Wiktor Janukowytsch
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch |
Dr Wiktor Fedorowytsch Janukowytsch (urkàinisch Віктор Федорович Янукович, wìss. Umschriiwung Vìktor Fedorovič Janukovyč [ˈwiktor ˈfɛdorowɪtʃ jɐnʊˈkɔwɪtʃ](info), rüssisch Виктор Фёдорович Янукович, wìss. Umschriiwung Viktor Fëdorovič Janukovič, ìn Diitschlànd oft Viktor Janukowitsch; * 9. Jüüli 1950 z’ Jenakijewo ìn dr Oblast Stalino, Ukràinischa SSR, Sowjetunioon, hìtt Jenakijewe, Oblast Donezk, Ukràina) ìsch a ehamooliger ukràinischer Politiker. Ar ìsch bis ìm März 2014 Mìtglììd vu dr „Pàrtäi vu da Regioona“ gsìì. Zwìscha 2002 un 2005 so wia nochamol zwìscha 2006 bis 2007 ìsch’r Minìschterpresidant vu dr Ukràina gsìì. Ìm Hornung 2010 ìsch’r Presidant vu dr Ukràina worra. Wahrend da Unrüahja z’ Kiew ìsch’r ìn Rüsslànd g’flìchta un ìsch wagadam àm 22. Hornung 2014 vum ukràinischa Pàrlàmant àbg’sätzt worra.
siina politischa Làuifbàhn
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Janukowytsch ìsch z’äärscht vu 1997 bis 2002 Gouverneur vum Oblast Donezk gsìì. Gliichzittlig ìsch’r vu 1999 bis 2001 Vorsìtzend’r vum Donezker Oblast-Pàrlàmant gsìì. Àn dr Presidantswàhl ànna 2004 ìsch dr Janukowytsch bis àn dr zwaita Wàhlrunda glunga un hàt offiziäll d’ Wàhl geega dr ehamooliga Premiarminìschter Wiktor Juschtschenko gwunna. Trotzdam hàt maa’na Wààhlfälschung vorgworfa; waagadam sìnn groossa Protäschta uff’m Unàbhangikaitsplàtz z’ Kiew gsìì, womm’r àls „Oraansch Revoluzioon“ bezaichent hàt. Dr oowerschta Grìchtshoof hàt dr Resültààt vu dr zwaita Wàhlrunda ruckgàngig gmàcht. ’S ìsch àlso a näija Wàhlrunda gsìì, wo dr Janukowytsch geega dr Juschtschenko verloora hàt. Bii dr Presidantswàhl ànna 2010 hàt sìch dr Janukowytsch wììder uffgschtällt un hàt dàsmol d’ Premiarminìschtera Julija Tymoschenko gschlààga — dàsmol ìsch d’ Wàhl dur d’ ìnternàzionààla Beobàchter àls grachtig un demokrààtisch ààglüagt worra.[1]
Àls Presiant hàt dr Janukowytsch d’ Wìrtschàft vum Lànd wälla modärnisiara un hàt àm Ààfàng d’ Hàndelsverhàndlunga mìt dr Öiropäischa Unioon witter gmàcht, wo sii Vorganger ààgfànga ghàà hàt. Ar hàt àwwer verschproocha, àss sii Lànd bii dr Üssapolitik „blockfräi“ wurd bliiwa. D’ Politikwìssaschàftler hann jedoch gsajt, àss unter dr Presidantschàft vum Janukowitsch weeniger Demokràtii ìm Lànd gsìì ìsch[2][3] — zem Biischpììl ìsch d’ Tymoschenko iigschpärrt worra —; d’ Prassafräihait ìsch iigschränkt worra, un ’s ìsch mehr Korrupzioon gsìì.[4] Uff Druck vu Rüsslànd hàt dr Janukowytsch verwaigert, a Àssoziiarungsàbkumma mìt dr Öiropäischa Unioon z’ unterzaichna[5][6] un hàt schtàttdässa-n-a Hàndelsàbkumma mìt Rüsslànd unterschrììwa un a Rättungskredit vu Rüsslànd ààgnumma.[7] Wagadam sìnn ìn dr Ukràina groossa Protäschta geega dr Janukowytsch gsìì. D’ Unrüahja sìnn ìm Hornung 2014 àm schtärkschta gsìì; doo sìnn 100 Demonschtriaranda geteedet worra.[8] Obwohl d’ Regiarung schliasslig a Àbkumma mìt dr Opposizioon unterzaichent hàt, ìsch dr Janukowytsch àm 21. Hornung ìn d’ Oschtukràina g’flìchta. Àm Tààg druff hàt’na s’ urkàinischa Pàrlàmant üss siim Àmt àbg’sätzt, dänn’r hàt sìch üss siim verfàssungsmaassig Pflìcht z’ruckgezooga[9][10] — ’s ìsch àlso kää Àmtsäntheewungsverfààhra gsìì. Wu d’ Äntschaidung getroffa worra-n-ìsch, ìsch dr Janukowytsch doo nìt d’rbii gsìì.[11]
