Ir al contenido

Diferencia entre revisiones de «Apartheid»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
AraBot (descutir | contrebucions)
 
(No se muestran 20 ediciones intermedias de 7 usuarios)
Linia 1: Linia 1:
{{Grafía EFA}}
{{Articlo 1000|-10}}
{{Articlo 1000|-10}}
[[Imachen:ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg|thumb|"Nomás ta blancos".]]
[[Imachen:ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg|thumb|"Nomás ta blancos".]]
L''''apartheid''' estió una politica de [[segregación racial]] que aplicó entre [[1948]] y [[1990]] o [[Partito Nacional (Sudafrica)|Partito Nacional]] (National Party en [[idioma anglés|anglés]] y Nasionale Party en [[Idioma afrikáans|afrikáans]]) en [[Sudafrica]] (y tamién en [[Namibia]] quan iste zaguer país yera baixo mando de Sudafrica) quan iste país yera a [[Unión Sudafricana]] y quan esdevenió a [[Republica d'Africa d'o Sud]].
L''''apartheid''' estió una politica de [[segregación racial]] que aplicó entre [[1948]] y [[1990]] o [[Partiu Nacional (Sudafrica)|Partiu Nacional]] (National Party en [[idioma anglés|anglés]] y Nasionale Party en [[Idioma afrikáans|afrikáans]]) en [[Sudafrica]] (y tamién en [[Namibia]] cuan iste zaguer país yera baixo mando de Sudafrica) cuan iste país yera a [[Unión Sudafricana]] y cuan se convertió en a [[Republica d'Africa d'o Sud]].


A primera conoixencia que se'n tien d'a parabra ye en un discurso de [[Jan Smuts]] en [[1917]], allora primer menistro sudafricán. Significa "deseparación" u más literalment "apartamento" en [[afrikaans]] y [[Idioma neerlandés|neerlandés]], pero lo termin ha estato adoptato por quasi totas as luengas, enamplando-ne o significato ta explicar situacions de discriminación racial.
A primera conoixencia que se'n tien d'a palabra ye en un [[discurso]] de [[Jan Smuts]] en [[1917]], allora primer ministro sudafricano. Significa "deseparación" u mas literalment "apartamento" en [[afrikaans]] y [[Idioma neerlandés|neerlandés]], pero lo termin ha estato adoptato por cuasi totas as luengas, enamplando-ne o significato ta explicar situacions de discriminación racial.

A politica de apartheid promovió l'isolamiento de Sudafrica en o plano internacional que fue incrementando-se con o tiempo, lo cual afectó severament la economía y la estabilidat d'o país.

== Esporte ==
Por a suya suya politica d'o ''apartheid'', lo [[COI]] decidió que [[Sudáfrica]] estase excluyida de traza permanent d'os [[Chuegos Olimpicos]] dica que no eliminase as leis que discriminaban a la población de raza negra que viviba en o país (entre éls, os esportistas). Seguntes as normas olimpicas, lo [[COI]] prohibe que "nomás un sector" (racismo y exclusión d'as mullers) d'un país participe en os [[Chuegos Olimpicos]] y en [[Sudáfrica]] existiba lo [[racismo]] enta los negros. O gubierno sudafricano tractó inutilment de convencer a lo [[COI]], de participar en os [[Chuegos Olimpicos]], pero sin eliminar lo ''apartheid''; a respuesta d'o [[COI]] fue que nomás permitiría a suya participación cuan [[Sudáfrica]] hese eliminau dita [[lei]].

Sudafrica fue alpartada d'os Chuegos en [[Tokio 1964]] en os de verano y de [[Innsbruck 1964|1964]] en os d'hiberno y se le prohibió participar (a causa d'a suya politica d'o ''apartheid'') dica que no cambiase as suyas politicas y leis racistas. En [[1990]], hay un cambio de politica y elimina lo ''apartheid'', se le permitió tornar a participar nuevament en os [[Chuegos Olimpicos de Verano]], en [[Barcelona 1992]], y en [[Lillehammer 1994]] en os d'hiberno pero no podió utilizar [[bandera de Sudafrica|a suya bandera]], habió d'usar una bandera especial pa dita edición. Dimpués, en [[Atlanta 1996]], podió tornar a utilizar nuevament a suya bandera.

