بنسبة 32%  و الصناعه  بنسبة 17% والسياحه و دخل قناة السويس و البترول.

=== البورصة ===
كان فيه محاولة اولى لانشاء بورصة فى اسكندرية سنة 1861 و كانت معمولة للقطن وبعدين اول محاولة لانشاء بورصة للفلوس كانت سنة 1890 و كان فيه بعديها محاولة تانى سنة 1898 لكن الشركة فلست بعديها ب 3 شهور. بدات نشاة بورصة مصر الفعلية سنة 1903 وساعتها اتكونت الشركة من شوية ناس اغنياء و كام سمسار.<ref>{{مرجع ويب
| url = https://www.egx.com.eg/ar/History.aspx
| title = نشاة وتاريخ البورصة المصرية
| website = البورصة المصرية
| accessdate = 2021-07-27
| archive-date = 2021-05-18
| archive-url = https://web.archive.org/web/20210518142014/https://www.egx.com.eg/ar/History.aspx
| url-status = dead
}}</ref>

== الجيش ==
[[الجيش المصرى]] (القوات المسلحه المصريه) هوا اقدم جيش فى العالم<ref>{{مرجع ويب
| url = sis.gov.eg/Story/131693/الجيش-المصري-امجاد-وبطولات?lang=ar
| title = الجيش المصرى امجاد وبطولات
| date = 2016-11-28
| website = الهيئة العامة للاستعلامات
}}</ref> و دلوقتى هو اكبر جيش ف افريقيا و التانى ف [[الشرق الاوسط]]، و هوا متكون من 468,000 عسكرى نظامى و بيوصل لمليون فرد لو ضفنا قوات الاحتياط و فى اكتر من 41 مليون واحد يقدر يشيل سلاح، الجيش بيتكون من [[القوات الجويه]]، [[القوات البحريه]]، [[القوات البريه]]، و [[الدفاع الجوى]]. مصر عندها قمر صناعى لالتجسس و اسم القمر الصناعى '''اجيبت سات-2''' و اطلقته مصر ف ابريل 2014 و كان فى قبلو '''اجيبت سات-1''' و كان قمر عشان التجسس برضو، بس خدمتو انتهت و اسلحة الجيش صناعه وطنيه مع اسلحه من [[امريكا]] و [[الصين]] و [[روسيا]] و [[فرنسا]] و [[ايطاليا]] و [[انجلترا]].

القائد العام للقوات المسلحه هوا الفريق اول [[صدقى صبحى]] و القائد الاعلى هوا الريس [[عبد الفتاح السيسى]] ب حكم [[دستور مصر|الدستور المصرى]].

=== تاسيس الجيش المصرى ===
اتاسس الجيش المصرى من اكتر من 5200 سنة بعد توحيد [[مينا|الملك نارمر (مينا)]] لمصر اللى هو كان سنة 3200 ق.م. ,قبل كده كان لكل اقليم مصرى جيش بيحميه لكن بعد حرب التوحيد بقى لمصر جيش موحد.

== رؤسا مصر ==
1- [[محمد نجيب]]

2- [[جمال عبد الناصر]]

3- [[محمد انور السادات]]

4- [[محمد حسنى مبارك]]

5- [[محمد مرسى]]

6- [[عدلى منصور]]

7- [[عبد الفتاح السيسى]]

== شوف كمان ==
{{div col|colwidth=25em}} 
* [[هوية مصر]]
* [[مصريين]]
* [[ثورة 25 يناير]]
* [[اللغه المصريه الحديثه]]
* [[لهجات مصريه]]
*[[علم مصر]]
* [[الهويه المصريه]]
*[[ليستة اعلام مصر]]
*[[شعار مصر]]
*[[القوات الجويه المصريه]]
*[[شعارات محافظات مصر]]
* [[حياه بريه فى مصر]]
* [[تجربة الليبراليه فى مصر]]
* [[ليسته الرموز البريديه فى مصر]]
* [[ارقام مصريه]]
* [[الدرجات الاكاديميه فى مصر]]
{{div col end}}

== لينكات برانيه ==
* {{روابط تجمعات سكنيه}}
* [http://www.ahram.org.eg/142/2010/04/20/10/16565.aspx/ فى اصول اسم مصر]{{Dead link|تاريخ=March 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.egypt.gov.eg/ بوابة الحكومه المصريه] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081011120540/http://www.egypt.gov.eg/ |date=2008-10-11 }}
* [http://www.dmoz.org/World/Arabic/%d8%a5%d9%82%d9%84%d9%8a%d9%85%d9%80%d9%8a/%d8%a3%d9%81%d8%b1%d9%8a%d9%82%d9%8a%d8%a7/%d9%85%d8%b5%d8%b1/ تصنيف "مصر" فى القسم العربى من دليل المواقع المفتوح DMOZ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091231080836/http://www.dmoz.org/World/Arabic/%D8%A5%D9%82%D9%84%D9%8A%D9%85%D9%80%D9%8A/%D8%A3%D9%81%D8%B1%D9%8A%D9%82%D9%8A%D8%A7/%D9%85%D8%B5%D8%B1/ |date=2009-12-31 }}
* [http://st-takla.org/Egypt-1_.html مصر عبر العصور]
* [http://worldarab.net/Gallery/tabid/172/path/Egypt/language/en-US/Default.aspx مشروعات جديده فى مصر]{{Dead link|تاريخ=March 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.egyptsites.com/ دليل مصر]
* [http://www.sowarmasraya.com/ اكبر جاليرى لصور مصر] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141005141656/http://www.sowarmasraya.com/ |date=2014-10-05 }}
* [http://arabic.irinnews.org/Country.aspx?Country=EG اخبار و تحليلات انسانيه عن مصر]{{Dead link|تاريخ=March 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.sis.gov.eg/En/Land&people/TheNationalAnthem/030700000000000001.htm النشيد الوطني] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110226122703/http://www2.sis.gov.eg/En/Land%26people/TheNationalAnthem/030700000000000001.htm |date=2011-02-26 }}
* [http://www.egycin.blogspot.com مجلة ايجى سينما]

{{بوابة مصر}}
{{مواضيع مصر}}
{{افريقيا}}
{{دول البحر المتوسط}}

{{حوض النيل}}
{{تصنيف كومونز|Egypt}}

== مصادر ==
{{مصادر|30em}}
{{لينكات مشاريع شقيقه}} 
   
{{ظبط استنادى}}

[[تصنيف:امبراطوريه رومانيه|الرومان]]
[[تصنيف:مصر|مصر]]
[[تصنيف:بلاد|مصر]]
[[تصنيف:دول اسلاميه]]