Àm 24. Hornung 2014 hàt d’ näija Regiarung a ìnternàzionààl Hàftbefaahl geega dr Janukowytsch iiglaita, dänn’r säjg verànwortlig gsìì fìr dr Tood vu da Demonschtriarander.[12][13][14] Ànna 2015 ìsch d’ Fààhndung iigschtällt worra. Dr Janukowytsch hàt àwwer siina Àmtsäntheewung àls illegààl betràchta.[13] Wagadam ìsch dr Janukowytsch ìn Rüsslànd g’flìchta un hàt siina Àmtäntheewung àls illegààl betràchta.[13][15][16] Àm 18. Jüüni 2015 hàt’na dr Pàrlàmantsvorsìtzender üss’m Presidantsàmt offiziäll änthoowa.[17] Mehrera Mainungsumfrooga hann gezaigt, àss dr Janukowytsch dr Presidant ìn dr ukràinischa Gschìcht gsìì ìsch, wo àm weenigschta beliabt gsìì ìsch.[18] Ìm Ukràinischa gìtt’s sogààr s’ Wort „Janukaräija“ (Янукізми), fìr d’ groossa Fahler bezaichna, wo d’ ukràinischa Presidanta màcha.[19]
Àm 24. Janner 2019 hàt a ukràinischer Grìchtshoof dr Janukowytsch waaga Hochverroot züa 13 Joohra Gfangniss verurtailt.[20][21] Ìm Zuug vum Rüssisch-Ukràinischa Kriag sìnn Mäldunga gsìì, àss dr Janukowytsch vu Rüsslànd uff Minsk gebrocht worra sìì soll.[22] Noh-n-em Rüssischa Ìwwerfàll uff d’ Ukràina hàt dr Janukowytsch ìm März 2022 dr ukràinischa Presidant Wolodymyr Selenskyj g’fordert, dr Kriag uffz’gaa.[23]
a pààr Bìlder vun em
[ändere | Quälltäxt bearbeite]-
dr Wiktor Janukowytsch zamma mìt’m rüssischa Schtààtspresidant Wladimir Putin z’ Kiew ànna 2006
-
zamma mìt’m Vorsìtzender vu dr rüssischa Schtààtsduma Boris Gryslow ànna 2008
-
zamma mìt’m rüssischa Schtààtspresidant Dmitri Medwedew z’ Charkiw ìm Awrìl 2010
-
zamma mìt’m jàpàànischa Premiarminìschter Naoto Kan z’ Tokyo ìm Janner 2011
-
nochamol zamma mìt’m Wladimir Putin z’ Kiew, dàsmol ìm Àwrìl 2011
-
zamma mìt dr bràsiliàànischa Schtààtspresidantin Dilma Rousseff z’ Brasília ìm Oktoower 2011
-
zamma mìt dr Hillary Clinton uff dr 48. Mìnchner Sìcherhaitskùmferanz ìm Hornung 2012
-
zamma mìt’m US-Presidant Barack Obama uff’m Nukleààra Sìcherhaitsgìpfel z’ Seoul ìm März 2012
-
zamma mìt dr ìndischa Opposizioonslaitera Sushma Swaraj z’ Näi-Delhi ìm Dezamber 2012
-
dr Janukowytsch zamma mìt’m aserbaidschàànischa Presidant Ilham Alijew ìm Nowamber 2013
-
zamma mìt Litt vun Euronews ànna 2013
-
dr Janukowytsch, wu-n-’r ànna 2014 s’ Àbkumma mìt dr Opposizioon unterzaichent hàt, vor äbb’r ìn Rüsslànd g’flìchta-n-ìsch
siina Schrìfta
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Opportunity Ukraine. Mandelbaum Verlag, 2011, ISBN 978-3-85476-379-6 (englisch, 319 S., Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
Lìteràtüür ìwwer’na
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Wiktor Janukowitsch. In: Brockhüüs Enzüklopädii. Brockhüüs (brockhaus.de [abgerufen am 18. November 2023]).
- Michael Ray: Viktor Yanukovych. In: Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc. (britisches Englisch, britannica.com [abgerufen am 18. November 2023]).
