Wilhelminisme

Keiser Wilhelm II. Skildery deur Max Koner

'n Punthelm van die Pruisiese polisie

Die term Wilhelminisme (dikwels ook Wilhelminiese tydperk genoem) verwys na die regeringstyd van die Duitse keiser Wilhelm II (1888 tot 1918) wat deur 'n aantal spesifieke politieke, sosiale en kulturele uitdrukkingsvorme gekenmerk word.

Tiperend van die tydperk was veral die naasbestaan van dinamiese moderniteit op die gebied van wetenskappe en tegnologie en romantiserende en reaksionêre tendense in die politieke en maatskaplike sfeer. Duitsland het in hierdie periode tot een van die gevorderdste nywerheidslande ontwikkel en is as die toonaangewende land ten opsigte van natuurwetenskap en tegniek beskou.

Die voorindustriële maatskaplike strukture het nogtans byna onveranderd voortbestaan. Die sosiale lewe was op die adel en in besonderheid die adellike offisierskorps gefokus, en welvarende burgers het hulle lewenstyl by hierdie heersende elite aangepas. Militarisme en oordrewe nasionalisme was twee groot tendense in die Duitse samelewing, terwyl die kunslewe, wat deur die staat bevorder is, deur historisme, oorlading en teatrale elemente oorheers is. Dikwels word die sogenaamde "Wilhelminiese styl" in Duitsland met die nuwe barokstyl vereenselwig.

Ondanks alle beperkings en tekortkomings was fundamentele burgerregte in die Wilhelminiese tydperk genoeg gewaarborg om in alle lewensterreine ook kritiese stemme te laat opgaan wat hulle in opposisie tot die heersende opvattings gevind het.