Tamién estió escluyita d'atras organizacions esportivas y competicions y no podió competir en muitos esportes y competicions internacionals, como por eixemplo a FIFA y a CopaDavis.

== Filmografia sobre l'aparheid ==
{|class="wikitable" style="font-size: 90%;"
|-
! style="background:#B0C4DE;" | Anyo
! style="background:#B0C4DE;" | Títol d'a cinta
! style="background:#B0C4DE;" | Director
! style="background:#B0C4DE;" | Reparto
! style="background:#B0C4DE;" | Atros
|-
|[[1987]]
| ''[[Cry Freedom]]'' <ref>{{en}} [https://www.imdb.com/title/tt0092804/?ref_=nv_sr_srsg_0_tt_8_nm_0_q_Cry%2520Freedom ''Cry Freedom''] en [[IMDb]].</ref>
| [[Richard Attenborough]]
| [[Kevin Kline]] y [[Denzel Washington]].
|
|-
|[[1992]]
| ''[[The Power of One]]'' <ref>{{en}} [https://www.imdb.com/title/tt0105159/?ref_=nv_sr_srsg_0_tt_4_nm_4_q_The%2520Power%2520of%2520One ''The Power of One''] en [[IMDb]].</ref>
| [[John G. Avildsen]]
| [[Stephen Dorff]], [[Armin Mueller-Stahl]], [[Morgan Freeman]], [[John Gielgud]] y [[Daniel Craig]].
|
|-
|rowspan=2|[[2004]]
| ''[[Red Dust (cinta de 2004)|Red Dust]]'' <ref>{{en}} [https://www.imdb.com/title/tt0023382/?ref_=nv_sr_srsg_0_tt_8_nm_0_q_Red%2520Dust ''Red Dust''] en [[IMDb]].</ref>
| [[Tom Hooper]]
| [[Hilary Swank]] y [[Chiwetel Ejiofor]].
|
|-
| ''[[In My Country]]'' <ref>{{en}} [ ''In My Country''] en [[IMDb]].</ref>
| [[John Boorman]]
| [[Samuel L. Jackson]] y [[Juliette Binoche]].
|
|-
|[[2006]]
| ''[[Catch a Fire (Cinta)|Catch a Fire]]'' <ref>{{en}} [https://www.imdb.com/title/tt0437232/?ref_=nv_sr_srsg_0_tt_8_nm_0_q_Catch%2520a%2520Fire ''Catch a Fire''] en [[IMDb]].</ref>
| [[Philipp Noyce]]
| [[Tim Robbins]] y [[Derek Luke]].
|
|-
|rowspan=2|[[2007]]
| ''[[Goodbye Bafana]]'' <ref>{{en}} [https://www.imdb.com/title/tt0438859/?ref_=nv_sr_srsg_0_tt_1_nm_0_q_Goodbye%2520Bafana ''Goodbye Bafana''] en [[IMDb]].</ref>
| [[Bille August]]
| [[Joseph Fiennes]] y [[Dennis Haysbert]].
|
|-
| ''[[The World Unseen]]'' <ref>{{en}} [https://www.imdb.com/title/tt1048174/?ref_=nv_sr_srsg_0_tt_8_nm_0_q_The%2520World%2520Unseen ''The World Unseen''] en [[IMDb]].</ref>
|
| [[Lisa Ray]] y [[Sheetal Sheth]].
|
|-
|rowspan=3|[[2009]]
| ''[[District 9]]'' <ref>{{en}} [ ''District 9''] en [[IMDb]].</ref>
| [[Neil Blomkamp]]
| [[Sharlto Copley]] y [[Jason Cope]].
|
|-
| ''[[Endgame (cinta de 2009)|Endgame]]'' <ref>{{en}} [https://www.imdb.com/title/tt1217616/?ref_=nv_sr_srsg_9_tt_8_nm_0_q_Endgame ''Endgame''] en [[IMDb]].</ref>
| [[Pete Travis]]
| [[William Hurt]] y [[Chiwetel Ejiofor]].
|
|-
| ''[[Invictus (cinta)|Invictus]]'' <ref>{{en}} [https://www.imdb.com/title/tt1057500/?ref_=nv_sr_srsg_0_tt_6_nm_2_q_Invictus ''Invictus''] en [[IMDb]].</ref>
| [[Clint Eastwood]]
| [[Morgan Freeman]] y [[Matt Damon]].
|
|}


== Se veiga tamién ==
== Se veiga tamién ==
* [[Racismo]]
* [[Racismo]].
* [[Nelson Mandela]]
* [[Nelson Mandela]].
* [[Frederik de Klerk]].
* [[Desmond Tutu]].

