Bedelary

'n Bedelaar in Teheran in die 1880's, deur die fotograaf Antoin Sevruguin

Bedelary is die gebruik om ander te smeek vir 'n guns, gewoonlik om geld te skenk, met min of geen verwagting om iets terug te ontvang nie. Bedelaars kan gevind word in openbare plekke soos vervoerroetes en stedelike parke en naby besige markte. Benewens geld kan hulle ook vra vir kos, iets om te drink, sigarette en ander klein artikels.

Volgens 'n studie in die joernaal van die Kanadese Mediese Vereniging "sê 70% van bedelaars dat hulle werk met 'n minimumloon sou verkies, en noem gewoonlik dat hulle 'n "vaste inkomste" wil hê of "van die straat af wil kom". Baie voel egter dat hulle nie konvensionele werke sal kan hanteer nie weens geestesiekte, fisiese gestremdheid of 'n tekort aan vaardighede."

Geskiedenis

Bedelaars bestaan in die menslike geskiedenis al van voor die begin van die geskrewe geskiedenis. Bedelary kom in die meeste gemeenskappe in die wêreld voor, hoewel die voorkoms en presiese vorm wissel.

Geskiedenis

Die antieke Grieke het onderskei tussen ptochos (Grieks: πτωχός, "passiewe armes" of "bedelaars") en die penes (Grieks: ποινής, "aktiewe armes"), met laasgenoemde wat 'n hoër sosiale status het. Die Nuwe Testament bevat etlike verwysings na Jesus se status as die redder van die ptochos, wat gewoonlik vertaal word as "die armes" en beskou is as die ellendigste deel van die samelewing.

Brittanje

Volgens Jackson J. Spielvogel "was armoede 'n besonder opmerklike probleem in die 18de eeu, in sowel die stede as op die platteland... Daar is geraam dat die bedelaars in Bologna 25% van die bevolking was; syfers dui aan dat in Mainz 30% van die mense bedelaars of prostitute was. Teen die einde van die eeu is geraam dat 10% van die mense in Frankryk en Brittanje van aalmoese of bedelary afhanklik was vir hul kos."

Die Britse armwet, wat uit die Renaissance dateer, het verskeie beperkinge op bedelary geplaas. Op verskeie tye is bedelary tot gestremdes beperk. Dié stelsel het tot die armhuis ontwikkel, 'n instelling deur die staat waar diegene wat nie andersins werk kry nie, gedwing is om dikwels onder aaklige omstandighede te werk vir 'n klein porsie kos. Die welsynstaat van die 20ste eeu het die aantal bedelaars aansienlik verminder deur uit staatsgeld regstreeks aan die basiese benodigdhede van die armes te voorsien.

Indië

'n Straatbedelaar in Indië steek sy arm in die kar.

Bedelary is 'n eeue oue sosiale verskynsel in Indië. In die Middeleeue en vroeër was bedelary beskou as 'n aanvaarbare beroep wat aanvaar is binne die tradisionele sosiale struktuur. Die stelsel van bedelary en die gee van aalmoese aan bedelmonnike en die armes word steeds algemeen beoefen in Indië met meer as 400,000 bedelaars in 2015.

In die hedendaagse Indië word bedelaars dikwels gebrandmerk as onverdienstelik. Mense dink dikwels dat bedelaars nie brandarm is nie en noem hulle professionele bedelaars. Hierdie opvatting word deur voetsool-navorsingsorganisasies soos Aashray Adhikar Abhiyan weerlê, wat sê by verre die meeste bedelaars en ander dakloses is brandarm en kwesbaar. Hul studies dui daarop dat 99% mans en 97% vroue hulle tot bedelary wend weens uiterste armoede, desperate migrasie van plattelandse dorpies en die onbeskikbaarheid van werk.

Godsdienstige bedelary

'n Bedelmonnik buite Kalkaji Mandir in Delhi, Indië.

Baie godsdienste skryf bedel voor as die enigste aanvaarbare manier van steun vir sekere klasse navolgers, insluitend Hindoeïsme, Soefi Islam, Boeddhisme en Djaisme, gewoonlik as 'n manier vir sekere navolgers om uitsluitlik op spirituele ontwikkeling te fokus sonder die moontlikheid om in wêreldse dinge vasgevang te word.