- Януко́вич Виктор Фёдорович. In: Groossa rüssischa Enzüklopädii. (russisch, bigenc.ru [abgerufen am 18. November 2023]).
- Jens Kiffmeier: Wiktor Janukowytsch: Das ist Putins Schattenmann für die Ukraine. In: Kreiszeitung. 11. März 2022 (kreiszeitung.de [abgerufen am 18. November 2023]).
Lüag àui
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Weblìnks
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Wiktor Janukowytsch im Munzinger-Archiv (Artikelaafang frei abruefbar)
- Wiktor Janukowytsch bii dr pàrlàmäntààrischa Versàmmlung vum Öiropàroot (anglisch)
- Wiktor Janukowytsch in de Internet Movie Database (änglisch)
Ainzelnoohwiisa
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Yanukovych set to become president as observers say Ukraine election was fair. In: The Guardian. 8. Februar 2010, archiviert vom Original am 24. Oktober 2023; abgruefen am 17. November 2023 (britischs Änglisch).
- ↑ Präsidentschaftswahl in der Ukraine: Macht auf Kosten der Demokratie. In: taz.de. 15. Januar 2010, archiviert vom Original am 18. November 2023; abgruefen am 18. November 2023.
- ↑ Ukraine election 'reversed democracy', OSCE says. In: BBC News. British Broadcasting Corporation, 29. Oktober 2012, archiviert vom Original am 24. Oktober 2023; abgruefen am 17. November 2023 (britischs Änglisch).
- ↑ D’rfìr gìtt’s mehrera Kwalla:
- Die Oligarchisierung des ukrainischen Energiesektors unter Wiktor Janukowytsch 2010–2012. Bundeszäntrààla fìr politischa Bìldung, abgruefen am 18. November 2023.
- Sergii Leshchenko: Yanukovych, the luxury residence and the money trail that leads to London. Open Democracy, 8. Juni 2012, archiviert vom Original am 20. August 2023; abgruefen am 17. November 2023 (änglisch).
- Anders Åslund: Ukraine crisis: Yanukovych and the tycoons. In: BBC News. British Broadcasting Corporation, 11. Dezember 2013, archiviert vom Original am 24. Oktober 2023; abgruefen am 17. November 2023 (britischs Änglisch).
- Alexander J. Motyl: Yanukovych Must Go Ukrainians Will Protest as Long as His Corrupt Regime Exists. In: Foreign Affairs. The Council on Foreign Relations, 11. Dezember 2013, abgruefen am 17. November 2023 (amerikanischs Änglisch).
- Anti-Corruption Action Center calls for freeze of Yanukovych, other assets abroad. In: Kyiv Post. 27. Januar 2014, archiviert vom Original am 21. März 2017; abgruefen am 17. November 2023 (änglisch).
- Benjamin Bidder: Profiting from Power? The Dubious Business of the Yanukovych Clan. In: Spiegel Online International. 16. Mai 2012, archiviert vom Original am 29. April 2023; abgruefen am 17. November 2023 (änglisch).
- ↑ Umsetzung des Assoziierungsabkommens zwischen der EU und der Ukraine. (PDF) Öiropäisch Pàrlàmant, Dezember 2018, abgruefen am 18. November 2023.
- ↑ Präsident Viktor Janukowitsch: Ukraine nicht reif für EU-Vertrag. In: Der Tagesspiegel. 26. November 2013, abgruefen am 18. November 2023.
- ↑ Desmond Dinan, Neil Nugent: The European Union in Crisis. Palgrave Macmillan, 2017, S. 3, 274 (amerikanisches Englisch).
- ↑ Accountability for killings in Ukraine from January 2014 to May 2016. (pdf) Büroo vum Hoocha Kummissààr vu da Verainta Nàzioona fìr Mänscharachta, S. 9, 21–25, archiviert vom Original am 16. September 2023; abgruefen am 17. November 2023 (änglisch).
- ↑ Rada removes Yanukovych from office, schedules new elections for May 25. Interfax Ukraine, archiviert vom Original am 22. Mai 2023; abgruefen am 17. November 2023 (britischs Änglisch).
- ↑ Ukraine: Speaker Oleksandr Turchynov named interim president. In: BBC News. British Broadcasting Corporation, 23. Februar 2014, archiviert vom Original am 30. Mai 2023; abgruefen am 17. November 2023 (britischs Änglisch).
- ↑ D’rfìr gìtt’s mehrera Kwalla:
- Andrew Higgins, Andrew E.Kramer: Archrival Is Freed as Ukraine Leader Flees. In: The New York Times. 22. Februar 2014, archiviert vom Original am 3. Oktober 2023; abgruefen am 17. November 2023 (amerikanischs Änglisch).