== Referencias ==
{{listaref}}


== Vinclos externos ==
== Vinclos externos ==
{{Commonscat|Apartheid|l'apartheid}}
{{Commonscat|Apartheid|l'apartheid}}

{{Destacato|af}}
{{Control d'autoridaz}}
{{Destacato|fi}}
{{Destacato|he}}
{{Destacato|pt}}


[[Categoría:Historia de Sudafrica]]
[[Categoría:Historia de Sudafrica]]
[[Categoría:Racismo]]
[[Categoría:Racismo]]

[[af:Apartheid]]
[[ar:أبارتيد]]
[[arz:ابارتهيد]]
[[ast:Apartheid]]
[[az:Aparteid]]
[[bat-smg:Apartheids]]
[[be:Апартэід]]
[[be-x-old:Апартэід]]
[[bg:Апартейд]]
[[bn:আপার্টহাইট]]
[[br:Apartheid]]
[[bs:Apartheid]]
[[ca:Apartheid]]
[[ceb:Apartheid]]
[[ckb:ئاپارتاید]]
[[cs:Apartheid]]
[[cy:Apartheid]]
[[da:Apartheid]]
[[de:Apartheid]]
[[el:Απαρτχάιντ]]
[[eml:Apartheid]]
[[en:Apartheid in South Africa]]
[[eo:Apartismo]]
[[es:Apartheid]]
[[et:Apartheid]]
[[eu:Apartheid]]
[[fa:آپارتاید]]
[[fi:Apartheid]]
[[fiu-vro:Apartheid]]
[[fo:Apartheid]]
[[fr:Apartheid]]
[[fy:Apartheid]]
[[ga:Apairtéid]]
[[gl:Apartheid]]
[[he:אפרטהייד]]
[[hi:रंगभेद नीति]]
[[hif:Apartheid]]
[[hr:Apartheid]]
[[hu:Apartheid]]
[[id:Apartheid]]
[[is:Aðskilnaðarstefnan í Suður-Afríku]]
[[it:Apartheid]]
[[ja:アパルトヘイト]]
[[ka:აპართეიდი]]
[[kbd:Апартхейд]]
[[kk:Апартеид]]
[[ko:아파르트헤이트]]
[[krc:Апартеид]]
[[ksh:Apartheed]]
[[ku:Apartheid]]
[[ky:Апартеид]]
[[la:Apartheid]]
[[lad:Apartheid]]
[[lb:Apartheid]]
[[lez:Апартгьейд]]
[[lt:Apartheidas]]
[[lv:Aparteīds]]
[[mk:Апартхејд]]
[[ml:ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം]]
[[ms:Aparteid]]
[[mwl:Apartheid]]
[[nds:Apartheid]]
[[new:अपार्थेईड]]
[[nl:Apartheid]]
[[nn:Apartheid]]
[[no:Apartheid]]
[[nso:Apartheid]]
[[oc:Apartheid]]
[[om:Aparthaid]]
[[pl:Apartheid]]
[[pms:Apartheid]]
[[pnb:اپارتھائیڈ]]
[[pt:Apartheid]]
[[ro:Apartheid]]
[[ru:Апартеид]]
[[rue:Апартеід]]
[[sc:Apartheid]]
[[scn:Apartheid]]
[[sh:Apartheid]]
[[simple:Apartheid in South Africa]]
[[sk:Apartheid]]
[[sl:Apartheid]]
[[sq:Aparteidi]]
[[sr:Апартхејд]]
[[sv:Apartheid]]
[[sw:Apartheid]]
[[ta:தென்னாபிரிக்காவின் இனவொதுக்கல்]]
[[th:การถือผิวในประเทศแอฟริกาใต้]]
[[tk:Aparteid]]
[[tl:Timog Aprika sa ilalim ng apartheid]]
[[tr:Apartheid]]
[[uk:Апартеїд]]
[[ur:اپارتھائیڈ]]
[[vec:Apartheid]]
[[vi:Apartheid]]
[[war:Apartheid]]
[[yi:אפארטהייד]]
[[zh:南非種族隔離]]
[[zh-yue:南非種族隔離]]

Zaguera versión d'o 19:14 7 chul 2024

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
"Nomás ta blancos".