Godsdienstige ideale van onder meer bhiksha in Hindoeïsme, zakaat in Islam en barmhartigheid in die Christelike geloof moedig die gee van aalmoese aan. Dié verpligting van geskenke aan God met die gee van aalmoese verklaar die gee van oorvloedige skenkings buite godsdienstige plekke soos tempels en moskees aan bedelmonnike wat in die naam van God bedel.

In Boeddhisme leef monnike en nonne tradisioneel van aalmoese, soos die geskiedkundige Gautama Buddha self. Dit gedagte is onder meer dat niegeestelikes godsdienstige verdienste kan bekom deur kos, medisyne en ander noodsaaklike artikels aan die monnike te gee. Die monnike hoef selde vir kos te bedel; in dorpies oral in die moderne Thailand, Kambodja en Viëtnam en ander Boeddhistiese lande kan gesinshoofde dikwels teen dagbreek gesien word op pad na die plaaslike tempel om kos vir die monnike te gee. In Oos-Asië word van monnike en nonne verwag om te boer of te werk vir 'n opbrengs om self kos te koop.

Wetlike beperkinge

'n Welwillendheid-outomaat in die middestad van Ottawa, Ontario, Kanada. Die outomaat aanvaar skenkings vir liefdadige pogings om die armes te help as deel van 'n amptelike veldtog om bedelary te ontmoedig.

Bedelary is al op verskeie plekke en vir verskeie redes beperk of verbied, gewoonlik vanweë 'n begeerte om openbare orde te handhaaf of mense sover te kry om te werk eerder as te bedel vir ekonomiese of morele redes. Verskeie Europese armwette het bedelary van die Renaissance tot die moderne tye verbied of beheer, met wisselende mates van doeltreffendheid en handhawing. Soortgelyke wette is deur baie ontwikkelende lande soos Indië aanvaar.

"Aggressiewe bedelary" word spesifiek verbied in verskeie regsgebiede in die Verenigde State en Kanada, wat gewoonlik omskryf word as hardnekkige en intimiderende bedelary.

Brittanje

Bedelary is onwettig, maar dit behels nie tronkstraf nie en word in baie stede nie goed afgedwing nie.

China

Bedelary is onwettig in China as:

• Jy ander dwing, mislei of gebruik om te bedel;
• Jy mense dwing om vir jou geld te gee deur aanhoudend 'n oorlas van jouself te maak.

In die eerste geval sal oortreders 10 tot 15 dae tronkstraf moet uitdien, met 'n bykomende boete wat minder is as RMB 1,000; in die tweede geval is die straf vyf dae in die tronk of 'n waarskuwing.

Volgens die strafregtelike wet van China is dit onwettig om gestremde kinders jonger as 14 te organiseer om te bedel met 'n straf van tot sewe jaar gevangenisskap.

'n Man hou 'n plakkaat met selfbespottende humor vas om mee te bedel.

Denemarke

Dit is onwettig om in Denemarke te bedel. Deur te bedel of iemand van jou huishouding te dwing om te bedel is onwettig nadat jy deur die polisie gewaarsku is en jy kan 6 maande tronkstraf ontvang.

Finland

Bedelary is sedert 1987 wettig in Finland nadat die armwet ongeldig verklaar is. In 2003 het die openbare-ordewet alle reëls van plaaslike regerings vervang en bedelary ten volle gewettig.

Filippyne

Bedelary is teen die wet in die Filippyne, hoewel dit nie afgedwing word nie.

Frankryk

Die wet teen bedelary is in 1994 nietig verklaar, maar dit is steeds onwettig om met aggressiewe diere of kinders te bedel.

Griekeland

Bedelary is strafbaar met 6 maande in die tronk en 'n boete van tot 3000 euro's.

Hongarye

Hongarye het 'n landwye verbod en in Boedapest is dit selfs teen die wet om asblikke te deursoek.

Indië

Bedelary is 'n misdaad in stede soos Mombaai en Delhi volgens 'n wet van 1959. Volgens dié wet voer amptenare van die welsynsdepartement met die hulp van die polisie klopjagte uit om bedelaars te vang, wat dan in spesiale howe genaamd 'bedelaarhowe' verhoor word. As hulle skuldig bevind word, word hulle na gesertifiseerde 'bedelaartuistes' gestuur, bekend as sewa kutir, vir 'n tydperk wat wissel van een tot tien jaar vir gevangenskap, opleiding en werk. Die regering van Delhi het dit nie net onwettig verklaar om by verkeerstekens te bedel nie, maar ook om aalmoese te géé om die 'oorlas' van bedelary te bekamp sodat die verkeer glad kan vloei.

Italië

Bedelary met kinders of diere is verbode, maar die wet word nie afgedwing nie.

Japan

Boeddhistiese monnike verskyn in die openbaar om vir aalmoese te bedel. Hoewel haweloosheid in Japan algemeen voorkom, bedel sulke mense selde.

Kanada

Die provinsie Ontario het sy veiligestraatwet in 1999 ingestel om spesifieke soorte bedelary te beperk, veral sekere gevalle van "aggressiewe" en beledigende bedelary.

Een van die reaksies op die antibedelwette was die skep van die Ottawa-bedelaarsvakbond, wat vir die politieke regte van bedelaars baklei. Die vakbond is deel van die Industrial Workers of the World.

Brits-Columbië het sy eie veiligestraatwet in 2004 in gebruik geneem, wat ooreenstem met die Ontario-wet. Daar is ook kritici in dié provinsie wat sulke wette teenstaan.

Luxemburg

Bedelary in Luxemburg is wettig, behalwe as dit deur 'n groep is of dit 'n georganiseerde poging is. Volgens 'n organisasie is 1,639 bedelsake in Roma aangemeld. Die bedelaars is glo in hegtenis geneem, geboei en vir ure aangehou en daar is beslag gelê op hul geld.

Noorweë

Bedelary is verbode in sommige provinsies (Noors: fylke) en daar was planne vir 'n landwye verbod in 2015, maar dit is laat vaar nadat die Sentrale Party hul steun onttrek het.

Die singende bedelaars deur die Russiese skilder Ivan Jermejof van om en by 1775.

Oostenryk

Daar is nie 'n landwye verbod nie, maar dit is onwettig in etlike federale state.

Portugal

In Portugal bedel bedelaars gewoonlik voor Katolieke kerke, by verkeersligte of by spesiale plekke in die middestad van Lissabon en Oporto. Bedelary is nie teen die wet in Portugal nie. Baie sosiale en godsdienstige instellings steun huislose mense en bedelaars en die Portugese welsynsdienste gee hulle 'n finansiële oorlewingsubsidie.

Roemenië

Wet 61 van 1991 verbied 'n aanhoudende gesmeek vir die barmhartigheid van die publiek deur iemand wat in staat is om te werk.

In 'n karikatuur van James Gillray van 1786 kontrasteer die baie geldsakke wat aan Koning George III oorhandig word met die bedelaar wie se bene en arms afgesit is in die linkerkantste hoek.

Verenigde State

Amerikaanse howe het herhaaldelik bevind dat bedelary beskerm word deur die vryheid van spraak-wet. In Augustus 2013 het die appèlhof 'n antibedelwet van Rapids, Michigan, verwerp op gronde van die vryheid van spraak-wet.

Gebruik van geld

In 'n studie in 2002 van 54 bedelaars in Toronto is bevind dat van 'n mediaan-inkomste van Kan$638 het diegene met wie 'n onderhoud gevoer is $200 op kos bestee en $192 op alkohol, tabak en onwettige dwelms.

In Noord-Amerika word algemeen berig dat mense bedel vir dwelmmisbruik en ander verslawings.

Gemeenskappe wat werk teen bedel in strate

"Moet asseblief nie die bedelaars aanmoedig nie", lui 'n kennisgewing in Sarahan, Indië.

Weens kommer dat mense wat op straat bedel die geld gebruik vir alkohol- of dwelmmisbruik, beveel sommige mense aan dat diegene wat aan bedelaars wil gee, eerder geskenkbewyse vir kos of dienste gee. Party skuilings bied besigheidskaartjies aan met die skuiling se adres en dienste, wat in plaas van kontant gegee kan word. Dit word gekritiseer aangesien daar gewoonlik ver minder beddens in skuilings is as behoeftige mense.

"Die man met die skewe lip", geïllustreer deur Sidney Paget, is 'n bedelaar wat 'n groot rol in 'n Sherlock Holmes-verhaal speel.

Sien ook

• Armoede

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Bedelary.