- David Stern: Ukrainian MPs vote to oust President Yanukovych. British Broadcasting Corporation, 22. Februar 2014, archiviert vom Original am 31. Oktober 2023; abgruefen am 17. November 2023 (britischs Änglisch).
- Офіційний портал Верховної Ради України. (Nicht mehr online verfügbar.) In: w1.c1.rada.gov.ua. Archiviert vom Original am 12. März 2014; abgruefen am 17. November 2023 (ukrainisch).
- Рада скинула Януковича. 22. Februar 2014, archiviert vom Original am 28. Oktober 2023; abgruefen am 17. November 2023 (ukrainisch).
- ↑ Hoffnung auf baldigen Ukraine-Gipfel geplatzt. In: Süddiitscha Zittung. 12. Januar 2015, archiviert vom Original am 13. September 2023; abgruefen am 18. November 2023.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 Krim-Krise im Überblick: Moskau begründet Militäreinsatz mit Janukowitsch-Bittbrief. In: Der Spiegel. Archiviert vom Original am 27. Januar 2022; abgruefen am 18. November 2023.
- ↑ Ukraine's new government is not legitimate – Dmitry Medvedev: Warrant out for former president Viktor Yanukovych's arrest on charges relating to deaths of civilians. In: The Guardian. 24. Februar 2014, archiviert vom Original am 24. Oktober 2023; abgruefen am 17. November 2023 (britischs Änglisch).
- ↑ Sabine Adler: Viktor Janukowitsch: „Bin der einzige legitime Präsident der Ukraine“. Diitschlàndfunk Kültüür, 11. März 2014, archiviert vom Original am 19. März 2023; abgruefen am 18. November 2023.
- ↑ Yanukovych reportedly declares he is Ukraine's president and plans press conference in Russia on Feb. 28. In: Kyiv Post. 27. Februar 2014, archiviert vom Original am 12. Juni 2017; abgruefen am 17. November 2023 (änglisch).
- ↑ Published law deprives Yanukovych of presidential rank. Ukrainian Independent Information Agency, 17. Juni 2015, archiviert vom Original am 24. Oktober 2023; abgruefen am 17. November 2023 (änglisch).
- ↑ Doo sìnn a pààr Mainungsumfrooga z’ fìnda:
- Хто був найкращим президентом на думку українців. In: Всеукраїнська газета Наголос. 22. Juli 2019, archiviert vom Original am 28. Oktober 2023; abgruefen am 17. November 2023 (ukrainisch).
- Українці визначилися з "найкращим президентом" в історії країни - Рейтинг. In: LIGA. 18. Mai 2020, abgruefen am 17. November 2023 (russisch).
- Як змінювався рівень довіри та підтримки Зеленського та його попередників (оновлено). In: Слово і Діло. Archiviert vom Original am 13. Oktober 2023; abgruefen am 17. November 2023 (ukrainisch).
- Оцінка президентів: найбільше довіряють Зеленському, найкращим вважають Кучму. In: Українська правда. Archiviert vom Original am 24. Oktober 2023; abgruefen am 17. November 2023 (ukrainisch).
- Історія президентів України в семи актах - Центр спільних дій. In: Сentreua. 1. Dezember 2021, archiviert vom Original am 24. Oktober 2023; abgruefen am 17. November 2023 (ukrainisch).
- ↑ Янукізми. In: Український тиждень. 3. September 2010, abgruefen am 17. November 2023 (ukrainisch).
- ↑ Markian Ostaptschuk: Ukraine: 13 Jahre Haft für Janukowitsch. Diitscha Wälla, 24. Januar 2019, archiviert vom Original am 5. April 2023; abgruefen am 18. November 2023.
- ↑ Andrew Roth: Ukraine's ex-president Viktor Yanukovych found guilty of treason. In: The Guardian. 25. Januar 2019, archiviert vom Original am 5. Juli 2023; abgruefen am 17. November 2023 (britischs Änglisch).
- ↑ Roman Petrenko: Янукович у Мінську, Кремль хоче зробити його “президентом України” – джерела. In: Pravda. Archiviert vom Original am 11. Oktober 2023; abgruefen am 2. März 2022 (ukrainisch).
- ↑ Mit Putin an seiner Seite. Ex-Präsident der Ukraine fordert Selenskyj zum Aufgeben auf. RedaktionsNetzwerk Deutschland, 8. März 2022, archiviert vom Original am 14. Mai 2022; abgruefen am 18. November 2023.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Wiktor_Janukowytsch“ vu de hochdütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Viktor_Yanukovych“ vu de änglische Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |