Aswandam

Die Aswandam is 'n dam in die Nylrivier in Aswan, in die suide van Egipte. Dit is een van die grootste damme ter wêreld en word vir besproeiing en die opwek van elektrisiteit gebruik.

Aswandam
Die Aswandam soos vanuit die ruimte gesien
Amptelike naam	Aswan Hoërdam
Ligging	Aswan
Provinsie/Land	Egipte
Koördinate	23°58′14″N 32°52′40″O
Dam in	Nylrivier
Doel	Opgaardam, Hidroëlektrisiteit
Konstruksie begin	1960
Openingsdatum	1970
Soort dam	Dyk
Hoogte van wal	111 m
Lengte van wal	3 830 m (wal)
Bakmaat	169 kubieke kilometer
Reservoir	Nassersee
Kapasiteit	169 miljoen m3
Damoppervlak	5 250 km2
Maksimum reservoirbreedte	980 m
Turbines	12×175 MW
Geïnstalleerde kapasiteit	2 100 MW

Sedert die 1960's verwys die naam na die Hoërdam; daar was reeds 'n kleiner dam laer af gebou wat in 1902 voltooi is (die Aswan Laerdam). Die konstruksie van die Aswandam Hoërdam was 'n sleutelprojek van die Egiptiese regering na aanleiding van die Egiptiese Revolusie van 1952. Kwessies soos die vermoë om vloede te beheer, water vir besproeiing te voorsien, en hidroëlektrisiteit op te wek was as belangrik vir Egipte se industrialisering geag. Die Aswandam is tussen 1960 en 1970 gebou en het 'n beduidende impak op die ekonomie en kultuur van Egipte gehad.

Doel en nut

Damwal van die Aswandam Hoërdam

Die Aswandam met sy monument

Die Vriendskapsmonument van binne

Herdenkingsmuur by die monument

Voor die dam gebou is, het die Nyl elke jaar gedurende die laatsomer oorstroom, waartydens heelwat reënwater in die vallei van die Oos-Afrikaanse dreineerbekken afgevloei het. Hierdie vloede het natuurlike voedingstowwe en minerale vervoer wat jaarliks die vrugbare grond langs die vloedvlakte en delta verryk het; dit maak die Nylvallei ideaal vir boerdery sedert antieke tye. Omrede die vloede jaarliks wissel, kon die hele oes in 'n hoë reënvaljaar uitgewis word, terwyl daar in 'n lae reënvaljaar wydverspreide droogte en soms hongersnood ontstaan het. Soos Egipte se bevolking gegroei het, en die land se politieke en ekonomiese omstandighede verander het, het 'n begeerte en ook 'n vermoë ontwikkel om die vloede te beheer. Landbougrond sou beskerm word teen vloede en die ekonomies-belangrike katoenoes ondersteun word. Met die reservoir se opbergingsvermoë in die Aswandam, kon die vloede verminder word en water gestoor word vir latere vrylating.

Die ou Aswandam

Ongeveer sewe kilometer suidwes van Aswan is die ou dam (die Aswan Laerdam of Lae Aswandam genoem). Dit is in 1898–1902 na 'n ontwerp deur William Willcocks en volgens die planne van Benjamin Baker en William Edmund Garstin deur die maatskappy John Aird & Co gebou. Die doel was om die water van die Nyl, veral tydens die jaarlikse vloed se gereguleerde water wat voldoende beskikbaar was en reeds verlê is tot 'n standhoudende kanaal vir besproeiingslande in die daaropvolgende lae-waterfasejaar. Op 10 Desember 1902 is die ou dam in bedryf gestel.

Die struktuur bestaan uit granietblokke en rowwe messelwerk, aan die onderkant is dit 35 meter breed, by die kroon 9 meter breed en ongeveer 1 965 meter lank. In die jare 1907–1912 en 1929–1933 is die damwal verhoog tot 36 meter in 'n poging om meer water beskikbaar te stel in droë seisoene. Danksy 180 gedeeltes, kan die watervlak gereguleer word, en wat ook vir Egiptiese landbou belangrik is, kan baie vrugbare Nylmodder die versperring oorbrug om dit laer af te deponeer.

Die ou Aswandam lê ongeveer 540 km stroomaf van die Asyutdam en bedien steeds groot dele van die Egiptiese landbou en gebiede buite die Nylvloedvlakte in watervoorsiening. Dit was na die Delta-studamme die eerste groot projek, waarmee die afhanklikheid van die Nylvloed vir seisoenale besproeiing, verander is in opgaarstrukture met 'n besproeiingsnetwerk wat heeljaarlank water sou kon lewer.

Verwysings

'n Panoramiese uitsig die Aswandam

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.