Clive Derby-Lewis
| Clive Derby-Lewis | |
 Clive Derby-Lewis in 1990 | |
Raad van die Staatspresident
| |
| Ampstermyn September 1989 – April 1993 | |
| President | Frederik Willem de Klerk |
|---|---|
Parlementslid vir Krugersdorp
| |
| Ampstermyn 1987 – 1989 | |
| Vise | Andries Treurnicht |
Persoonlike besonderhede
| |
| Gebore | 22 Januarie 1936 Kaapstad, Unie van Suid-Afrika |
| Sterf | 3 November 2016 (op 80) Pretoria, Suid-Afrika |
| Politieke party | Nasionale Party Konserwatiewe Party |
| Eggenoot/-note | Gaye Derby-Lewis |
Clive John Derby-Lewis (Kaapstad, 22 Januarie 1936 – 3 November 2016) was 'n voormalige Suid-Afrikaanse parlementslid, eers vir die Nasionale Party en toe vir die Konserwatiewe Party. Hy is tot lewenslange tronkstraf gevonnis vir sy aandeel in die sluipmoord op die SAKP-leier Chris Hani. Hy het die vuurwapen waarmee die misdaad gepleeg is aan Janusz Waluś verskaf. Derby-Lewis het in sy getuienis verklaar dat hy nie geweet het dat Waluś die wapen wou gebruik om Hani te skiet nie. Beide het aanvanklik die doodstraf ontvang, maar dit is na lewenslange tronkstraf verander toe die doodstraf afgeskaf is.
Derby-Lewis is in 2008 vir gewone parool en daarna vir mediese parool aanbeveel, maar die owerhede het volstrek geweier om dit uit te voer. Derby-Lewis het die hof herhaaldelik genader om die onregmatige weiering van sy parool te betwis. Op 29 Mei 2015 het regter Selby Baqwa beveel dat die gevangenisdiens, die Minister van Korrektiewe dienste, en die Mediese paroolraad Derby-Lewis se paroolvoorwaardes teen 5 Junie moet vasstel. Die staat is ook gelas om sy regskoste te betaal.[1]
Hy het 21 jaar tronkstraf uitgedien en is op 3 November 2016 in die Eugène Marais-hospitaal in Pretoria aan gevorderde longkanker oorlede.
Agtergrond
[wysig | wysig bron]Derby-Lewis, wat in Kaapstad gebore is, was 'n Afrikaner van Duitse en Skotse afkoms. Hy het in Kimberley grootgeword en sy opleiding aan die destydse Christian Brothers-kollege ontvang. Hy het sy klerkskap as 'n geoktrooieerde rekenmeester voltooi en by 'n rekeningkundige sowel as 'n olie-maatskappy gewerk. Hy was ook 'n buitengewone leraar van die Holy Communion at Blessed Sacrament Church in Johannesburg voordat hy die Rooms-Katolieke Kerk in die vroeë 1980's verlaat het. Hy het later by die Afrikaanse Protestantse Kerk aangesluit en was destyds 'n stoere ondersteuner van Apartheid.[2]
Hy het negentien jaar as 'n vrywilliger in die Suid-Afrikaanse Burgermag gedien en was die jongste bevelvoerder van die Witwatersrand se Rifles Regiment. Hy het later die John Chard-medalje vir lang en voortreflike diens ontvang.
Politieke opgang
[wysig | wysig bron]Derby-Lewis het by die Nasionale Party aangesluit en was 'n stadsraadslid vir Bedfordview (1972–1977), die onderburgemeester (1973–1974) en uiteindelik die burgemeester (1974–1975), asook 'n vryman van Johannesburg se mini-stadsraad. Hy het Edenvale in die Transvaalse Provinsiale Raad (1972–1981) verteenwoordig, waar hy vir 'n paar jaar as die Nasionale Party se woordvoerder vir onderwys en hospitaaldienste opgetree het. Hy dien ook op die direksies van verskeie ander liggame, insluitend hospitale, laer- en hoërskole, asook 'n skool vir fisies gestremde kinders.
Deur sy politieke betrokkenheid het hy Gaye Derby-Lewis, 'n voormalige non (oorspronklik van Australië), ontmoet. Hulle het in 1986 getrou.