L'apartheid estió una politica de segregación racial que aplicó entre 1948 y 1990 o Partiu Nacional (National Party en anglés y Nasionale Party en afrikáans) en Sudafrica (y tamién en Namibia cuan iste zaguer país yera baixo mando de Sudafrica) cuan iste país yera a Unión Sudafricana y cuan se convertió en a Republica d'Africa d'o Sud.

A primera conoixencia que se'n tien d'a palabra ye en un discurso de Jan Smuts en 1917, allora primer ministro sudafricano. Significa "deseparación" u mas literalment "apartamento" en afrikaans y neerlandés, pero lo termin ha estato adoptato por cuasi totas as luengas, enamplando-ne o significato ta explicar situacions de discriminación racial.

A politica de apartheid promovió l'isolamiento de Sudafrica en o plano internacional que fue incrementando-se con o tiempo, lo cual afectó severament la economía y la estabilidat d'o país.

Por a suya suya politica d'o apartheid, lo COI decidió que Sudáfrica estase excluyida de traza permanent d'os Chuegos Olimpicos dica que no eliminase as leis que discriminaban a la población de raza negra que viviba en o país (entre éls, os esportistas). Seguntes as normas olimpicas, lo COI prohibe que "nomás un sector" (racismo y exclusión d'as mullers) d'un país participe en os Chuegos Olimpicos y en Sudáfrica existiba lo racismo enta los negros. O gubierno sudafricano tractó inutilment de convencer a lo COI, de participar en os Chuegos Olimpicos, pero sin eliminar lo apartheid; a respuesta d'o COI fue que nomás permitiría a suya participación cuan Sudáfrica hese eliminau dita lei.

Sudafrica fue alpartada d'os Chuegos en Tokio 1964 en os de verano y de 1964 en os d'hiberno y se le prohibió participar (a causa d'a suya politica d'o apartheid) dica que no cambiase as suyas politicas y leis racistas. En 1990, hay un cambio de politica y elimina lo apartheid, se le permitió tornar a participar nuevament en os Chuegos Olimpicos de Verano, en Barcelona 1992, y en Lillehammer 1994 en os d'hiberno pero no podió utilizar a suya bandera, habió d'usar una bandera especial pa dita edición. Dimpués, en Atlanta 1996, podió tornar a utilizar nuevament a suya bandera.

Tamién estió escluyita d'atras organizacions esportivas y competicions y no podió competir en muitos esportes y competicions internacionals, como por eixemplo a FIFA y a CopaDavis.

Filmografia sobre l'aparheid

[editar | modificar o codigo]
Anyo Títol d'a cinta Director Reparto Atros
1987 Cry Freedom [1] Richard Attenborough Kevin Kline y Denzel Washington.
1992 The Power of One [2] John G. Avildsen Stephen Dorff, Armin Mueller-Stahl, Morgan Freeman, John Gielgud y Daniel Craig.
2004 Red Dust [3] Tom Hooper Hilary Swank y Chiwetel Ejiofor.
In My Country [4] John Boorman Samuel L. Jackson y Juliette Binoche.
2006 Catch a Fire [5] Philipp Noyce Tim Robbins y Derek Luke.
2007 Goodbye Bafana [6] Bille August Joseph Fiennes y Dennis Haysbert.
The World Unseen [7] Lisa Ray y Sheetal Sheth.
2009 District 9 [8] Neil Blomkamp Sharlto Copley y Jason Cope.
Endgame [9] Pete Travis William Hurt y Chiwetel Ejiofor.
Invictus [10] Clint Eastwood Morgan Freeman y Matt Damon.

Se veiga tamién

[editar | modificar o codigo]

Referencias

[editar | modificar o codigo]
  1. (en) Cry Freedom en IMDb.
  2. (en) The Power of One en IMDb.
  3. (en) Red Dust en IMDb.
  4. (en) [ In My Country] en IMDb.
  5. (en) Catch a Fire en IMDb.
  6. (en) Goodbye Bafana en IMDb.
  7. (en) The World Unseen en IMDb.
  8. (en) [ District 9] en IMDb.
  9. (en) Endgame en IMDb.
  10. (en) Invictus en IMDb.

Vinclos externos

[editar | modificar o codigo]